Newsletter/ Obserwator  TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami)

kwiecień  2020

Skok na ETS - polski rząd chciałby zniesienia systemu ETS
„Polska i inne państwa samodzielnie powinny dbać o klimat, a ETS od 1 stycznia 2021 r powinien być zlikwidowany albo przynajmniej polskie instalacje z tego regulacyjnego systemu powinny być wyłączone - proponuje wiceminister aktywów państwowych Janusz Kowalski”

Minister środowiska Michał Woś uważa, że Zielony Ład nie jest do utrzymania.

Inwestycje w ambitną dekarbonizację przyniosą duże korzyści
Raport IRENA Global Renewables Outlook pokazuje w jaki sposób inwestycje w OZE oferują rozwiązania problemów ekonomicznych stworzonych przez COVID-19 i wspierają tworzenie bardziej odpornej i sprawiedliwej gospodarki. Inwestycje w energię odnawialną, biorąc pod uwagę koszty środowiskowe i zdrowotne paliw kopalnych, przyniosą m.in. oszczędności 8 razy większe niż ich koszt.

a) OZE

Polska w czołówce UE w sektorze energetyki wiatrowej
Wg. raportu WindEurope, Polska jest trzecim krajem – za Hiszpanią i Niderlandami – pod względem inwestycji w nowe projekty wiatrowe na lądzie w 2019 r. Utrzymanie się w czołówce w długim okresie wymaga jednak zmian regulacyjnych, w tym zniesienia zasady 10H. Inwestycje w sektorze energii wiatrowej w całej Europie sięgnęły w zeszłym roku 52 mld euro.

Największa farma fotowoltaiczna w Europie już działa
W pobliżu hiszpańskiego miasta Badajoz zlokalizowana jest największa w Europie elektrownia PV. Składa się na nią 1,43 mln modułów fotowoltaicznych połączonych ze 115 falownikami, a jej moc wynosi aż 500 MW. W kwietniu tego roku elektrownia oddała do sieci pierwszą megawatogodzinę energii elektrycznej.

Farma fotowoltaiczna na terenie byłej elektrowni
Tauron planuje budowę pierwszej farmy PV o mocy 5 MW na terenie, gdzie wcześniej funkcjonowała Elektrownia Jaworzno I. Projekt współfinansowany będzie przez WFOŚiGW w Katowicach. Na terenie inwestycji trwają obecnie prace projektowe, a zakończenie realizacji planowane jest jeszcze w tym roku.

Komentarz redakcji: Zdumiewa nas współfinansowanie komercyjnej i rynkowej dziś inwestycji w PV państwowego koncernu Tauron z publicznych środków z WFOŚ? Jakie jest tego uzasadnienie? Konstytucyjna zasada równości wobec prawa? Czy WFOŚ będzie dofinansowywał każdemu inwestycje w PV, też każdemu podmiotowi prywatnemu?

b) efektywność energetyczna

Dom samowystarczalny energetycznie
Dom jednorodzinny znajdujący się w Warszawie, jest przykładem jak pozyskać energię elektryczną i cieplną z paneli fotowoltaicznych i nie ponosić kosztów. Dom jest ogrzewany za pomocą kabli grzejnych zainstalowanych w podłodze, natomiast gorącą wodę wytwarza pompa ciepła. Również sam sposób budowy budynku, jak i użyte materiały sprawiają, że jest on energooszczędny.

Instalacje PV kosztem efektowności energetycznej?
Spadające ceny instalacji fotowoltaicznych powodują, że koszty energii elektrycznej dla odbiorcy końcowego są niskie, a to przekłada się na to, że ludziom przestaje się opłacać inwestować w efektywność energetyczną swoich domów. Jest to jednak błędne myślenie i możemy drogo zapłacić, jeśli nie skorygujemy tego zjawiska.

c) transport

Silnik elektryczny drukowany w 3D
Specjalistom z brytyjskiej firmy Equipmake udało się stworzyć rewolucyjny silnik elektryczny w technologii druku 3D, który ma 300 KM i waży tylko 10 kg. Firma przekonuje, że obecny stan rozwoju silników elektrycznych to nie kres, a dopiero punkt wyjścia do kolejnych, jeszcze daleko bardziej wydajnych rozwiązań.

Ładowarki pojazdów elektrycznych na latarniach?
Spółka Energa Oświetlenie chce montować ładowarki do elektrycznych samochodów, skuterów, rowerów i hulajnóg na należących do niej słupach oświetleniowych. W ramach pilotażu dwie ładowarki mają się pojawić w Gdyni, trzecia lokalizacja jest dopiero wybierana. Urządzenia mają działać z mocą od 3,7 do 22 kW.

Zygmunt Solorz-Żak chce zasilać autobusy wodorem
Właściciel spółki ZE PAK poinformował o zakupie elektrolizera HyLYZER. Chce go wykorzystać do produkcji wodoru przy wykorzystaniu energii pozyskiwanej ze spalania biomasy z Elektrowni Konin. Jeden elektrolizer umożliwi eksploatację 50 autobusów przez 24 h, z których każdy przejedzie dziennie do 250 km.

Dwie nowe biogazownie rolnicze
Firma MDI Energia podpisała umowę na rozbudowę dwóch biogazowni rolniczych należących do PGB (Polska Grupa Biogazowa). Elektrociepłownie na biogaz rolniczy – jedna w miejscowości Tończa (w gminie Liw), a druga w miejscowości Gorajec (w gminie Cieszanów) zostaną rozbudowane do mocy 1,5 MW. Obecnie PGB eksploatuje 7 biogazowni rolniczych i prowadzi 40 inwestycji.

Bioodpady do wykorzystania w biogazowni
Odpady z brązowych worków mogą być atrakcyjnym wsadem do biogazowni, są one bowiem materiałem o wysokiej produktywności biogazowej. Wymagają jednak specjalnego przygotowania, a decyzja o budowie nowej instalacji musi być przemyślana (pod kątem prawnym i technologicznym) by uzyskać pozytywny bilans ekonomiczny.

Sztuczna fotosynteza szansą dla odnawialnych źródeł energii?
Naukowcy pracują nad wykorzystaniem procesu fotosyntezy do uzyskania prądu elektrycznego. Badacze z Berkeley Lab i JCAP opublikowali artykuł na temat ogniwa słonecznego, który mógłby pochłaniać CO2 i wodę z powietrza i wykorzystać światło słoneczne, aby zamienić je w elektryczność i wodór. Inny zespół skupił się na cząsteczce chlorofilu występującej w niektórych bakteriach, która może pochłaniać światło z części widma w podczerwieni.

Fotowoltaiczne chodniki
Węgierski startup Platio Solar stworzył chodniki i podjazdy, które dostarczają prąd elektryczny, a zrobione są w całości ze zrecyklingowanych plastikowych butelek. Zrobiony z baterii słonecznych podjazd o powierzchni 20 m2 może zaspokoić roczne zapotrzebowanie na prąd dla jednej rodziny. Rozwiązanie wchodzi właśnie na rynek.

Innowacyjny eko-budynek
W Maroku zakończono budowę przełomowego eko-budynku, który łączy konstrukcję konopi z zaawansowanym technologicznie systemem energii słonecznej, zapewniając domowi całkowitą niezależność od sieci elektrycznej. Do budowy użyto kompozytu konopnego stworzonego przy użyciu biożywic na bazie roślin, unikając tym samym syntetycznych składników.

Zielona energia wciąż priorytetem Unii Europejskiej
Jeszcze przed wybuchem pandemii koronawirusa UE zaczęła prace nad Nowym Zielonym Ładem, który ma doprowadzić Europę do neutralności klimatycznej w 2050 r. Wszystko wskazuje na to, że dekarbonizacja wciąż pozostaje jednym z głównych priorytetów, na których oparty będzie unijny impuls inwestycyjny.

Powstaje Zespół do spraw Rozwoju Przemysłu OZE
Minister Klimatu powołał nowy Zespół do spraw Rozwoju Przemysłu Odnawialnych Źródeł Energii i Korzyści dla Polskiej Gospodarki, którego zadaniem będzie wypracowanie rekomendacji w zakresie kierunków rozwoju polskiego przemysłu OZE, maksymalizacji korzyści dla polskiej gospodarki na drodze do neutralności klimatycznej oraz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego państwa.

Nowe zmiany dla producentów OZE
Rząd zapowiedział zmiany, które mają ułatwić inwestycje w OZE. W kolejnym pakiecie antykryzysowym pojawić się ma zniesienie obowiązku koncesji dla źródeł o mocy do 1 MW. Instalacje takie miały by być włączone do zdefiniowanej w ustawie o odnawialnych źródłach energii grupy wytwórców w tzw. małych instalacjach OZE.

Dotacje na geotermie
Od 15 kwietnia do 30 września 2020 r. do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej będzie można składać wnioski na dofinansowanie projektów geotermalnych. Dofinansowanie udzielane będzie w formie dotacji mogących pokryć do 100% kosztów kwalifikowanych. Budżet całego programu wyniesie 300 mln zł.

Polska przeznaczyła najmniej funduszy na transformację energetyczną
Wg. raportu przygotowanego przez CAN-Europe pt. „Finansowanie transformacji energetyczno-klimatycznej w Unii: niewykorzystany potencjał funduszy regionalnych”, Polska w okresie 2014-2020 tylko 7,7% funduszy UE przeznaczyła na finansowanie infrastruktury zielonej energii. To czwarty najgorszy wynik w Unii.

Dopłaty do termomodernizacji budynków
Banki współpracujące z Bankiem Gospodarstwa Krajowego zaczęły przyjmować wnioski  o premię termomodernizacyjną – dopłatę do inwestycji na termomodernizację budynków. Do tej pory dopłata do kredytu na prace termomodernizacyjne wynosiła średnio około 12,5% kosztów inwestycji, teraz może ona wynosić 16% kosztów przedsięwzięcia.

Gospodarstwa domowe dostaną dopłaty za prąd
Tysiące Brytyjczyków wraz z nową taryfą otrzymają zapłatę za korzystanie z energii elektrycznej, ponieważ podczas pandemii koronawirusa produkcja energii z OZE gwałtownie wzrosła, a sam popyt zmalał. Tak zwane „ujemne ceny energii elektrycznej” były wcześniej dostępne dla domów tylko w ciągu nocy, kiedy popyt jest zazwyczaj najniższy.

Wirtualny prosument na Litwie
W pobliżu miasta Elektreny powstała pierwsza farma fotowoltaiczna (o mocy 1 MW), których udziały będzie mógł kupić każdy Litwin. Energia wyprodukowana przez część paneli, których właścicielami będą osoby prywatne, będzie mogła być odjęta w rachunku za energię. Udziały będzie mogło kupić w sumie 300 gospodarstw domowych.

„Zielone” miejsca pracy w Wielkiej Brytanii
Według najnowszych danych z LinkedIn, Wielka Brytania zajmuje 6. miejsce na świecie pod względem koncentracji specjalistów ds. zrównoważonego rozwoju – ich liczba wzrosła w ubiegłym roku o 12% (średnia światowa wynosi 7,5%). Również zapotrzebowanie na „zielone” miejsca pracy wzrosło w tym kraju o prawie jedną trzecią.

Rozstrzygnięcie konkursu na nowe startupy
Finał polskiej edycji konkursu PowerUp! Challenge, przeznaczonego dla starupów, scaleupów oraz małych i średnich firm z regionu Europy Środkowo-Wschodniej, zaplanowano na 6 maja. W konkursie znalazły się projekty związane z magazynowaniem energii, dekarbonizacją przemysłu i zrównoważonym rozwojem miast.

Wizja Amsterdamu po pandemii
Amsterdam będzie wdrażał proekologiczną strategię rozwoju tzw. „doughnut economics” (ekonomia pączka) jako sposób na postpandemiczny kryzys. Koncepcja ta odrzuca rozwój w kategoriach wzrostu, zapewniając minimum dobrego życia w taki sposób, żeby nie przekroczyć możliwości ekosystemu.

Miasteczko w 100% niezależne energetycznie
Niemieckie miasteczko Wolfhagen jest przykładem, że możliwe jest pokrycie zapotrzebowania na energię elektryczną w 100 % ze źródeł odnawialnych (plus magazynowanie nadwyżki). W miasteczku wprowadzono nowatorski system spółdzielni, w którym energia stała się wspólną własnością miasta oraz nowej, zarządzanej przez obywateli spółdzielni.

Elektroprosumeryzm - spójna koncepcja nowej energetyki i neutralności klimatycznej Polski
28 kwietnia odbyło się pierwsze spotkanie online Sieciowego Konwersatorium Inteligentna Energetyka. Polecamy ważny artykuł prof. Jana Popczyka opisujący i aktualizujący spójną koncepcję transformacji energetyki pt. „Od działań kryzysowych 2020 do elektroprosumeryzmu 2050…” oraz prezentację dr Krzysztofa Bodzka pt. „Wykorzystanie dostępnych rozwiązań technicznych w dążeniu do elektroprosumeryzmu - pokonywanie barier”
Artykuł:

Pandemia sprzyja produkcji OZE
W dobie pandemii COVID-19 zapotrzebowanie na energię elektryczną spada, natomiast źródła OZE biją rekordy na całym świecie. W Niemczech źródła odnawialne przekroczyły 50% udziału w produkcji energii elektrycznej w I kwartale 2020 r., a w Hiszpanii wytwarzanie energii elektrycznej w marcu 2020 r. osiągnęło wartość 1,049 TWh (o 29,1% więcej niż w marcu 2019 r.).

Coraz większa moc OZE w Polsce
Moc instalacji fotowoltaicznych w Polsce na dzień 1 kwietnia 2020 r. wynosiła 1695,35 MW, co daje wzrost o 181,15 % w porównaniu do zeszłego roku i o 6,19% w okresie marzec-kwiecień 2020 r.

Rekordowo niska cena za prąd z fotowoltaiki
W aukcji, której przedmiotem jest wielka elektrownia fotowoltaiczna Al Dhafra w Zjednoczonych Emiratach Arabskiech (o mocy aż 2 GW), zgłoszono rekordowo niską cenę za energię, wynoszącą zaledwie 13,5 USD/MWh (ok. 56 PLN/MWh). To cena niemal o połowę niższa od ceny osiągniętej w poprzedniej fotowoltaicznej aukcji, która odbyła się w Abu Dhabi trzy lata temu.

Szwecja i Austria odeszły od węgla
Szwecja stała się trzecim krajem europejskim, który wyeliminował całkowicie węgiel z produkcji energii elektrycznej - ostatnia elektrownia węglowa została zamknięta dwa lata przed terminem. Szwecja staje się wolna od węgla w tym samym tygodniu co Austria, która również zamknęła ostatnią elektrownię węglową w gminie Mellach.

Czas węgla kamiennego powoli dobiega końca
Marcin Roszkowski, prezes Instytutu Jagiellońskiego i ekonomista uważa, że część kopalń węgla kamiennego prawdopodobnie zostanie zlikwidowana, gdyż nie są one w stanie tanio i konkurencyjnie wydobywać tego surowca. Natomiast tworzenie centralnego, drogiego magazynu węgla nie ma sensu.

Produkcja węgla brunatnego spada
W lutym tego roku produkcja węgla brunatnego w Polsce spadła o 12,5% i wyniosła 3.711 tys. ton, natomiast w okresie styczeń-luty spadła o 16,1% i wyniosła 7.809 tys. ton.