Jałowiec pospolity

Jałowiec pospolity Juniperus communis (Cupressaceae)

				
			 Jałowiec pospolity - krzew lub drzewko dorastające do 15 m wys.; kora szarobrunatna, włóknista; igły mrozoodporne, proste, kłujące, ustawione po 3 w okółkach; roślina dwupienna; szyszkojagody czarne z sinym nalotem; żyje do 100 i więcej lat. W Polsce pospolity na niżu i w niższych położeniach górskich.

 
					Surowiec Surowcem jest owoc jałowca - Fructus Juniperi, FP I,II,III, IV i V, które można kupić w aptekach i w sklepach zielarskich (opak. 20, 50 g). Szyszkojagody zbiera się w jesieni lub zimą po przymrozkach; suszy w otwartym piekarniku ogrzanym do temp. 40-60o C. Można je też najpierw suszyć w normalnej temp. pokojowej, a gdy ulegną pomarszczeniu - dosuszyć w temp. podwyższonej.
 
					Sklad Chemiczny Szyszkojagody zawierają 2% olejku eterycznego, 40% cukrów, 0,5% żywic, 8% barwników, goryczkę - juniperynę - ok. 1%, flawonoidy, witaminy, sole mineralne, kwasy organiczne i garbniki. Olejek eteryczny zawiera pinen, kadinen, borneol, kamfen, junen (czynny diuretycznie), juniperol, terpineol. Ponadto w owocach i w igliwiu jałowcowym (niekiedy jest też wykorzystywany) występuje gwajakol i jego pochodne oraz krezol.

 
					Działanie Przetwory z jałowca działają moczopędnie (hamują wchłanianie zwrotne jonów Na i Cl  działanie przeciwobrzękowe), żółciopędnie, odkażająco, wykrztuśnie; hamują nadmierny proces fermentacji zachodzący w jelitach, ułatwiają i poprawiają trawienie i wchłanianie mleczka pokarmowego, zwiększają wydzielanie soków żołądkowych, przyśpieszają obieg krwi, działają napotnie, likwidują zastoje żółci.
 
Wskazania
					 hipernatremia (nadmiar sodu), hiperchloremia, obrzęki zastoinowe, niewydolność wątroby, zaburzenia trawienie, nerwobóle, reumatyzm, zastoje krążeniowe, zaburzenia metabolizmu, choroby przeziębieniowe, skórne i zakaźne, nieprzyjemna woń z ust, nieżyty układu oddechowego, suchy kaszel, katar, stany zapalne zatok, trądzik (wewnętrznie !).
 Przeciwwskazania: ciąża, choroba wrzodowa (zdania podzielone), zapalenie ślepej kiszki, zapalenie nerek,
 Objawy przedawkowania: podrażnienie nerek, białkomocz, krwiomocz, podrażnienie przewodu pokarmowego, nudności, wymioty, biegunka

Preparaty

 
nazwa
 
uzycie

Odwar: 2 łyżki owoców zalać 2 szkl. wody; gotować 3-5 minut; odstawić na 20 minut; przecedzić; osłodzić miodem. Pić 4 razy dz. po 100 ml; dzieci ważące 10-15 kg - 14 ml, 16-20 kg - 22-28 ml, 21-25 kg - 30 ml, 26-30 kg -37-42 ml, 31-35 ml - 44-50 ml, 36-40 kg - 51-57 ml, 41-45 kg - 58-64 ml, 46-50 kg - 65-71 ml, 51-55 kg - 72-78,5 ml, 4 razy dz.

Owoce można zaparzyć w mleku, a następnie osłodzić miodem (nieżyty układu oddechowego, kaszel, przeziębienie itd.).

Nalewka jałowcowa - Tinctura Juniperi (jałowcówka): pół szkl. mielonych owoców zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5-10 ml.

Intrakt jałowcowy - Intractum Juniperi: pół szkl. świeżych owoców zalać 400 ml gorącego alkoholu 40%; wytrawiać 10 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5-10 ml; dzieciom podawać w mleku z miodem.

Olej jałowcowy Oleum Juniperi (stosować do wcierań rozgrzewających, przeciwprzeziębieniowych, przy nerwo-, stawo-, i mięśniobólach oraz przy nieżytach układu oddechowego i przy chorobach zakaźnych - nacierać całe ciało, także przy chorobach zakaźnych): pół szkl. świeżych lub suchych zmielonych owoców zalać 100-150 ml gorącego oleju; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Można też używać jako przyprawy do sałatek i zup oraz tłustych mięs. Uwaga ! Olejek eteryczny jałowcowy (Oleum Juniperi) dostępny w sklepach zielarskich i w aptekach można zażywać na miodzie 3-4 razy dz. po 3 krople (stany zapalne i zakażeniowe układu oddechowego i zatok obocznych nosa). Samego olejku eterycznego nie stosować do wcierania w skórę trądzikową i łojotokową, nawet w stanie rozcieńczonym. Niektórzy zalecają go przy trądziku do wcierań. Niestety wcierany w skórę twarzy i szyi powoduje ropne zapalenie mieszków włosowych. Olejek jałowcowy można natomiast mieszać z innymi olejkami i stosować do leczenia zmian trądzikowych, oczywiście w odpowiednich zestawach i proporcjach. Zażywany doustnie (polecam wyciągi wodne z szyszkojagód) działa rzeczywiście przeciwtrądzikowo.