Bluszczyk kurdybanek Glechoma hederaceae

menu
   
Bluszczyk kurdybanek występuje pospolicie w miejscach cienistych, na przydrożach, na wzgórzach, w ogrodach, w zaroślach i w lasach, często rośnie wraz z przetacznikami. Można go znaleźć w całym kraju. Roślina wieloletnia, do 40 cm dł.; łodyga z rzadka owłosiona, pełzająca lub wspinająca się, z długimi ulistnionymi rozłogami, gałęzista; liście 1-4 cm dł.; ulistnienie równoległe-krzyżowe; liście dolne kolistonerkowate; liście górne kolistosercowate, wszystkie ogonkowe, brzegiem karbowane; kwiaty w jednostronnych nibyokółkach po 1-3 w kątach liści; kielich o ząbkach trójkątnych, szydlastych, z ukośnym 5-ząbkowyra wycięciem; ząbki 2-3 razy krótsze od korony; korona niebieskofioletowa, fioletowa lub spłowiała; górna warga płaska 2-dzielna; dolna warga w gardzieli ciemnopurpurowa, kropkowana; środkowa łatka dolnej wargi - sercowata, płaska, całobrzega, większa od bocznych; owoc - rozłupnia odwrotnie jajowata. Kwitnie od kwietnia do lipca.
 
 
 

Surowiec

Surowcem jest ziele - Herba Glechomae (dawne nazwy to Herba Hederae terrestris seu Glechomae hederaceae). Ziele pozyskujemy ze stanu naturalnego lub ze sklepu zielarskiego. Surowiec zbieramy w czasie kwitnienia rośliny lub w początkach kwitnienia (maj). Suszymy w normalnej temperaturze. Suche i rozdrobnione ziele przechowywać w szczelnych słojach
 

Sklad Chemiczny

Ziele kurdybanka zawiera gorycze terpenowe (marubinę, glechominę), żywice, olejek eteryczny - ok. 0,06%, garbniki - ok. 6-7%, saponiny, cholinę, woski, flawonoidy, sole mineralne, kwasy (winowy, jabłkowy, octowy, bursztynowy i in.), witaminy, fermenty i prawdopodobnie alkaloidy (zdania podzielone na temat występowania tych związków w bluszczyku, zważając jednak na jego działanie farmakologiczne należy przypuszczać, iż zawiera on znacznie więcej do dziś nie zbadanych ciał czynnych).
 
 

Działanie

Kurdybanek działa żółciopędnie, moczopędnie, przeciwzapalnie, tonizująco ogólnie, rozkurczowo, wykrztuśnie; wzmacnia odporność immunologiczną organizmu co można wytłumaczyć tym, że kurdybenek wzmaga leukopoezę, a co za tym idzie zwiększa liczbę leukocytów (białych ciałek krwi) we krwi co jest bardzo wyraźne; przyśpiesza tętno poprzez wzmacniający (kardiotoniczny) wpływ na serce; reguluje wypróżnienia i przemianę materii, zwiększa zapotrzebowanie organizmu na tlen poprzez przyśpieszenie oddechów (oddychanie staje się głębokie i pełne, a zarazem odbywa się szybciej); zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, śliny i soku trzustkowego; polepsza trawienie; usuwa z organizmu szkodliwe produkty przemiany materii. O kurdybanku napisali bracia C. i K. Bauhinowie oraz Hildegarda. Dawniej uważano, że bluszczyk odpędza “siły nieczyste”.
 

Wskazania

mała liczba leukocytów we krwi (np. przy agranulocytozie), mała odporność na choroby (osłabiony układ immunologiczny), choroby układu oddechowego (zakażenia, stany zapalne, katar, kaszel), astma, duszności, zawroty głowy i szum w uszach, choroby skórne, kamica moczowa i żółciowa, zastoje żółci, choroby wątroby, skąpomocz, skurcze jelitowe i żołądka, zaburzenia trawienia (wzdęcia, odbijanie, burczenie i przelewanie w jelitach, zła perystaltyka jelit), niedokwaśność treści żołądka, brak apetytu, zaparcia, zaburzenia metaboliczne, biegunki, przeziębienie, gorączka, choroby trzustki.
 
 
 
 

Preparaty

 
nazwa
 
uzycie
 
 
  Napar: 2 łyżki suszu zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 min.; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 200 ml; niemowlęta ważące 3 kg - 8-9 ml, 4 kg - 11 ml, 5 kg - 14 ml, 7 kg - 20 ml, 3-4 razy dz.; dzieci: 1 r. ż. (ok. 9-10 kg) - 25 ml, 3 r .ż, - 40 ml, 7 r. ż, (ok. 24 kg) - 68 ml, 10 r. ż. (ok. 32 kg) - 90 ml, 15 r. ż. (ok. 54 kg) - 154 ml, 3-4 razy dz.  
 
 
 
 
  Nalewka kurdybankowa - Tinctura Hederae: pół szkl. suchego ziela zalać 400 ml wódki; macerować 14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 1-2 łyżeczki w 50 ml wody lub mleka osłodzonego miodem.  
 
 
 
 
  Intrakt - Intractum Glechomae: pół szkl. świeżego ziela przemielonego przez maszynkę zalać 400 ml gorącego alkoholu 40-60%; macerować 10 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 10 ml; dzieci: 3 r. ż. - 2 ml, 7 r. ż. - 3 ml, 10 r. ż. - 4 ml, 15 r. ż. - 7-8 ml, w 50 ml wody lub w mleku osłodzonym miodem.  
 
 
 
 
  Alkoholmel Hederae: do 100 ml nalewki lub intraktu wlać 100 ml miodu; wymieszać. Zażywać 3-4 razy dz. po 1 łyżce; dzieciom osłodzić tym przetworem mleko gorące i podawać 3-4 razy dz.  
 
 
 
 
  Syropek kurdybankowy - Sirupus Hederae. świeże ziele przepuścić przez sokowirówkę w celu uzyskania soku. Do 100 ml soku wlać 100 ml miodu, wsypać 100 ml cukru, dodać kilka lasek cynamonu lub wanilii oraz sok z 1 małej cytryny; wymieszać to wszystko. Zażywać 3-4 razy dz. po 1-2 łyżki. Dzieciom podawać 2 łyżeczki tego preparatu 4 razy dz. Działa on wybitnie wzmacniająco i wykrztuśnie.  
 
 
 
 
 Miód bluszczykowy: suche ziele zmielić w młynku do kawy na drobny proszek. Na każdą 1 płaską łyżeczkę proszku dać 2 łyżki miodu oraz 10 kropli wódki lub gliceryny; wymieszać. Zażywać 3 razy dz. po 1 łyżce. Dzieciom podawać 1-2 łyżeczki miodu 3-4 razy dz  
 
 
 
 
  Zawiesina bluszczykowa: na każdą 1 łyżkę czubatą sproszkowanego ziela dać 5 łyżek gliceryny, 3 łyżki miodu i 2 łyżki dowolnego soku owocowego, wszystko wymieszać. Przed zażyciem wstrząsnąć zawiesiną. Zażywać 2-3 razy dz. po 3 łyżki przy osłabieniu, chorobach zakaźnych, zaparciach, kaszlu, otyłości i zaburzeniach trawiennych. Rp. Mieszanka GTUC Ziele bluszczyka kurdybanka - 2 łyżki Ziele lub korzeń mniszka - 1 łyżka Liść (ziele) pokrzywy - 1 łyżka Ziele glistnika - 1 łyżka Liść babki - 1 łyżka Wymieszać. 2 łyżki mieszanki zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 4 razy dz. po 200 ml; dzieci; 1 r. ż. - 30 ml, 3 r. ż. - 40 ml, 7 r. ż. - 68 ml, 10 r. ż. - 90 ml, 15 r. ż. - 154 ml, 4 razy dz. Wskazania: obniżona odporność organizmu na choroby, zbyt mała ilość limfocytów we krwi, zatrucie organizmu, skąpomocz, zaburzenia trawienne, choroby wątroby, nerek i pęcherzyka żółciowego oraz trzustki, skurcze żołądkowe i jelitowe, zaparcia, ogólne osłabienie, choroby zakaźne, skórne, obrzęki, zaburzenia metabolizmu. 
 
 
 
menu Aloes drzewiasty Aminek większy Arcydzięgiel litwor Arnika górska Babka lancetowata Babka piaskowa Bagno zwyczajne Barszcz Barwinek Bazylia pospolita Berberys zwyczajny Bertram Bez czarny Bez hebd Bez koralowy Biedrzeniec anyż Biedrzeniec większy Bluszczyk kurdybanek Bobrek trójlistkowy Borówka bagienna Borówka czarna Brzoza brodawkowata Buk zwyczajny Bukwica lekarska Bylica boże drzewko Bylica estragon Bylica piołun Bylica pospolita Cebula Centuria pospolita Chaber Cykoria podróżnik Czeremcha zwyczajna Czosnek niedźwiedzi Czosnek ogrodowy Drożdże Dziewanna kutner() Dziurawiec Dzięgiel leśny Dąb szypułkowy Fiołek trójbarwny Fiołek wonny Glistnik jaskółcze ziele Goryczka Goździkowiec korzenny Głóg Herbata chińska Hyzop lekarski Iglica pospolita Janowiec Jarząb pospolity Jasnota biała Jałowiec pospolity Jemioła Jesion wyniosły Jeżyna fałdowana Kalina koralowa Kasztanowiec zwyczajny Kminek zwyczajny Kokoryczka Koniczyna Konwalia majowa Koper ogrodowy Kopytnik pospolity Kosaciec żółty Kozieradka Kozłek lekarski Kruszyna i szakłak Krwawnik pospolity Krwiściąg Lawenda lekarska Lebiodka pospolita Len zwyczajny Lepiężnik różowy Lipa Lnica pospolita Lubczyk lekarski Lukrecja gładka Macierzanka piaskowa Majeranek ogrodowy Malina właściwa Malwa czarna Marchew siewna Melisa lekarska Mięta Mniszek lekarski Morszczyn Mydlnica lekarska Mącznica lekarska Nagietek lekarski Nasturcja Nawłoć Nostrzyk żółty Olcha Orzech włoski Perz właściwy Pierwiosnek Pięciornik gęsi Pięciornik kurze ziele Podbiał pospolity Pokrzywa Porost islandzki Porzeczka czarna Poziewnik szorstki Poziomka pospolita Połonicznik Prawoślaz lekarski Przetacznik Przytulia Przywrotnik Rdest ostrogorzki Rdest ptasi Rozmaryn lekarski Rumianek pospolity Ruta zwyczajna Rutwica lekarska Róża dzika Serdecznik pospolity Skrzyp Sosna zwyczajna Stokrotka pospolita Szałwia lekarska Tarczyca pospolita Tasznik pospolity Tatarak zwyczajny Topola Tymianek pospolity Wierzba Wierzbówka Wiesiołek Wilczomlecz obrotny Wiązówka Wrotycz pospolity Wrzos zwyczajny Łopian większy Ślaz Śliwa tarnina Świetlik Żywokost lekarski Żółtlica