„Klimat i jakość życia nie są dwoma odrębnymi kwestiami. W rzeczywistości stanowią one jedno i to samo”
"Jak obiecaliśmy, tak zrobiliśmy. Dwa tygodnie temu mówiłem, że rozbroimy ETS2, czyli opłaty za ogrzewanie i transport, na które zgodził się Morawiecki. Dziś to się stało. ETS2 odłożony, a jego rewizję Komisja Europejska musi przygotować w najbliższym czasie. Robimy, nie gadamy"
Donald Tusk
Rozpoczyna się Szczyt Klimatyczny 30 COP w Brazylii. Poprzedzające tygodnie przypomniały, że populizm klimatyczny ma się dobrze, niestety także w Polsce. Premier Tusk w swojej „walce” o osłabienie narzędzi, które mają powstrzymywać zmianę klimatu chwalił się, że od dawna ostrzegał przed „zieloną ideologią”.Nasz rząd wierzy chyba, że skrajną prawicę można „przegonić” osłabianiem narracji ekologicznych. Tymczasem ostatnie wybory w Nowym Yorku czy w Holandii pokazały, że ludzie nie zawsze łapią się na tanie chwyty i oczekują raczej odwagi oraz nadziei. Nowy prezydent miasta, które nigdy nie śpi, powiedział: „Klimat i jakość życia nie są dwoma odrębnymi kwestiami. W rzeczywistości stanowią one jedno i to samo”. Z kolei wygrana partii D 66 w Holandii pokazuje, że ochrona klimatu jest jedną z ważniejszych bolączek państwa, które od stuleci walczy z morzem. Polska jeszcze niedawno przedstawiana była w europejskich mediach jako awangarda, teraz znowu wracamy do grupy blokującej, tym razem ETS 2 wraz ze Słowacją i Węgrami. Dlaczego ten mechanizm ma być zły? M.in. ponieważ zgodził się na niego poprzedni rząd – to ma zadowolić Kowalskiego wspierającego PO. Ta zielona „ideologia” ma być odpowiedzialna za problemy stalowni, za ceny energii czy transportu. Ani słowa o tym, że Polska nie przygotowała nawet na czas KPEiK. Polska nie zgodziła się też na cel redukcyjny UE do 2040 r. Nie dziwi wcale, że razem z rządem z osłabienia polityki cieszą się branże paliw kopalnych. W mediach pojawiają się alarmistyczne artykuły nawołujące do rozsądku, że zabraknie nam energii, że więcej OZE to ryzyko blackoutu. Nie od wczoraj wiadomo, że przemysł paliw kopalnych prowadzi rozbudowane działania lobbystyczne, finansowanie kampanii informacyjnych i udział w procesach decyzyjnych. Dziś płacimy wszyscy za odwlekanie transformacji górnictwa nieracjonalnymi dopłatami do węgla i wysokich wynagrodzeń branży oraz rosnącym zadłużeniem budżetu, który ma rekordowy deficyt.
Obecna postawa polskiego rządu to dziwna czkawka po ostatniej prezydencji w Radzie UE. Dzisiaj Dania wraz z KE ogłasza sukces, mówią o upraszczaniu i konkurencyjności europejskiej gospodarki, ale nie przeciwstawiają jej polityce klimatycznej. Dobrze, że cel 90% redukcji do 2040 r. został uchwalony – wbrew głosom blokującym – bo europejskie firmy wiedzą na czym stoją. Nie wiem jednak czy polskie firmy to wiedzą. Program Czyste Powietrze został zahamowany przez błędy i brak odwagi w ich naprawie, hutnicy strajkują, mieszkańcy Śląska boją się o „śmierć” przemysłu, region Turowa pogrążony jest wręcz w chaosie, a samorządy twierdzą, że za upadek górnictwa odpowiadają obecnie koncerny energetyczne jak PGE (sic!). Co do opóźnienia ETS2 - do początku 2028 roku zyskaliśmy trochę czasu, ale miejmy nadzieję, że nie skończy się jak z KPEiK. Podobno cała afera to efekt naszej ambicji, aby ten program był jak najlepszy. Czas jednak tyka. I nie chodzi tylko o postępującą zmianę klimatu, ale o to, że temu rządowi zostały jeszcze dwa lata, aby przekonać społeczeństwo, że paliwem ich działania nie jest wyłącznie niechęć do PiS. Ostatecznie wiadomo, że gdzie dwóch się bije tam trzeci korzysta. I może to być nie Konfederacja, ale coś, co wydarzyło się w Holandii czy w Nowym Yorku. W badaniach dla poparcia polityki klimatycznej nazywa się ich milczącą większością.
|
|
Odkrywki |
|
|
|
|
|
Energetyka konwencjonalna |
|
|
Klimat |
|
|
OZE |
|
|
Niska emisja |
1. Koncesja Turowa do 2044 umacnia się, a organizacja Greenpeace Niemcy nie będzie stroną w postępowaniu
2. Kopalnia Turów zrealizowała kolejne punkty umowy polsko-czeskiej
3. Wyrok nie daje żadnej pewności – samorząd nie wie jaka jest przyszłość Turowa
4. Jak przebiega transformacja w innych regionach?
5. Konin chce wodą przyciągnąć atom, ale czy ją rzeczywiście ma?
6. Walory kulturowe w procesie transformacji trzeba eksponować – trzy studia przypadku
7. Odkrywka Nochten w Niemczech – przewidziana wycinka lasu w 2026 r.
8. Mieszkańcy „Krainy Wygasłych Wulkanów” mówią NIE odkrywce metabazaltu
http://eko.org.pl/odkrywki.php?dzial=6&kat=18&art=517
W połowie 2025 roku wynik strat spółek górniczych wyniósł minus 5,5 mld zł, powstają też zapasy węgla.
Pod koniec października rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego. Jak informowało Ministerstwo Energii ustawa umożliwi samodzielną likwidację kopalń przez spółki górnicze, ułatwi zagospodarowanie pokopalnianych terenów, ograniczy dopłaty do funkcjonowania kopalń. Zatrudniająca ok. 35 tys. osób Polska Grupa Górnicza przeprowadziła ankietę, aby sprawdzić, jakie byłoby zainteresowanie wśród załogi jednorazową odprawą pieniężną w wysokości 170 tys. zł. Jak podaje RMF FM, takie zainteresowanie wyraziło 1209 pracowników.
- Budżet państwa na tym nie straci, bo środki ETS zostaną przekierowane. Dla tych, którzy są wyznawcami prymatu europejskich rozwiązań, ja nim oczywiście nie jestem, przypomina, że jest to ruch zgodny z polityką klimatyczną Unii Europejskiej. Już od 2024 roku 100 proc. środków z ETS powinno służyć finansowaniu transformacji. To jest zgodne z zasadami unijnymi i zapowiedziami polskiego rządu z 2024 roku - mówił Nawrocki.
- Zwracam się do wszystkich środowisk politycznych w polskim parlamencie, aby podjąć jednogłośnie tę ustawę, przyjąć ten projekt, który sprawi, że usystematyzujemy polski rynek energii elektrycznej, a Polacy będą płacić mniej za prąd - apelował Nawrocki.
Prezydencki projekt ustawy „Prąd minus 33 proc.” został przygotowany przez Wandę Buk, społeczną doradczynię prezydenta, byłą podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, oraz podsekretarza stanu w kancelarii prezydenta Karola Rabendę. Kluczem do obniżki będzie obniżenie opłat dystrybucyjnych i opłaty mocowej, co wygeneruje straty dla spółek skarbu państwa.
Karol Nawrocki złożył projekt ustawy ws. obniżki cen energii dla gospodarstw domowych. Koszty miałyby być pokryte przez państwo i spółki energetyczne. Eksperci są podzieleni: jedni widzą szansę na przyspieszenie transformacji energetycznej, inni ostrzegają przed kłopotami budżetu. Rząd jest sceptyczny. Kursy akcji największych spółek energetycznych spadły.
Ministerstwo Energii niedawno rozpoczęło kampanię pt. „Nie daj się oszukać – sprawdź fakty o energetyce!”. W założeniu miała ona zwalczać dezinformację w tematach energetycznych, w tym dotyczących energetyki jądrowej. Szlachetna idea, ale wykonanie? Zamiast rzetelnej edukacji – propaganda ubrana w hasła o „mitach”.
Czy nowelizację ustawy podpisze prezydent Karol Nawrocki? - Spodziewamy się pozytywnej decyzji. Myślę, że prezydent nie ma wyjścia. Jak można nie zaakceptować czegoś, co jest dobre dla Polski, co jest dobre dla regionu? - zakończyła posłanka Gabriela Lenartowicz.
„Bez względu na sympatie polityczne, zjednoczyliśmy się wszyscy razem. To pokazuje, jak poważna jest sytuacja. Znikają kolejne miejsca w motoryzacji. Przemysł hutniczy w Polsce przegrywa z zalewem importowanej stali z Chin i z Ukrainy. Umowa społeczna dotycząca transformacji górnictwa i regionu nie jest realizowana. Sytuacja JSW jest beznadziejna. W koksownictwie grozi nam utrata płynności finansowej. Walczymy o to, żeby Śląsk nie umarł” – mówią związki zawodowe.
- Zarówno pracownicy, liderzy związkowi, jak i zarząd od właściwie ponad roku prowadzą program transformacyjny. Sytuacja w dużej mierze wynika z zaszłości. Przychodzi jednak ten moment, kiedy trzeba podjąć działania ograniczające pensje czy redukcję pracowników. Faktem jest, że spółka pracowała nad tym planem od ponad roku - również ze stroną społeczną. To nie było wielkie zaskoczenia ani dla analityków, ani dla pracowników spółki - zaznaczył wiceminister Robert Kropiwnicki.
W górnictwie trwa bal na Titanicu z obietnicami bez pokrycia - mówi Janusz Steinhoff.
Były wicepremier w rządzie Jerzego Buzka odpowiadał za restrukturyzację i likwidację 23 kopalń. Teraz apeluje do polityków, żeby przestali instrumentalnie traktować Polaków, a zwłaszcza górników.
^menu
Komisja Europejska pozwie Polskę przed Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) za niedostarczenie finalnie zaktualizowanego Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK). Projekt dokumentu jest nadal na etapie weryfikacji przez Ministerstwo Energii. 6 października 25 NGO zaapelowało w liście otwartym do kierownictwa Ministerstwa Energii, na czele z ministrem Miłoszem Motyką, o szybkie dokończenie prac i przyjęcie KPEiK, aby Plan mógł stać się podstawą dla podejmowania strategicznych decyzji energetyczno-klimatycznych oraz formułowania kolejnych oczekiwanych dokumentów. – Aktualizowany Plan zawiera istotne elementy, takie jak m.in. szczegółowe działania i przypisane instytucje odpowiedzialne za ich realizację. Ich konsekwencją powinny być wynikające z dokumentu zapisy w Polityce Energetycznej Polski (PEP2040) oraz sektorowych strategii (ciepłowniczej, przemysłowej, transportowej, budynkowej i paliwowej) – czytamy w liście.
Badania pokazują, że w Polsce mamy bardzo silne poparcie społeczne dla działań proklimatycznych. Kiedy myślimy o krajach silnie opowiadających się za walką z globalnym ociepleniem, na myśl przychodzi zazwyczaj Dania czy Norwegia, niekoniecznie Polska.
Jeśli Polska chce pozostać krajem przemysłowym, konieczne jest opracowanie spójnego zestawu strategii sektorowych i krajowej strategii przemysłowej, z której powinny wynikać założenia strategii wodorowej oraz dotyczącej technologii CCS/CCU – wynika z raportu Instytutu Reform. Ekspertki podkreślają, że cele i działania zaplanowane w tych dokumentach powinny znaleźć odzwierciedlenie w aktualizacji ambicji w Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu (KPEiK), a następnie w przygotowaniu Polityki Energetycznej Polski do 2040.
"Jak obiecaliśmy, tak zrobiliśmy. Dwa tygodnie temu mówiłem, że rozbroimy ETS2, czyli opłaty za ogrzewanie i transport, na które zgodził się Morawiecki. Dziś to się stało. ETS2 odłożony, a jego rewizję Komisja Europejska musi przygotować w najbliższym czasie. Robimy, nie gadamy" - napisał w mediach społecznościowych premier Donald Tusk.
Podczas spotkania unijnych ministrów ds. środowiska i klimatu (ENVI) udało się osiągnąć porozumienie w sprawie przesunięcia systemu ETS 2. W trakcie spotkania Rady uzgodniono, że zacznie on działać od 2028 roku (a nie od 2027).
Uzgodnione przez państwa członkowskie opóźnienie systemu ETS2 o rok jest krokiem na przód, ale chcemy więcej - mówił w czwartek europoseł KO Andrzej Halicki. W jego ocenie w PE jest szansa na zbudowanie większości, by wejście w życie ETS2 przesunąć o trzy lata - po 2030 r.
PO nic się nie zmienia. Premier Tusk już raz przepraszał za zablokowanie polityki klimatycznej ( Mapy drogowej UE ) w 2010-2011 r uznając to za błąd. I znów- mimo deklaracji, programu Koalicji- cała wstecz! Nieważne, że Ziemia daje nam co rusz sygnały; „dotychczasowy klimat się załamuje”, że biznes chce zielonej energii, że nie da się dopłacać co rok miliardów do rosnącego długu górnictwa i budżetu Państwa. Dopóki PO nie zrozumie, że ambitna polityka klimatyczna UE i Polski to nasza szansa a nie zagrożenie- grozi nam upadek z hukiem z wychwalanego 20 miejsca w świecie…
Kraje UE zgodziły się na znaczące ograniczenie emisji CO2 do 2040 r. i przesunięcie o rok opłaty klimatycznej. „Wybiliśmy zęby ETS2” – triumfuje polski rząd. Problem w tym, że planu nowego uzębienia nie posiada. Polacy to odczują.
Pogarszanie się stanu gleb w Ukrainie może mieć wpływ na żywność w Europie, a nawet na świecie. "Jeśli nie podejmiemy działań w celu przywrócenia utraconych składników odżywczych w glebie, produkcja rolnicza na Ukrainie może zostać trwale ograniczona" - alarmuje ostrzega dr Sergiy Medinets z UK Centre for Ecology & Hydrology.
Ekstremalne temperatury, susze i wzrost liczby cyklonów doprowadziły do masowego obumierania drzew, które przekształciły się z pochłaniaczy w emitery dwutlenku węgla. Dr Hannah Carle z Western Sydney University, główna autorka badania, ostrzega, że obecne modele klimatyczne mogą przeceniać zdolność lasów tropikalnych do kompensowania emisji wynikających ze spalania paliw kopalnych. "Nasze badania pokazują, że kluczowa funkcja lasów w łagodzeniu skutków zmian klimatycznych jest zagrożona" — podkreśla badaczka.
Do Sejmu wpłynął projekt ustawy, który ma umożliwić rolnikom indywidualnym legalizację własnych studni i ujęć wody - bez kar i opłat, o ile zrobią to do 30 września 2027 roku. Zmiana ma - zdaniem pomysłodawców - oznaczać "koniec absurdalnych sytuacji". Tymczasem organizacje ekologiczne przestrzegają: rolnictwo zużywa więcej wody, niż wykazują statystyki, bo w Polsce szwankuje monitoring.
^menu
Prezydent Karol Nawrocki podpisał przygotowaną przez rząd nowelizację ustawy dla morskiej energetyki wiatrowej. Zawiera ona kluczowe przepisy dla inwestycji w offshore, które będą realizowane w wyniku aukcji
Panel podsumowujący Kongres Energetyki Rozproszonej byłby dobrą klamrą, pewną nadzieją, że można liczyć w końcu na sensowną transformację w Polsce. Gdyby nie fakt, że Kongres rozpoczął się od słów, które w dosyć polaryzujący sposób ustawiły graczy w polu energetycznym. PSE nazwało spółdzielnie „pasożytami”
Pod koniec września na Opolszczyźnie oficjalnie zarejestrowanych było osiem spółdzielni energetycznych. Szybko powstają kolejne, bo do końca roku korzystają z łagodniejszych warunków.
Na początku listopada w KOWR zarejestrowanych było ok 200 głównie samorządowych spółdzielni energetycznych. Samorządy najwyraźniej uznały, że to dobre narzędzie do budowy i korzystnego rozliczania lokalnej energetyki. Być może szybka droga w kierunku tworzenia coraz większej samowystarczalności energetycznej gmin.
Transformacja energetyczna w Polsce przyspieszyła, ale nadal nie jest wystarczająco sprawiedliwa społecznie. Wdrażanie zmian wymaga silniejszej koordynacji, prostszych zasad wsparcia i lepszego wykorzystania funduszy unijnych. Bez tego rosnące koszty energii i opóźnienia w modernizacji budynków będą dalej pogłębiać nierówności.
^menu
Choć walka ze smogiem trwa od lat, najnowszy raport Najwyższej Izby Kontroli (NIK) pokazuje, że większość gmin nie radzi sobie z wdrażaniem uchwał antysmogowych. Według ustaleń NIK kontrole są rzadkie i nierzetelne, a wymiana starych pieców postępuje w powolnym tempie. Według Izby całkowite pozbycie się pieców kopciuchów może zająć nawet 24 lata.
Nowy raport NIK wskazuje, że działania samorządów pięciu województw i 18 gmin na rzecz wdrożenia uchwał antysmogowych, okazały się nieskuteczne.
W 55 proc. przypadków nie ma podwyżek, jeśli chodzi o ciepło systemowe - powiedział Miłosz Motyka w programie "Tłit" Wirtualnej Polski. Minister energii dodał, że radykalne podwyżki rachunków za ciepło sięgające 30 proc. dotyczą 5 proc. "całego systemu ciepłowniczego". Stwierdził, że żaden wzrost rachunków nie jest do zaakceptowania.
- Śledztwo w sprawie sprzeniewierzenia unijnych środków w związku z realizacją programu Czyste Powietrze przejęła Prokuratura Europejska. Łączna wysokość wyrządzonych szkód to kilkadziesiąt milionów złotych.
W obliczu rosnącej presji regulacyjnej ze strony Unii Europejskiej, Polska stoi przed koniecznością głębokiej transformacji energetycznej. System EU ETS, a w szczególności jego rozszerzenie – EU ETS 2 – wyznacza nowe ramy dla dekarbonizacji sektorów dotychczas pomijanych: budynków, transportu i małych instalacji przemysłowych. W tym kontekście biomasa i biogaz jawią się jako technologie o ogromnym potencjale, zdolne nie tylko do redukcji emisji, ale także do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Jednak rzeczywistość rynkowa, infrastrukturalna i społeczna w Polsce każe spojrzeć na ten potencjał z dużą ostrożnością.
^menu
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) październik (...) |
| Studia podyplomowe – transformacja energetyczna oparta na inwestycjach (...) |
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) wrzesień (...) |
| Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) wrzesień (...) |
| Czy Polsce wystarczy wody dla atomu i rekultywacji (...) |
| Polska nieprzygotowana na atom |
| „Pakiet antyblackoutowy” – czarne skutki dla prosumentów i (...) |
| prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
| Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
| Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
| Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
| Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
| We Can't Undo This |
| Robi się naprawdę gorąco |