Pod Prąd

Informator Koalicji Rozwój Tak - Odkrywki Nie
październik 2020

- Aktywów węglowych prawie nikt nie chce ubezpieczać, a jeśli już, to po wysokich kosztach - mówi dyrektor PGE Dąbrowski na konferencji prasowej. Tymczasem PGE potrzebuje nowych kredytów na planowane inwestycje, przede wszystkim na morskie elektrownie wiatrowe.
Koncern PGE chce, aby nowy podmiot skarbu państwa (robocza nazwa to Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego) przejął wszystkie elektrownie PGE pracujące na węglu brunatnym i kamiennym do końca przyszłego roku – chodzi także o elektrownie w Turowie i Bełchatowie
Jeśli nie wydzielimy czarnych aktywów, to za półtora roku czeka nas bankructwo – ostrzega prezes największego krajowego wytwórcy energii elektrycznej.
PGE ucieka! Pytanie tylko co z węglem i rekultywacją?
Państwowy koncern PGE skorzystał z subsydiów, nie płacił za wodę, a teraz chce się schować pod innym logo i de facto przerzucić odpowiedzialność za przyszłość kompleksu na inny podmiot- docelowo na podatników. Kto zatem zajmie się restrukturyzacją przemysłu paliw kopalnych oraz terenów pogórniczych?

Nikt tego oficjalnie nie powiedział, chociaż jest już prawie jasne, że odkrywka Złoczew nie powstanie. Nawet gdyby, to będzie ją budować inny podmiot niż PGE – z kim zatem mają dzisiaj rozmawiać samorządy Złoczew czy Bełchatów?
W swojej nowej strategii PGE zakłada brak inwestycji w nowe wytwarzanie czy wydobycie węglowe. Zgodnie z zapowiedziami wydzielane mają zostać m.in. kopalnia i elektrownia Bełchatów. Jak zaznaczył w swojej strategii koncern PGE, inwestycja w nowe złoża, takie jak Złoczew czy Gubin, będzie decyzją nowego podmiotu.

Mieszkańcy i związkowcy długo wierzyli firmie, ale chyba dopiero teraz okazało się jak traktuje ich własny pracodawca. Być może niedługo czeka nas kolejny strajk.

Komisja Europejska odpowiada Polsce w sprawie wątpliwości wokół przyszłości odkrywki węgla brunatnego w Turowie – pokażcie nam, że działaliście w zgodzie z prawem europejskim.
Komisja zwróciła się do polskich władz o informacje na temat zastosowania w tej sprawie wymogów wynikających z unijnego prawa ochrony środowiska. Po wyjaśnieniu wszystkich istotnych faktów Komisja będzie mogła ustalić, czy doszło do naruszenia prawa UE w dziedzinie ochrony środowiska. Pragnę Państwa zapewnić, że Komisja jest w pełni świadoma złożoności niniejszej sprawy i analizuje ją z największą uwagą – czytamy

Klaster Zgorzelecki – Zklaster zaczyna coraz aktywniej grać o pozycję lidera OZE w regionie przedstawiając raport naukowy pokazujący zastąpienie całego Turowa różnymi rodzajami energii OZE. Ale rozwój Klastra zależy od decyzji na górze – bez deklaracji, że wydobycie węgla się zakończy, region nie dostanie środków z UE.
Albert Gryszczuk, prezes klastra: „Z perspektywy interesu lokalnej społeczności, najważniejsze jest to, że podjęta teraz decyzja o stopniowym wygaszaniu elektrowni i kopalni Turów, pozwoli PGE, równolegle z wydobyciem kończących się złóż węgla brunatnego, przygotowywać grunt pod nową inwestycję – elektrownię szczytowo-pompową”.
- Klaster będzie współpracować z nowym PGE?
Od przedstawicieli ZKlastra ze Zgorzelca otrzymaliśmy prezentację naukowców z Politechniki Warszawskiej, która pokazuje ekonomiczną i technologiczną możliwość zastąpienia do 2030 r Zagłębia Turoszowskiego opartego na węglu brunatnym zagłębiem różnych odnawialnych źródeł energii ( PV, wiatr, magazyny energii).
Zapraszamy do studiowania i zgłaszania uwag.
Przekażemy je autorom koncepcji.
Redakcja Pod Prąd

Prezentacja:

13 .10.2020 w Kole z inicjatywy trzech członków Koalicji „Rozwój Tak – Odkrywki Nie”(Akcja Konin, Fundacja RT-ON, Eko -Przyjezierze) rozmawiano o przyszłości wody w rejonie pogranicza wschodniej Wielkopolski i Kujaw. Dyskutowano zagadnienia związane ze stworzeniem strategii wodnej, rekultywacji, a także mapowaniem potrzeb i zadań po zakończeniu wydobycia węgla brunatnego. Konferencja była wyjątkowa, bo zebrała interdyscyplinarny zespół specjalistów. Dyskutowali ze sobą reprezentanci Wód Polskich, ZE PAK ale też ekolodzy i hydrogeolodzy oraz organizacje pozarządowe. Wśród prelegentów znaleźli się m.in. prof. dr hab. Maciej Zalewski, prof. Julian Chmiel (z zespołu parlamentarnego ds. ratowania jezior Pojezierza Gnieźnieńskiego) i prof. Benedykt Pepliński, hydrogeolog dr Sylwester Kraśnicki oraz Izabela Zygmunt z CEE Bankwatch Network i dr Miłosława Stępień. W panelu dyskusyjnym moderowanym przez dziennikarkę lokalnego portalu udział wzięli m.in. Dyrektor RZGW w Poznaniu, Wiceprezes Zarządu ZE PAK S.A i Prezes ARR w Koninie.
„Musimy równolegle podejmować zadania, które do tej pory były podejmowane sektorowo, co nie działało. Hydrolodzy, hydrotechnicy zajmowali się wodą, ekolodzy bioróżnorodnością, a kto inny korzyściami dla społeczeństwa. Natomiast ekohydrologia tworzy podstawy naukowe wyjaśniające kompleksowość procesów, hierarchię ważności poszczególnych elementów jest nauką, która umożliwia poprawę wszystkich elementów” – zaznaczył prof. Maciej Zalewski, kierownik Katedry Ekologii Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego.

Przedstawiciel Wód Polskich zapewnił, że będą podejmowane działania dla nawodnienia ziemi, że zmienią się przepisy dotyczące zastawek. Leśnicy opowiadali o wpływie odkrywek na lasy, a sam dyrektor kopalni przyznał, że odkrywki winne są odwodnieniu, ale trzeba się także zabrać za rolnictwo.
Padły głosy, które już znamy – trzeba działać wspólnie. Transformacja Wielkopolski już się zaczęła i będziemy monitorować czy będzie prowadzona w sposób sprawiedliwy.
Mądre gospodarowanie wodą i przywrócenie właściwych stosunków wodnych to ogromne wyzwanie, ale też wielka szansa dla regionu – podsumowała Katarzyna Czupryniak (Fundacja „RT-ON”): „Doczekaliśmy momentu, w którym wszystkie ważne instytucje w regionie doceniają wagę problemu i chcą włączyć się w jego rozwiązanie. Duża liczba aktorów stanowi dodatkową trudność. Dlatego ważnym zadaniem będzie takie skoordynowanie wymiany informacji i współpracy różnych podmiotów, aby pozyskać niezbędne fundusze. Jednocześnie trzeba umożliwić jak największe wsparcie aktywnych w tym obszarze podmiotów i zapewnić jak największą synergię działań.
Całą konferencję można zobaczyć tutaj:

23 października 2020 r. odbyło się wspólne posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Sprawiedliwej Transformacji Energetycznej oraz Wielkopolskiego Zespołu Parlamentarnego, podczas którego zaprezentowano Koncepcję Sprawiedliwej Transformacji Wielkopolski Wschodniej. Dużo się mówi, ale konkretów brak – co z ludźmi zwolnionymi w ZE PAK?
– Wielkopolska Wschodnia staje się pionierem Sprawiedliwej Transformacji. Do 2030 roku mają zostać zamknięte elektrownie i kopalnie węglowe, a wiele wskazuje na to, że stanie się to już w 2025 roku – komentuje dr Miłosława Stępień ze Stowarzyszenia Akcja Konin. – To wielka szansa, ale też wielkie wyzwanie. Także dlatego, że nasze działania zapewne staną się drogowskazem dla innych powęglowych regionów w kraju.

Portal Liberecky Kraj donosi natomiast, że czeska państwowa spółka DIAMO prowadzi prace w regionie libereckim. Montowane są „punkty pomiarowe do monitorowania wpływu działalności polskiej kopalni węgla brunatnego Turów po czeskiej stronie granicy. Stworzy to sieć monitoringu, która uchwyci przyszły rozwój deformacji terenu. Projekt został zainicjowany przez Regionalne Biuro Województwa Libereckiego”
– Łączna liczba założonych punktów monitoringu wyniesie 65, większość z nich znajduje się na terenie gminy w mieście Hrádek nad Nisou. Praca naszych doświadczonych pracowników przyczyni się do profesjonalnej oceny efektów transgranicznych kopalni Turów – komentuje Ludvík Kašpar, dyrektor przedsiębiorstwa państwowego DIAMO.

Prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej, powołał społeczny zespół którego celem jest wkład do opracowania Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla subregionu wałbrzyskiego. Przewodniczącym zespołu został wybrany Radosław Gawlik, prezes Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA.
„Liczę, że powstanie wyjątkowy, ambitny program budowy oddolnej samowystarczalności energetycznej gmin oparty o koncepcję elektroprosumeryzmu (OZE i efektywność energetyczna), dekarbonizujący region do roku 2030 oraz budujący neutralność klimatyczną do roku 2050” - mówi Radosław Gawlik.
Radkowi Gawlikowi serdecznie gratulujemy, chociaż wiemy, że będzie się to wiązało z ciężką pracą. Paradoksalnie Radosław Gawlik jest przyjmowany z radością w Wałbrzychu, mieście 30 lat po upadku górnictwa, kiedy od lat jego ekspercki głos oraz przewidywanie przyszłości zagłębia turoszowskiego nie znajduje (jak dotąd) poklasku. Kandydaci na burmistrza Bogatyni wciąż opowiadają historie o wydobyciu węgla do 2044 r. Wierzymy, że mieszkańcy tego miasta wybiorą człowieka, który postawi na transformację regionu oraz zaprosi do współpracy ekspertów z zewnątrz. Teraz, a nie za 30 lat po upadku regionu...

Regionalny Plan Sprawiedliwej Transformacji przygotowany dla regionów węglowych, objętych zakresem wsparcia przyszłego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, umożliwi realizację wielu przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z łagodzeniem społecznych, gospodarczych i środowiskowych skutków transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu.