×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

21 lutego 2014
Klimat
 

Decyzja UE zezwalająca na większą emisję zanieczyszczeń z polskich elektrowni stwarza zagrożenie dla zdrowia

Bruksela zaakceptowała wniosek polskiego rządu o derogację w ramach Transitional National Plan – TNP.

Bruksela/Warszawa 19 Lutego 2014 eksperci zdrowia publicznego wyrażają zaniepokojenie niedawną decyzją Komisji Europejskiej, dającą polskim elektrowniom więcej czasu na redukcję emisji szkodliwych zanieczyszczeń powietrza. Polski rząd złożył wniosek o 3 letnią derogację w ramach tzw. Przejściowego Planu Krajowego (Transitional National Plan – TNP), który został zaakceptowany przez Brukselę w tym tygodniu.

Zdaniem stowarzyszenia Health and Environment Alliance (HEAL), skupiającego ponad 65 organizacji członkowskich zajmujących się m.in. wpływem zanieczyszczeń powietrza na zdrowie publiczne, derogacje mogą przyczynić się do wzrostu zachorowalności Polaków na przewlekłe choroby takie jak astma lub schorzenia układu naczyniowo – sercowego. Decyzja Komisji Europejskiej, umożliwiająca utrzymanie dotychczasowych wysokich poziomów emisji zanieczyszczeń do powietrza z elektrowni, może przyczynić się do wzrostu i tak już wysokiej liczby dni, w których stężenie powietrza w Polsce przekracza normy jakości powietrza UE.

Tzw. Przejściowy Plan Krajowy (TNP) oznacza dalszą emisję tysięcy ton szkodliwego dla zdrowia dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz pyłu (3), a także dalsze ponoszenie wysokich kosztów zewnętrznych sięgających 2,4-6,8 mld. euro w okresie 3 lat. Spora część tych kosztów wynika z pogorszenia jakości zdrowia poprzez wzrost zachorowalności na schorzenia układu oddechowego i naczyniowo – sercowego, wywołanych zanieczyszczeniem atmosfery.

Decyzja Komisji Europejskiej uniemożliwi podniesienie jakości powietrza w Polsce. Już dziś, aż sześć polskich miast znajduje się w pierwszej dziesiątce najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie, gdzie dopuszczalne poziomy pyłu zawieszonego są przekraczane średnio raz na 3 dni (5), a 86 procent Polaków mieszkających w miastach jest narażona na zanieczyszczone powietrze przekraczające standardy jakości powietrza UE. Umożliwienie dalszej emisji zanieczyszczeń na niezmienionym poziomie przyczyni się do utrzymania tego stanu w Polsce (aż 59 spośród 73 elektrowni wymienionych w decyzji Komisji Europejskiej znajdują się w obszarach, w których standardy jakości powietrza są przekraczane).(7)

Julia Huscher, specjalista ds. węgla i zdrowia z HEAL mówi: „Trudno zrozumieć, dlaczego Komisja Europejska zatwierdza plan, który przeciwdziała zobowiązaniom wobec czystszego powietrza, uchwalonego w ramach dyrektywy w sprawie jakości powietrza w UE. Brak derogacji umożliwiłby szybką redukcję wysokich poziomów zanieczyszczenia powietrza pyłem zawieszonym. Zamiast bronić zdrowia obywateli zapewniając im dobrą jakość powietrza Komisja Europejska przechodzi na stronę największych trucicieli z branży przemysłu w Polsce.”

Dr med. Piotr Dąbrowiecki, Przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POChP: „ Na podstawie najświeższych danych można stwierdzić, że zanieczyszczenie powietrza jest niezwykle dużym obciążeniem dla społeczeństwa: każdego roku umiera do dwóch milionów osób z powodu zanieczyszczeń powietrza. Wysokie stężenia zanieczyszczeń powietrza powodują również utratę jakości zdrowia, zmniejszają wydajność pracowników oraz zwiększają koszty opieki zdrowotnej.”(8)

Lekarze i eksperci zdrowia publicznego wzywają polski rząd do przeprowadzenia gruntownej oceny wpływu emisji zanieczyszczeń, wynikających z derogacji zawartych w Przejściowym Planie Krajowym, na zdrowie polskich obywateli w ramach obowiązkowej strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Taka ocena pozwoli na przeprowadzenie kompleksowej dyskusji z obywatelami, w sprawie Przejściowego Planu Krajowego.

Dane kontaktowe:

Julia Huscher, Specjalista ds. węgla i zdrowia, Health and Environment Alliance (HEAL), Tel: +32 2 234 3646, Tel. Kom.: +32 489 97 74 69, Email: julia@env-health.org

Łukasz Adamkiewicz, Doradca ds. węgla i zdrowia, Health and Environment Alliance (HEAL), Tel: +48 22 350 77 49, Tel. Kom.: +48 792 468 018, Email: lukasz@env-health.org

Dr Piotr Dąbrowiecki Przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergię i POChP: Email: astma.federacja@gmail.com

Uwagi

(1) Zgodnie z dyrektywą UE w sprawie emisji przemysłowych (Industrial Emissions Directive – IED), państwa członkowskie mogą wnioskować o derogacje tzw. Przejściowe Plany Krajowe (Transitional National Plan – TNP). Dyrektywa UE. ustanawia bardziej rygorystyczne poziomy emisji dla elektrowni oraz innych instalacji przemysłowych w stosunku do obecnie obowiązujących. Maksymalny okres trwania Przejściowego Planu Krajowego wynosi 4,5 roku, polski TNP przewiduje osiągnięcie pułapów emisji z dyrektywy IED już w roku 2019, czyli  dodatkowe 3 lat wysokich emisji w stosunku do dyrektywy IED. Piętnaście krajów członkowskich UE wnioskowało o takie derogację, Komisja Europejska wyraziła już zgodę dla 7 krajów.

(2) Scenariusz bez TNP, w którym Polska wdraża postanowienia z Dyrektywy IED, pozwoli na szybką redukcję poziomów stężeń dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz pyłów, co z kolei zmniejszy zachorowalność na choroby przewlekłe. Wiele międzynarodowych badań wskazuje na pozytywne efekty dla zdrowia podczas redukcji stężeń zanieczyszczeń powietrza, należą do nich: mniejsza umieralność oraz niższa liczba osób chorych na schorzenia układu oddechowego i naczyniowo – sercowego. Raport WHO REVIHAAP z 2013 zawiera przegląd badań naukowych potwierdzających korelację między zanieczyszczeniem powietrza a wskaźnikiem zachorowalności:http://www.euro.who.int/en/health-topics/environment-and-health/air-quality/publications/2013/review-of-evidence-on-health-aspects-of-air-pollution-revihaap-project-final-technical-report

(3) Przejściowy Plan Krajowy (TNP) dla Polski został złożony do Komisji Europejskiej 31 grudnia 2012 r. TNP jest derogacją od dopuszczalnych poziomów emisji dla dużych instalacji spalających paliwo określonych w Dyrektywie 2010/75/EC o emisjach przemysłowych (art. 32 Dyrektywy)

(4) Koszty zewnętrzne zostały opracowane na podstawie wniosku o TNP dla Polski z 28 grudnia 2012 r oraz raportu Europejskiej Agencji Środowiska (2011: Revealing the costs of air pollution from industrial facilities in Europe, Annex 1.), która określa koszty uszczerbku na zdrowiu i środowisku w wyniku emisji 1 tony wybranych substancji

(5) Baza danych AirBase wersja 8, Europejska Agencja Środowiska
http://www.eea.europa.eu/data-and-maps/data/airbase-the-european-air-quality-database-8/

(6) Europejska Agencja Środowiska (2013): Jakość powietrza w Europie – 2013 raport: http://www.eea.europa.eu/media/newsreleases/air-pollution-still-causing-harm

Komisja Europejska wszczęła postępowanie w sprawie naruszenia przepisów przeciwko Polsce, w związku z nie spełnianiem wymogów dotyczących jakości powietrza

(7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:152:0001:01:EN:HTML

 

Dyrektywa ustanawia wartości dopuszczalne między innymi dla: pyłu zawieszonego (PM10), tlenków azotu - celem ochrony zdrowia człowieka (załącznik XI). Jeżeli wartości dopuszczalne są wielokrotnie przekraczane, lokalne władze muszą opracować plany zarządzania jakością powietrza, które powinny zawierać analizę głównych źródeł zanieczyszczeń, opis podjętych już działań celem poprawy jakości powietrza, jak również dodatkowe działania przewidziane w celu osiągnięcia wartości poniżej progów dopuszczalnych. Jednakże, nawet stężenia zanieczyszczeń powietrza poniżej wartości dopuszczalnych mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Wartość dopuszczalna stężenia pyłów zawieszonych PM10 ustanowiona w dyrektywie 2008/50/WE jest znacząco większa niż ta zarekomendowana przez WHO – odpowiednio 40μg/m3 w stosunku 20μg/m3 (zobacz uwagę 2)

(8) Global premature mortality due to anthropogenic outdoor air pollution and the contribution of past climate change, Silva, west, et al: Environmental Research letters, vol. 8, no. 3, 11 July 2013
http://iopscience.iop.org/1748-9326/8/3/034005/article

Health and Environment Alliance (HEAL) to wiodąca europejska organizacja typu non-profit analizująca wpływ środowiska na zdrowie obywateli UE. Przy wsparciu ponad 65 organizacji członkowskich, reprezentujących lekarzy, ubezpieczycieli zdrowotnych non-profit, pacjentów, obywateli, kobiety, młodzież oraz specjalistów w dziedzinie ochrony środowiska, HEAL uczestniczy w różnorakich procesach decyzyjnych, przedstawiając niezależne ekspertyzy i dowody naukowe opracowane przez podmioty zajmujące się ochroną zdrowia. Nasi członkowie to między innymi międzynarodowe i europejskie organizacje, a także grupy krajowe i lokalne.Website: www.env-health.org

Klimat

Warszawa przystępuje do Układu o Nierozprzestrzenianiu Paliw Kopalnych jako pierwsze miasto w Polsce Stolica nie będzie już wspierać rozwoju paliw kopalnych. (...)
czytaj całość
W sobotę 11 grudnia ruch Extinction Rebellion Youth po raz pierwszy wyszedł na ulice Wrocławia, by domagać się adekwatnych działań światowych (...)
czytaj całość
Inicjatywa stworzenia Wielkiego Zielonego Muru, który pasem zieleni połączy wschodni i zachodnie wybrzeże Afryki, zyskała właśnie deklarację ponad 8 mld (...)
czytaj całość
Hanna Schudy: Ursula von der Leyen ogłosiła plan Komisji Europejskiej do podniesienia klimatycznego celu redukcyjnego gazów cieplarnianych UE na rok (...)
czytaj całość
Komunikat 01/2020 interdyscyplinarnego Zespołu doradczego do spraw kryzysu klimatycznego przy Prezesie PAN na temat zmiany klimatu i gospodarki wodnej w (...)
czytaj całość
„Ale”, „jednak” czy „aczkolwiek” to częste słowa w strategii argumentacyjnej polityków. Kryją się za nią przynajmniej dwie funkcje - możemy (...)
czytaj całość
Bioenergia z biomasy leśnej przez długi czas była postrzegana jako odnawialna i neutralna pod względem emisji dwutlenku węgla, tak jak (...)
czytaj całość
Spontaniczny protest przeciwko postawie polskiego rządu w Brukseli
czytaj całość
więcej
2019-11-04
Czekając na COP 25 – listopad miesiącem protestów (FELIETON)
2019-10-18
Alarm Klimatyczny we Wrocławiu
2019-09-19
Sekretarz generalny ONZ liczy na konkrety podczas Szczytu Klimatycznego
2019-09-17
IV Forum Przyjaciół Drzew 2019
2019-08-02
Nieposłuszeństwo w imię dobra wspólnego. Kontrowersje po Obozie dla Klimatu
2019-06-22
Morawiecki wbrew polskiej racji stanu blokuje neutralność klimatyczną na szczycie (...)
2019-04-26
Extinction Rebellion w Londynie
2018-12-22
Tęsknię za śniegiem, za czterema porami roku
2018-12-18
Powstrzymajmy wspólnie katastrofę klimatyczną
2018-12-15
Memorandum Katowickie.
2018-12-10
Marsz dla Klimatu Policja atakuje pokojowy marsz w Katowicach
2018-12-09
List otwarty do redakcji po Marszu dla Klimatu
2018-12-05
Polskie miasta: NIE dla klimatycznej katastrofy
2018-12-04
Z Wrocławia na Marsz dla Klimatu – COP24.
2018-11-25
Państwo na ławie oskarżonych – takie rewelacje dzięki zmianom klimatu
2018-11-16
Europarlament poparł pierwsze w historii UE standardy emisji CO2 dla (...)
2018-11-13
Polish NGOs appeal to the decision makers to stop capacity (...)
2018-08-16
Jak ochłodzić miasta?
2018-05-12
Eksperci ONZ wzywają Polskę do zapewnienia bezpłatnego i pełnego uczestnictwa (...)
2018-02-26
Szczyt spontaniczności – przygotowania do COP 24 w Katowicach
2018-02-01
Szczyt *spontaniczności* – przygotowania do COP 24 w Katowicach
2017-12-05
Klimat i nauka vs polityka
2017-11-08
COP 23 w Bonn – antynagroda dla Polski, szacunek dla (...)
2017-11-07
Rozpoczął się Szczyt Klimatyczny COP 23 w Bonn - Między (...)
2017-11-03
Zmiana klimatu w Bundestagu – złość i rozczarowanie
2017-03-01
Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS)
2016-11-30
Wokół szczytu klimatycznego COP 22 w Marrakeszu – Trzeźwość i (...)
2016-11-05
Unia Europejska potrzebuje skutecznej polityki klimatycznej
2016-06-27
Unijna polityka klimatyczna w obliczu Brexitu
2016-01-08
Polska pozywa UE ws. ETS
2015-12-18
Na nic globalne porozumienie!
2015-12-17
Możliwa 63-procentowa redukcja emisji do 2050 r.
2015-12-15
Uniwersalne porozumienie klimatyczne
2015-12-11
list otwarty do szefowej polskiego rządu
2015-12-08
Między biedą a zmianami klimatu. Polska kontra Kenia
2015-12-08
COP21: Losy porozumienia w rękach delegatów
2015-12-03
Szyszko: zasoby geotermalne i biomasa szansą dla Polski
2015-12-03
COP21: zapowiadają się trudne negocjacje
2015-11-25
Nowy Jork: prokurator generalny pozywa węglowych gigantów
2015-11-20
Tchórzewski: Polska zmotywowana, by renegocjować zobowiązania klimatyczne
2015-10-27
Blokowanie polityki klimatycznej czas zacząć!
2015-10-23
Oddaję głos delegatom rządu RP. Konferencja klimatyczna (...)
2015-10-21
COP Pozytywny wiatr zmian z Ameryki Północnej?
2015-10-20
Tajfun na Filipinach przywitał negocjacje klimatyczne ONZ
2015-10-05
Kukiz uderza w rząd i Donalda Tuska: *To namiestnik Niemiec*
2015-10-05
Polityką klimatyczną w kryzys migracyjny
2015-10-01
Wieczna zmarzlina – tykająca klimatyczna bomba
2015-09-11
Maciej Grabowski, minister środowiska w money.pl: Propozycja PiS jest mało (...)
2015-09-11
Jaka jest rola węgla w Europie?
2015-07-08
Bezkompromisowa deklaracja Chin
2015-07-07
MAE: Nieefektywne elektrownie węglowe muszą zniknąć
2015-07-07
Obama i Rousseff wzywają do zawarcia ambitnego porozumienia ws. klimatu
2015-07-07
Niemcy: Nie będzie opłat klimatycznych dla siłowni węglowych
2015-06-29
Niemcy: opłaty klimatycznej dla najstarszych elektrowni węglowych?
2015-06-24
Apel do premier Kopacz w obronie energetyki obywatelskiej
2015-05-14
Polska rozczarowana kompromisem w sprawie rezerwy CO2
2015-05-11
Porozumienie ws. rezerwy stabilizacyjnej to sukces
2015-04-20
*Vast methane plumes escaping from the seafloor* discovered in Siberian (...)
2014-12-17
Lima, COP 20: Podsumowanie
2014-12-14
Pieniądz rządzi ... klimatem.
2014-12-13
Lima: 13 dzien negocjacji
2014-12-12
Strategie zamierzonych krajowych zobowiązań redukcyjnych (INDCs)
2014-12-11
Polskie uzależnienie od węgla
2014-12-09
Nasz człowiek w Limie
2014-11-09
Niemiecka prasa: Po nas choćby potop!
2014-10-24
Depesze z Brukseli
2014-10-10
Podsumowanie Szczytu Klimatycznego w Nowym Jorku
2014-10-04
Kopacz: w kwestii redukcji emisji CO2 - nie wykluczam weta
2014-09-27
Czy rząd Kopacz zda zagraniczny egzamin? Zadecydują kwestie klimatyczne
2014-09-24
Nowy rząd – nowa polityka klimatyczna?
2014-09-20
Zabrać kopalnym, dać odnawialnym
2014-09-04
Na furce z weglem do Brukseli
2014-09-03
Raport Banku Światowego – ochrona klimatu się opłaca
2014-09-02
Koalicja Klimatyczna przedstawia uwagi do Polityki energetycznej Polski do 2050 (...)
2014-08-13
Najwięksi truciciele w Polsce
2014-08-13
Niekończące się upały
2014-07-30
Szczyt Klimatyczny 23 września 2014 r.
2014-07-09
Ekologiczni zyskują więcej. Porty stawiają na statki napędzane LNG
2014-07-01
Ochrona klimatu receptą na niezależność energetyczną
2014-05-04
Unia energetyczna nie zastąpi polityki klimatycznej
2014-03-15
Polska niepotrzebnie straszy wetem klimatycznym
2014-03-15
debata 2602 lead Cele UE na 2030 rok szansą na (...)
2014-03-10
Zdaniem Europejczyków działania w dziedzinie klimatu sprzyjają naprawie gospodarki i (...)
2014-03-02
Andrzej Kassenberg o polityce klimatycznej UE do roku 2030
2014-02-21
Decyzja UE zezwalająca na większą emisję zanieczyszczeń z polskich elektrowni (...)
2014-02-10
Raport Climate Strategies
2014-02-07
Dyrektywa siarkowa zagrozi małym armatorom i bałtyckiej żegludze promowej.
2014-01-30
Klęska suszy w Kalifornii
2014-01-26
KE zatwierdza przydział przez polski rząd bezpłatnych uprawnień do emisji (...)
2014-01-10
Dlaczego zdecydowane działania w dziedzinie klimatu leżą w interesie gospodarczym (...)
2013-11-30
Echa polskiej działalności na COP
2013-11-24
COP19 poniżej oczekiwań, ale jest szansa na porozumienie
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej