"Zmagamy się ze skutkami zmian klimatu i będziemy się zmagać ze skutkami nieinwestowania w ochronę środowiska"
Radosław Gawlik, laureat nagrody Zielonych Orłów Rzeczpospolitej w kategorii "Tytan"
Mamy nowy sejm, czekamy na rząd. PiS najwyraźniej nie wierzy już w swoje zwycięstwo, bo ustawił się w pełni w roli opozycji. I tak przy zamieszaniu z "ustawą wiatrakową" straszy Polaków wysiedleniami pod inwestycje. Tu liczymy na refleks opinii publicznej - przecież to właśnie PiS w prawie geologicznym i górniczym (PGG) oraz w ustawie "Lex Knebel" w zasadzie wykluczył udział społeczeństwa w konsultacjach dotyczących interwencji w środowisko. To właśnie PGG i prace przy CPK w zasadzie podniosły do rangi najwyższej interes państwa w kontekście wywłaszczeń czy wyburzeń infrastruktury.
Grudzień to jak zwykle czas szczytu klimatycznego, a więc też okazja, aby porównywać się na arenie międzynarodowej. Kiedy organizowaliśmy COP-y w Katowicach, Warszawie czy w Poznaniu Polska była na celowniku, bo przecież do liderów walki ze zmianą klimatu nie należymy. Szczyt w Dubaju jak na razie wzbudza chyba większe kontrowersje. Sam prezydent COP jest jednocześnie prezesem firm wydobywczych. Media piszą nawet, że przedstawiciele Zjednoczonych Emiratów Arabskich przed szczytem COP 28 mieli lobbować za ropą i gazem. Nie brakuje zatem głosów, że COP 28 będzie przy okazji forum dla emitentów, aby odnaleźć się w warunkach katastrofy klimatycznej. Całe szczęście COPy tym się różnią od np. szczytów G20, że dopuszczają do głosu praktycznie wszystkie państwa, w tym narażone na skutki zmiany klimatu. To w zasadzie jedyne forum, gdzie wszyscy mogą dojść do głosu w walce o lepszy świat. Szkoda, że na tym forum Polskę reprezentować będzie marionetkowy rząd i prezydent Duda, który w Katowicach zapewniał, że "węgla mamy na 200 lat".
W tym burzliwym czasie Komisja Środowiska (ENVI) Parlamentu Europejskiego zadecydowała o Rozporządzeniu w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych (Nature Restoration Law). Ostatecznie tekst rozporządzenia został osłabiony, ale i tak mamy powody do radości, bo będzie on ważnym narzędziem dla odtwarzania ekosystemów. Suwerenna Polska i Konfederacja od początku torpedowały te przepisy i straszyły rolników, że ich pola zamienią się w sadzawki. Niestety w innej sprawie Parlament Europejski najpierw drastycznie osłabił, a ostatecznie odrzucił rozporządzenie o zrównoważonym stosowaniu pestycydów (SUR). To wszystko pokazuje, że ochrona środowiska zaczyna wchodzić do wszystkich obszarów państwa, gospodarki i bezpieczeństwa. Pomijając konflikty w Ukrainie czy Izraelu każdego dnia na świecie dzieje się katastrofa naturalna, która coraz częściej jest też antropogeniczna. Do powodzi i śnieżyc zdążyliśmy się przygotować, ale teraz w stronę kontynentów powoli zmierza góra lodu z Antarktydy. Walka z emisjami to jedno, ale dzisiaj wiadomo, że to adaptacja i fundusz "szkód i strat" będzie wyzwaniem na COP 28 i nie tylko.
|
Węgiel Brunatny |
|
Energetyka konwencjonalna i górnictwo |
|
OZE |
|
KLIMAT |
|
Niska emisja |
Jak sprawić, aby węglowe regiony stały się samowystarczalne energetycznie? Marcin Popkiewicz opowie o tym w Zgorzelcu.
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA zaskarżyło bezczynność organów ochrony kultury oraz zaskarżyło postanowienia organów do sądu administracyjnego.
Konserwator jeszcze niedawno zapewniał, że obejmie ochroną zabytki w Opolnie-Zdroju - miejscowości położonej na skraju odkrywki węgla brunatnego Turów, po czym diametralnie zmienił zdanie. Stwierdził, że zabytki te stoją na złożach węgla i nie zasługują na ochronę. Sąd administracyjny wykazał bezczynność i zasądził grzywny od organów ochrony kultury i dziedzictwa - dolnośląskiego wojewódzkiego konserwatora i samego Ministra Kultury.
Bruksela da zielone światło na pomoc publiczną dla górników zamykanych kopalni należących do ZE PAK
^menuZjednoczona Prawica w 2015 r. zapowiadała węgiel na 200 lat. "Po ośmiu latach rządów bilans jest jednoznaczny: w 2015 r. udział węgla w produkcji energii elektrycznej wynosił 82 proc. W 2023 r. spadł do 63 proc. przy zapotrzebowaniu, które wzrosło przez te lata o ok. 15 proc."
"Zaledwie 4 sektory energochłonne odpowiadają za 15% wszystkich emisji CO2 w naszym kraju. Transformacja energetyczna nie oznacza zapaści przemysłu. Wręcz przeciwnie - wyniki modelowania ekonomicznego Instratu sugerują, że zarówno zatrudnienie, jak i wartość dodana w tych branżach utrzymają się na stabilnym poziomie."
W kopalni Piast - Ziemowit odkryto nielegalne śmieci. Kopalnia twierdzi, że odpady nie są niebezpieczne. Skąd tam się wzięły? Wyższy Urząd Górniczy rozpoczął kontrolę, ale bagatelizuje samo zjawisko. Tymczasem kopalnia ta ma stanowić dodatkowo źródło zrzutów zanieczyszczeń słonych wód, które zabijają polskie rzeki. Sprawa jest więc wielowątkowa
PGG twierdzi, że śmieci w kopalni to proces "naturalny": "Każdego dnia na dół do pracy w kopalni zjeżdża kilka tysięcy pracowników. Każdy z nich zwozi ze sobą jedzenie, napoje, opakowania. To także naturalny proces związany z działalnością kopalni."
Okazuje się, że przy spadającym wydobyciu, górnicy zarabiają coraz lepiej.
Komentarz:
Nie powinno się zazdrościć wynagrodzeń, szczególnie przy tak ciężkiej pracy, jak praca górników na dole. Ale coś mocno zgrzyta, gdy płaca odrywa się zupełnie od efektów. W skrócie - wydobycie i tzw. wydajność spada, górników nie ubywa a płace urosły w ciągu ostatnich lat dwukrotnie. Górnictwo musi działać jak każdy inny dział gospodarki i trudnej pracy. Specjalne przywileje skończyły się w PRL ?!
Jak zostanie sfinansowana pierwsza elektrownia jądrowa w Polsce? Na to pytanie nie znalazł odpowiedzi ustępujący rząd, a i ten przyszły będzie miał z tym kłopot.
ZE PAK wraz z Siemens Energy Global chce budować nową elektrownię parowo-gazową 600 MWe w Adamowie. Szacunkowa wartości inwestycji to 2,3 mld zł.
Rynek mocy i inne dopłaty do konwencjonalnych bloków wkrótce się skończą. Np. opłacalność pracy najnowszego bloku na węgiel kamienny zlokalizowanego w Elektrowni Jaworzno skończy się w 2035 r. Problem polega na tym, że plan na wydobycie to 2049 r. "Nie ma szans na to, by kopalnie działały aż do 2049 r. i to z kilku powodów" - przekonuje Joanna Maćkowiak-Pandera, prezeska Forum Energii. Rzeczniczka Tauronu potwierdza: "W świetle aktualnych uwarunkowań regulacyjno-ekonomicznych dużym wyzwaniem będzie uzyskanie marży na sprzedaży energii elektrycznej po 2035 r."
^menuMiędzynarodowa Agencja Energetyki Odnawialnej (IRENA) przedstawiła rekomendacje w zakresie osiągnięcia celów neutralności klimatycznej przez zbliżającym się szczytem klimatycznym COP28 w Dubaju. Neutralność wymaga potrojenia mocy OZE i podwojenia wskaźników efektywności energetycznej
Instrat: "Instalacje prosumentów pozwoliły zwiększyć "pozasystemowe" zużycie własnej energii elektrycznej w pierwszej połowie 2023 roku tylko o niecałe 1 TWh względem poziomu rok wcześniej. W tym czasie spadek zużycia energii przez ogół odbiorców wyniósł prawie 5 TWh, a spadek produkcji w elektrowniach opalanych paliwami węglowymi o prawie 12,4 TWh"
Przemysław Czarnek grzmi o aferze wiatrakowej, premier Morawiecki straszy komisją śledczą. Zdaniem PiS przepisy te umożliwią wywłaszczenia. Z kolei opozycja chce tą zmianą przyspieszyć transformację energetyczną. Kto ma rację?
Komentarz:
Burza w szklance wody lub raczej na skrzydłach wiatraka. Opozycja, za chwile koalicja rządząca, przygotowała zamrożenie cen na pół roku. Mina zostawiona przez PiS. Gdyby nie to mrożenie nowa koalicja zadebiutowałaby podwyżkami cen energii dla gospodarstw domowych i nie tylko- eksperci mówią ,ze nawet powyżej 50 % od dotychczasowych taryf.
Przy okazji chciała poprawić warunki budowy wiatraków- zmniejszyć minimalną odległość od zabudowań do 500 m- na to była i jest powszechna zgoda. Dołożono tam niejasne i niepotrzebne zapisy dotyczące wiatraków jako celu publicznego. Świetny pretekst, aby złodzieje zaczęli krzyczeć "łapaj złodzieja". Trzeba krytykować sposób przygotowania ustawy i jej błędy, ale nie dać się nabrać na "cwane" krzyki PiSu o "mega aferze".
"Wraz z coraz większą liczbą OZE w systemie rosną wymagania dotyczące elastyczności. Magazyny energii mogą być właśnie tym środkiem, który zapewni elastyczność systemu elektroenergetycznego, zwłaszcza, jeśli nie chcemy znacznie polegać na elektrowniach gazowych - mówi w rozmowie z portalem WysokieNapiecie.pl Julian Jansen.
"Rok 2024 bez wątpienia będzie przełomowy dla branży, a słowem kluczowym będzie magazynowanie energii. Swoje działania będziemy musieli skupić na kompleksowych rozwiązaniach pozwalających optymalizować i zarządzać już nie tylko samym wytwarzaniem energii, ale również jest zużyciem - stwierdza przedstawiciel jednego z największych producentów komponentów do instalacji PV, Maciej Tomczak, Inside Sales SolarEdge Technologies."
Lancet Countdown on Health and Climate Change potwierdzają rosnące poważne zagrożenia dla zdrowia wynikające ze zmiany klimatu. Naukowcy szacują m.in., że do połowy tego stulecia nastąpi prawie pięciokrotny wzrost liczby zgonów spowodowanych falami upałów. Apelują o pilne działania na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu.
Rosnąca częstotliwość katastrof związanych z klimatem ma głęboki wpływ na branżę ubezpieczeniową, ponieważ jej wypłaty z tytułu katastrof naturalnych wzrosły do średnio 110 miliardów dolarów rocznie od 2017 roku. Ubezpieczyciele odmawiają nawet ubezpieczania właścicieli domów na najbardziej zagrożonych rynkach.
Nowy rekord temperatury powietrza został ustanowiony we wtorek w Rio de Janeiro, podczas panującej w Brazylii fali upałów. Temperatura odczuwalna wyniosła plus 58,5 st. Celsjusza.
Od końca ubiegłego weekendu znaczną część Brazylii ogarnęła fala nienotowanych, nawet jak na ten kraj, upałów. Krajowy Instytut Meteorologii (Inmet) ogłosił dla 15 stanów południowo wschodniej, środkowo zachodniej i części północnej Brazylii najwyższy alert pogodowy.
Także zima w Rosji przeraża. Pod śniegiem jest niemal całe terytorium kraju, a zaspy mają miejscami kilka metrów wysokości. Temperatura spada nawet do minus 60 stopni.
Szykuje się skandal. Prawie połowę globalnych emisji gazu HGC-23 mogą emitują chińskie fabryki. Naukowcy wykryli jego obecność, chociaż Chiny zapewniały, że ograniczą emisje. Ten niezwykle szkodliwy gaz trafia do atmosfery ze wschodu Chin.
Inwestorzy tacy jak Google, Amazon, mogą przestać wybierać Polskę na lokalizacje ich centrów danych, jeżeli będziemy mieć w miksie 70 proc. "czarnej" energii. Na lokalizację centrum przetwarzania danych wybiorą na przykład Danię, a nie Polskę.
Klimat i ekstrema pogodowe sprawiają, że zaczynamy się poważnie martwić o szpitale.
- Bezpieczny szpital to obiekt odpowiednio zaprojektowany na wszystkie sytuacje krytyczne, a także z dostępnymi i sprawdzonymi procedurami zabezpieczającymi ciągłość działania. Już teraz zwraca się w polskich szpitalach uwagę na to, gdzie zlokalizowane są krytyczne urządzenia - podkreśla prof. Pinkas.
Samochody elektryczne potrzebują baterii. Do ich produkcji niezbędny jest lit. Niestety jego wydobycie nie pozostaje bez wpływu na środowisko.
^menu"Z badań przeprowadzonych przez Fundację 360! wynika, że w Polsce są powiaty, gdzie zimą codziennie notuje się pożary kominów. W skali kraju to tysiące pożarów i interwencji."
Chociaż sporo jeszcze do zmiany, to jakość powietrza poprawia się. Liczba osób umierających z powodu zanieczyszczenia drobnymi cząstkami w UE spadła o prawie połowę w ciągu ostatnich 10-15 lat.
Mimo to zanieczyszczone powietrze nadal pogarsza stan zdrowia i powoduje zgony, którym można zapobiec, zwłaszcza w miastach. Dobrą wiadomością jest, że pomóc mogą czystsze rozwiązania dla transportu, ogrzewania, przemysłu i rolnictwa
Jakość powietrza w Europie poprawia się. Mimo to zanieczyszczone powietrze nadal pogarsza stan zdrowia i powoduje zgony, którym można zapobiec, zwłaszcza w miastach. Dobrą wiadomością jest, że pomóc mogą czystsze rozwiązania dla transportu, ogrzewania, przemysłu i rolnictwa
^menuRadosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) listopad 2024 |
Powstrzymajmy czarne piątki |
Obywatelskie społeczności energetyczne |
COP29: Cel finansowy zbyt niski, ale transformacji nie (...) |
Decybele Przyszłości |
Rzeka betonu nikogo przed powodzią nie uratuje |
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) 10.2024 |
prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
We Can't Undo This |
Robi się naprawdę gorąco |