Konwalia majowa Convallaria maialis (Liliaceae)

menu
   
Konwalia majowa - bylina o cienkim, białym lub kremowym kłączu pokrytym korzonkami; pędy kwiatonośne do 30 cm wys., otulone u podstawy pochewkami 2-3 eliptycznojajowatych dużych liści; układ wiązkowy liści - równoległy; kwiaty białe, pachnące, zebrane w jednostronne grono; okwiat kulistodzwonkowaty o 6 odgiętych ząbkach; pręcików 6; słupek 1; owoc - czerwona kulista jagoda. W Polsce rośnie pospolicie na niżu i pogórzu; można ją znaleźć w lasach, w zaroślach i na ich skrajach. Roślina często uprawiana w ogrodach. Konwalia lubi gleby wilgotne, żyzne, humusowe; stanowiska zacienione i zaciszne.
 
 
 

Surowiec

Surowcem są liście, całe ziele lub sam kwiat (kwiatostan z dwoma towarzyszącymi liśćmi) - Folium, Herba vel Flos (Inflorescentiae) Convallariae, FP I, II, III, IV, V). Surowce zbiera się w początkach lub w czasie kwitnienia ze stanu naturalnego lub z uprawy, a potem suszy w otwartym piekarniku ogrzanym do temp. 80o C. Przechowywać w ciemnym miejscu. W aptekach i w sklepach zielarskich można kupić jedynie nowoczesne formy leków: Convafort /Herbapol/ - draż. (30 szt.). Convafort zawiera suchy wyciąg z konwalii o zawartości 1 jednostki kociej w 1 draż. (przeciętnie zażywa się 1-2 draż. 2-3 razy dz. po jedzeniu); Kelicardina /Herbapol/ - krople złożone (zawierają również wyciąg z aminka i głogu) we flakonach po 40 g – średnio zażywa się 40-60 kropli 2-3 razy dz.; Phytocard (Phytopharm) – nalewka mianowana z konwalii, flakony po 40 g płynu – średnio zażywa się 30 kropli 2-3 razy dz.
 

Sklad Chemiczny

Konwalia zawiera heterozydy kardenolidowe: konwalatoksynę, konwalozyd, konwalatoksol, konwalatoksolozyd, lokundiozyd, rodeksynę A, rodeksozyd, sarnamdozyd, tollozyd, peryploramnozyd, peryglukozyd, kannogenoloramnozyd; saponozydy (konwalaryna, konwalamaryna), olejek eteryczny (z fernezolem), flawonoidy (pochodne kwercetyny, izoramnetyny), kw. jabłkowy, kw. cytrynowy, kw. chelidonowy (do 1,5%), kw. acetydyno-2-karboksylowy. Konwalatoksyna - glikozyd kardenolidowy, którego aglikonem jest strofantydyna, a część cukrową stanowi ramnoza. Działa 10 razy silniej niż digitoksyna zawarta w naparstnicach. Ziele zawiera ok. 0,3% glikozydów.
 
 

Działanie

Glikozydy zawarte w konwalii doskonale przechodzą do rozpuszczalnika i w obecności saponin sterydowych dobrze wchłaniają się z przewodu pokarmowego do krwi. Nie kumulują się w organizmie, są szybko wydalane wraz z moczem. Najsilniej działa konwalatoksyna, której zawartość w liściach wynosi 0,04-0,05%. Glikozydy konwaliowe wywierają silne, a zarazem krótkotrwałe działanie na mięsień sercowy: wzmacniają skurcze mięśnia sercowego (działanie inotropowo dodatnie), zmniejszając nieznacznie ich częstotliwość; działają silnie diuretycznie (moczopędnie), żółciopędnie, rozkurczowo na mięśnie gładkie, uspokajająco, lekko nasennie i przeciwobrzękowo.
 

Wskazania

łagodna postać niewydolności krążenia (I i IIo), niedomoga wątroby, zdenerwowanie, nerwica, kołatanie i dławica serca, kłucie w sercu, obrzęki zastoinowe (warto połączyć z jałowcem), bezsenność, skąpomocz. Przetwory z konwalii jeśli są stosowane w odpowiednich dawkach to są bezpieczne i nie wywołują żadnych objawów niepożądanych czy ubocznych. Są bardzo bobrze tolerowane przez dzieci i osoby w podeszłym wieku.
 
 
 
 

Preparaty

 
nazwa
 
uzycie
 
 
  Proszek konwaliowy – Pulvis Convallariariae: ziele (liście) konwalii zmielić na drobny proszek. Zażywać 2-3 razy dz. po 500 mg. Maksymalne dawka dobowa wynosi 1500 mg. Sproszkowane liście przed zażyciem można wymieszać z miodem; czynność ta uniemożliwia dostanie się proszku do tchawicy; dobrze popić. Dawkowanie dla dzieci jest następujące: ważące 10 kg - 71 mg, 15 kg -107 mg, 20 kg - 142 mg, 25 kg - 178 mg, 30 kg - 214 mg, 35 kg - 250 mg, 40 kg - 285 mg, 45 kg - 321 mg, 50 kg - 229 mg, 55 kg - 392 mg, 3 razy dz.  
 
 
 
 
  Napar: 1 łyżkę ziela lub samych liści zalać 150-200 ml wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić. Zażywać 3-4 razy dz. po 2-3 łyżki naparu (nie więcej!). Dzieci ważące 10 kg - 4 ml, 15 kg - 6 ml, 20 kg - 3,5 ml, 25 kg - 10,7 ml, 30 kg - 12,8 ml, 35 kg - 15 ml, 40 kg -17 ml, 45 kg - 19 ml, 50 kg - 21 ml, 55 kg - 23,5 ml, 3-4 razy dz.  
 
 
 
 
  Nalewka konwaliowa - Tinctura Convallariae: pół szkl. suchych liści lub ziela zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 30-40 kropli; dzieci ważące 10 kg - 3 krople, 15 kg - 4 kr., 20 kg - 5-6 kropli, 25 kg - 7 kr., 30 kg - 8-9 kr., 35 kg - 10 kr., 40 kg - 11 kr., 45 kg - 12-13 kr., 50 kg - 14 kr., 55 kg - 15-16 kr., 3-4 razy dz.  
 
 
 
 
  Z suszu można też przyrządzić odwar (gotować lekko przez 5 minut), intrakt i alkoholaturę “zimną” w takich samych proporcjach rozpuszczalnika do surowca i podobnie zażywać  
 
 
 
 
  Owoców konwalii nie wolno zażywać ! Przetwory z konwalii trzymać w miejscu niedostępnym dla dzieci!. Osoby mające małe dzieci nie powinny trzymać kwiatów konwalii w wazonach, gdyż ich skonsumowanie czy wypicie wody w której stały grozi śmiertelnym zatruciem !  
 
 
 
 
  Rp. Nalewka konwaliowa - 10 ml Nalewka glistnikowa - 10 ml Wymieszać. Lek silny i bardzo wartościowy. Zażywać 3-4 razy dz, po 40 kropli. Dzieci ważące 24 kg - 13-14 kr., 30 kg - 17 kr., 35 kg - 20 kr., 40 kg - 22-23 kr., 45 kg - 25-26 kr., 50 kg - 2.3-29 kr., 55 kg - 31 kr., 3-4 razy dz. Wskazania: wszelkie zaburzenia sercowe w okresie po- i przekwitania, zadyszka, nerwica serca, dławica, choroby wątroby i pęcherzyka żółciowego, lęk, bezsenność, zdenerwowanie, wewnętrzny niepokój, skurcze mięśni gładkich, nerwice narządowe, psychonerwice.  
 
 
 
menu Aloes drzewiasty Aminek większy Arcydzięgiel litwor Arnika górska Babka lancetowata Babka piaskowa Bagno zwyczajne Barszcz Barwinek Bazylia pospolita Berberys zwyczajny Bertram Bez czarny Bez hebd Bez koralowy Biedrzeniec anyż Biedrzeniec większy Bluszczyk kurdybanek Bobrek trójlistkowy Borówka bagienna Borówka czarna Brzoza brodawkowata Buk zwyczajny Bukwica lekarska Bylica boże drzewko Bylica estragon Bylica piołun Bylica pospolita Cebula Centuria pospolita Chaber Cykoria podróżnik Czeremcha zwyczajna Czosnek niedźwiedzi Czosnek ogrodowy Drożdże Dziewanna kutner() Dziurawiec Dzięgiel leśny Dąb szypułkowy Fiołek trójbarwny Fiołek wonny Glistnik jaskółcze ziele Goryczka Goździkowiec korzenny Głóg Herbata chińska Hyzop lekarski Iglica pospolita Janowiec Jarząb pospolity Jasnota biała Jałowiec pospolity Jemioła Jesion wyniosły Jeżyna fałdowana Kalina koralowa Kasztanowiec zwyczajny Kminek zwyczajny Kokoryczka Koniczyna Konwalia majowa Koper ogrodowy Kopytnik pospolity Kosaciec żółty Kozieradka Kozłek lekarski Kruszyna i szakłak Krwawnik pospolity Krwiściąg Lawenda lekarska Lebiodka pospolita Len zwyczajny Lepiężnik różowy Lipa Lnica pospolita Lubczyk lekarski Lukrecja gładka Macierzanka piaskowa Majeranek ogrodowy Malina właściwa Malwa czarna Marchew siewna Melisa lekarska Mięta Mniszek lekarski Morszczyn Mydlnica lekarska Mącznica lekarska Nagietek lekarski Nasturcja Nawłoć Nostrzyk żółty Olcha Orzech włoski Perz właściwy Pierwiosnek Pięciornik gęsi Pięciornik kurze ziele Podbiał pospolity Pokrzywa Porost islandzki Porzeczka czarna Poziewnik szorstki Poziomka pospolita Połonicznik Prawoślaz lekarski Przetacznik Przytulia Przywrotnik Rdest ostrogorzki Rdest ptasi Rozmaryn lekarski Rumianek pospolity Ruta zwyczajna Rutwica lekarska Róża dzika Serdecznik pospolity Skrzyp Sosna zwyczajna Stokrotka pospolita Szałwia lekarska Tarczyca pospolita Tasznik pospolity Tatarak zwyczajny Topola Tymianek pospolity Wierzba Wierzbówka Wiesiołek Wilczomlecz obrotny Wiązówka Wrotycz pospolity Wrzos zwyczajny Łopian większy Ślaz Śliwa tarnina Świetlik Żywokost lekarski Żółtlica