Pod Prąd – październik-listopad 2019
Pod Prąd
Informator Koalicji Rozwój Tak - Odkrywki Nie
październik-listopad 2019
wersja on line
- PGE poczeka na koncesję dla powiększenia odkrywki Turów
- ZE PAK także poczeka – na razie nie można ocenić wpływu odwodnienia odkrywki Tomisławice na środowisko
- Co dalej ze Specustawą?
- Raport – elektrownie węglowe nieopłacalne
- Przed COP 25 planowane są kolejne protesty – w tym słynne już Ende Gelände
- Jak szwedzki Vattenfall swoje odkrywki w Niemczech Czechom sprzedawał
- Debata o referendach i kierunkach zmian w energetyce w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Witelona w Legnicy z okazji 10 - lecia referendum w subregionie legnickim
- 27 listopada zapraszamy do Gubina – X-lecie referendów
1. PGE poczeka na koncesję dla powiększenia odkrywki Turów
To się nazywa strategia! Koncern PGE w niepewności musi poczekać na koncesję na wydobycie węgla z odkrywki Turów – a mógł wydobywać to, co miał bez problemu. PGE złożyło wniosek o nową koncesję na wydobycie, w którym zawiera się też wniosek o poszerzenie odkrywki. Problem w tym, że jest to zupełnie nowy wniosek, który wymaga m.in. przeprowadzenia raportu oddziaływania na środowisko. A przy tym ostatnim piętrzą się problemy, w tym transgraniczne. Na chwilę obecną sytuacja przedstawia się tak, że w odkrywce, gdzie teoretycznie wydobycie mogłoby potrwać do 2044 roku, kończy się koncesja już 30.04.2020. Oznacza to, że od maja 2020, ze względu na brak koncesji, koncern nie będzie mógł wydobywać węgla. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu, która prowadzi postępowanie, przedłużyła właśnie procedurę oceny raportu oddziaływania na środowisko oraz rozpatrywania uwag, w tym pochodzących z Niemiec oraz z Czech. Teoretycznie organ może załatwić sprawę wcześniej, ale dał sobie czas do marca 2020 roku. Wtedy koncern miałby tylko miesiąc na załatwienie koncesji, aby zachować ciągłość wydobycia.
2. ZE PAK także poczeka – na razie nie można ocenić wpływu odwodnienia odkrywki Tomisławice na środowisko
Czasami złe prawo pomaga. Obecnie prawo nie przewiduje rozporządzeń wykonawczych dla zrzucania ścieków kopalnianych, więc nie można określić jaki będzie wpływu rurociągu odwodnieniowego w odkrywce Tomisławie na wody powierzchniowe. Nie ma standardów a więc nie można określić, czy coś ma wpływ czy nie. GDOŚ zadecydował właśnie, że ze względu na „skomplikowany charakter sprawy” nie może wydać decyzji czy zrzucane przez ZE PAK ścieki kopalniane będą miały wpływ na wody powierzchniowe czy nie.
3. Co dalej ze Specustawą?
Po tym, jak planowana specustawa dotyczące zmiany prawa geologicznego i górniczego została „zawieszona”, dziesięciu profesorów reprezentujących polskie uczelnie i firmy weszło do gry. Przygotowany został „Apel dziesięciu”, w którym profesorowie opowiadają się za ciągłością wydobycia węgla brunatnego. Sprawa specustawy może wrócić już niebawem - pierwsze posiedzenia Sejmu nowej kadencji planowane jest na 12.11.2019. Apel pojawił się w czasie, kiedy GUS ogłosił dane dotyczące wydobycia węgla w Polsce. Okazuje się, że produkcja węgla brunatnego wyniosła 3,88 mln ton we wrześniu 2019 roku, co oznacza spadek o 17,9% w skali roku i o 8,4% m/m, zaś w okresie dziewięciu miesięcy br. - zmniejszyła się o 12,9% r/r do 38,49 mln ton
4. Raport – elektrownie węglowe nieopłacalne
Gdyby liczyły się argumenty ekonomiczne, inwestorzy przestaliby planować elektrownie na węgiel. Cztery na pięć elektrowni węglowych w UE jest nieopłacalnych – czytamy w najnowszym raporcie Carbontracker. Tylko w tym roku producenci energii mogą stracić 6,6 mld euro. Co jednak, kiedy inwestorami są np. spółki skarbu państwa? Co jeżeli decyzja polityczna jest ważniejsza niż opłacalność ekonomiczna?
5. Przed COP 25 planowane są kolejne protesty – w tym słynne już Ende Gelände
We wrześniu wracają na agendę protesty społeczeństwa obywatelskiego na całym świecie. Powodem jest szczyt klimatyczny COP 25. 29 listopada startują kolejne protesty, a do tego akcja Ende Gelände na terenie Łużyc w Niemczech. „Zamiast głowy w piasek, nogi do kopalni” – zachęca Ende Gelände. Będzie to kolejna światowa demonstracja przed konferencją klimatyczną COP 25. Ten czas ma być także poświęcony krytyce roli banków i instytucji finansowych w działaniach koncernów paliwowych czy wydobywczych. Szumu nie zabraknie także w Polsce.
6. Jak szwedzki Vattenfall swoje odkrywki w Niemczech Czechom sprzedawał
Niemiecka spółka LEAG, która przejęta została przez czeski koncern EPH nabyła branżę węgla brunatnego w 2016 r. od szwedzkiego koncernu Vattenfall. Teraz okazuje się, że nie zostały zabezpieczone środki na rekultywację. Czeska firma nie ma dobrej reputacji oraz konta w rajach podatkowych. Media szwedzkie oraz niemieckie donoszą o nieprawidłowościach samej procedury sprzedaży branży na ręce EPH. Istnieje duże ryzyko, że region pozostanie sam z odkrywkami, które trzeba będzie rekultywować. Czeski koncern twierdzi bowiem, że rekultywacja będzie możliwa, jeżeli wydobycie będzie kontynuowane. Organizacje pozarządowe nazywają to „szantażem”.
7. Debata o referendach i kierunkach zmian w energetyce w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Witelona w Legnicy z okazji 10 - lecia referendum w subregionie legnickim
28.10.2019 r. w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. Witelona w Legnicy, w ramach projektu: „Głosuję-decyduję. 10-lecie referendum lokalnego w sześciu gminach subregionu legnickiego” odbył panel dyskusyjny z udziałem studentów i mieszkańców regionu nt. instytucji referendum udanych przykładów zaangażowania lokalnych społeczności w realizację ważnych dla nich spraw oraz o kierunków zmian w energetyce w Europie i na świecie. Przypomnijmy przed miesiącem (27.09.2019) podczas konferencji Koalicji RT-ON przypomnieliśmy o miażdżącym dla lobby węglowego werdykcie mieszkańców sześciu dolnośląskich gmin z 2009 r. sprawie planów uruchomienia kopalni odkrywkowej węgla brunatnego na złożu „Legnica”.
W zorganizowanym przez Fundacje „RT-ON” we współpracy z PWSZ spotkaniu jako prelegenci udział wzięli dr Anny Feja – Paszkiewicz z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Zielonogórskiego, Grzegorz Majewicz z Wydziału Nauk Społecznych i Humanistycznych PWSZ w Legnicy oraz dr Jerzy Kuś (PWSZ) który na przykładzie krajów OECD wskazał, że rozwój gospodarczy i bogacenie się społeczeństw można osiągnąć przy zmniejszającym się zużyciu paliw kopalnych w tym węgla. Wzrost jest możliwy także przy niższym zużyciu energii oraz zwiększonej efektywności energetycznej. Ważna jest rola energetyki prosumenckiej jako elementu energetyki rozproszonej, gdyż uruchamia kapitał prywatny do rozwiązywania problemów energetycznych. Jej zaletą jest to, że aktywizuje społeczność lokalną do wykorzystywania zasobów lokalnych m.in. takich jak woda, wiatr i słońce. Uczestnicy debaty zgodzili się, że nowe możliwości w energetyce i zachodzące szybkie zmiany cywilizacyjne wskazują, że już dziś jest możliwy rozwój bez udziału węgla w tym węgla brunatnego. Dostrzeżono również, że referenda lokalne w subregionie legnickim ws. kopalni odkrywkowej były wyjątkowe ze względu na skalę i wagę problemu oraz nadanie kierunku rozwoju gmin.
Przypomniano również, że Rady Gmin i mieszkańcy regionu byli w tym przypadku - co ważne - jednego zdania i wspierali się nawzajem.
8. 27 listopada zapraszamy do Gubina – X-lecie referendów
Ważne wydarzenie.
W Gubinie odbędą się pod koniec miesiąca uroczystości związane z obchodami X-lecia referendów.
Serdecznie zapraszamy już 27/11/2019 roku, o godz. 15:00 do Urzędu Gminy w Gubinie.