Chaber

Chaber Centaurea

				
			1. Chaber bławatek - Centaurea cyanus czyli błękitny - roślina roczna lub dwuletnia, dorastająca do 80 cm wys., liście równowąsko- lub wąsko-lancetowate, dolne niekiedy pierzastodzielne; koszyczki kwiatowe na szczycie łodygi; kwiaty wszystkie rurkowate, brzeżne większe, płonne, niebieskie, wewnętrzne mniejsze, obupłciowe, płodne, ciemnofioletowe; owoc - niełupka z puchem kielichowym. Roślina pospolita w całej Polsce. Występuje w zasiewach zbóż ozimych, na miedzach i przydrożach. Kwitnie od maja do października.
 
 2. Chaber łąkowy (przestrzelon) - Centaurae jacea - roślina wieloletnia dorastająca do 80 cm wys.; liście środkowe i górne nie podzielone, lancetowate lub jajowate, całobrzegie lub ząbkowane, lub głębiej wcinane, dolne - zatokowo-pierzaste; koszyczki z kulistą okrywą; kwiaty brzeżne, lejkowate, płonne, nijakie, środkowe rurkowate, liliowopurpurowe; owoce to niełupki odwrotnie jajowate. Gatunek bardzo zmienny, wytwarza liczne formy i odmiany w zależności od warunków ekologicznych. Występuje na łąkach, pastwiskach, na suchych zboczach, na przydrożach, na opuszczonych polach; lubi gleby ciężkie, tłuste, gliniaste. Kwitnie od czerwca do października,
 
 Nie mylić (!) z chabrem drakiewnikiem (świerzbiec) - C. scabiosa - liście nierówno podwójnie lub pojedynczo pierzasto-sieczne; kolor kwiatów purpurowy; kwitnie od lipca do września; wys. do 100 cm.

 
					Surowiec Surowcem jest kwiat chabra - Flos Centaureae lub dokładniej określmy nazwę zależnie od gatunku od którego kwiat pochodzi; Flos Cyani lub Flos Jeceae. Zrywa się kwiaty tylko świeżo rozkwitłe lub dopiero rozkwitające. Kwiaty suszy się wyłącznie w ciemnym miejscu rozłożone cieniutką warstwą na papierze. Surowiec po rozdrobnieniu przechowywać w światłoszczelnych opakowaniach. 
 
					Sklad Chemiczny W kwiatach występują flawonoidy, glikozydy (centauryna, cichoryna, cyanina - do 0,7% - wrażliwe na światło !), sole mineralne  11% (magnezowe, manganowe, potasowej, kw. askorbinowy, śluzy, garbniki i kw. kawowy.

 
					Działanie Wyciągi z chabrów działają żółciopędnie, osłaniające (powlekające), przeciwbakteryjnie, przeciwkaszlowo, przeciwzapalnie, uspokajająco, moczopędnie, lekko napotnie; regulują wypróżnienia i pobudzają krwawięnia miesiączkowe.
 
Wskazania
					 skąpomocz, obrzęki, zaburzenia trawienia, nieżyt przewodu pokarmowego, zapalenie nerek, stany zapalne spojówek;, zmęczenie oczu, kaszel, przeziębienie, bezsenność u niemowląt, skąpe i nieregularne krwawienia miesiączkowe, stany zapalne gałki ocznej i gardła, zaparcia.

Preparaty

 
nazwa
 
uzycie

Napar: 2 łyżki kwiatów zalać 200 ml wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 150-200 ml} niemowlęta - 6-7 ml; dzieci - 50-100 ml, 3-4 razy dz. Na chore oczy robić okłady z naparu 3 razy dz. po 5 minut lub dłużej. Niemowlętom przemywać oczy słabym naparem chabrowym (1 łyżka na 200 ml wrzątku).

Nalewka chabrowa - Tinctura Centaureae: pół szkl. suchych kwiatów zalać 300 ml wódki; macerować 14 dni; przefiltrować. Zażywać 2-3 razy dz. po 1 łyżce w 50 ml wody. Nalewką przemywać skórę w celu jej wybielenia i odkażenia. Zastosowana zewnętrznie działa przeciwzapalnie. Zażyta doustnie działa żółciopędnie, moczopędnie, uspokajająco. Rp. Mikstura ACCT Napar z piołunu - 20 ml Napar z chabra - 50 ml Napar z glistnika - 50 ml Napar z wrotycza - 30 ml Płyny wymieszać i wypić od razu. Stosować rano i wieczorem. Wskazania; brak miesiączki, skąpe i nieregularne krwawienia miesiączkowe, kolka żółciowa i jelitowa, nerwica żołądka, niedostateczne wydzielanie żółci, choroby trzustki i wątroby, silne zaburzenia trawienne. Uwaga ! Lek silny.