kontakt:
redakcjaeko.org.pl
redakcjaeko.org.pl
My nie będziemy mamić górników hasłami, szczególnie związkowców, że będziemy dopłacać X miliardów do nierentownych inwestycji, do nierentownych działań
Miłosz Motyka, Minister Energii
Sierpień 2025 przywołał kilka symbolicznych wydarzeń, które mogą istotnie wpływać na wyobrażenia o przyszłości. W 45 rocznicę porozumień sierpniowych w Stoczni Gdańskiej doszło do bezprecedensowego wydarzenia medialnego – na główne obchody powstania związku zawodowego Solidarność została zaproszona jedynie telewizja Republika i to tylko ona relacjonowała to wydarzenie w polskich mediach. Telewizja Polska, TVN, Polsat czy inne mogły jedynie skorzystać z nagrania Republiki. Przejście do Sali BHP zostało ogrodzone barierkami, mogli wejść tylko zaproszeni goście. Co takiego się stało, że znowu powstały mury między rządem a opozycją? To nie jest ważne tylko z perspektywy medialnej czy politycznej, ale wyznacza możliwą przyszłość komunikowania strategicznych dla naszego kraju decyzji. W czasie kiedy rząd tworzy KPiK, kiedy politycy walczą o i na wiatraki, w historycznym budynku BHP prezydent Polski występuje w towarzystwie zarządu Solidarności i obiecuje, że „dotrzyma słowa”. Można się domyślać, że chodzi o słowa sprzed kilku miesięcy, kiedy Karol Nawrocki powiedział: „Nie ma Śląska bez Polski i Polski bez Śląska, ale śląskie kopalnie są niszczone przez obcą ideologię. Polski węgiel trzeba fedrować, wydobywać i rozwijać Rzeczpospolitą, a Zielony Ład Trzeba odrzucić”. Można też podejrzewać, że ma to związek ze słowami ministra energii Miłosza Motyki. O ile na sierpniowym wystąpieniu słowo „węgiel” nie padło, to jednak Nawrocki mówił o „radykalnym liberalizmie” i o „obcych wpływach”. W Turowie w sierpniu zawiązał się związek protestacyjny Solidarności, który domaga się utrzymania umowy społecznej. Widać, że transformacja po raz kolejny może być spowolniona, ponieważ węgiel znowu jest nie tylko surowcem energetycznym, ale źródłem „sensu polityki”.
Tymczasem udział węgla w polskiej energetyce spada - 15 lat temu było to około 90 %, dzisiaj to mniej więcej 55 %. Rośnie też prawdopodobieństwo luki mocowej, trzeba ją wypełnić, a do tego świetnie się nadaje lądowa energetyka wiatrowa. Z kolei w kontekście planowanej w Polsce elektrowni jądrowej, także w Koninie i Bełchatowie, warto wspomnieć o suszy hydrologicznej, ponieważ woda jest niezbędna w tego rodzaju technologii. Dzisiaj w Warszawie Wisła na wodowskazie ma około 5 cm głębokości. Obietnice prezydenta skłaniają się jednak ku węglowi i energetyce jądrowej.
Sierpień 2025 to także 20. Rocznica huraganu Katrina, który uderzył m.in. w Nowy Orlean i Luizjanę. Huragan zniszczył miasta i zabił ludzi, ale odsłonił też niedostosowanie państwa do reagowania na klęski żywiołowe, a nawet pokazał, że rasizm może istotnie wpływać na dostępność do działań obronnych. Poza tym, relacje z tamtych wydarzeń odsłaniają uniwersalną prawdę o ludzkich mechanizmach psychologicznych. Mimo ostrzeżeń, ludzie mieli nadzieję, że jakoś to będzie. W efekcie ewakuację zarządzono zbyt późno. Pamiętamy to sprzed roku z Kotliny Kłodzkiej. Z perspektywy europejskiej może też dziwić, że ludzie ewakuowali się na własną rękę i że trzeba było zapłacić za wyjazd z miasta, że nawet osoby starsze czy chore były w zasadzie skazane na siebie i rodzinę.
Czy coś się zmieniło pod tym względem? Coraz więcej mówi się o powiązaniu ochrony klimatu i bezpieczeństwa kraju. W sierpniu 2025 polskie organizacje zrzeszone w Koalicji Klimatycznej wystosowały apel do premiera, aby bezpieczeństwo klimatyczne stało się integralną częścią narodowej strategii bezpieczeństwa Polski. Eksperci Koalicji Klimatycznej przypominają, że bezpieczeństwo Polski to nie tylko wojsko i obronność, ale także ochrona zdrowia, wytwarzanie żywności, energetyka i przygotowanie na ekstremalne zjawiska pogodowe. „Wszystko to jest ze sobą ściśle powiązane” – brzmi to prawie jak frazes, ale w kontekście obecnej polaryzacji społecznej w Polsce, wydaje się czymś nie do końca uświadomionym. Polska i około 14 innych krajów UE będą prosić komisję europejską o zmianę warunków włączenia sektora budynków i transportu z systemu ETS. Czas pokaże na ile pieniądze z ETS okażą się środkiem na solidarność społeczną, o którą tak mocno apeluje prezydent Nawrocki. Być może okaże się jednak, że solidarność o którą apeluje prezydent to trzymanie strony górników i powiązanych z nimi grup interesów, którzy już manifestowali we Warszawie, gdyż oburzyli się na słowa ministra Motyki o rewizji umowy społecznej dla górnictwa. Śląsk i Turów straszy strajkami. Tym razem chyba jednak nie zgaśnie światło, kiedy kopalnie przestaną pracować.
|
|
Węgiel brunatny |
|
|
Energetyka konwencjonalna |
|
|
OZE |
|
|
Klimat |
|
|
Niska emisja |
Pod prąd a w nim:
1. Szykuje się strajk w kopalni Turów
2. ZE PAK ogłasza redukcję zatrudnienia w kopalni Tomisławice
3. KPiK musi zejść na ziemię i patrzeć na demografię oraz wodę
4. Wrześniowa konferencja Triland w Zgorzelcu przeniesiona na grudzień
5. Jezioro w Bełchatowie – czy wystarczy wody?
6. Koreańczycy się wycofali, Konin nie odpuszcza walki o elektrownię jądrową
7. Polecamy - pokazy filmów o symbolu niemieckiego protestu przeciw odkrywkom – Lacoma
^menu
Minister Energii Miłosz Motyka odważył się naruszyć tabu – dopłata do górnictwa to dopłata publicznych pieniędzy do miejsc pracy, a nie do bezpieczeństwa energetycznego. Jego słowa już wywołały popłoch wśród związkowców, którzy na stronie WWW przeprowadzają też analizę dokonań „młodego” polityka, który ma się zajmować „środowiskiem”. Związkowcy sami przyznają, że nie można robić transformacji, bez zajęcia się „górnikami i ich rodzinami”. Minister liczy na konstruktywną dyskusję ze związkami, tymczasem na stronie WWW związków mamy odpowiedź w postaci pryszczatego ministra.
Jak czytamy, w programie Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021–2027 na inwestycje dużych przedsiębiorstw z podregionów górniczych przeznaczono 100 mln euro, czyli blisko 426,5 mln zł. Duże przedsiębiorstwa – zatrudniające co najmniej 250 pracowników i osiągające roczne obroty powyżej 50 mln euro – odgrywają procesie transformacji kluczową rolę. To one, obok sektora MŚP, mogły liczyć na wsparcie finansowe z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Wszystko po to, aby dostosować swoją działalność do realiów zielonej i cyfrowej gospodarki, przeciwdziałając jednocześnie redukcjom zatrudnienia.
Według najnowszej wersji ambitnego scenariusza Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu, z węglem w energetyce mamy definitywnie pożegnać się już za 15 lat. Społeczne i gospodarcze koszty tego procesu może ograniczyć powołanie specjalnej komisji węglowej, która zaplanuje przebieg transformacji. Jej przyspieszeniu sprzeciwiają się górnicze związki zawodowe.
Grupa Orlen mówi „ale”. Popiera ochronę klimatu, ale jednocześnie twierdzi, że unijny cel redukcji emisji gazów cieplarnianych o 90 proc. względem poziomu z 1990 r. do 2040 r. jest zbyt ambitny i bardzo trudny do realizacji w obecnych realiach geopolitycznych, ekonomicznych oraz technologicznych - podała grupa w komunikacie.
Komisja Europejska przyznała derogację dla wydłużonego do 2028 r. rynku mocy dla bloków węglowych, które nie spełniają limitów emisji CO2. Decyzja zawiera zastrzeżenia dotyczące spełnienia kilku warunków.
Jak podaje Forum Energii, rzeczywisty koszt produkcji energii elektrycznej z węgla kamiennego jest ponad dwa razy wyższy niż z OZE. Nawet, jeżeli pominie się koszt opłat CO2 czy doliczy się wydatki związane z bilansowaniem systemu i świadczeniem usług systemowych, odnawialne źródła energii są tańsze od polskiego węgla o 27-42 proc.
Cztery reaktory największej elektrowni jądrowej we Francji zostały wyłączone z powodu
masowego napływu meduz do systemów chłodzenia - podaje państwowa spółka energetyczna EDF.
Premier słowackiego rządu w Chinach wziął udział w paradzie z okazji 80. rocznicy zakończenia II wojny światowej. Na spotkaniu przywódców Chin, Rosji i Korei powiedział: „Prawdopodobnie słyszeliście o decyzji Komisji Europejskiej dotyczącej wstrzymania transportu gazu i ropy z Rosji od 2027 roku. Będziemy głosować przeciwko tej decyzji w Unii Europejskiej – powiedział do dziennikarzy Fico podczas spotkania z prezydentem Rosji Władimirem Putinem w Pekinie.”
^menu
Dla Wysokiego Napięcia, Henryk Kaliś, główny energetyk zakładów hutniczych Bolesław, a jednocześnie prezes Izby Energetyki Przemysłowej i Odbiorców Energii oraz Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu.:„Tereny przekształcone, które były wcześniej zajęte pod działalność przemysłową, są najbardziej odpowiednie do lokowania elektrowni, przede wszystkim wiatrowych, ponieważ na tych obszarach ani ekologia, ani krajobraz nie ucierpią. To, co złego miało się stać, już na tych terenach się wydarzyło. Nie rozumiem, dlaczego na terenach przemysłowych można lokować niebezpieczne instalacje, które w przypadku wybuchu w przemyśle chemicznym mogłyby zagrozić tysiącom osób, a nie można tam umieszczać turbin wiatrowych. Mówimy o przemyśle, gdzie zakłady mają kominy, które ludziom nie przeszkadzają, ale zdaniem polityków, gdyby obok nich stał wiatrak, to już krajobraz by ucierpiał”.
Inwestorzy wiatrowi mieli przeznaczać dla okolicznych mieszkańców lub gminy po 20 tys. zł za każdy 1 MW mocy zainstalowanej w turbinach wiatrowych. Dla pojedynczego nowego wiatraka o mocy 5 MW, oznaczało to koszt 100 tys. zł, a dla farmy składającej się np. z 15 turbin, byłoby to już 1,5 mln zł wypłacanego co roku okolicznym mieszkańcom. Przez veto prezydenta tak się nie stanie.
"Wojna, a także sankcje Zachodu wobec Rosji i przekształcenie Morza Bałtyckiego w geopolityczny punkt zapalny, zwiększyły znaczenie polskich portów, które przeżywają rozkwit. W ciągu ostatniej dekady przeładunki zwiększyły się prawie dwukrotnie. Gdańsk stał się piątym najbardziej ruchliwym portem handlowym w UE" - czytamy w WNP. Port w Gdyni to obecnie kluczowy węzeł logistyczny NATO, wykorzystywany do transportu sprzętu wojskowego przeznaczonego dla Ukrainy i baz amerykańskich.
Branża wiatrowa: „Kluczowe bariery leżą gdzie indziej. Należą do nich przede wszystkim ciągłe problemy z przyłączeniem nowych inwestycji do sieci, przewlekłe procedury środowiskowe, jak również dowolność w interpretacji obowiązujących przepisów przez administrację na niekorzyść inwestycji. Dziś to one hamują inwestycje bardziej niż spór o to, czy wiatraki można budować w odległości 700 m czy 500 m od zabudowań”.
Raport Międzynarodowej Agencji Energii Odnawialnej za 2024 ustalił, że tytuł najtańszego źródła energii należy do lądowej energetyki wiatrowej. Jej koszt wynosi zaledwie 0,034 dolara za kWh, co daje 53-procentową przewagę nad najtańszymi paliwami kopalnymi. W 2024 roku przybyło 114,3 GW nowych mocy wiatrowych, z czego Chiny odpowiadały za 79,4 GW.
Obecnie Polska deklaruje osiągnięcie do 2030 r. 32,1% udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto jako wkładu w realizację nowego ogólnounijnego celu na 2030 r. Na realizację tego celu składać się będzie zużycie energii odnawialnej łącznie w elektroenergetyce, ciepłownictwie i chłodnictwie oraz na cele transportowe. Prognozy wskazują, że w 2040 r. udział OZE w końcowym zużyciu energii brutto może sięgnąć 61,7%.
Prognozy wykonane przez autorów KPEiK wskazują, że najszybciej zmiany zachodzić będą w sektorze elektroenergetycznym, w którym udział OZE w 2030 r. może osiągnąć 51,8% (8,3 Mtoe) oraz 79,8% (18,5 Mtoe) w 2040 r.
Najnowszy projekt Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK) przewiduje, że do 2030 r. w Polsce może działać ok. 300 społeczności energetycznych. Dużo? — Przy obecnym tempie będzie ich tyle już za półtora roku – komentuje ekspertka. Choć nie bez przeszkód, energetyka obywatelska nabiera rozpędu, pokazując, że transformacja może też mieć bliższe ludziom i zakorzenione lokalnie oblicze.
Właściciel PV zdecydował się na rozbudowę domowego systemu energetycznego o magazyn energii. W „Gram w Zielone” przedstawionostudium przypadku inwestycji, która pozwoliła zwiększyć autokonsumpcję energii wytwarzanej z fotowoltaiki do około 92%.
^menu
Zrzeszenie 27 organizacji pozarządowych oczekuje od rządu, że wreszcie podejmie realne działania, aby wzmocnić odporność kraju na skutki zmian klimatu. Premier dostał nawet podpowiedzi, co wymaga pilnej uwagi władz.
Koalicja Klimatyczna w odezwie opublikowanej 21 sierpnia br. wskazuje, że w jej ocenie należy bardziej kompleksowo podejść do kształtowania polityki bezpieczeństwa kraju. To kolejny krok podjęty przez grupę NGO. Jak pisaliśmy w czerwcu tego roku, Koalicja Klimatyczna opublikowała obszerny raport na ten temat – opisywaliśmy wtedy dwa z kilku głównych wątków tej publikacji.
Mechanizm Dostosowywania Cen na Granicach z uwzględnieniem emisji dwutlenku węgla – powszechnie znany jako Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) to ważnyinstrument polityki przemysłowej.
Wprowadzony w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, CBAM ma przeciwdziałać zjawisku ucieczki emisji, czyli przenoszeniu produkcji z krajów o rygorystycznych regulacjach środowiskowych (UE) do jurysdykcji z luźniejszymi przepisami (np. Chiny), co podważa zarówno cele klimatyczne, jak i zmniejsza liczbę lokalnych miejsc pracy.
"Jeden turysta może przyczynić się do utraty nawet stu ton śniegu" – podkreśla Raul Cordero z Uniwersytetu w Groningen, współautor badań w rozmowie z agencją informacyjną AFP.
W 2030 r. dochody budżetowe z systemu ETS mogą sięgnąć 60 mld zł. Środki powinny zasilić transformację energetyczną, ta jednak wymaga skoordynowanego finansowania. Przekonują do tego eksperci Fundacji Instrat, postulując powołanie odpowiedzialnego w tym obszarze ośrodka lub urzędu. Wśród proponowanych recept znalazło się też miejsce na zwiększenie tzw. zielonego długu publicznego.
W praktyce oznacza to, że Bruksela przyjmuje argument Waszyngtonu, iż „produkcja odpowiednich towarów na terytorium Stanów Zjednoczonych stwarza znikome ryzyko globalnego wylesiania”. To istotne osłabienie regulacji, która miała chronić lasy tropikalne przed eksploatacją na potrzeby globalnego handlu.
Nowy Tomyśl dołączy do grona polskich miast mających spółdzielnie energetyczne. Spółdzielnie energetyczne nie są jeszcze w Polsce powszechną formą aktywności na rynku energii. Na razie w całym kraju jest ich tylko 91. Kolejnym miastem, które zdecydowało się na założenie takiego podmiotu jest Nowy Tomyśl.
Komentarz redakcji:
Jesteśmy już dalej. Na 28. sierpnia w KOWR było zarejestrowanych już 127 spółdzielni energetycznych. Proces budowy spółdzielni energetycznych w gminach rozwija się żywiołowo i podobno już niepokoi monopolistów energetycznych.
Jak wynika z oceny skutków regulacji projektu ustawy MKiŚ o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, szacunkowe przychody ze sprzedaży uprawnień do emisji w jego ramach wyniosą w 2026 r. ok. 20,5 mld zł.
^menu
Szykuje się "największy projekt modernizacyjny po 1989 roku"? Według Ministerstwa Klimatu i Środowiska, na tak chlubne miano zasłużył sobie ogłoszony właśnie przez resort Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu. Za 15 lat źródła odnawialne mają odpowiadać za 79,8 proc. produkcji prądu w Polsce, węgiel natomiast odejdzie w przeszłość. W dokumencie nie brakuje jednak różnie ocenianych niespodzianek.
Za oknami sierpniowy i wrześniowy upał, a ok. 3,5 mln polskich gospodarstw domowych właśnie zaczyna rozglądać się za najatrakcyjniejszymi ofertami sprzedaży węgla. „Tradycyjnie, od sierpnia do października Polacy kupują najwięcej węgla opałowego z myślą o nadchodzącym sezonie grzewczym" - mówi Interii Biznes Łukasz Horbacz, prezes Izby Gospodarczej Sprzedawców Polskiego Węgla i tłumaczy, dlaczego w tym sezonie nie powinniśmy się spodziewać obniżek cen.
Coraz więcej europejskich gospodarstw domowych zmaga się z rosnącymi rachunkami za energię. Rozwiązaniem jest renowacja nieefektywnych energetycznie budynków. Jednak to kosztuje, a roczny wskaźnik renowacji w Europie wynosi zaledwie około 1 proc.
^menu
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
| Polska nieprzygotowana na atom |
| „Pakiet antyblackoutowy” – czarne skutki dla prosumentów i (...) |
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) sierpień 2025 |
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) lipiec 2025 |
| Polski atom zielony tylko na papierze. Rząd planuje (...) |
| Wakacje ze śmieciami. |
| Warszawa, miejsce spotkania grzeszników klimatycznych. |
| prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
| Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
| Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
| Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
| Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
| We Can't Undo This |
| Robi się naprawdę gorąco |
Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
