Wiązówka - roślina wieloletnia dorastająca do 150 cm wys.; kłącza grube, pokrzywione i rozgałęzione; łodyga kanciasta, w górze rozgałęziona, ulistniona; liście przerywanopierzaste, z wierzchu nagie, ciemnozielone, od spodu białofilcowate; odcinki liści w 2-5 parach, szerokojajowate, brzegiem nierównopiłkowane; kwiaty zebrane w widoczny z daleka baldachokształtny kwiatostan, białe lub żółtawe, pachnące, gęste; owoc -niełupka charakterystycznie skręcona. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Roślina pospolita w całym kraju; rośnie na podmokłych terenach (podmokłe łąki, polany, lasy widne, torfowiska), przy rzekach, stawach, jeziorach, bajorach leśnych i strumieniach, często obok trzciny, tataraku i kosaćca. Inna nazwa wiązówki to tawuła!
Surowiec
Surowcem jest kwiat (kwiatostan), ziele, sam liść i kłącze wraz z korzeniami - Flos (Inflorescentia), Herba, Folium et Rhizoma Ulmariae (Filipendulae ulmariae vel Spiraeae).
Flos Ulmariae - w sprzedaży w aptekach i w sklepach zielarskich, FP I,II i III.
Liście i ziele zbiera się od maja do lipca, kwiaty - od czerwca do I połowy sierpnia, natomiast kłącza na przedwiośniu, na wiosnę, późnym latem lub w Jesieni. Surowce nadziemne należy wysuszyć w temp. do 40o C, a kłącza - w otwartym piekarniku ogrzanym do temp. 60o C lub przed nim.
Sklad Chemiczny
Surowce zawierają flawonoidy (m.in. 4-glukozyd kwercetyny - ok. 10-12%, hiperozyd, avikularynę), olejek eteryczny - ok. 0,2% (składniki: wanilina, aldehyd salicylowy,- 0,2%, salicylan metylu, heliotropina), garbniki - do 12%, izosalicynę, spireozyd - do 1,2%, monotropitozyd hydrolizujący do estru metylowego kwasu salicylowego, glukozy i ksylozy (ok. 0,1%).
Działanie
Związki salicylowe i flawonoidy hamują cyklooksygenazę prostaglandynową, dzięki czemu działają przeciwzapalnie i przeciwbólowe. Ponadto tawuła działa przeciwgorączkowo, uspokajająco, napotnie, żółciopędnie, moczopędnie, przeciwreumatycznie, odkażająco, wykrztuśnie, oczyszczająco; reguluje przemianę materii i wypróżnienia, przyśpiesza trawienie, wzmaga wydzielanie soku żołądkowego i trzustkowego.
Wskazania
bóle różnego pochodzenia (200 ml naparu lub odwaru, albo 1 łyżka nalewki), przeziębienie, gorączka, nieżyt układu oddechowego, moczowo-płciowego i pokarmowego, choroby zakaźne i skórne, stres, bezsenność (wyciągi alkoholowe), kamica moczowa i żółciowa, obrzęki, reumatyzm, dna, zastoje żółci, skurcze jelit i żołądka, biegunka.
Podczas zażywania przetworów wiązówkowych polecam przyjmować doustnie wit. C w dawce 800-1000 mg/24 h (5 draż. 200 mg).