Pod prąd luty 2021

Cierpliwość się skończyła – tak media komentowały stanowisko Czech po tym, jak w końcu zdecydowały się wejść na ścieżkę prawną i to dotychczas nieprzetartą. Ten pozew będzie pierwszym, który przeciw Polsce wniesie inny kraj członkowski. Będzie też pierwszym w historii Unii Europejskiej, którego przyczyną jest negatywne oddziaływanie środowiskowe na inny kraj członkowski. Od wejścia Polski do UE tylko 4 razy w historii doszło do tego, by jedno państwo członkowskie pozwało inne.Przypomnijmy, że do pozwu doprowadziły nie tylko kwestie środowiskowe, ale też brak dyplomacji i fatalna polityka zagraniczna. Widzieliśmy to na spotkaniach w Bogatyni w mniejszej skali, okazuje się, że na poziomie Ministerstwa Spraw Zagranicznych Polska popełniła te same błędy – nie spodziewała się wed ług deklaracji urzędników rządowych, że Czesi zdecydują się na ten krok.

Kilka dni przed pozwem Czech do Polski apelowali nie tylko dyplomaci, ale także aktywiści protestujący na Trójstyku granic Polski, Czech i Niemiec. Chcą zakończenia pracy kompleksu Turów ze względu na warunki zdrowotne, środowiskowe oraz klimatyczne.

PGE jest „zaskoczone” zerwaniem mediacji z organizacją Greenpeace. Koncern dodaje, że organizacja ekologiczna ma „nierealne żądania” czyliodejście od spalania węgla do 2030 r. Przypomnijmy, że rok 2030 r. nie został wymyślony, ale jest to zalecenie, które wprost wynika z Porozumienia Paryskiego. Prezes PGE sam przyznawał, że węgiel jest nieekonomiczny, a w Turowiepojawiły się wśród związkowców przecieki o zamknięciu PGE Turów do 2030 r. – powołano nawet pogotowie strajkowe. Czy PGE blefuje? Nie chce się przyznać, że i tak zamknie kopalnie i elektrownie wcześniej, ale nie mówi tego z powodów wizerunkowychoraz strachu przed załogą energetycznego molocha?

Greenpeace: „PGE z jednej strony wyrzuca pieniądze środki na wydobycie i spalanie węgla oraz łudzi lokalne społeczności nowymi inwestycjami węglowymi, z drugiej strony wzywa państwo na pomoc, gdyż dalsze trwanie w uzależnieniu od węgla grozi bankructwem. To niepoważne. PGE i PGE GIEK w dalszym ciągu ucieka od wzięcia odpowiedzialności za prawdziwą transformację energetyczną kraju i podjęcia działań adekwatnych do skali pogłębiającego się kryzysu klimatycznego. Dlatego będziemy dalej walczyć, już w sądzie, o bezpieczną przyszłość Polek i Polaków” .

60 lat minęło – najpierw zamknięto elektrownie, teraz odkrywkę. Wydobycie, które nazywano wzruszeniem „ziemi gwałtownie przebudzonej” kończy górniczy epizod tego regionu. Wydobycie rozpoczęło się tu drugiej połowie XX wieku i kończy się wraz z nadejściem nowych technologii oraz wyzwań cywilizacyjnych. Ostatnia tona węgla brunatnego wydobyta w Adamowie(region koniński) ma bardzo symboliczny wymiar dla przeciwników kopalni odkrywkowych i rzeszy pokrzywdzonych przez nie mieszkańców regionu. Jak sądzimy nikt z nas łzy nie uroni, żalu z powodu zamknięcia nie okażę, wręcz przeciwnie czekamy na kolejne takie wieści z naszego polskiego górniczego skansenu.

WWF właśnie opublikował Raport: Wielkopolska Wschodnia ma szansę zdefiniować swoją nową tożsamość, tą po węglu. Zależy nam na wsparciu regionów i społeczności w tym procesie, dlatego zdecydowaliśmy się na publikację raportu, który kompleksowo diagnozuje wyzwania i wskazuje decydentom jakie inwestycje i zmiany w prawie są potrzebne, aby zapewnić bezpieczną przyszłość mieszkańcom

Region Bogatyni poprzez działania PGE w Kompleksie Turów wciąż stawia na wydobycie i de facto rezygnuje ze środków na transformację. O przyszłość Opolna Zdój zaczynają jednak pytać inni „aktorzy” – ludzie kultury i sztuki. W 2021 r. odbędzie się
50 jubileusz pleneru Ziemia Zgorzelecka 1971. ASP Wrocław oraz Muzeum Współczesne Wrocław zajęły się organizacją w 2021 r. cyklu rezydencji artystyczno-społecznych wOpolnieZdrój. Planowane wydarzenia są dla nas pretekstem, abyOpolnoZdrój, miejscowość w zasadzie skazana na zniszczenie przez odkrywkę Turów, zaistniała ponownie na mapie mentalnej Polski oraz, aby stała się przedmiotem zainteresowania zupełnie innych "aktorów" niż organizacje ekologiczne.
Konkurs na rezydencje został właśnie ogłoszony.

Na temat Opolna zdój ukazały się też dwa duże artykuły w prasie ogólnopolskiej

W lutym ogłoszono program „Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.”, który ma wyznaczać strategiczne kierunki rozwoju sektora energetycznego. Mieszkańcy Wielopolski Wschodniej ze zdumieniem przyjęli plany, że na ich terenie ma powstać elektrownia jądrowa. Czy to w tą stronę ma iść sprawiedliwa transformacja tego górniczego regionu?

Otwartej debaty brak, ani PGE ani rząd nie rozmawiają z regionem, co po wydobyciu węgla. PGE na razie sonduje. Według badań 84 proc. badanych ma świadomość, że kopalnia w Bełchatowie zostanie zamknięta. Jednocześnie 72 proc. widzi potencjał dla rozwoju regionu w kierunku odnawialnych źródeł energii. Takie wnioski płyną z badania przeprowadzonego wśród mieszkańców Bełchatowa dla PGE przez pracownię 4P Research Mix.

Koalicja Rozwój Tak Odkrywki Nie postawiła sobie jako zadanie monitorowanie, w jaki sposób zakłady górnicze będą rekultywować teren. Wiadomo, że wiążą się z tym problemy hydrologiczne, które niestety bywają lekceważone. Hydro-geolog dr Kraśnicki przeprowadził w tym kierunku oceny.
Według raportu Europejskiego Rejestru Emisji i Transferu Zanieczyszczeń(4)kopalnie kujawsko-wielkopolskie są uznawane za emitentów metali ciężkich do wód. Metaloid arsen, czy takie metale jak: ołów, miedź, rtęć, kadm, nikiel, chrom, cynk są uwalniane z wodami dołowymi już dziś, kiedy te kopalnie jeszcze funkcjonują. Zasadne jest więc pytanie, jak intensywny będzie napływ tych wypłukiwanych metali ciężkich do wyrobisk i jakie będą to ilości. Żeby się tego dowiedzieć, trzeba zrobić rzetelne modelowanie hydrogeochemiczne tych zbiorników. Temat ten wymaga monitorowania, bo zbiorniki po ich napełnieniu zrzucając nadwyżkę wody dorzeki Wartymogą zanieczyszczać jąmetalami ciężkimi.

„Transgraniczne” problemy w pigułce. Przedstawiciele czterech gmin woj. kujawsko-pomorskiego - Kruszwicy, Strzelna, Jezior Wielkich i Piotrkowa Kujawskiego zawarli porozumienie w sprawie ubiegania się o środki na likwidację negatywnych skutków eksploatacji węgla brunatnego w zagłębiu konińskim.
To, że wydobycie węgla brunatnego szkodzi nie jest żadną nowością, potwierdzili to też (i słusznie) samorządowcy z Kujaw. Odkrywki silnie oddziałują na zasoby wodne (jak Pojezierze Gnieźnieńskie), powodują spadek produkcji rolnej, degradację środowiska, drastycznie obniżają poziom wód gruntowych również w tych regionach, które z wydobycia węgla nie miały żadnych pożytków tylko szkody.