×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 
1
13 października 2021
info
 

Energia dla Klimatu wrzesień/październik 2021


„Już nie ma dzikich plaż”

Irena Santor
 

„Nie szukajmy nadziei, szukajmy działania. Wtedy nadzieja przyjdzie. Proszę ludzi z całego świata, by zrozumieli, że politycy nas zawiedli. Nie możemy dłużej grać według ich reguł.“

Greta Thunberg
 

Świat szykuje się na szczyt klimatyczny COP, który rozpocznie się 31 października i potrwa do 12 listopada w Glasgow. Jak zwykle poprzedzają go raporty naukowców. Dowiadujemy się znowu, że niedługo m.in. zabraknie wody dla prawie połowy populacji ludzi na Ziemi, że zostało nam 10 lat na skuteczne działanie. Słyszmy o kolejnych sektorach, które muszą się modernizować. Przyjrzyjmy się dlatego najbliższemu podwórku - studenckie bary, które otworzyły się wraz z początkiem października mentalnie tkwią w erze schabowego. Mamy skracać łańcuchy dostaw kluczowych zasobów czy żywności i mówi o tym m.in. strategia „Od pola do stołu” UE. Kto by się spodziewał, że w „promocji” tego programu pomoże trudna sytuacja transportowa np. w Wielkiej Brytanii, gdzie od tygodni na stacjach brakuje paliwa. Polski rząd z kolei  twierdzi, że Unię kocha, ale nie aż tak, aby respektować jej zasady. Ogłasza też, że kar za Turów płacić nie będzie, a sama kopalnia i elektrownia spokojnie pociągną do 2044 r. W ogóle Polska nie martwi się błyskawicznym wzrostem kosztów za emisje CO2 - przeprowadzona w środę 6 października na EEX w imieniu Polski aukcja uprawnień do emisji CO2 została rozliczona po kursie 61,36 euro. Wolumen sprzedanych uprawnień wyniósł 2 066 500. Tyle że pieniądze ze sprzedaży uprawnień do emisji miały wspierać transformację energetyczną, a pewnie pójdą, po części, na kary za Turów, apanaże i inne wydatki, które narastają. Czas najwyższy, aby społeczeństwo pojęło, że wysokie ceny za uprawnienia mają swoją dobrą stronę – za każde sprzedane uprawnienie do budżetu trafia ponad 60 euro. Dzięki tym pieniądzom obawy o „dziką” transformację mogą się okazać niepotrzebne, pod warunkiem jednak, że zostaną wydane zgodnie z przeznaczeniem.

W październiku i wrześniu słuchamy Chopina, przyglądamy się co się dzieje wokół nagrody Nobla i wyborów u sąsiadów. Dobrze, że można się znowu spotykać, po tym jak pandemia zmusiła nas do ascezy. Niestety okazuje się, że tempo zmian klimatycznych nie zostało spowolnione przez globalną pandemię COVID-19, a świat pozostaje w tyle w walce o zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. To niesie konsekwencje – Kalifornia płonie, a strażacy walczą o sekwoje i miejmy nadzieję, że im się to uda. W innym miejscach jak Brazylia czy Polska lasy cięte są na potęgę – nie tylko na deski, ale też pod fabryki np. samochodów albo do palenia w kotłach elektrowni. Wciąż utrzymuje się bowiem przekonanie, że drewno jest paliwem „ekologicznym”. Nie inaczej jest z gazem – ten także ma się okazać mniej emisyjnym czy „paliwem przejściowym”. Jest tyle do zrobienia, że pęka głowa i chyba tracimy nadzieję, że na szczycie w Glasgow coś się ruszy. Tylko co na to najmłodsze pokolenia?

Wybory w Niemczech pokazały, że sprawa klimatu jest dla naszych sąsiadów ważna – Zieloni odnotowali swój największy sukces jeżeli chodzi o wzrost poparcia. Rządu jeszcze nie ma, ale Zieloni na pewno w nim będą. W Czechach z kolei przetasowania, ale jeszcze nie wiadomo, jak to wpłynie na politykę klimatyczną i negocjacje dotyczące Turowa z Polską.

Świat się chwieje, apele o zmiany coraz głośniejsze, sytuacja na granicy nie pozwala spać. I tu nadchodzi „wytchnienie” - coraz chętniej z pocieszeniem przychodzą koncerny węglowe i paliwowe. W Łazienkach w Warszawie można zobaczyć urocze zdjęcia Biebrzańskiego Parku Narodowego, który jest „chroniony” m.in. przez PGE. Okazuje się też, że elektrownie węglowe i stopnie na Wiśle odgrywają ważną rolę dla Bałtyku - tylko w ubiegłym roku we wszystkich elektrowniach wodnych Energi z Grupy Orlen wydobyto blisko 6 ton odpadów z tworzyw sztucznych i szkła. Poza tym elektrownia wodna we Włocławku wyłapała ponad tonę plastiku i gumy. Dzięki temu śmieci nie trafiły do Bałtyku. Dziękujemy Wam koncerny energetyczne, że mimo galopady cen za energię troszczycie się o nasze góry, jeziora, lasy, rzeki i morza.

 

Odkrywki
Energetyka konwencjonalna
Klimat
OZE
Wodór i bezpieczeństwo
Niska emisja
Odkrywki

Pod prąd a w nim o sytuacji w Turowie, wyroku sądu w sprawie ataku na obóz w Hambacher Forst w 2018 r. czy o ochronie złóż nawet tam, gdzie kopalnie nigdy nie powstały.

 

Plany odkrywki Złoczew przechodzą do historii
(źródło: clientearth.pl)

GDOŚ odmówił zgody na realizację odkrywki Złoczew. „Bezsporną korzyścią dla wszystkich jest to, że przedłużający się stan niepewności inwestycyjnej dla regionu właśnie się zakończył, oczywiście o ile PGE GiEK nie zaskarży wydanej decyzji do sądu.

 

Po wyborach w Niemczech coraz większe zainteresowanie kopalnią Turów
(źródło: euractiv.pl)

Zieloni z Saksonii od miesięcy apelowali do władz federalnych Niemiec, aby przyłączyły się do czeskiego pozwu wobec Polski ws. Turowa. Ale dotychczasowe władze w Berlinie tego nie zrobiły, tłumacząc, że wolą postawić na dwustronne rozmowy z Warszawą.

„Niezależnie od tego, które partie stworzą następny rząd federalny, będzie on musiał znaleźć odpowiedzi na kryzys klimatyczny w znacznie bardziej zdecydowany sposób niż dotychczas”, powiedział Martin Kaiser, dyrektor niemieckiego Greenpeace.

 

Wybory w Czechach wpłyną na negocjacje w sprawie Turowa?
(źródło: eko.org.pl)

„Kary nas podatników bolą, ale czy zabolą rząd? Do dziś od postanowienia TSUE mija 18 dni, a kara wynosi już około 41 mln zł. To prawie tyle, ile rocznie gmina Bogatynia dostaje podatków od kompleksu Turów. Wybory w Czechach nie załatwią problemu Turowa, jeśli rząd nie wykorzysta tego konfliktu do rzeczywistej transformacji — odejścia od węgla w perspektywie dziesięciu lat. Zamiast skorzystać z ponad 1 mld zł funduszy UE na sprawiedliwą transformację, za niepotrzebny spór z Czechami zapłacimy kary Unii. Zamiast otrzymywać wsparcie od Unii na budowę alternatywnej niewęglowej gospodarki w regionie zgorzeleckim my »dotujemy« UE” — podkreśla Radosław Gawlik, prezes EKO-UNII.


(źródło: wiadomosci.onet.pl)
To nie koniec problemów: – W odpowiednim czasie Komisja Europejska wyda wezwanie do zapłaty w sprawie kar nałożonych przez TSUE, dotyczących działalności kopalni węgla brunatnego Turów – poinformował na dzisiejszej konferencji w Brukseli rzecznik Komisji Europejskiej.

 

^menu
Energetyka konwencjonalna

Soboń odchodzi z MAP w czasie rozmów o NABE i porozumienia z górnikami
(źródło: cire.pl)

Artur Soboń odchodzi z ministerstwa w trudnym czasie. To prowokuje spekulacje odnośnie sytuacji w górnictwie i tego, że nie uda się znaleźć kompromisu w sprawie umowy z górnikami.

 

Energia droga jak złoto – UE szykuje się na wsparcie dla najbardziej poszkodowanych
(źródło: wysokienapiecie.pl)

Wzrosty cen energii, wywołane są drożejącymi paliwami kopalnymi, ale i doliczanymi do nich kosztami emisji CO2. W ramach pakietu Fit for 55 Komisja Europejska zapowiedziała utworzenie funduszy na poziomie 1 mld euro, który rekompensowałby wzrost kosztów energii rodzinom, które nie są w stanie zmienić sposobów ogrzewania.

 

Niedobory gazu i zawrotne ceny
(źródło: 300gospodarka.pl)

Gazu zaczyna brakować, gdyż Rosja dokręca kurki – Rosja dostarcza około 43 proc. całego używanego gazu w Unii Europejskiej. Rośnie też popyt po pandemii, co napędza zapotrzebowanie na energię. No i dochodzą jeszcze uprawnienia do emisji.  Problem ma cała Europa.

 

Nie tylko Turów – nielegalne kopalnie w Polsce
(źródło: greenpeace.org)

Co najmniej 9 polskich kopalń węgla kamiennego otrzymało w ostatnich latach 16 zezwoleń na wydobycie węgla, bez wymaganej prawem oceny oddziaływania na środowisko.

 

Krytyczny głos wobec powstanie NABE z samego rządu
(źródło: cire.pl)

MKiŚ ocenia, że energetyka węglowa nie powinna trafić do jednego podmiotu.

Od redakcji:

Rzadko się zdarza coś pozytywnego o polityce MKiŚ powiedzieć. Tym razem dostrzegamy rozsądną ewolucję stanowiska resortu zbieżną   min z krytyką projektu NABE przez organizacje pozarządowe jak Instrat i Clienth Earth, czy też Konwersatorium Inteligentna Energetyka, prowadzonym przez prof. Jana Popczyka.

 

Ceny gazu i podejrzenia co do strategii Gazpromu
(źródło: businessinsider.com.pl)

Polska chce, aby Komisja Europejska przeprowadziła dochodzenia w sprawie manipulacji na rynku gazu ziemnego, prowadzone przez rosyjską spółkę Gazprom, które powodują wzrost cen surowca w UE.

 

^menu
Klimat

Nobel z fizyki dla modelowania zmiany klimatu!
(źródło: naukaoklimacie.pl)

Oczywiście wciąż będziemy po prostu obserwować i mierzyć, ale możemy też przewidywać! Modele numeryczne stanowią doskonałe uzupełnienie obserwacji. Pozwalają prześledzić związki przyczynowo-skutkowe, co z kolei pozwala zrozumieć mechanizmy fizyczne odpowiedzialne za przeszłe zdarzenia klimatyczne i wykorzystać je jako narzędzia do tworzenia projekcji na przyszłość.

 

Zostało 10 lat – potem zmiana klimatu po prostu wymknie się spod kontroli
(źródło: koalicjaklimatyczna.org)

Raport stwierdza, że ​​jeśli nie nastąpią szybkie i radykalne redukcje emisji gazów cieplarnianych do 2030 r., szanse zatrzymania wzrostu globalnej temperatury na poziomie poniżej 1,5°C lub przynajmniej 2°C, będą już poza naszym zasięgiem. Bez odpowiednich działań, może to nastąpić w ciągu najbliższych 20 lat.

 

Dopłacamy do zmian klimatu - Raport
(źródło: zielona.interia.pl)

To nie jest raport NGO, ale MFW - Subsydia "dolewają oliwy do ognia" kryzysu klimatycznego, kiedy szybka redukcja emisji dwutlenku węgla jest pilnie potrzebna.

 

Kolejne ostrzeżenie – jak zareagują przywódcy?
(źródło: naukawpolsce.pap.pl)

Sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres oświadczył, że raport jest "czerwoną flagą dla ludzkości", oraz wezwał do natychmiastowej rezygnacji z wykorzystywania energii z węgla i innych paliw kopalnych o wysokim stopniu zanieczyszczenia. "Alarm jest ogłuszający. Raport musi być sygnałem, który położy kres korzystaniu z węgla oraz innych paliw kopalnych, zanim zniszczą one naszą planetę" - podkreślił Guterres.

 

Karma wraca – zimna wojna i jej pozostałości w lodowcach
(źródło: national-geographic.pl)

Zimna wojna zostawiła po sobie szkodliwe ślady w lodowcach. Śladowe ilości rtęci, arsenu i niklu to też efekt dziesięcioleci prac wydobywczych w Arktyce. Topnienie lodów może doprowadzić do poważnej katastrofy, ale naukowcy alarmują, że szkodliwe związki chemiczne już teraz zagrażają zwierzętom i ludziom zamieszkującym Alaskę, Kanadę, Skandynawię i północą Rosję.

 

Miasta – jak ze sprawcy stają się ofiarami zmiany klimatu
(źródło: 300gospodarka.pl)

Miasta są centrum współczesnego życia i coraz więcej ludzi na świecie będzie mieszkać w miastach – to napędza konsumpcję i styl życia przyczyniający się do zmiany klimatu. Metropolie będą też jako pierwsze odczuwać zmiany klimatu – tragiczne powodzie, huragany, ale przede wszystkim fale gorąca.

 

^menu
OZE

Newsletter TEPP – najnowsze wiadomości ze świata OZE, m.in. o sieciach elektroenergetycznych, badaniach naukowych dotyczących wydajności PV, elektromobilności i nie tylko.

 

Drogi krzem i problemy branży PV
(źródło: gramwzielone.pl)

Niedobór i ogromny wzrost zapotrzebowania na krzem potrzebny do produkcji płytek, z których wytwarzane są ogniwa fotowoltaiczne. Jego ceny tylko w ostatnim tygodniu wzrosły niemal o 1/10. W efekcie cena polikrzemu wykorzystywanego przez przemysł PV podskoczyła do rekordowego poziomu ok. 35 USD/kg i jest już kilkukrotnie wyższa niż jeszcze na początku tego roku.

 

Szykuje się wodorowa rewolucja
(źródło: wysokienapiecie.pl)

W transporcie, energetyce i nie tylko inwestorzy przyglądają się rozwijającym się technologiom wodorowym. To może zupełnie odmienić oblicze energetyki i wpłynąć na górnictwo.

 

^menu
Wodór i bezpieczeństwo

(źródło: euractiv.pl)
Komisja Europejska chce opracować odpowiednie standardy, aby wodór przyspieszył proces unijnej dekarbonizacji. Ten łatwopalny związek wymaga jednak odpowiednich regulacji.

 

„Odnawialne” prawo energetyki odnawialnej
(źródło: biznesalert.pl)

Szykuje się kolejna nowelizacja ustawy o OZE. Nowymi regulacjami zostaną objęte zagadnienia związane z biometanem, klastrami energii oraz wcześniej wspomnianą dyrektywą RED II, wsparciem kontynuacji dla instalacji OZE, którym upływa 15-letni okres systemu wsparcia, hybrydowych instalacji OZE oraz morskiej energetyki wiatrowej.

 

^menu
Niska emisja

WHO zmienia rekomendacje – smog szkodzi nam bardziej niż sądzono
(źródło: healpolska.pl)

   “Nowe zalecenia WHO korzystają z ogromnej wiedzy naukowej o skutkach zdrowotnych zanieczyszczeń powietrza zgromadzonej w ostatnich 10-15 latach. Wskazują one na konieczność zmniejszania narażenia na powszechnie występujące zanieczyszczenia powietrza (takie jak drobne pyły, tlenki azotu) nie tylko w miejscach silnie zanieczyszczonych, lecz również tam, gdzie obecne normy nie są przekraczane. Korzyści dla zdrowia populacji będą proporcjonalne do stopnia i szybkości poprawy jakości powietrza. Wyrażą się one w dziesiątkach tysięcy unikniętych przypadków chorób oddechowych i chorób krążenia, lepszym rozwojem dzieci i dłuższym życiem w zdrowiu całej populacji” – ocenia prof. Michał Krzyżanowski, Environmental Research Group, School of Public Health, Imperial College London, współprzewodniczący grupy opracowującej wytyczne WHO.

 

Dotacje z programu „Mój prąd” wyczerpane
(źródło: cire.pl)

Pieniędzy na  dotowanie fotovoltaiki już nie ma ( pierwotnie 5 potem 3 tys. zł dla 1 mikroinstalacji PV). “Osoby chcące skorzystać z dotacji powinny spieszyć się ze złożeniem dokumentów. Już pod koniec września br. nabór może zostać zamknięty z powodu braku środków”.

Komentarz redakcji:

Kampania montowanie instalacji w oparciu o fundusze własne czy kredyty i tak będzie się rozwijała dynamicznie do czasu zmiany ustawy o OZE. Wzrost cen energii od państwowych monopolistów, taniejące OZE, konkurencja tysięcy firm instalacyjnych  podtrzymują boom do czasu, aż rząd zmieni reguły tzw. netmeteringu ( systemu upustów). A dotacje do PV są zachowane w programie „Czyste powietrze” ( do 5 tys. zł), gdy łączy się ją z wymianą kotłów  z paliw stałych ( węgla, drewna), np. na pompy ciepła, współpracujące z PV.

 

Rozpoczynamy sezon grzewczy przekroczeniem norm
(źródło: zielona.interia.pl)

Idzie zima, zimne noce a zatem wsie i miasteczka będą zasnute dymem z kopciuchów. Wraz ze spadkiem temperatury, czujniki „zabarwiły” się na pomarańczowo, a nawet czerwono.

 

Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków – paliwa stałe w prawie połowie sprawdzonych źródeł ciepła
(źródło: green-news.pl)

Dlaczego w Polsce wciąż mamy smog w sezonie grzewczym?  Na prawie 315 tys. złożonych deklaracji ponad 25 proc. to piece poniżej trzeciej klasy lub piece, których klasy nie można określić, czyli kopciuchy.

 

Groszek III zamiast „Eko” groszku – koniec oszukiwania konsumentów
(źródło: wysokienapiecie.pl)

EKO-Groszek nie spełnia norm jakości paliw. Branża górnicza wściekła. Groszek III ma mieć zawartość popiołu na poziomie nie większym niż 7 proc., zamiast obecnych 12 proc. Zawartość siarki spadnie z 1,2 proc. do 1 proc. Wartość opałowa wyniesie co najmniej 28 MJ/kg zamiast 24 MJ/kg. Zawartość wilgoci ograniczono z 15 proc. do 11 proc.

 

Najbardziej aktywne gminy – Czyste powietrze
(źródło: krakowskialarmsmogowy.pl)

Bardzo ciekawe zestawienie PASu i NFOŚ odnośnie liczby złożonych wniosków na wymianę źródeł ciepła. Najlepsze i najmniej aktywne gminy. Warto zobaczyć.


 

^menu

Redakcja:

Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław

info

więcej
2023-07-06
Energia dla Klimatu Czerwiec/Lipiec 2023
2023-06-12
Energia dla Klimatu Maj/Czerwiec 2023
2023-05-09
Energia dla Klimatu Kwiecień/Maj 2023
2023-04-06
Energia dla Klimatu Marzec 2023
2023-03-02
Energia dla Klimatu Luty 2023
2023-01-31
Energia dla Klimatu Styczeń/Luty 2023
2023-01-09
Energia dla Klimatu Styczeń 2023
2022-12-14
Energia dla Klimatu Listopad/Grudzień 2022
2022-11-17
Energia dla Klimatu październiklistopad 2022
2022-10-20
Energia dla Klimatu wrzesień/październik 2022
2022-09-14
Energia dla Klimatu sierpień/wrzesień 2022
2022-07-31
Energia dla Klimatu lipiec/sierpień 2022
2022-07-13
Energia dla Klimatu czerwiec/lipiec 2022
2022-06-18
Energia dla Klimatu majczerwiec 2022
2022-05-16
Energia dla Klimatu kwiecień/maj 2022
2022-04-09
Energia dla Klimatu marzec/kwiecień 2022
2022-03-07
Energia dla Klimatu luty/marzec 2022
2022-01-31
Energia dla Klimatu styczeń 2022
2022-01-05
Energia dla Klimatu grudzień-styczeń 2021
2021-12-21
Energia dla Klimatu listopadgrudzień 2021
2021-11-17
Energia dla Klimatu październik/listopad 2021
2021-10-13
Energia dla Klimatu wrzesień/październik 2021
2021-09-18
Energia dla Klimatu sierpień/wrzesień 2021
2021-08-04
Energia dla Klimatu Lipiec 2021
2021-07-08
Energia dla Klimatu Czerwiec/Lipiec 2021
2021-06-08
Energia dla Klimatu Maj-Czerwiec 2021
2021-05-09
Energia dla Klimatu kwiecień maj 2021
2021-04-09
Energia dla Klimatu marzec/kwiecień 2021
2021-03-13
Energia dla Klimatu luty/marzec 2021
2021-01-28
Energia dla Klimatu styczeń 2021
2021-01-13
Energia dla Klimatu grudzień 2020-styczeń 2021
2020-12-09
Energia dla Klimatu listopad/grudzień 2020 r.
2020-11-16
Energia dla Klimatu Październik/Listopad 2020
2020-10-16
Energia dla Klimatu Wrzesień/Październik 2020
2020-09-14
Energia dla Klimatu Sierpień/Wrzesień 2020
2020-08-10
Energia dla Klimatu Lipiec 2020
2020-07-14
Energia dla Klimatu Czerwiec/Lipiec 2020
2020-06-10
Energia dla Klimatu Maj/Czerwiec 2020
2020-05-12
Energia dla Klimatu, kwiecień 2020
2020-04-14
Energia dla Klimatu, marzec 2020
2020-03-03
Energia dla Klimatu, luty 2020
2020-02-02
Energia dla Klimatu, styczeń 2020
2019-12-30
Energia dla Klimatu, grudzień 2019
2019-12-13
Energia dla Klimatu, listopad grudzień 2019
2019-11-22
Energia dla Klimatu, październik / listopad 2019
2019-10-24
Energia dla Klimatu, wrzesień / październik 2019
2019-09-12
Energia dla Klimatu, sierpień/ wrzesień 2019
2019-08-08
Energia dla Klimatu, lipiec/sierpień 2019
2019-07-22
Energia dla Klimatu, czerwiec/lipiec 2019
2019-06-24
Energia dla Klimatu, maj/czerwiec 2019
2019-05-15
Energia dla Klimatu, kwiecień/maj 2019
2019-04-08
Energia dla Klimatu, marzec/kwiecień 2019
2019-03-09
Newsletter 02/2019
2019-02-13
Newsletter 01/2019
2019-01-09
Newsletter 12/2018 i 01/2019
2018-12-10
Newsletter 11/2018
2018-11-06
Newsletter 10/2018
2018-10-22
Newsletter 09/10/2018
2018-08-09
Newsletter 08/2018
2018-08-09
Newsletter 07/2018
2018-07-10
Newsletter 06/2018
2018-06-18
Newsletter 05/2018
2018-05-28
Newsletter 03/04/2018
2018-03-23
Newsletter 02/2018
2018-02-01
Newsletter 01/2018
2018-01-16
Newsletter 12/2017
2017-12-16
Newsletter 11/2017
2017-11-17
Newsletter 10/2017
2017-10-20
Newsletter 09/2017
2017-09-14
Newsletter 08/2017
2017-08-26
Newsletter 07/2017
2017-07-09
Newsletter 06/2017
2017-06-19
Newsletter 05/2017
2017-05-11
Newsletter 04/2017
2017-04-19
Newsletter 03/2017
2017-03-13
Newsletter 02/2017
2017-02-03
Newsletter 01/2017
2017-01-12
Newsletter 12/2016
2016-12-13
Newsletter 11/2016
2016-11-25
Newsletter 10/2016
2016-10-10
Newsletter 09/2016
2016-09-06
Newsletter 08/2016
2016-08-07
Newsletter 07/2016
2016-07-04
Newsletter 06/2016
2016-06-13
Newsletter 05/2016
2016-05-13
Newsletter 04/2016
2016-04-18
Newsletter 03/2016
2016-03-14
Newsletter 02/2016
2016-02-09
Newsletter 01/2016
2015-12-29
Newsletter 12/2015
2015-12-13
Newsletter 11/2015
2015-11-16
Newsletter 10/2015
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej