Pięciornik gęsi

Pięciornik gęsi (srebrnik) Potentilla anserina (Rosaceae)

				
			 Pięciornik gęsi - bylina dorastajšca do 45 cm dł.; pęd główny krótki, z zakorzenia­jšcymi się w węzłach, długimi, cienkimi rozłogami; licie spodem srebrzy­ste owłosione, przerywano nieparzystopierzaste; odcinki liciowe pedlugowate, wcinano-zšbkowane; kwiaty na długich szypułkach; płatki korony żółte, błyszczšce; owoc - orzeszek. Kwitnie od maja do sierpnia. Ronie na łškach, nad brzegami wód, na przydrożach, na ugorach, na nieużywa­nych pastwiskach; lubi gleby wilgotne, gliniaste, zasobne w azot; rolina pospolita.

 
					Surowiec
 Surowcem jest ziele srebrnika - Herba Potentillae anserinae seu Folium et Herba Anserinae. Ziele lub same licie zbiera się w maju, w czerwcu i w lipcu, a następnie suszy w temp, do 40o C. Ziele srebrnika można kupić w aptekach i w sklepach zielarskich.
 
					Sklad Chemiczny
 Srebrnik zawiera garbniki - do 6%, flawonoidy, żywice, kwasy organiczne, cholinę, wit. C - 80-100 mg/100 g, luzy i inne substa­ncje nie poznane.

 
					Działanie
 Srebrnik działa przeciwbiegunkowo, przeciwzapalnie, antyseptycznie, cišgajšco, przeciwkrwotocznie, moczopędnie, żółciopędnie, rozkurczowo i przeciwkaszlowo; reguluje wypróżnienia i krwawienia miesišczkowe oraz przemianę materii; czyci krew.
 
Wskazania
					 nieżyt jelit i żołšdka, niestrawnoć, zaburzenia trawienia, choroba wrzodowa, kaszel, krztusiec, choroby skórne i zakane, nieregularne i nadmierne krwawienia miesišczkowe, upławy, brak apetytu

Preparaty

 
nazwa
 
uzycie

Napar: 2 łyżki suszu zalać 1 szkl. wrzšcej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 1 szkl.; niemowlęta ważšce 3-4 kg -9-11 ml, 5-6 kg - 14-17 ml, 7-8 kg - 20-23 ml, 3-4 razy dz.; dzieci ważšce 9-10 kg - 25-28 ml, 15-20 kg - 42-57 ml, 25-30 kg - 71-85 ml, 35-40 kg - 100-115 ml, 45-50 kg - 130-150 ml, 3-4 razy dz.

Odwar: 2 łyżki lici lub ziela gotować w 1 szkl. wody przez 5 minut; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić jak napar.

Nalewka srebrnikowa - Tinctura Anserinae: 1 szkl. lici lub ziela zalać 400 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przeflltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5 ml. Schorzałe miejsca (tršdziki, pryszcze, łojotok, łojotokowe zapalenie skóry, rany, oparzenia, owrzodzenia, liszaje, ropnie, nadżerki, odparzenia, pleniawki, zajady, afty i t.d.) pędzlować lub przemywać nalewkš 6 razy w cišgu doby. Mocnym odwarem (2 łyżki suszu na 1 szkl. wody) płukać jamę ustnš przy stanach zapalnych i założeniowych (ropnych) oraz profilaktycznie 4-6 razy w cišgu dnia. Stosować też do przepłukiwania i nasiadówek przy schorzeniach narzšdów płciowych. W chorobach oczu (stany zapalne, zakażeniowe, łzawienie, wiatłowstręt, opuchnięcie, przemęczenie, pieczenie) stosować 15 minutowe (co 5 minut zmieniane) okłady z naparu 3 razy w cišgu doby (+ wszystkie witaminy! lub preparat mineralno-witaminowy).

Rp. Ziele srebrnika - 1 łyżka Kwiat rumianku - 1 łyżka Kwiat (ziele) wrzosu - 1 łyżka Kwiat lipy - 1 łyżka Wymieszać. Przyrzšdzić i dawkować jak napar srebrnikowy. Wskazania: zaburzenia trawienia (w tym także u niemowlšt), kaszel, przeziębienie, chcroby zakane, nieżyt jelit l żołšdka.

Rp. Ziele srebrnika - 1 łyżka Ziele dziurawca - 1 łyżka Ziele lub sam kwiat krwawnika - 1 łyżka Kwiat rumianku - 1 łyżka Ziele mięty - 1 łyżka Ziele ruty - 1 łyżka Lić rozmarynu - 1 łyżka Ziele hyzopu - 1 łyżka Lić yelisy - 1 łyżka Ziele glistnika - 1 łyżka Kłšcze tataraku - 1 łyżka Wymieszać bardzo starannie. Przyrzšdzić i dawkować jak napar srebrnikowy. Mieszanka bardzo cenna. Wskazania: niedostateczne, zaburzenie w wydzielaniu i zastoje żółci, kamica żółciowe, niewydolnoć i zapalenie wštroby, bóle wštroby, pęcherzyk l trzustki, stany zapalne żołšdka i jelit, biegunka, niestrawnoć, zaburzenia trswienia, brak apetytu, osłabienie, choroby skórne i zakane, bóle brzucha, stany zapalne i zakażenicwe układu oddechowego, kaszel, przeziębienie, zaburzenia hormonalne l przemiany materii.