kontakt:
redakcjaeko.org.pl
redakcjaeko.org.pl
„Era węgla może się kończyć, ale nowa era dobrych miejsc pracy w energetyce dla naszego kraju dopiero się zaczyna”
Michael Shanks
Wiceminister ds. energii Wielkiej Brytanii
Koniec pewnej epoki w Anglii – w kolebce światowej rewolucji przemysłowej wyłączono ostatnią elektrownię na węgiel. Minister energii zapewnia jednak, że koniec węgla nie oznacza ery dobrych miejsc w energetyce. Może to dobry kontekst dla spotkania naszego rodzimego resortu przemysłu. 14 października w siedzibie resortu przemysłu w Katowicach dojdzie do poważnej rozmowy w sprawie umowy społecznej. Czy tym razem uda się wypowiedzieć niepopularne słowa, że koniec węgla w Polsce w 2049 r. to raczej zaklinanie rzeczywistości, a nie perspektywa, na którą zgodzi się rząd? Transformacja górnictwa i przemysłu to wyzwanie, ale niestety narażone na poważne ataki. W spotkaniu wezmą w nim udział: przedstawiciele strony związkowej, rządu, spółek górniczych oraz górniczych samorządów. Górnictwo ma poważne problemy (sic!) Prezes PGG mówił np. ostatnio, że straty w przychodach to nie setki milionów, tylko miliardy złotych mniejszych przychodów. Prezes dodał, że tak duży spadek przychodów wynika zarówno z istotnie niższych cen na węgiel oraz zmniejszonego zapotrzebowania na ten surowiec.
Czuć wiatr zmian. Jeszcze nie za mocno, ale taki Krajowy Plan Energii i Klimatu (KPEiK) będzie niczym wyłożenie kart na stół. Mówi się, że nowy KPEiK nie tylko uwzględni już widoczne trendy i konsekwencje zmian zachodzących w polskiej energetyce, ale zaprezentuje także pewną wizję, której wdrożenie będzie wymagało dodatkowych reform i przyspieszenia transformacji. Wiele wskazuje, że w 2030 roku blisko 60 proc. proc. energii elektrycznej będzie wytwarzane ze źródeł odnawialnych. Odkładanie procesu transformacji na później, to poważne problemy dla regionów górniczych. W Rybniku elektrownia PGE na węgiel ma być zamknięta już w przyszłym roku, co oznacza, że na transformację zostało kilkanaście miesięcy.
Poważnych rozmów będzie też wymagać obrona przeciwpowodziowa i rola terenów zalewowych w tym procesie. Południe kraju mierzy się ze skutkami powodzi, wielu pyta kto zawinił, że pękły tamy, ale winnych się pewnie nie znajdzie. Wielkiej wody nie powstrzyma nic i musimy się szykować na to, że powodzie będą się zdarzać. Tak jak zdarzają huragany tornada, ulewy, osuwiska itp. Zmiana klimatu już tu jest i może ten fakt w końcu wywoła zdecydowane ruchy polityków. Kim oni jednak są wciąż nie wiadomo, bo skoro sprawiedliwą transformacją zajmuje się tyle podmiotów, to oznacza, że gospodarza całego procesu wciąż brak. Ten brak aktywności obserwujemy też na szczeblu unijnym. Mówi się, że Unia bardzo ambitnie walczy ze zmianami klimatu, tymczasem właśnie grupa organizacji pozarządowych odmiennie oceniających tę ambicję chce zaskarżyć Komisję Europejską do Trybunału Sprawiedliwości.
|
|
Węgiel brunatny |
|
|
Klimat |
|
|
OZE |
|
|
Niska emisja |
Pod prąd a w nim o tym jak aktywa węglowe ciążą koncernom energetycznym niczym kula u nogi, o tym jak w miejsce braku publicznej transformacji pojawiają się inwestorzy prywatni i nie tylko.
Przyszłość Funduszu w kolejnej perspektywie budżetowej UE jest niepewna. NGO które wspierają sprawiedliwą transformację w Polsce apelują, że jego utrzymanie powinno być jednym z priorytetów dla polskiego rządu podczas prezydentury Polski w UE. Dla regionów, które do tej pory nie postarały się o środki z funduszu może być za późno, jeżeli Fundusz zostanie wycofany.
Anglia zamyka ostatnią elektrownię na węgiel
(źródło: rmf24.pl)
"Dzisiejsze zamknięcie elektrowni Ratcliffe oznacza koniec pewnej epoki, a pracownicy sektora węglowego mogą być dumni ze swojej pracy, która dawała naszemu krajowi energię przez ponad 140 lat. Jako kraj mamy wobec nich dług wdzięczności. Era węgla może się kończyć, ale nowa era dobrych miejsc pracy w energetyce dla naszego kraju dopiero się zaczyna. Rządowa misja stania się supermocarstwem czystej energii polega na tworzeniu dobrych miejsc pracy w energetyce wiatrowej i nowych technologiach, takich jak wychwytywanie i składowanie dwutlenku węgla" - oświadczył wiceminister ds. energii Michael Shanks.
Zgodnie z opublikowaną w piątek wersją KPEiK, określaną jako scenariusz aktywnej transformacji, jego realizacja będzie wymagała w latach 2026-2030 inwestycji na poziomie 792 mld zł. Najwięcej - 328 mld zł mają pochłonąć inwestycje w sektorze elektroenergetycznym na przesył, dystrybucję i moce wytwórcze.
Scenariusz zakłada, że w 2030 r. z węgla będzie pochodzić 22 proc. energii elektrycznej, wobec 60 proc. w 2023 r., 16 proc. ma pochodzić z gazu, a 56 proc. z OZE. Prognozy, które wzięto pod uwagę wskazują, że krajowe zużycie węgla kamiennego energetycznego w 2030 r. nie przekroczy 22,5 mln ton. W 2023 r. polskie kopalnie wydobyły ok. 49 mln ton węgla kamiennego.
We wrześniu ruszy proces prekonsultacji projektu Krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu do 2030 r. (KPEiK). To kluczowy dokument, który wskazuje, jak Polska chce transformować polską gospodarkę i w jakim tempie rezygnować będzie ze spalania węgla. Resort klimatu przygotował tzw. ambitny scenariusz tego dokumentu. Wynika z niego, że w latach 2026-2030 r. transformacja będzie kosztowała nasz kraj 792 mld zł. W piątek resort klimatu będzie rozmawiał w tej sprawie m.in. z górniczymi związkami zawodowymi.
PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna, właściciel Elektrowni Rybnik, planuje zastąpienie wyłączonych bloków konwencjonalnych nowym blokiem gazowo-parowym, który ma ruszyć pod koniec 2026 roku. Obecne bloki konwencjonalne mają zagwarantowane kontrakty mocowe tylko do końca 2025 r., a dalsze warunki uczestnictwa w systemie wsparcia po tym terminie pozostają nieznane. Region ma ponad rok na przeprowadzenie procesu sprawiedliwej transformacji. Czy po latach zakłamywania rzeczywistości czeka nas teraz zamykanie węgla z dnia na dzień?
Ujawniono w końcu wszystkie zaplanowane kwoty, jakimi w 2025 roku planuje wpompować w górnictwo węgla kamiennego. Po zsumowaniu wychodzi ponad 9 miliardów złotych, przetransferowanych na kilka sposobów.
W ostatnim tygodniu sierpnia zanotowano rekordowo niską produkcję energii z węgla. Rzecz się tyczy dokładnie Australii, która w ostatnich latach coraz bardziej do serca bierze sobie transformację energetyczną. Już teraz widać całkiem imponujące efekty działań na antypodach.
Import węgla do Polski powoli wygasa, ale to nie oznacza, że kopalnie odnotowują wzrost sprzedaży. W przyszłym roku zostanie zakontraktowanych 17 milionów ton węgla, choć zgodnie z umową społeczną miało to być około 21-22 mln ton.
Odchodzenie od węgla to problem, z którym rząd nie potrafi sobie poradzić. Resort klimatu chce przyspieszenia i celuje w wrzucenie węgla z miksu energetycznego w 2040 r. Podobno przychyla się do tego również Ministerstwo Aktywów Państwowych. Gorzej z Ministerstwem Przemysłu, które od momentu powstania, powtarza górnikom, że podpisana w maju 2021 r. umowa społeczna jest obowiązująca w pierwotnej wersji, tym samym harmonogram zamykania kopalni kończy się za ćwierć wieku.
Kraje UE wciąż importują ropę z Rosji. Ukraina komentuje:
– Rozumiemy dużą zależność niektórych krajów, w szczególności Słowacji, od tego surowca. Ale liczymy na stopniową dywersyfikację dostaw. Zdaniem władz Ukrainy jest ona gotowa do dalszego wypełniania swoich zobowiązań zgodnie z umową stowarzyszeniową z UE i Traktatem Karty Energetycznej.
Według raportu opublikowanego przez Komisję Europejską, udział rosyjskiego gazu w imporcie UE, który w ostatnich dwóch latach znacząco spadł, choć obecnym roku ponownie rośnie. Surowiec z Rosji jest zastępowany gazem z Norwegii i USA.
"Jak dotąd nikt nie złożył lepszej oferty niż nasi rosyjscy partnerzy. Nikt nie zaproponował nam tańszych i bardziej wiarygodnych źródeł energii. Więc moje pytanie brzmi: dlaczego mielibyśmy to zmieniać"
^menu
Unia Europejska robi zbyt dużo, by chronić klimat? Grupa organizacji pozarządowych uważa, że jest wręcz odwrotnie, a przy ustalaniu celów na kolejne lata nauka została zignorowana. Dlatego chce, by sprawą zajął się Trybunał Sprawiedliwości - pisze dla Wirtualnej Polski Szymon Bujalski, "Dziennikarz dla Klimatu".
Według roboczych analiz, przeprowadzonych przez Centrum Analiz Klimatyczno-Energetycznych / Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami wzrost kosztów paliw, przy maksymalnej zakładanej cenie uprawnienia 45 euro na emisję 1 tony dwutlenku węgla, będzie przekładał się na wzrost cen paliw kopanych po wejściu ETS2: węgiel kamienny i ekogroszek do ogrzewania domów około 450 zł/t; benzyny i ropy naftowej (olej napędowy) o około 50 gr/litr; gaz ziemny o 40 gr/m3 i LPG o 30 gr/litr.
Unii Europejskiej udaje się ograniczać emisje gazów cieplarnianych bez utraty PKB. Jednak tempo musi przyspieszyć, jeśli Wspólnota ma osiągnąc cele klimatyczne, które sobie postawiła. Więcej musi robić też Polska. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaprezentowało scenariusz transformacji energetycznej i zmniejszania emisji do 2030 roku.
Warstwie zagrażają jednak nowe zjawiska. Naukowcy nie są pewni, jak na nie zareaguje. Są wśród nich m.in. megapożary: badania pokazują, że gigantyczne pożary lasów, takie jak te w Australii w 2019 roku, mogą przyczyniać się do zubożenia ozonu poprzez emisję ogromnych ilości dymu i aerozoli do stratosfery. Niebezpieczne dla warstwy ozonowej mogą być też częstsze niż kiedykolwiek wcześniej starty rakiet: emitują one podczas lotu substancje niszczące ozon, a spalające się w atmosferze zużyte satelity mogą wprowadzać do atmosfery dodatkowe aerozole, negatywnie wpływające na warstwę ozonową.
W 2024 r. Rosja stanęła w obliczu kilku ekstremalnych zdarzeń pogodowych, które sparaliżowały wiele regionów i poważnie nadszarpnęły jej budżet. Same wiosenne powodzie w regionie Orenburga spowodowały szkody szacowane na ponad 40 mld rubli (ok. 1,7 mld zł) — a to tylko jedna z podobnych klęsk klimatycznych, które w ostatnich miesiącach nawiedziły Rosję. Mimo to władze rosyjskie pozostają obojętne na te szacunki i pompują gigantyczne sumy w machinę wojenną — wydają ponad 17 razy więcej na wojnę w Ukrainie w ciągu jednego dnia niż na naprawę tam w ciągu roku. Ta ignorancja Kremla może pociągnąć za sobą opłakane skutki.
^menu
Minimalna odległość wiatraków od zabudowań na lądzie ma wynosić 500 metrów, od parków narodowych 1500 m – wynika z projektu noweli ustawy w tej sprawie. Nowe przepisy wprowadzą też wsparcie dla biometanu. Uregulują też kwestię zwrotu niewykorzystanych środków z depozytu prosumenckiego przy zmianie sprzedawcy prądu.
Nowy system ogrzewania ma być bardziej przyjazny dla klimatu i pomóc Danii w osiągnięciu emisji na poziomie zera netto. Jak będzie wyglądała przyszłość centralnych, miejskich sieci ciepłowniczych?
W gminie w Wierzchowo pojawił się pomysł wybudowania nowej biogazowni. Według zewnętrznego inwestora miałaby ona powstać w niedalekiej odległości od domostw mieszkańców Sośnicy. Co na to mieszkańcy? Jasno się sprzeciwiają budowie.
Polska, podobnie jak inne kraje regionu, nie wykorzystuje potencjału rozwoju tak zwanej agrowoltaiki - uważają eksperci. Chodzi o farmy słoneczne połączone z działalnością rolniczą. Dzięki takiemu rozwiązaniu produkcja energii i żywności nie konkuruje o ziemię, a niektóre plony mogą nawet wzrosnąć. W Polsce brakuje jednak odpowiednich przepisów.
Tylko w tym roku światowy sektor fotowoltaiczny rozrośnie się o blisko 600 GW nowych mocy ( w 2023 r to było 447 GW). Rosnący popyt napędzają niskie ceny paneli i to byłoby na tyle, jeśli chodzi o dobre wiadomości. W branży nie brakuje bankrutów, a problemem jest nawet sama konkurencja.
Polski sektor energetyczny zostanie zasilony ogromnymi środkami na modernizację sieci, inwestycje w OZE i magazyny energii. Pieniądze pochodzić będą z Funduszu Transformacji Energetyki. – To największa pula pieniędzy dystrybuowana jednorazowo w historii obecności Polski w Unii Europejskiej – podkreśla minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.
Podczas gdy w Polsce wciąż trwa debata dotycząca rozwoju sektora biogazowego, Ukraina jest już gotowa by eksportować swój biogaz na zachód.
Fotowoltaika zyskuje na znaczeniu i choć panele PV montuje się w coraz większej liczbie gospodarstw domowych, producenci tych modułów nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa i cały czas rozwijają tę technologię. Firma Oxford PV wprowadziła właśnie do sprzedaży pierwsze perowskitowe panele fotowoltaiczne, które są o 20 proc. wydajniejsze od tradycyjnych modułów krzemowych.
Chińczycy ogłosili osiągnięcie spektakularnej sprawności tandemowych ogniw słonecznych na poziomie 34,6 procent. To nowy rekord świata!
^menu
MKiŚ pracuje nad wdrożeniem jednego z kamieni milowych KPO. Według niego dowodem dbałości o środowisko ma być zakaz sprzedaży węgla gospodarstwom domowym. Dowiedz się, kiedy przepis wejdzie w życie.
Jesteśmy w stanie nie tylko zmniejszyć emisje i zanieczyszczenie powietrza o ponad 50 proc., ale także sukcesywnie obniżać ceny energii do 2040 r. – powiedziała wiceminister klimatu i środowiska Urszula Zielińska w wywiadzie opublikowanym w środowym "Dzienniku Gazecie Prawnej".
^menu
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) wrzesień (...) |
| Wakacje ze śmieciami. Czy system kaucyjny oczyści środowisko? |
| Wakacje ze śmieciami. Czy system kaucyjny oczyści środowisko? (...) |
| Setki ton porzuconych śmieci w wakacyjnych kurortach. |
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) sierpień (...) |
| Więcej sinic, mniej tlenu. Pierwsza elektrownia jądrowa może (...) |
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) lipiec (...) |
| prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
| Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
| Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
| Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
| Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
| We Can't Undo This |
| Robi się naprawdę gorąco |
Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
