×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

8 listopada 2017
Klimat
 

COP 23 w Bonn – antynagroda dla Polski, szacunek dla Syrii, wstyd dla USA

Tego można się było spodziewać. Polska została laureatem nagrody „Skamielina dnia”. Ale są inne rewelacje - nie wiadomo tylko czy się cieszyć, czy zapłakać

Drugi dzień szczytu w Bonn należał do ciekawych. Kraje UE dyskutowały o europejskim Systemie Handlu Emisjami (ETS). O co chodzi? Pieniądze, które pochodzić będą z „płacenia za emisje” mają służyć ograniczeniu emisji gazów cieplarnianych w sektorach przemysłu i energetyki w latach 2020-2030. Środki z handlu emisjami mają tez pomóc biedniejszym krajom UE, aby te miały z czego finansować transformację energetyczną.

Wszystko brzmi dobrze, a więc dlaczego jest źle? Ponieważ dotychczas pieniądze, które miały wspierać transformację energetyczną przeznaczane są, w mniej lub bardziej ukryty sposób, na subsydiowanie spalania paliw kopalnych. Polskie władze przez lata realizowały np. transformację energetyczną jako współspalanie, polegające na spalaniu biomasy – przywożonej często z innych części świata, np. łupin orzechów kokosowych – z węglem. Skoro była biomasa, były i odnawialne źródła energii. Polak potrafi, czyż nie?

W jakiej sprawie kruszy kopię Polska w Bonn – walczy, aby pieniądze na ochronę klimatu trafiły do kieszeni sektora węglowego. Jak powtarza minister Szyszko „Polska jest krajem wyjątkowym, jeżeli chodzi o węgiel” należy się nam, zdaniem ministra, specjalne traktowanie. Wyjątkowość ma też polegać na tym, że wbrew ochom i achom, jeżeli chodzi o nasz wzrost gospodarczy, to kiedy chodzi o działanie na rzecz dobra wspólnego, okazuje się, że jesteśmy krajem...biednym. I nie ma się co dziwić, skoro musimy utrzymywać węgiel. Niemal 230 miliardów zł - tyle bezpośrednio Polacy dopłacili do górnictwa i energetyki opartej na węglu w latach 1990-2016. Wraz z tzw. kosztami zewnętrznymi ukryty rachunek za węgiel rośnie do astronomicznej kwoty 1 biliona 973 miliardów zł – czytamy w raporcie WISEEuropa. Biorąc pod uwagę kolejne plany rządu związane m.in. z rynkiem mocy, kwota ta będzie dalej rosła. A wraz z nią powód, aby odwracać się od świata. W komunikacie prasowym Koalicji Klimatycznej dotyczącym kwestii walki Polski o pieniądze na węgiel z ETS czytamy: „Jeśli Polsce uda się osiągnąć ten cel, środki ETS dla państw Europy Środkowo-Wschodniej sięgną poziomu 35 miliardów euro i staną się największym systemem dotacji węglowych w historii”.

Skamielina w Bonn, węgiel w Warszawie, Złoczewie, Ościsłowie...

Polska pokazała swoją węglową twarz na arenie międzynarodowej, ale w tym samym czasie przyszłość węgla dzieje się też na miejscu. W czasie szczytu w Bonn parlament proceduje projekt ustawy rynku mocy, który jest niczym innym jak kolejnym sposobem dotowania paliw kopalnych. „Kolejne miliardy w znacznej części wyjęte z kieszeni obywateli i przedsiębiorców zostaną przeznaczone na węgiel” – stwierdza Krzysztof Jędrzejewski z Koalicji Klimatycznej.

Ponadto władze nie śpią, jeżeli chodzi o przygotowywania do wydobycia węgla brunatnego w przyszłości. 7 listopada wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski odwiedził Złoczew koło Wielunia. Przekazał mieszkańcom regionu, który już niedługo zamieni się w najgłębszą dziurę w Polsce: „Węgiel brunatny w polskiej energetyce od lat pełni strategiczną rolę. Niezaprzeczalnym faktem jest kluczowy wpływ tego surowca na rozwój gospodarczy państwa”. Licząc na rozwój gospodarczy wynikający z wydobycia i spalania węgla brunatnego władze muszą zakładać, że proceder ten będzie w przyszłości nie tylko dozwolony ale i opłacalny. Przypomnijmy bowiem, że węgiel brunatny jest znacznie bardziej emisyjny niż węgiel kamienny. Na portalu NETTG.PL, który relacjonował wizytę ministra w Złoczewie czytamy: „W ocenie resortu energii, zagospodarowanie nowych złóż węgla brunatnego to szansa na wypełnienie luki powstałej po wyeksploatowaniu aktualnie pracujących kompleksów energetycznych, opartych na tym surowcu”.

Znamienne jest też, że 8 listopada na tym samym portalu czytamy „Zasługą Donalda Trumpa jest odblokowanie amerykańskiego potencjału energetycznego” - ocenia dyrektor Instytutu Gospodarki Amerykańskiej i Stosunków Transatlantyckich z Uczelni Łazarskiego prof. Wojciech Bieńkowski. Chwali on też decyzję Trumpa odnośnie ponownej możliwości wydobycia ropy naftowej wzdłuż wybrzeży USA. Przypomnijmy, że wydobycie to zatrzymane zostało po wybuchu platformy wiertniczej nad Zatoką Meksykańską w 2010 r. Przy czym Bieńkowski nazywa omawianą katastrofę „wpadką BP”. Dodajmy, że BP podaje, że oczyszczanie Zatoki Meksykańskiej, kary i odszkodowania kosztowały firmę łącznie około 43 mld dolarów. 

Mimo że wydarzenia w Polsce nie wpłynęły bezpośrednio na przyznanie naszemu krajowi antynagrody „Skamieliny dnia”, to jednak procedowanie w tym czasie ustawy o rynku mocy stawia sprawę w ostrzejszej perspektywie. Kiedy rok 2017 okazał się najgorętszy w historii pomiarów temperatury, dość znamienne jest to, jak Polski rząd widzi przyszłość swoich obywateli. Długo nie czekaliśmy na „Skamielinę dnia”. Ciekawe jednak do kogo wyciągniemy pomocną dłoń, kiedy w kraju znowu zabraknie prądu, czy to z powodu zbyt wysokich temperatur i braku wody do chłodzenia elektrowni, czy np. w wyniku kolejnych wichur. 

Nie tylko my zostaliśmy wyróżnieni drugiego dnia COP. Nagrodę dostała też Australia, która od lat zasłużyła sobie wielokrotnie na przydomek – węglowa. Władze Queensland zamierzają przekazać kontrowersyjnej kopalni Adani aż 1 mld dolarów z budżetu państwa. Przeznaczone środki sprawią, że stanie się ona największym obiektem tego rodzaju w Australii, emitującym 3 razy więcej gazów cieplarnianych niż średnio produkuje całe Nowe Delhi. Mimo że kopalnia należy do indyjskich baronów, może liczyć, jak się okazuje, na wsparcie publiczne. To również nic nadzwyczajnego. W Polsce politycy wspierają wielkie elektrownie na węgiel oraz plany nowych odkrywek np. Ościsłowo. W grupie państw węglowych, działamy więc standardowo.

Plany Polski czy Australii skomentowali przedstawiciele państw wyspiarskich: „Decyzja o budowie kopalni będzie miała dla wszystkich katastrofalne skutki, których nie będzie można już odwrócić”. Jak na razie przedstawiciele państw wyspiarskich nie wystosowali apelu do rządu Polski.

W środę 8 listopada mają zapaść decyzje w sprawie EU ETS. Przyznanie nagrody na dzień przed tymi rozmowami miało cel strategiczny i z pewnością skierowało oczy opinii publicznej, w tym Parlamentu i Komisji, na to jak Polska mydli światu i swoim obywatelom oczy – uważa się za lidera w walce ze zmianami klimatu, wciąż jednak stawia na spalanie węgla, z którego emisje mają być pochłaniane przez „leśne gospodarstwa węglowe”. Problem jednak w tym, że nie ma żadnych danych naukowych poświadczających, że jest to metoda skuteczna. Trzeba by było całą Polskę obsadzić drzewami oraz zrezygnować z budowy nowych odkrywek i elektrowni, aby metoda „pochłaniania” mogła być choć trochę skuteczna. Na razie nie wiele wiadomo na temat polskiej recepty na pochłanianie CO2. Prof. Piotr Tryjanowski, który przez lata współpracował z Międzynarodowym Panelem ds. Zmian Klimatu (IPCC) podczas Letniego Uniwersytetu w Puszczykowie 2017 powiedział: „Nie wiem na czym polega idea leśnych gospodarstw węglowych oraz czy ktoś w ogóle może coś uzasadnionego na ten temat powiedzieć”.

Syria przystępuje do Porozumienia Paryskiego

Podczas gdy Polska opowiada się za wsparciem dla węgla, Australia planuje budowę jednej z największych kopalni węgla kamiennego na świecie, a USA w otwarty sposób sabotuje zarówno samo porozumienie jak i wiedzę na temat antropogenicznych zmian klimatu, Syria pogrążona w wojnie domowej podpisuje Porozumienie Paryskie. Tak, ma to znaczenie raczej symboliczne. Kraj pogrążony w ruinie nie prowadzi wielkiej gospodarki energetycznej. Mimo to jest to znak szlachetny.

Make America ... alone again

Wielkim nieobecnym na COP 23 od samego początku jest USA. Donald Trump, podobnie jak partia AfD w Niemczech, obiecał rodakom, że wycofa się z Porozumienia Paryskiego, jednocześnie przywróci świetność regionom upadłym po wycofaniu się przemysłu. Trump zadziałał na poziomie federalnym, wciąż jednak na poziomie stanów czy mniejszych jednostek, obywatele mogą decydować o tym, czy chcą rozwijać swoją ojczyznę w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. Ameryka zatem wcale nie odwraca się od świata, robi to raczej rząd USA, który w swoich decyzjach zdaje się być coraz bardziej samotny. I tu mamy podobieństwa, gdyż Polska w swoim tradycyjnym już zapatrzeniu na USA przyjęła najwyraźniej podobny, samotny kurs. Gazeta Washington Post skomentowała: „Jeżeli Syria dołącza do Porozumienia Paryskiego, to oznacza, że USA jest przeciw światu”.

Samotność nie sprzyja najwyraźniej dobremu taktowi, skoro rzecznik departamentu stanu Heather Nauert tak skomentowała krok Syrii: „Gdyby rząd Syrii tak bardzo martwił się o to, co emituje do powietrza, to nie gazowałby własnych obywateli”.

Czy podsumowaniem mogłoby być przysłowie: „Źdźbło w oku bliźniego widzisz, a belki we własnym nie dostrzegasz”? Stany Zjednoczone wszak zawsze „dbały” o dobro swoich obywateli i pokój na świecie. Oprócz inwazji na Irak dobrze o tym świadczą chociażby słowa generała Leslie Grovesa, szefa atomowego projektu Manhattan, który miał powiedzieć, że śmierć ponad dwustu tysięcy japońskich cywilów w Hiroszimie i Nagasaki „uratowała życie Amerykanom” (Zob. K. Brown, Plutopia. Atomowe miasta i nieznane katastrofy nuklearne, przeł. T. Bieroń, Wołowiec 2016, s. 99.).

Zobaczymy co przyniesie izolacja Polski i USA, poza bliskim sąsiedztwem na odległość.  

Hanna Schudy

Klimat

W Baku zakończyła się Konferencja Stron Ramowej Konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu, COP29. Azerbejdżańska prezydencja, pełna kontrowersji i prowadzona (...)
czytaj całość
Warszawa przystępuje do Układu o Nierozprzestrzenianiu Paliw Kopalnych jako pierwsze miasto w Polsce Stolica nie będzie już wspierać rozwoju paliw kopalnych. (...)
czytaj całość
W sobotę 11 grudnia ruch Extinction Rebellion Youth po raz pierwszy wyszedł na ulice Wrocławia, by domagać się adekwatnych działań światowych (...)
czytaj całość
Inicjatywa stworzenia Wielkiego Zielonego Muru, który pasem zieleni połączy wschodni i zachodnie wybrzeże Afryki, zyskała właśnie deklarację ponad 8 mld (...)
czytaj całość
Hanna Schudy: Ursula von der Leyen ogłosiła plan Komisji Europejskiej do podniesienia klimatycznego celu redukcyjnego gazów cieplarnianych UE na rok (...)
czytaj całość
Komunikat 01/2020 interdyscyplinarnego Zespołu doradczego do spraw kryzysu klimatycznego przy Prezesie PAN na temat zmiany klimatu i gospodarki wodnej w (...)
czytaj całość
„Ale”, „jednak” czy „aczkolwiek” to częste słowa w strategii argumentacyjnej polityków. Kryją się za nią przynajmniej dwie funkcje - możemy (...)
czytaj całość
Bioenergia z biomasy leśnej przez długi czas była postrzegana jako odnawialna i neutralna pod względem emisji dwutlenku węgla, tak jak (...)
czytaj całość
więcej
2019-12-14
Panie Morawiecki - hańba!
2019-11-04
Czekając na COP 25 – listopad miesiącem protestów (FELIETON)
2019-10-18
Alarm Klimatyczny we Wrocławiu
2019-09-19
Sekretarz generalny ONZ liczy na konkrety podczas Szczytu Klimatycznego
2019-09-17
IV Forum Przyjaciół Drzew 2019
2019-08-02
Nieposłuszeństwo w imię dobra wspólnego. Kontrowersje po Obozie dla Klimatu
2019-06-22
Morawiecki wbrew polskiej racji stanu blokuje neutralność klimatyczną na szczycie (...)
2019-04-26
Extinction Rebellion w Londynie
2018-12-22
Tęsknię za śniegiem, za czterema porami roku
2018-12-18
Powstrzymajmy wspólnie katastrofę klimatyczną
2018-12-15
Memorandum Katowickie.
2018-12-10
Marsz dla Klimatu Policja atakuje pokojowy marsz w Katowicach
2018-12-09
List otwarty do redakcji po Marszu dla Klimatu
2018-12-05
Polskie miasta: NIE dla klimatycznej katastrofy
2018-12-04
Z Wrocławia na Marsz dla Klimatu – COP24.
2018-11-25
Państwo na ławie oskarżonych – takie rewelacje dzięki zmianom klimatu
2018-11-16
Europarlament poparł pierwsze w historii UE standardy emisji CO2 dla (...)
2018-11-13
Polish NGOs appeal to the decision makers to stop capacity (...)
2018-08-16
Jak ochłodzić miasta?
2018-05-12
Eksperci ONZ wzywają Polskę do zapewnienia bezpłatnego i pełnego uczestnictwa (...)
2018-02-26
Szczyt spontaniczności – przygotowania do COP 24 w Katowicach
2018-02-01
Szczyt *spontaniczności* – przygotowania do COP 24 w Katowicach
2017-12-05
Klimat i nauka vs polityka
2017-11-08
COP 23 w Bonn – antynagroda dla Polski, szacunek dla (...)
2017-11-07
Rozpoczął się Szczyt Klimatyczny COP 23 w Bonn - Między (...)
2017-11-03
Zmiana klimatu w Bundestagu – złość i rozczarowanie
2017-03-01
Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS)
2016-11-30
Wokół szczytu klimatycznego COP 22 w Marrakeszu – Trzeźwość i (...)
2016-11-05
Unia Europejska potrzebuje skutecznej polityki klimatycznej
2016-06-27
Unijna polityka klimatyczna w obliczu Brexitu
2016-01-08
Polska pozywa UE ws. ETS
2015-12-18
Na nic globalne porozumienie!
2015-12-17
Możliwa 63-procentowa redukcja emisji do 2050 r.
2015-12-15
Uniwersalne porozumienie klimatyczne
2015-12-11
list otwarty do szefowej polskiego rządu
2015-12-08
Między biedą a zmianami klimatu. Polska kontra Kenia
2015-12-08
COP21: Losy porozumienia w rękach delegatów
2015-12-03
Szyszko: zasoby geotermalne i biomasa szansą dla Polski
2015-12-03
COP21: zapowiadają się trudne negocjacje
2015-11-25
Nowy Jork: prokurator generalny pozywa węglowych gigantów
2015-11-20
Tchórzewski: Polska zmotywowana, by renegocjować zobowiązania klimatyczne
2015-10-27
Blokowanie polityki klimatycznej czas zacząć!
2015-10-23
Oddaję głos delegatom rządu RP. Konferencja klimatyczna (...)
2015-10-21
COP Pozytywny wiatr zmian z Ameryki Północnej?
2015-10-20
Tajfun na Filipinach przywitał negocjacje klimatyczne ONZ
2015-10-05
Kukiz uderza w rząd i Donalda Tuska: *To namiestnik Niemiec*
2015-10-05
Polityką klimatyczną w kryzys migracyjny
2015-10-01
Wieczna zmarzlina – tykająca klimatyczna bomba
2015-09-11
Maciej Grabowski, minister środowiska w money.pl: Propozycja PiS jest mało (...)
2015-09-11
Jaka jest rola węgla w Europie?
2015-07-08
Bezkompromisowa deklaracja Chin
2015-07-07
MAE: Nieefektywne elektrownie węglowe muszą zniknąć
2015-07-07
Obama i Rousseff wzywają do zawarcia ambitnego porozumienia ws. klimatu
2015-07-07
Niemcy: Nie będzie opłat klimatycznych dla siłowni węglowych
2015-06-29
Niemcy: opłaty klimatycznej dla najstarszych elektrowni węglowych?
2015-06-24
Apel do premier Kopacz w obronie energetyki obywatelskiej
2015-05-14
Polska rozczarowana kompromisem w sprawie rezerwy CO2
2015-05-11
Porozumienie ws. rezerwy stabilizacyjnej to sukces
2015-04-20
*Vast methane plumes escaping from the seafloor* discovered in Siberian (...)
2014-12-17
Lima, COP 20: Podsumowanie
2014-12-14
Pieniądz rządzi ... klimatem.
2014-12-13
Lima: 13 dzien negocjacji
2014-12-12
Strategie zamierzonych krajowych zobowiązań redukcyjnych (INDCs)
2014-12-11
Polskie uzależnienie od węgla
2014-12-09
Nasz człowiek w Limie
2014-11-09
Niemiecka prasa: Po nas choćby potop!
2014-10-24
Depesze z Brukseli
2014-10-10
Podsumowanie Szczytu Klimatycznego w Nowym Jorku
2014-10-04
Kopacz: w kwestii redukcji emisji CO2 - nie wykluczam weta
2014-09-27
Czy rząd Kopacz zda zagraniczny egzamin? Zadecydują kwestie klimatyczne
2014-09-24
Nowy rząd – nowa polityka klimatyczna?
2014-09-20
Zabrać kopalnym, dać odnawialnym
2014-09-04
Na furce z weglem do Brukseli
2014-09-03
Raport Banku Światowego – ochrona klimatu się opłaca
2014-09-02
Koalicja Klimatyczna przedstawia uwagi do Polityki energetycznej Polski do 2050 (...)
2014-08-13
Najwięksi truciciele w Polsce
2014-08-13
Niekończące się upały
2014-07-30
Szczyt Klimatyczny 23 września 2014 r.
2014-07-09
Ekologiczni zyskują więcej. Porty stawiają na statki napędzane LNG
2014-07-01
Ochrona klimatu receptą na niezależność energetyczną
2014-05-04
Unia energetyczna nie zastąpi polityki klimatycznej
2014-03-15
Polska niepotrzebnie straszy wetem klimatycznym
2014-03-15
debata 2602 lead Cele UE na 2030 rok szansą na (...)
2014-03-10
Zdaniem Europejczyków działania w dziedzinie klimatu sprzyjają naprawie gospodarki i (...)
2014-03-02
Andrzej Kassenberg o polityce klimatycznej UE do roku 2030
2014-02-21
Decyzja UE zezwalająca na większą emisję zanieczyszczeń z polskich elektrowni (...)
2014-02-10
Raport Climate Strategies
2014-02-07
Dyrektywa siarkowa zagrozi małym armatorom i bałtyckiej żegludze promowej.
2014-01-30
Klęska suszy w Kalifornii
2014-01-26
KE zatwierdza przydział przez polski rząd bezpłatnych uprawnień do emisji (...)
2014-01-10
Dlaczego zdecydowane działania w dziedzinie klimatu leżą w interesie gospodarczym (...)
2013-11-30
Echa polskiej działalności na COP
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej