Niemożliwe stało się faktem. Zagłębie wschodnio wielkopolskie jeszcze kilka lat temu walczyło o nową odkrywkę Ościsłowo, a relacje z organizacjami ekologicznymi tam były bardzo utrudnione. Związki zawodowe zarzucały nam najgorsze intencje. Dzisiaj, kiedy właściciel ZE PAK postanowił zdecydowanie wcześniej zakończyć wydobycie, a pracownicy kopalni i elektrowni muszą wstąpić na ścieżkę transformacji, pomagają im w tym organizacje ekologiczne, ale też oczywiście instytucje unijne. Za symboliczny można uznać koncert, jaki orkiestra górnicza zagrała na przybycie Fransa Timmermansa. Na wiceprzewodniczącego Komisji Europejskiej czekał hymn „Oda do Radości”.
„Wizyta Fransa Timmermansa w Koninie była okazją do rozmowy o konkretnym wsparciu, jakiego Komisarz może udzielić poprzez przyspieszenie procesu decyzyjnego ws. pomocy publicznej, koniecznej dla wsparcia pracowników. Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej zadeklarował w Koninie: -„Gdy tylko polskie władze prześlą wniosek do Brukseli, poinformujcie mnie o tym. Osobiście zapewniam, że będę pilnować, aby prace przebiegały najszybciej jak to możliwie w zgodzie z zasadami.”

Region ma jednak prawo do obaw, ponieważ słyszymy tylko zapowiedzi wielkich projektów, ale na razie nic konkretnego z tego nie wynika dla mieszkańców regionu. ZE PAK po prostu zwalnia ich z pracy.

18 maja br. w Koninie odbyło sie uroczyste posiedzenie Podkomitetu (grupy roboczej) ds. Wielkopolski Wschodniej działającego przy Komitecie Monitorującym Program Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027. Gościem w Koninie był Frans Timmermans odpowiedzialny za wdrażanie Europejskiego Zielonego Ładu. W spotkaniu pod przewodnictwem Marszałka Województwa Wielkopolskiego uczestniczyli samorządowcy, przedsiębiorcy, związki zawodowe oraz organizacje pozarządowe w tym reprezentacja naszej Koalicji. Jak relacjonuje Tomasz Waśniewski (Fundacja „RT-ON”) - zaproszony na spotkanie przez Agencję Rozwoju Regionalnego (ARR) - mocno wybrzmiał głos organizacji ekologicznych. Pytaliśmy, jako „RT-ON”, m.in. o ważną dla nas sprawę rekultywacji terenów pokopalnianych i brak wody w regionie, spowodowany trwającą całe dekady działalnością odkrywkowej kopalni węgla brunatnego.
Przewodniczący Timermans komentując wystąpienia uczestników był wielokrotnie nagradzany brawami przez zgromadzonych. Mnie osobiście -komentuje prezes Fundacji „RT-ON” - bardzo ustatysfakcjonowała jego wypowiedz o konieczności inwestowania środków z UE w innowacyjne rokujące na przyszłość branże i w miejsca pracy, nie zaś utrwalanie status quo poprzez wydłużanie działania przestarzałych branż, bez przyszłości.

Uwaga! nowelizacja prawa geologicznego i górniczego (p.g,g) trafiła do Sejmu.
Ma już nadany nr druku i może by procedowana w każdej chwili. Organizacje ekologiczne, w tym te skupione w naszej Koalicji, od miesięcy ostrzegają przed skutkami nowelizacji ustawy. Wzburzone są samorządy i mieszkańcy terenów mogących zostać objętych tzw. ochroną złoża. Nowe przepisy p.g.g drastycznie ograniczą rozwój regionów położonych na złożach np. węgla brunatnego, nawet jeżeli wydobycie nie jest planowane! Projekt wprowadza nowe regulacje m. in. w zakresie ww. ochrony złóż, które bardzo znacząco ingerują w prawo własności nieruchomości oraz we władztwo planistyczne gmin.
– Przesłanki uznania złoża za strategiczne ustalono w sposób tak ogólny, że nietrudno sobie wyobrazić, jak mapa kraju zapełnia się terenami, na których niemożliwe będą jakiekolwiek inwestycje prywatne i publiczne, jak choćby zbudowanie domu jednorodzinnego na własnej działce czy nowej drogi gminnej. I to przy braku faktycznych planów wydobycia w tym miejscu – mówi Miłosz Jakubowski, radca prawny z Fundacji Frank Bold.
W ramach działań Koalicji (Fundacja „RT-ON” i Fundacja Frank Bold) przekazaliśmy nasze krytyczne stanowisko wszystkim posłom na Sejm oraz przygotowaliśmy wspólny komunikat prasowy, którego echa znajdą Państwo poniżej. Niezależnie opinie prawne w sprawie zmian w ustawie przesłało do komisji sejmowych współpracujące z nami Stowarzyszenie “Samorząd dla Zrównoważonego Rozwoju" z południowej Wielkopolski.

W Opolnie-Zdroju, byłym uzdrowisku nad krawędzią odkrywki Turów, odbyło się spotkanie dotyczące przyszłości miejscowości. Stowarzyszenie Dom Kołodzieja oraz Stowarzyszenie na Trójstyku interesują się, jaka przyszłość czeka chociażby zabytki na terenie wsi. Specjaliści od ochrony zabytków wyrazili to wprost – Opolno warte jest ochrony i należy zrobić wszystko, aby planowanie przestrzenne odbywało się elastycznie w odpowiedzi na realne plany wydobycia węgla.
Niestety, nie pierwszy raz, decydenci z kopalni Turów, którzy zadecydują o przyszłości zabytków Opolna nie pojawili się na spotkaniu.

Kilkaset osób demonstrowało na Łużycach na rzecz szybszego odchodzenia od węgla w Niemczech. Od tej decyzji zależeć będzie los kolejnych miejscowości leżących w pobliżu odkrywki Nochten. Policja mówiła o około 500 uczestnikach, organizatorzy o ponad 1000. Według dyrekcji policji w Görlitz, zgromadzenie przebiegło bez większych incydentów. Przypomnijmy, że specyfiką regionu Łużyc jest fakt, że zamieszkuje je rdzenna ludność serbołużycka, która od lat traktowana jest przedmiotowo przez niemiecki przemysł węgla brunatnego.
"My, Serbołużyczanie, jesteśmy rdzenną ludnością Łużyc. Wydobycie węgla brunatnego zniszczyło 130 naszych wiosek, nasze rzeki zostały zatrute i wysuszone, nasze łąki i pola zostały zamienione w "nadkład", nasza kultura została przesiedlona. Jednak nigdy nie zapytano nas, czy się z tym zgadzamy. Wydobycie węgla brunatnego musi zostać natychmiast wstrzymane. Mühlrose i krajobraz kulturowy zagrożony przez górnictwo odkrywkowe muszą zostać zachowane dla przyszłych pokoleń. Serbołużyczanie muszą mieć wpływ na określanie zmian strukturalnych."

Gorąco zapraszamy Koalicjantów na spotkanie Ogólnopolskiej Koalicji "ROZWÓJ TAK - ODKRYWKI NIE"(RT-ON), które odbędzie się "na żywo" 16 czerwca br. (piątek) w miejscowości Wielotów 26, gmina Gubin, województwo lubuskie (10 km od Brodów, 15 km od Gubina). Rozpoczęcie o g. 12.00.
Razem ze Stowarzyszeniem "Nie kopalni odkrywkowej" jako gospodarzem miejsca, wspólnie ustaliliśmy by spotkanie odbyło się na terenie obejmującym złoża węgla brunatnego Gubin/Brody. Będzie to okazja by uczcić pamięć zasłużonych samorządowców niedawno zmarłych wójtów obu gmin, docenić ich wysiłek oraz wieloletnie zaangażowanie na rzecz swoich społeczności w obronie przyszłości bez kopalni węgla brunatnego.
Miejscem spotkania będzie Zajazd Malinowy

Spotkanie Koalicji "RT-ON" będzie wyjątkowe bo dwudniowe i potrwa do soboty 17.06.2023r.
Zgłoszenia udziału przyjmuje Fundacja „RT-ON” do 10.06.2023r. Zaproszenie, już przesłane Koalicjantom mailowo, zostało sygnowane m. in. przez Annę Dziadek, prezeskę Stowarzyszenia "Nie kopalni odkrywkowej" oraz Radosława Gawlika, prezesa Stowarzyszenia Ekologicznego „Eko-Unia”.