"Tym, którzy sprzeciwiali się podczas #COP28 zobowiązaniu do wycofywania paliw kopalnych, chcę powiedzieć: czy wam się to podoba, czy nie, wycofywanie paliw kopalnych jest nieuniknione. Miejmy nadzieję, że nie nastąpi to za późno" —
Antonio Guterres
sekretarz generalny ONZ
Za nami kolejny szczyt klimatyczny COP. Efekty spotkania w stolicy wydobycia ropy są takie – odchodzimy od paliw kopalnych, ale jeszcze nie gwałtownie, trzeba się przygotować…Po raz kolejny brakuje konkretów a co najważniejsze sygnałów, że odchodzenie od paliw kopalnych musi przyspieszyć w krajach, które mają największe emisje obecnie oraz historycznie. Z drugiej strony, nie wiadomo co lepsze – na przymusy ludzie reagują niechętnie, więc może niektórzy zechcą być samozwańczymi liderami? Np. Niemcy w 2023 znacząco obniżyły emisje. Także w Polsce rozwój OZE sprawił, że mamy najmniejszy w historii udział węgla w produkcji energii elektrycznej a największy OZE. Zmiana odbywa się jakby mimochodem, bo społeczeństwo po prostu samo przechodzi na prąd ze słońca czy ciepło z energii elektrycznej. W 2023 roku Polska wygenerowała ponad 40 TWh w OZE, odpowiadając za 27% krajowej produkcji. Równocześnie udział węgla spadł do najniższego poziomu w historii.
Jeżeli teraz nowe a raczej odzyskane pieniądze unijne będą wspierać sieci przesyłowe, to mitygacja emisji po prostu wydarzy się sama, jeżeli przepisy będą sprzyjać prosumentom. W praktyce oznaczać to będzie m.in., że w przypadku większego wiatru, nie będziemy musieli oddawać prądu za granicę lub wyłączać wiatraki, dodatkowo za to płacąc (!).
Nowy rząd i nowe Ministerstwo Klimatu i Środowiska już wprowadzają zmiany. Na razie wydaje się, że bardzo korzystne dla przyrody. Ma m.in. powstać konstytucja dla puszczy Białowieskiej. Zmiany widać też w dyrekcji Lasów Państwowych. Pojawiają się głosy, ze niektóre nadleśnictwa na terenie Puszczy Białowieskiej mają być zlikwidowane, gdyż – siłą rzeczy – nie są one rentowne. Po likwidacji upolitycznionej telewizji politycy zaczęli mobilizować protesty. Teraz to samo może stać się z Lasami Państwowymi. Mamy jednak wrażenie, że „paliwo” protestu skończy się w tym przypadku bardzo szybko, gdyż rdzeń niezadowolonych stanowią po prostu polityczni działacze. Tymczasem zła polityka leśna zdążyła zdenerwować sam przemysł drzewny! „Po raz pierwszy w swoich wieloletnich historiach, największe fabryki naszej branży zatrzymują ciągi technologiczne na wielotygodniowe przestoje ze względu na brak możliwości sprzedaży swoich wyrobów” – pisali przedstawiciele branży. Przez lata nie tylko wyprzedawaliśmy lasy, ale też staliśmy się śmietniskiem Europy. Nasze rzeki z kolei stały się literalnie ściekiem i to raczej nie dlatego, że np. Odra nie jest osobą, ale dlatego, że opłaty za zrzucanie ścieków są śmiesznie niskie. Czekamy zatem na odwagę polityków, bo pierwsze pieniądze z KPO i innych projektów unijnych już mamy. Ciekawie też się dzieje w spółkach skarbu państwa. Zarząd PGE zwołał na 31 stycznia 2024 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie spółki na żądanie ministra aktywów państwowych, reprezentującego Skarb Państwa. Co to będzie oznaczało np. dla kompleksu Turów?
Chcielibyśmy bardzo wierzyć, że Polska będzie znowu fajnym krajem, ale właśnie dlatego nie możemy przestać monitorować procesu. Wszystko jest bowiem polityczne i nawet śmieszne seriale niosą za sobą tło, które może kształtować nasze przyzwyczajenia. Wielu Polaków ogląda np. serial „1670” a na pewne niuanse zwrócił uwagę uważny obserwator: „Gdybym mógł mieć jedną prośbę do twórców, jeśli będą kręcić — mam nadzieję! — kolejny sezon, to fajnie byłoby zobaczyć w serialu jakieś ciekawsze lasy niż monokultury sosnowe. [...] Warto byłoby zaznajamiać ludzi z tym, jak polskie lasy wyglądały przed wkroczeniem pruskiej, zorganizowanej gospodarki leśnej. To pruska szkoła leśnictwa wymyśliła jednowiekowe, jednogatunkowe uproszczone uprawy leśne". Już się nie mogę doczekać, jak najsłynniejszy Jan Paweł brodzi w podmokłych olsach, łęgach czy innych matecznikach.
|
Węgiel Brunatny |
|
Energetyka konwencjonalna |
|
Klimat |
|
OZE |
|
NISKA EMISJA |
Miesięcznik Pod prąd, a w nim o planach dotyczących elektrowni Adamów, o próbach odbudowy stosunków wodnych, nastrojach w Bogatyni po przegranej PiSu i nie tylko.
Czesi monitorują efekty umowy polsko-czeskiej i okazuje się, że nie wszystko działa, jak przedstawiają to Polacy: „W bardziej odległych odwiertach, w uszczelnionej środkowej warstwie wodonośnej na terytorium Polski i Czech, poziom wód gruntowych nie dość, że dalej spada, to w dodatku jest obecnie na historycznie niskim poziomie. Z kolei w czerwcu 2024 r. powinien być gotowy, także budowany przez Polskę, wał ziemny, który ma chronić przygranicznych mieszkańców przed hałasem z kopalni Turów."
^menu
„Udział węgla w produkcji energii elektrycznej w Polsce w 2023 roku spadł do 63%, udział źródeł odnawialnych wzrósł do 27%, a udział gazu sięgnął 10%. O ile udział gazu pozostaje na poziomie, jaki obserwowaliśmy już w 2020 roku, o tyle węgiel i źródła odnawialne wykazały się najszybszymi zmianami w historii.”
Koncern Enea chce odszkodowania od byłych władz spółki, które w latach 2018-2019 doprowadziły do realizacji nierentownego projektu. Wartość dochodzonych roszczeń sięga 656,2 mln zł – wynika z opublikowanych przez Eneę projektów uchwał na walne zgromadzenie akcjonariuszy, które zaplanowano na 30 stycznia 2024 r. Co ciekawe zadośćuczynienia domagają się członkowie zarządu Enei z czasów rządu PiS.
Bratysława zakończyła wydobycie węgla i spalanie go w regionie Górna Nitra. Teraz Unia Europejska wesprze zatrudnienie, przedsiębiorczość i rozwój zielonych zasobów w tej okolicy kwotą 226 milionów euro.
Najczęściej grzejemy się w Polsce węglem i gazem. Unijne regulacje zmierzają do tego, by wycofać ogrzewanie paliwami kopalnymi. Z pomocą przyjdą pieniądze z KPO, które mają być przeznaczone właśnie na „zielone” inwestycje.
Amerykańskie spółki, które mają zbudować pierwszą elektrownię jądrową w Polsce, nie chcą angażować się kapitałowo w ten projekt. Tego chciałaby natomiast nowa sejmowa większość. Wkład Amerykanów w projekt obiecywała też partia PiS.
Komentarz redakcji:
Nadal nie są znane koszty tej inwestycji i potężnych inwestycji tzw. towarzyszących, bez których nie powstanie elektrownia jądrowa (EJ), lub nie będzie jak wyprowadzić prądu 4 liniami wysokiego napięcia do sieci. Nie znany jest też koszt prądu z takiej elektrowni. Doświadczenia z EJ w Finlandii czy Wlk Brytanii wskazują, że obecnie atom to najdroższa energia inwestycyjnie i kosztach 1 kWh wyprodukowanej energii. Kilkakrotnie droższa od prądu z OZE !
Potrzeby inwestycyjne w zakresie transformacji energetycznej są ogromne. Na całą transformację Polska potrzebuje ponad 1 bln zł. Problemem będą się musiały zająć rządy wielu kadencji, a sprawa wymaga porozumienia ponad podziałami.
Indyjska gospodarka rozwija się w dużej mierze w oparciu o węgiel kamienny. Indie zarówno wydobywają węgiel jak i importują np. z Australii.
Kilkadziesiąt miliardów złotych - tyle polskie firmy wydały na uprawienia do emisji CO2 w 2022 roku. To zapewne jeden z powodów, dlaczego zużycie węgla w Polsce spada.
Coraz mniej gazu potrzebuje Europa z Rosji. Udział gazu w energetyce polskiej pozostaje na podobnym poziomie, ale zmieniają się kierunki importu.
Większość nowych projektów węglowych znajduje finansowanie w Chinach.
CBA ostrzegało przed inwestycją Synthosu i Orlenu w mały atom, jeszcze zanim projekt dostał zielone światło. "Dziennik Gazeta Prawna" dotarł do pisma z grudnia 2019 r. Służby oceniły, że działania firmy Michała Sołowowa "nie zmierzają do faktycznego wybudowania reaktora SMR".
W Japonii znowu zatrzęsła się ziemia. Na razie nie ma zagrożenia dla elektrowni jądrowych, ale rząd monitoruje sytuację.
^menu
Kwestia wycofania się z paliw kopalnych znalazła się w centrum dyskusji na tegorocznej światowej konferencji klimatycznej ONZ COP28. Sprawdziliśmy, które państwa rzeczywiście traktują ten cel jako priorytet, a które są mniej ambitne w swoich deklaracjach na rzecz walki ze zmianą klimatu.
Po raz pierwszy w dokumencie kończącym szczyt klimatyczny znalazła się wzmianka o paliwach kopalnych. Jedni uznali to za historyczny przełom, inni za krok spóźniony o 30 lat. Wszyscy mają rację.
Nowe ministerstwo klimatu i środowiska już wprowadza zmiany. Po rządach PiS zmiany konieczne są w wielu sektorach. Mamy już np. nowego dyrektora lasów państwowych. Można też sprawdzić, gdzie prowadzona jest wycinka drzew w lasach.
W Wielkopolsce mamy permanentną suszę rolniczą od wielu lat. Skutkuje to zmniejszaniem dostępności ochrony ubezpieczeniowej na wypadek suszy.
Hiszpania ma za sobą najgorętszy grudniowy dzień w historii pomiarów. Temperatura na południu kraju wzrosła niemal do 30 st. C, a meteorolodzy są zszokowani skalą ciepła. Uważają, że takie wartości byłyby niewiarygodne, gdyby nie galopujące zmiany klimatu. Teraz Półwysep Iberyjski czeka nagłe ochłodzenie.
Fundacja Frank Bold przekazała nowemu rządowi listę ośmiu postulatów dotyczących polityki klimatyczno-środowiskowej Polski. Prawniczki i prawnicy organizacji zaapelowali do premiera Tuska i ministry środowiska Hennig-Kloski o takie zmiany w prawie, które będą służyć ludziom i przyrodzie, a także zaproponowali konkretne rozwiązania i zaoferowali eksperckie wsparcie strony społecznej w procesie legislacyjnym.
Ukryty pod arktyczną zmarzliną gaz ziemny się przemieszcza i może zacząć uciekać. To może spowodować powstanie błędnego koła, które może doprowadzić do dramatycznego uwalniania, działającego jak gaz cieplarniany, metanu do atmosfery.
^menu
Polska w końcu dostała pieniądze z KPO, a pierwsza transza ma wspierać realizację programu RePower EU „Reforma będzie polegać na przyjęciu nowego modelu regulacji przez Urząd Regulacji Energetyki. Nowy model regulacji umożliwi krajowemu regulatorowi dokładniejszą identyfikację i ocenę potrzeb inwestycyjnych związanych z rozwojem sieci dystrybucyjnych w kontekście szybkiego rozwoju OZE oraz uwzględnienie ich w taryfach sieci dystrybucyjnej” – czytamy w KPO. Decyzja wymienia też jasne wskazówki dotyczące kryteriów przyłączania do sieci, m.in. publiczne informacje, na bieżąco aktualizowane i dostępne on-line, o mocach przyłączeniowych i odrzuconych wnioskach o przyłączenie OZE.
W ubiegłym roku Niemcy wyemitowały do atmosfery 673 mln ton gazów cieplarnianych – to 73 mln ton mniej niż w roku 2022 – wynika z badania think tanku Agora Energiewende. Tym samym emisja osiągnęła najniższy stan od 70 lat. Należy pamiętać, że kraje jak Niemcy należą do historycznie największych emitentów na świecie, co oznacza, że emisje wygenerowane przez zachodniego sąsiada wciąż są skoncentrowane w atmosferze.
Łączenie produkcji rolnej i fotowoltaiki jest możliwe, ale w Polsce na przeszkodzie stoją regulacje. Grunty, na których powstałaby instalacja fotowoltaiczna nie są już traktowane jako rolne i zmienia się ich forma opodatkowania.
Dobry przykład wykorzystania terenów poprzemysłowych.
Wielkim rezerwuarem cennych pierwiastków mogą się okazać hałdy pogórnicze i inne składowiska odpadów poprzemysłowych. Ich eksploatację uzasadniają względy ekonomiczne i środowiskowe.
„Oceniając całość produkcji biomasy, jej podaży, użycia, zapotrzebowania, przepływów i oddziaływań, w wielu przypadkach widzimy postępy pod względem efektywności zasobowej (rosnącego ponownego użycia), równocześnie jednak produkujemy i konsumujemy więcej niż wcześniej.”
Wytwórcy energii odnawialnej objęci systemem zielonych certyfikatów znowu stracą z powodu sytuacji, która wystąpiła na Towarowej Giełdzie Energii w czasie ostatnich świąt.
Zgorzelecki Klaster Rozwoju OZE i Efektywności Energetycznej – ZKlaster rozpocznie niebawem produkcję wodoru z biometanu. To najpopularniejsza, najtańsza i najbardziej ekologiczna metoda produkcji wodoru.
Dziewięć państw Europy planuje znaczny rozwój morskiej energetyki wiatrowej na obszarze Morza Północnego. Kraje porozumienia North Seas Energy Cooperation (NSEC), przy współpracy z Komisją Europejską, osiągnęły sukces dotyczący ustalenia dalszych planów rozwoju energetyki na tym akwenie. Morze ma być największym źródłem zrównoważonej energii na kontynencie.
Polska Grupa Biogazowa (PGB), spółka zależna od francuskiego koncernu TotalEnergies rozpocznie budowę swojej 19. biogazowni w Polsce. Instalacja o mocy 1 MW ma powstać w województwie warmińsko-mazurskim.
Komentarz:
Polska potrzebuje strategii i mądrego wykorzystania biogazu. Prof. Jan Popczyk w koncepcji elektroprosumeryzmu ( 100% OZE oraz EE dla osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050r, bez paliw kopalnych i atomu) mówi, że taka biogazownia o mocy 1 MW, stanowi magazyn energii i bilansuje świetnie energię ze słońca i wiatru dla 10 tys. mieszkańców.
Kilka tysięcy takich biogazowni opartych na odpadach rolniczych buduje autonomizację - zbliżenie się do samowystarczalności energetycznej małych i średnich miast oraz z gmin wiejskich, czyli ok 70 % Polski.
Tauron przeprowadził kontrolę wśród właścicieli fotowoltaiki. Wykazała ona liczne nieprawidłowości, w tym przede wszystkim zmiany ustawienia trybu pracy falownika i montaż dodatkowych paneli. W skrajnych przypadkach liczba paneli jest czterokrotnie większa niż ta zgłoszona we wniosku. Skutkuje to przeciążeniem sieci i wyłączeniem fotowoltaiki nawet w całej okolicy.
Spełnia się sen prosumentów o korzystaniu z własnego prądu. Powstają kolejne linie bezpośrednie. Ta metoda pozwala na przesył energii odnawialnej z instalacji wytwórczej do odbiorcy z pominięciem publicznych sieci dystrybucyjnych.
Wygląda niepozornie, ale jest to zdecydowanie jedna z innowacji, które mogą ułatwić nam życie. Tauron uruchomił pierwszy w Polsce magazyn energii, który powstał przy wykorzystaniu wyeksploatowanych baterii z autobusów elektrycznych. Nowy magazyn o mocy 150 kW oraz pojemności 150 kWh jest zlokalizowany w Jaworznie i współpracuje już z siecią elektroenergetyczną.
To prawdziwa klęska urodzaju. W święta zazwyczaj w kraju potrzeba mniej energii elektrycznej. W tym roku mieliśmy jej nadmiar przez wietrzną pogodę. Konieczny był awaryjny eksport energii na dużą skalę do naszych sąsiadów. Nie obyło się też bez wyłączenia wiatraków w najtrudniejszych godzinach. W kolejnych dniach możliwe są kolejne turbulencje.
Producent turbin wiatrowych z Państwa Środka pochwalił się najnowszym osiągnięciem. W swojej bazie produkcyjnej w Shanwei zaprezentował morską turbinę o największej jak dotąd mocy i rekordowej średnicy łopat wirnika.
^menu
Zielona Góra testuje nowatorski system do monitorowania jakości powietrza. Dzięki mobilnym czujnikom zamontowanym na autobusach komunikacji miejskiej można stworzyć wyjątkowo dokładną i aktualizowaną w czasie rzeczywistym mapę zanieczyszczeń.
W tym roku zmiany czekają m.in. województwo wielkopolskie. Uchwała zawiera konkretne daty wprowadzenia ograniczeń lub zakazów, do których powinni dostosować się mieszkańcy. W uchwale jest też określona wysokość kary przyznawanej w związku z niestosowaniem się do przepisów. Osobom, które nie wymienią swoich kotłów w określonym czasie, grozi grzywna w wysokości do 5000 zł.
^menu
Radosław Gawlik, Hanna Schudy, Witold Miklaszewski
Wydaje: Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA przy współpracy przedstawicieli Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK - Odkrywki NIE".
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA, ul. Białoskórnicza 26, 50-134 Wrocław
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) 10.2024 |
Kopalnia Turów pochłania dawny kurort uzdrowiskowy Opolno-Zdrój, a (...) |
TURÓW - Wyrok NSA niezgodny z prawem UE (...) |
Trwa wyścig o czyste powietrze – najnowszy ranking (...) |
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) wrzesień (...) |
Wakacje ze śmieciami. Czy system kaucyjny oczyści środowisko? |
Wakacje ze śmieciami. Czy system kaucyjny oczyści środowisko? (...) |
prof. Jan Popczyk: Trzy fale elektroprosumeryzmu |
Jean Gadrey: Pogodzić przemysł z przyrodą |
Jak wyłączyć ziemię z obwodu łowieckiego i zakazać (...) |
Bez mokradeł nie zatrzymamy klimatycznej katastrofy |
Zielony Ład dla Polski [rozmowa] |
We Can't Undo This |
Robi się naprawdę gorąco |