"Niezależnie od tego, jak bardzo staramy się im zaprzeczać, ukrywać, maskować lub relatywizować, oznaki zmian klimatycznych są coraz bardziej oczywiste"
Papież Franciszek
Może to i przesada twierdzić, ale wydaje się, że papież Franciszek wywołał zmianę klimatu w kościele. Na pewno w kwestii ochrony środowiska i propagowania kultury umiaru Franciszek był w awangardzie. Żaden inny duchowny nie mówił tyle o potrzebie ochrony przyrody i stabilności klimatu, chociażby w swojej encyklice Laudatio Si. W Polsce to wciąż temat jakby poboczny, chociaż np. w naszym kraju co rok odnotowujemy dzień długu ekologicznego wcześniej, niż wynosi średnia globalna. Mamy też suszę, tylko że wody nam nie brakuje. Powiedziałabym nawet - lejemy wodę na potęgę. Brzmi dziwnie? Chodzi o rozwadnianie polityki klimatycznej. Od jakiegoś czasu jakby została rozmyta. Wciąż słyszymy tylko obronność, konkurencyjność. Nawet Niemcy, przez lata uważani za liderów transformacji, wydają się mniej zainteresowani zmianą klimatu. Z ostatniego sondażu Ipsos wynika, że Niemcy są dość dobrze wyedukowani w kwestii zmiany klimatu, ale nie dostrzegają osobistych korzyści wynikających z działań na rzecz klimatu – i przede wszystkim nie czują się odpowiedzialni za ich podejmowanie. Z kolei nasze Ministerstwo Klimatu i Środowiska naprędce będzie implementować dyrektywę „Gotowi na 55%” – ze sporym opóźnieniem. Słychać też głosy, że będziemy się sprzeciwiać, czy też łagodzić przepisy dotyczące ETS. Z kolei Europejska Agencja Środowiska (EEA) podała, że emisje w 2024roku zmniejszyły się o 8 proc., co stanowi wynik porównywalny do okresu lockdownów związanych z pandemią COVID-19. Główną przyczyną obniżki był szybki rozwój sektora odnawialnych źródeł energii, który pozwolił na zastąpienie dużej części paliw kopalnych.
Mamy trudny czas, bo wciąż trwa kampania wyborcza i niestety Koalicja Obywatelska przeciwstawia obronność ochronie klimatu, stawia na deregulację, a nie na uproszczenie Zielonego Ładu. Konkurencyjność w Polsce to nośne hasło, ale też tradycyjna jest dla polskiej historii metoda czerpania zysków z gospodarki rabunkowej czy taniej siły roboczej. Tuż pod Wrocławiem powstaje wielki magazyn chińskiej firmy znanej z produkcji taniej i toksycznej odzieży. Nieco na wschód od Wrocławia ciągną się wielkie hale stolarsko-tapicerskie, w których pracę znajduje coraz częściej tania siła robocza z Azji. Czy to jest to, co według polityków, nazywa się wsparciem dla polskich innowacji i przedsiębiorców? Wciąż niewiele się mówi i robi w Polsce o modernizacji sieci przesyłowych, o konieczności transparentnej transformacji energetycznej. Kiedy w Hiszpanii zapadła ciemność w Polsce prawie od razu część mediów ogłosiła winnego – to Odnawialne Źródła Energii. Kiedy z kolei zapłonęły bagna nad Biebrzą, szybko winna miała być zmiana klimatu, a nie brak polityki retencji wody w Polsce. Lubimy zaklinać rzeczywistość. Ministerstwo środowiska zapowiedziało nawet walkę z dezinformacją. Szkoda tylko, że za część przeinaczeń wiedzy dotyczącej klimatu czy transformacji odpowiedzialność ponoszą właśnie politycy partii rządzących.
|
Węgiel brunatny |
|
Paliwa kopalne i energetyka konwencjonalna |
|
Klimat |
|
OZE |
|
Smog i powietrze |
Pod Prąd kwiecień 2025 a w nim:
link do artykułów wyszczególnionych powyżej:
Uprawnienia do emisji CO2 kosztowały PGE w ub.r. aż 24,8 mld zł. W takich okolicznościach trudno o zyski. W przypadku PGE odpis księgowy na kompleks Bełchatów wyniósł 4,5 mld zł i spółka wycenia, że wart jest on już tylko 1,9 mld zł, choć dostarcza najwięcej prądu w Polsce. Wycenę kompleksu Turów obniżono o 3 mld zł do 1,7 mld zł. Obie elektrownie opalane są węglem brunatnym. Zwiększono natomiast wycenę w księgach PGE trzeciej co do wielkości elektrowni w Polsce, czyli opalanej węglem kamiennym Elektrowni Opole z 9,1 do 11,3 mld zł.
W Elektrowni Pątnów został już tylko jeden działający blok węglowy. W liście do akcjonariuszy Piotr Woźny przypomina też, że ZE PAK pracuje nad nowym projektem inwestycyjnym, największym w ramach grupy - budowie bloku gazowego (CCGT) klasy 600 MW. Blok ten powstanie na terenie zamkniętej elektrowni na węgiel brunatny Adamów. Pod koniec kwietnia informowano, że spółka zależna podpisała umowę ws. kredytu w wysokości do 600 mln zł na ten cel.
^menu„Namacalnym i najbardziej czytelnym powodem dramatu zapaści naszego górnictwa jest od 30 lat stały spadek wydobycia z jednej ściany wydobywczej do poziomu 2574 ton, a zwłaszcza kompromitująca wydajność - 620 ton na pracownika - „osiągnięta” w roku 2024.
Są też inne powody – zaklinanie rzeczywistości o czasie odejścia od węgla. Brak przejrzystej transformacji, którą utrudniają fałszywe umowy społeczne.
- Umowa proceduje się w Komisji Europejskiej. To nie jest tak, że nad nią nie pracujemy. Wniosek został zmodyfikowany i złożony. Teraz jest prezydencja, a to jest dobry i zły czas. Dobry czas, bo istniejemy w Unii Europejskiej, ale zły czas pod względem typowych interesów polskich na poziomie unijnym. Dlatego, że mamy status państwa neutralnego, bo w tej chwili zarządzamy Unią Europejską. W cudzysłowie nie załatwimy swoich interesów - powiedziała Marzena Czarnecka na antenie Polskiego Radia Katowice.
Ciepłownictwo systemowe może działać jak magazyn energii i odciążać Krajowy System Elektroenergetyczny, pomagając w jego bilansowaniu. Poza tym jednostki kogeneracyjne mogą też dostarczać energię elektryczną jako źródło dyspozycyjne. To ważne w kontekście lokalnych potrzeb, ale i transformacji całej elektroenergetyki. W okresie wyłączania starych bloków węglowych jednostki kogeneracyjne mogą przejściowo wytwarzać niezbędną energię. To wszystko wymaga jednak pieniędzy.
Obecnie nie mamy żadnej strategii dekarbonizacji oraz rozwoju ciepłownictwa. Od kilku lat upominamy się o aktualną politykę energetyczną Polski, więc w tej gestii jest trochę lepiej, chociaż też nieznacznie…
„Chociaż import ropy naftowej, gazu i produktów rafinowanych został zwolniony z ceł ogłoszonych przez Stany Zjednoczone, obawy, że środki te mogą wywołać inflację, spowolnić wzrost gospodarczy i zaostrzyć spory handlowe, wpłynęły negatywnie na ceny ropy. Ponieważ negocjacje i działania odwetowe wciąż trwają, sytuacja pozostaje dynamiczna, a zagrożenia są nadal poważne ー napisała w swojej analizie IEA.
„Globalne wojny handlowe oznaczają dla rosyjskiej gospodarki spadek cen surowców, wyższe ceny importu i nową rundę inflacji. Tania ropa może ponadto prowadzić do problemów z budżetem i pociągać za sobą spadek wartości rubla w nadchodzących miesiącach. Sytuację może uratować postęp w rozmowach pokojowych, ale na razie go nie widać” — mówi specjalistka.
Województwo śląskie korzysta z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji m.in. w ramach wypłaty dotacji dla osób odchodzących z pracy. Ale zainteresowanie jest niskie. Do tej pory wypłacono jedną dotację, natomiast w bieżącym miesiącu planujemy wypłatę środków dla kolejnych pięciu osób. Mamy oczywiście nadzieję, że pojawią się kolejni chętni do skorzystania z tej formy wsparcia. Tymczasem górnicy chętnie korzystają ze szkoleń w kierunku technologii OZE.
744,6 miliona dolarów – to kwota, jaką paliwowemu gigantowi z USA nakazała zapłacić ława przysięgłych sądu cywilnego w Luizjanie. W ten sposób Chevron ma pomóc lokalnej władzy w odtworzeniu przybrzeżnych terenów podmokłych, które koncern niszczył od dawna.
W 2020 roku rząd zobowiązał się ograniczyć ryzyko CEZ poprzez udzielanie preferencyjnych pożyczek i zakup energii z nowych reaktorów w Dukovany po stałej cenie. Umowa ta także dała spółce prawo do sprzedaży projektu państwu, przy zachowaniu pewnej kontroli nad budową i eksploatacją. Prawdopodobieństwo, że CEZ skorzysta z tej opcji, wzrosło w ostatnim czasie, po tym jak zarząd poinformował, że spółka nie jest w stanie udźwignąć wymaganego zadłużenia. Przeniesienie własności spowodowałoby, że rząd zrekompensuje firmie koszty związane z przetargiem i rozwojem projektu, które CEZ szacuje na około 200 milionów dolarów.
^menuZdaniem prof. Grygoruka, na gruntach należących do Skarbu Państwa powinno się zatamować torfem wszystkie rowy melioracyjne, żeby podnieść poziom lustra wody. — Już niedługo zaczną się opady, w tym deszcze nawalne, czyli opady skumulowane w krótkim czasie. Zatamowanie rowów pozwoliłoby zatrzymać w nich wodę — tłumaczył hydrolog.
Komisja Europejska przyjęła plan działania na lata 2025–2030, który ma zrewolucjonizować sposób projektowania i użytkowania produktów w Unii. Stal, tekstylia, meble i elektronika – wszystkie te kategorie czeka ekologiczna metamorfoza w imię oszczędności energii i gospodarki o obiegu zamkniętym.
Po publikacji pod koniec lutego przez Komisję Europejską Clean Industrial Deal – strategii poprawy konkurencyjności przemysłu UE – w ostatnich tygodniach dyskusje w Brukseli zaczęły skupiać się na ustaleniu celu redukcji emisji CO2 na 2040 r., który jest kolejnym priorytetem w obszarze realizacji polityki klimatycznej bloku.
– Ludzie muszą być w centrum polityki klimatycznej. Jej przejrzystość i udział różnych grup społecznych, często trudnych do włączenia w dialog, w definiowaniu polityki klimatycznej i społecznej oraz w ich wspólnym rozpatrywaniu ma kluczowe znaczenie – podkreśliła współorganizatorka konferencji Katarzyna Ugryn z Climate Action Network Europe.
To, co przez lata traktowaliśmy jako „naturę”, dziś musi stać się częścią państwowego systemu bezpieczeństwa. Ten dokument to nasz głos w debacie o przyszłości Polski. Głos za bezpieczeństwem – prawdziwym, systemowym, długofalowym. Głos za państwem, które nie zostawia obywateli samych wobec katastrof. Głos za mądrą, sprawiedliwą ochroną tego, co najważniejsze. Ziemia, woda, powietrze i klimat to fundamenty życia. Ich ochrona to nie luksus. To konieczność. I wspólna odpowiedzialność nas wszystkich.
Do Polski z opóźnieniem wchodzi dyrektywa Fit for 55%. O kilka lat spóźniona, ale nagle rząd tak się spieszy, że nie ma czasu na konsultacje. W pakiecie mowa jest m.in. o ETS, który już jest powodem dezinformacji – społeczeństwo znowu nie jest informowane o co chodzi i teraz nie będzie mogło się wypowiedzieć. Od maja 2023 roku wiadomo było, że trzeba będzie przełożyć te przepisy na krajowe prawodawstwo. Termin na zrobienie tego minął w połowie 2024 r.
Skroplony gaz ziemny (LNG) jest w wielu krajach uważany za paliwo kluczowe w zielonej transformacji. Jego spalanie generuje emisje niższe niż w przypadku węgla czy ropy, a transportowane statkami daje krajom niezależność w wyborze dostawcy i uniezależnia od Rosji. Nowe badanie wskazuje jednak, że koszty środowiskowe produkcji, przechowywania i transportu tego paliwa są wyższe, niż dotąd sądzono.
Cel klimatyczny wyznaczony na 2030 r. zakłada redukcję o 62 proc., a obecne tempo wskazuje, że jest on w zasięgu ręki. Wyniki z 2024 r. nie tylko potwierdzają skuteczność systemu, ale także jego elastyczność i zdolność do reagowania na zmiany rynkowe i technologiczne.
Czyżby to efekt kampanii wyborczej w UK? Skoro prawica wygrywa wybory, to trudno się dziwić, że pojawiają się głosy denialistyczne. Były premier Wielkiej Brytanii w najnowszym raporcie autorstwa swojego instytutu podkreśla, że obecna polityka zerowej emisji netto jest skazana na niepowodzenie.
^menuEksperci wciąż szukają przyczyn największego w historii kraju wyłączenia prądu na prawie dobę. W sieci krążą pogłoski, że winne ma być OZE. Wydaje się, że bardziej prawdopodobnym powodem była nieelastyczna sieć i brak inwestycji w interkonektory. „Kolejnym problemem jest brak wystarczającego połączenia iberyjskiej sieci z zagranicą, przede wszystkim z Francją. Zarządzający hiszpańską siecią p.o. Sekretarza Stanu ds. energii Manuel García Hernández na tydzień przed blackoutem apelował o zwiększenie liczby interkonektorów na granicy francusko-hiszpańskiej. To one odpowiadają za przesył energii pomiędzy krajowymi sieciami (zwiększając wzajemne bezpieczeństwo na wypadek deficytów energii w narodowej sieci- przyp. Red.). Ostrzegał przy tym, że hiszpański system elektroenergetyczny jest wyspą „w większym stopniu niż Irlandia”.
Największy cios spadnie na Kambodżę - produkty z tego kraju mają zostać objęte opłatą w wysokości aż 3521 proc. wartości towaru. To kara za brak współpracy lokalnych firm z Amerykanami. Nieco łagodniej potraktowane zostaną chińskie firmy produkujące w Malezji i Tajlandii, np. Jinko Solar zapłaci 41 proc., a Trina Solar aż 375 proc.
Projekt pozostaje zakładnikiem kalendarza wyborczego. Istnieją obawy, że jego przyjęcie może wzbudzić niezadowolenie potencjalnych wyborców Rafała Trzaskowskiego. To oznacza, że prace w parlamencie mogą być przedłużane do momentu, w którym wynik wyborów będzie rozstrzygnięty na korzyść kandydata Koalicji Obywatelskiej.
Projekt ustawy mającej zliberalizować zasady budowy lądowych farm wiatrowych wyszedł już z rządu i jest procedowany w Sejmie. O wprowadzeniu do niego dodatkowych poprawek zdecydowała wczoraj Rada Ministrów. Dotyczą one ułatwień w produkcji i dystrybucji biometanu.
W ubiegłym roku prosumenci nieraz musieli słuchać poleceń redukcji mocy fotowoltaicznych. W przyszłych latach ma do takich sytuacji dochodzić coraz rzadziej. Przyczynić się do tego zamierza Grupa PGE, która pokazała swój plan inwestycyjny na kolejną dekadę, dotyczący magazynów energii. Ten inwestycyjny drogowskaz obejmuje obiekt w Żarnowcu, jeden z największych w Europie.
Komentarz:
Pojawiają się tu pytania. Czy raczej duże lub bardzo duże magazyny energii rzeczywiście wpłyną na poprawę odbioru prądu z mikro instalacji prosumentów montowanych na niskim napięciu?
Na jaką energię wpłyną te duże magazyny? Może bardziej na magazynowanie „dużego prądu” średnich i wysokich napięć np. z offshore, który ma być w PGE za 2 lata? Sporo pytań. I główne- dlaczego strategia PGE zastępuje strategię transformacyjną Państwa, której wciąż jej nie ma, też nie mając w rządzie jednego odpowiedzialnego za nią ośrodka?
Obywatelskie społeczności energetyczne przedstawia się jako jeden z elementów współrządzenia miastem. – Wszystkie obywatelki i obywatele mogą stać się aktywnymi uczestniczkami oraz uczestnikami polityki energetycznej oraz klimatycznej miasta – powiedział Dariusz Szwed z Zielonego Instytutu.
^menuW ramach kampanii "Zobacz, czym oddychasz" Polski Alarm Smogowy odwiedził 32 miejscowości w Polsce. PAS apeluje do rządu o zwiększenie wsparcia dla gospodarstw domowych w procesie transformacji energetycznej.
^menu
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) kwiecień 2025 |
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) marzec 2025 |
Energia kobiet w transformacji regionu zgorzeleckiego vol. 2 |
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) luty (...) |
Chcą przyznać osobowość Odrze, żeby ją chronić. Jest (...) |
1.5 dla OPP |
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) |
prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
We Can't Undo This |
Robi się naprawdę gorąco |