Ślaz

ślaz leśny i ślaz zaniedbany Malva sylvestris et Malva neglecta (Malvaceae)

				
 1). ślaz leśny czyli dziki - roślina dwu- lub trzyletnia dorastająca do 100 cm wys.; łodyga podnosząca się, w górze owłosiona, rozgałęziona; liście 5-7-dłoniastoklapowane; kwiaty umieszczone w kątach liści; działki kielicha podługowate w liczbie 3; płatki korony - purpurowo-różowe z ciemnymi prążkami lub fioletowe, głęboko wcięte; owoc - rozłupnia. Kwitnie od lipca do września. Roślina pospolita; rośnie na przydrożach, na przychaciach, na łąkach i ugorach, w starych sadach i  ogrodach.
 
 2). ślaz zaniedbany czyli pospolity - bylina do 50 cm wys.; łodyga podnosząca się;  liście owłosione,  okrągławe lub nerkowate, długoogonkowe,   5-7-klapowe, brzegiem  kartowane,  w nasadzie  sercowate;   kwiaty w kątach liści,   szypułkowe,  po kilkę, bladoróżowe lub białe; owoc - rozłupnia złożona z rozłupek tworzących charakterystyczny krążek. Kwitnie od  czerwca  do września. Roślina pospolita; rośnie na glebach piaszczystych i wapiennych (przydroża,  przychacia,   polne  drogi,  zapuszczone  grządki, ugory).

 
					Surowiec
 Surowcami są: kwiat i liść ślazu leśnego - Flos et Folium Malvae sylvestris   (FP I,II,III, IV)  oraz ziele lub liść ślazu zaniedbanego - Herba vel Folium Malvae neglectae. Surowce suszy się w temp,  do 40o C. Kwiat  ślazu  leśnego można  kupić w aptekach i w sklepach zielarskich.
 
					Sklad Chemiczny
 ślazy zawierają śluzy - ok. 8% glikozyd - syringidynę, garbniki, malvinę, delfinidynę,   malvidynę  (te trzy ostatnie do antocyjany), karoten, sole magnezowe i wapniowe,  kwasy (np. uronowe),  witaminy i  in.

 
					Działanie
 Napar, macerat i odwar ze ślazów działają osłaniająco (powlekająco), zmiękczająco  (np. na masy kałowe, strupy), przeciwzapalnie, przeciwbiegunkowo, żółciopędnie; regulują wypróżnienia.
 
Wskazania
					 nieżyt układu oddechowego i pokarmowego (stany zapalne, zakażeniowe,  ropne), zaburzenia trawienia, zaparcia, biegunka, zażywanie leków, które uszkadzają lub mogą uszkodzić śluzówkę przewodu pokarmowego, np. salicylanów, sulfonamidów, antybiotyków; stany zapalne gałki ocznej i spojówek,  przemęczenie i  opuchnięcie oczu;  stany zapalne gardła i jamy ustnej  oraz warg sromowych i pochwy, suchość skóry; choroba wrzodowa.

Preparaty

 
nazwa
 
uzycie

Napar: 2 łyżki kwiatów, ziela lub liści zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 100 ml (ok. 6 razy w ciągu doby); niemowlęta - 1- 3 łyżki naparu 4-6 razy dz.

Jeżeli chcemy uzyskać odwar to należy 2 łyżki suszu ślazowego pogotować w 200 ml wody przez 5-8 minut.

Macerat: 4 łyżki liści lub ziela ślazu zalać 200 ml wody przegotowanej o temp. pokojowej; odstawić pod przykryciem na 8 godzin, po czym przecedzić. Pić jak napar.

Rp. Napar lub odwar ślazowy - 100 ml Odwar z lukrecji - 100 ml Odwar z korzeni babki - 100 ml Odwar z korzeni żywokostu - 100 ml Odwar z siemienia lnianego - 100 ml Napar lipowy - 100 ml Płyny wymieszać. Pić 4-6 razy dz. po 100-150 ml; niemowlęta - 1 łyżka 3-4-6 razy dz.; dzieci - 50-100 ml kilka razy w ciągu dnia. Wskazania: nieżyt układu oddechowego, kaszel, przeziębienie, choroby zakaźne, zaparcia, biegunka, zaburzenia trawienne, stany zapalne Jelit i żołądka, choroba wrzodowa, nadkwaśność treści żołądkowej, zażywanie leków syntetycznych, bóle brzucha. Można też stosować do przemywania skóry suchej i wrażliwej (płyn przechowywać w lodówce nie dłużej jednak jak 7 dni), trądzikowej, pomarszczonej i z dużą ilością wągrów. Polecam też zastosować okłady na twarz i szyję przez 40 minut. Stosować do lewatyw (100-250 ml płynu o temp. 37o C) przy stanach zapalnych odbytu, bańki odbytowej, jelita grubego, przy zaparciach i biegunkach oraz niestrawności i hemoroidach. Używać również do płukania umytych włosów, które są suche i łamliwe oraz z łupieżem tłustym i suchym.

Rp. Ziele (kwiat) ślazu - 2 łyżki Kwiat bławatka - 1 łyżka Kwiat lub ziele pierwiosnka - 1 łyżka Ziele świetlika - 1 łyżka Kwiat lipy - 1 łyżka Ziele fiołka tr. - 1 łyżka Wymieszaj. Przyrządzić i dawkować jak napar ślazowy. Wskazania: kaszel, chrypka, katar, stany zapalne i zakażeniowe dróg oddechowych, pyłkowica, choroba wrzodowa, nieżyt jelit i żołądka, przeziębienie, choroby zakaźne, stany zapalne układu moczowego, skąpomocz, kamica moczowa. Stosować do okładów na oczy przy stanach ropnych i zapalnych.