Niż Genueński to pojęcie, które słyszał już chyba każdy mieszkaniec naszego kraju. To on doprowadził do powodzi w 2024 r. i niestety w 2025 r. doświadczyliśmy go już dwukrotnie. Zmiana klimatu wchodzi w fazę samonapędzania się – jej skutki generują kolejne skutki. W efekcie politycy zmieniają trochę swoje nastawienie, przechodzą do ofensywy, chociaż rosyjska dezinformacja klimatyczna nie traci impetu. Właśnie Dania rozpoczyna prezydencję w Radzie UE i chce „silniejszej, bardziej odpornej i konkurencyjnej Europy, ograniczenia śladu węglowego i lepszej ochrony zasobów naturalnych, a jednocześnie zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych we wszystkich sektorach”. Dostaniemy zatem w pakiecie to, czego nie potrafiła zrobić Polska - połączyć ochronę klimatu z rozwojem przemysłu i obronności. Mimo że nasz kraj postawił też na walkę z dezinformacją, to wydaje się, że sam wpadł w sidła dezinformacji. Rosyjskie mieszanie w polityce dotyka głównie energetyki, ponieważ europejska dekarbonizacja oznacza de facto zerwanie z rosyjskim szantażem paliwami kopalnymi. Dlatego wydaje się, że Warszawa gra jak jej Moskwa zagra – powtarzanie, że dekarbonizacja osłabia gospodarkę to miód na uszy Wladimira Putina.
Chociaż z naszej prezydencji nie jesteśmy do końca zadowoleni, to ogłoszony pod koniec lipca ambitny KPEiK zakłada wyższy poziom nakładów oraz redukcji emisji gazów cieplarnianych - zamiast 50 proc. redukcji w 2030 r. względem 1990 r. ma to być 53,9 proc. Co ciekawe wzmocnienie polityki klimatycznej popiera polskie społeczeństwo. Ostatnie badania socjologiczne IPSOS pokazują, że 70% ankietowanych uważa, że powinniśmy wydawać na ten cel więcej niż obecnie, a niemal 60% widzi problem suszy w Polsce jako bezpośredni skutek zmian klimatu i oczekuje od rządzących pilnych rozwiązań. Z kolei 56% respondentów wiąże zeszłoroczną powódź na Dolnym Śląsku z wieloletnimi zaniedbaniami w polityce klimatycznej i gospodarce wodnej. Trochę ta świadomość słabo wyjaśnia fakt, że w tym roku znowu wykorzystaliśmy cały roczny budżet zasobów ekologicznych już 24 lipca. Wyzwania te znajdują odpowiedź w projekcie nowego budżetu unijnego, w którym 1/3 z ponad dwu bilionów euro ma być przeznaczona na transformację, ale też sporo na przemysł, konkurencyjność i obronność. Mimo że to dopiero projekt, to jedno jest pewne – polityka klimatyczna UE nie zwalnia i raczej zamiast retoryki „albo, albo” zaczyna być ona łączona z najważniejszymi strategicznymi interesami Unii Europejskiej. Słowa, że „Zielony Ład jest już nieaktualny” można zatem uznać za niebyłe, a może nawet wprowadzające w błąd. Martwi trochę fakt, że rekonstrukcja rządu nie przyniosła wzmocnienia transformacji. Z Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ) do Ministerstwa Energii (ME) przejdzie dział energia, w tym energetyka węglowa, z kolei w resorcie klimatu zostaną m.in. kwestie dotyczące odnawialnych źródeł energii. Widzimy zatem, że energetyka wciąż rozdzielona jest na problem górnictwa oraz OZE, którymi ma się zająć resort klimatu. Ten ostatni w deszczowym lipcu musiał się też mierzyć z zagrożeniem powodziowym, bo wraz z nim powraca temat zbiorników retencyjnych i regulacji rzek, czyli w sumie przepis na kolejną powódź.
|
Węgiel brunatny |
|
Energetyka konwencjonalna |
|
OZE |
|
Klimat |
|
Niska emisja |
1. PGE osusza w tajemnicy – model hydrogeologiczny „tajny”
2. PGE odcina się od słów prezesa Kaczorowskiego – planu na transformację brak
3. Polska znowu lekceważy czeskie badania – tym razem chodzi o poziom hałasu
4. Mieć ciastko i zjeść ciastko – regiony węglowe chcą wsparcia z UE ETS i jednocześnie nie chcą się do funduszu dokładać
5. Czy fundusz FST zostanie przedłużony? – relacja z konferencji w Koninie
6. SAVE THE DATE - 29-31 sierpnia Niemcy Garzweiler II – zaproszenie na festiwal
W dniach 22-23 lipca br. w czeskim Hrádku nad Nisou odbyło się IV posiedzenie Polsko-Czeskiej Komisji ds. kopalni Turów. Spotkanie było okazją do omówienia kluczowych inwestycji zrealizowanych w ostatnich latach, mających na celu ograniczenie wpływu działalności kopalni na środowisko i jakość życia mieszkańców regionu. Obie strony wyraziły zadowolenie z dotychczasowej współpracy, prowadzonej z uwzględnieniem głosu społeczności lokalnych.
^menu
W 2024 r. udział węgla w produkcji energii elektrycznej spadł w Polsce do rekordowo niskiego poziomu 56,2%. Rośnie znaczenie źródeł odnawialnych, których udział w produkcji osiągnął 29,4%. Forum Energii w swoim nowym raporcie podkreśla, że transformacja energetyczna w Polsce nabiera tempa, choć nadal brakuje jej spójnych i strategicznych dokumentów kierunkowych.
Brak uzasadnienia ekonomicznego dla projektu NABE oraz potrzeba wypracowania dodatkowych mechanizmów wsparcia dla źródeł węglowych na poziomie Unii Europejskiej - to najważniejsze wnioski z Raportu końcowego dot. wydzielenia aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa sektora energetycznego opracowanego przez Zespół powołany przez Ministra Aktywów Państwowych. Dla bezpieczeństwa Krajowego Systemu Elektroenergetycznego jest kluczowe wdrożenie wspomnianych mechanizmów zapewniających stabilne dostawy energii i mocy po akceptowalnych społecznie kosztach niezależnie od struktury właścicielskiej instalacji.
Ministerstwo Aktywów Państwowych ogłosiło rezygnację z projektu NABE (Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego), który zakładał wydzielenie elektrowni węglowych ze spółek energetycznych kontrolowanych przez Skarb Państwa. Ministerstwo Aktywów Państwowych zdecydowało właśnie o przyszłości elektrowni węglowych w Polsce. I choć przyszłość jeszcze nigdy nie rysowała się w tak czarnych barwach, to związkowcy właśnie negocjują podwyżki na 2026 r.
W trakcie prac nad ustawą Minister Przemysłu Marzena Czarnecka zwróciła uwagę, że nowelizacja, nad którą pracował parlament, to tzw. mała nowelizacja. „Ma tylko na celu wskazanie organu, który będzie się zajmował monitorowaniem i ewentualnym egzekwowaniem przepisów (metanowych - PAP). To jest rozporządzenie unijne, czyli nie mamy dużych możliwości ingerencji w to rozporządzenie” - podkreśliła minister w Senacie.
– Zbyt duża nadwyżka mocy dyspozycyjnych oznacza ryzyko przeinwestowania, prowadzące do powstania kosztów osieroconych oraz presji na wzrost kosztów systemowych. W konsekwencji może to skutkować zawyżonymi cenami energii dla odbiorców końcowych, obniżeniem efektywności ekonomicznej transformacji i utratą konkurencyjności gospodarki. Dlatego kluczowe znaczenie ma nie tylko skala inwestycji, ale także ich precyzyjne dostosowanie do potrzeb systemu w danym horyzoncie czasowym.
Upały dają się we znaki zachodniej Europie i wpływają nie tylko na samopoczucie ludzi – we Francji już jest tak gorąco, że praca elektrowni jądrowej stała się niemożliwa. Są grupy, które przestrzegają, że Polskę może czekać podobny scenariusz, jeśli postawimy na atom.
Węgry osiągnęły porozumienie z Belgradem i Moskwą w sprawie budowy nowego rurociągu naftowego między Serbią a Węgrami, aby zabezpieczyć dostawy rosyjskiej ropy, poinformował minister spraw zagranicznych Węgier Péter Szijjártó.
Pozyskiwanie ropy naftowej z nowo odkrytego złoża "Wolin" pod dnem Bałtyku pozwoli na potrojenie krajowego wydobycia tego surowca. Sprawdziliśmy, jak długo mogą potrwać przygotowania do eksploatacji.
Po pierwsze. Nikt nie wydobywa ropy na Bałtyku. Małym, zamkniętym, płytkim słonawym jeziorze. Nie dlatego, że tej ropy nie ma pod dnem, ale też ze względu na zagrożenie bardzo wrażliwego ekosystemu. Po drugie- ODCHODZIMY OD paliw kopalnych , też ROPY, bo musimy ratować klimat i cywilizację. Dlatego elektryfikujemy transport. Po co inwestować w auta na ropę, kiedy rozbudowujemy nowoczesne technologie elektryczne i wodorowe oparte o OZE!?
Najpóźniej za rok Czesi zakończą wydobywanie węgla kamiennego w swojej ostatniej kopalni tego surowca. Choć zakład wciąż jest rentowny, to zarówno rząd jak i właściciel stoją na stanowisku, że produkcję należy zakończyć już teraz, gdy nie trzeba do interesu dokładać.
Mimo że energetyka Czech oparta jest na węglu i atomie, to nie uniknęła poważnej awarii energetycznej. Północna i północno-wschodnia część Czech została odcięta od energii elektrycznej. Stanęły pociągi. - Sytuacja w Czechach nie wpłynęła na funkcjonowanie KSE - uspokajają Polskie Sieci Elektroenergetyczne.
Z Ministerstwa Klimatu i Środowiska (MKiŚ) do Ministerstwa Energii (ME) przejdzie dział energia, w tym energetyka węglowa, z kolei w resorcie klimatu zostaną m.in. kwestie dotyczące odnawialnych źródeł energii — poinformował rzecznik prasowy MKiŚ, Marek Pogorzelski.
^menu
Ustawa wiatrakowa może stać się pierwszym poważnym testem dla prezydenta elekta Karola Nawrockiego. Rząd planuje tak ustawić terminy, by to on - a nie Andrzej Duda - musiał zdecydować o losie przepisów dotyczących farm wiatrowych i mrożenia cen energii.
Urząd Regulacji Energetyki prowadzi kontrole mikroinstalacji fotowoltaicznych należących do prosumentów. To następstwo wcześniejszych inspekcji, które wśród prosumentów przeprowadził operator sieci dystrybucyjnej Tauron Dystrybucja.
W Białowieży niedaleko strzeżonego pasa granicznego członkowie i sympatycy "Zielonych" rozmawiali o transformacji energetycznej, w tym o bezpieczeństwie państwa. Okazuje się, że transformacja, zamiast opierać się na rozproszonych źródłach wytwórczych i przesyłowych, sama jest "rozproszona", tzn. pozbawiona kierownictwa i wizji. Na początku lipca przebudziły się też spółdzielnie energetyczne, które chcą przejść do ofensywy i walczyć z feudalnymi zapędami koncernów energetycznych.
Jednym ze sposobów na obniżenie rachunków za prąd w domach wielorodzinnych jest montowanie przez lokatorów lekkich zestawów fotowoltaiki na balkonach. Jednak na razie niewielu mieszkańców zakłada takie instalacje. Powodem są niejasne przepisy, a nawet narażenie się na odpowiedzialność prawną.
W Polsce zaczyna przybywać domowych magazynów energii. Jak wygląda opłacalność takich inwestycji i co o niej decyduje? Na nasze pytania odpowiada Michał Kitkowski, prezes SunSol – jednej z najstarszych firm na polskim rynku energetyki prosumenckiej.
Budowa morskich farm wiatrowych przyspiesza, wzmocni krajowe bezpieczeństwo energetyczne, ale też stworzy nowe miejsca pracy i przyciągnie na północ energochłonny przemysł. – Produkcja energii z Bałtyku będzie większa niż z elektrowni jądrowej – podkreśla senator Kazimierz Kleina w rozmowie ze Strefą Biznesu.
Jest szansa, że w Polsce ruszy produkcja elektrowni wiatrowych. Teraz te plany stają się bliższe realizacji dzięki zakupowi licencji na produkcję i sprzedaż turbin wiatrowych. Będą one produkowane w zakładzie w Katowicach.
225 instalacji fotowoltaicznych i magazyny energii dofinansowane z funduszy unijnych powstanie w gminach Rzgów i Wilczyn. Samorządy podpisały z wykonawcą umowę wartą niemal 4,9 mln zł.
Projekt zakłada montaż instalacji fotowoltaicznych oraz magazynów energii u prywatnych osób w gminach Rzgów i Wilczyn. Łącznie takich instalacji powstanie 225 – 183 na terenie gminy Rzgów (w tym 63 z magazynami energii) i 42 na terenie gminy Wilczyn (w tym 37 z magazynami energii).
– Ważne, aby nasz głos został usłyszany w publicznej dyskusji na temat transformacji energetycznej. Bo pomysłów na transformację jest cała masa, problem w tym, że rzadko pyta się o opinię podmioty, których te zmiany dotkną – przekonuje Łukasz Pałucki, nowy prezes Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Energetycznych, ze Spółdzielni Energetycznej gminy Hrubieszów
Do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w szóstej edycji programu Mój Prąd wpłynęło 60 tys. wniosków na ponad 828 mln zł na przydomowe magazyny energii - poinformowała minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska.
Okupowana przez Rosję Zaporoska Elektrownia Atomowa na południu Ukrainy straciła całe zewnętrzne zasilanie, konieczne do chłodzenia paliwa w reaktorach — poinformowała w piątek Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA).
Do lutego 2022 r., czyli początku inwazji Kremla na Ukrainę, elektrownia w Enerhodarze była połączona z czterema głównymi liniami energetycznymi o napięciu 750 kilowoltów. Do dyspozycji kierownictwa obiektu pozostawało też sześć linii zapasowych o napięciu 330 kilowoltów.
Siłownia korzysta teraz ze swych własnych awaryjnych generatorów. Wszystkie jej sześć reaktorów jest wyłączonych, ale energia elektryczna jest nadal potrzebna do chłodzenia systemu — wyjaśnia Agencja.
Szef ukraińskiego resortu energetyki Herman Hałuszczenko poinformował, że rosyjskie ataki zniszczyły linie łączące elektrownię z siecią energetyczną.
Bezpieczne EJ twierdzi polska propaganda atomowa? Raczej na pewno nie podczas wojny, której ocena władz RP nie wyklucza!
^menu
– KPEiK to największy projekt modernizacyjny po 1989 roku. Dzięki niemu obniżymy ceny energii dla gospodarstw domowych w 2035 r. aż o 18 proc., a w 2040 r. o 27 proc. – powiedziała wiceministra klimatu Urszula Zielińska.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości w Hadze wygłosił opinię doradczą, która może mieć kluczowe znaczenie dla przyszłych działań państw na rzecz walki ze zmianami klimatu. Choć opinia nie będzie prawnie wiążąca, stanie się ważnym punktem odniesienia dla setek toczących się procesów klimatycznych na całym świecie.
Przemilczenie tak fundamentalnej sprawy jak ograniczenia wynikające z obecnej i przyszłej dostępności wody do chłodzenia elektrowni i wpływu elektrowni na jej dostępność dla innych użytkowników w tak ważnym dokumencie, jak KPEiK pokazuje, że woda nie jest w Polsce traktowana jako zasób strategiczny. Rządowe polityki nie uwzględniają fundamentalnej zmiany cyklu hydrologicznego i możliwości dostępu do wody przez cały rok oraz jej temperatury w rzekach – mówi Kuba Gogolewski z Fundacji Mission Possible.
Niż genueński w Europie Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce, może wywoływać intensywne opady deszczu oraz – zwłaszcza latem – gwałtowne burze, którym może towarzyszyć porywisty wiatr. Ponadto w związku z tym, że przynosi ze sobą chłodniejsze masy powietrza, powoduje spadek temperatury. Pojawienie się niżu genueńskiego może też skutkować lokalnymi podtopieniami oraz powodziami, zwłaszcza w obszarach górskich i podgórskich oraz w sąsiedztwie rzek i zbiorników wodnych.
Utrata wody kontynentalnej, w tym wód gruntowych, jezior i rzek, ma obecnie znacznie większy wpływ na wzrost poziomu mórz niż topniejące lodowce, które dotąd uznawano za główne źródło tego zjawiska. Oznacza to, że działalność ludzka, przede wszystkim niekontrolowanie pompowania wody spod powierzchni ziemi, przyczynia się do przenoszenia ogromnych ilości wody z lądów bezpośrednio do oceanów. W momencie, gdy te zasoby nie są w stanie się samodzielnie odnowić, woda znikająca z kontynentów nie powraca do lokalnych ekosystemów, lecz trwale zasila oceany.
Ekstremalne upały jednak nie ustępują. W niedzielę termometry w środkowej Grecji osiągnęły 42,4 °C. Ludzie tracą dobytek życia, turyści skazani na ewakuację.
^menu
Dawne PGR-y to miejsca gdzie czas się zatrzymał. Bloki, które często nigdy nie doczekały się generalnych remontów. Na Pomorzu Zachodnim rusza pierwszy w Polsce program termomodernizacji post pegeerowskich budynków mieszkalnych. Chodzi głównie o wymianę zatruwających powietrze, nie ekologicznych źródeł ciepła. Ale nie tylko. Co jeszcze mogą zyskać mieszkańcy popularnych "czworaków" , o tym w materiale Wojciecha Gawła.
Kluczowa zmiana wejdzie w życie od 2030 r. Co się zmieni?
Komisja Europejska przedstawiła długo oczekiwane wytyczne dla państw członkowskich, które precyzują, jak należy rozumieć pojęcia "kotły na paliwa kopalne" oraz "budynki zeroemisyjne" (ZEB), zawarte w dyrektywie dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków (EPBD).
Komisja Europejska skierowała do Trybunału Sprawiedliwości UE skargę przeciwko Polsce, zarzucając jej niewystarczające dostosowanie prawa dotyczącego powietrza do wspólnotowych wymogów. Chodzi o brak skutecznych mechanizmów, które umożliwiałyby obywatelom i organizacjom społecznym zaskarżanie regionalnych programów ochrony powietrza.
^menu
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) lipiec 2025 |
Polski atom zielony tylko na papierze. Rząd planuje (...) |
Wakacje ze śmieciami. |
Warszawa, miejsce spotkania grzeszników klimatycznych. |
Stop nieodpowiedzialnej polityce Wrocławia wobec zieleni. |
Europa nie poradzi sobie bez węgla |
Energia obywatelska dla dobrego klimatu: Otwarta debata o (...) |
prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
We Can't Undo This |
Robi się naprawdę gorąco |