Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) marzec 2020

Naukowcy apelują o bunt
Kiedy działania polityczne są nieskuteczne, bunt musi wejść do akcji.Dlatego naukowcy, którzy podpisali się pod apelem, postanowili “zachęcić wszystkich obywateli (…) do zmobilizowania się, by domagali się działań od naszych przywódców politycznych i by zmienili dziś system od dołu do góry”, by stworzyć “pole manewru (…) do przełamywania barier i rozwijania alternatyw”.

PGE, Exxon Mobil, Total pozwane za nieprzestrzeganie wymogów ochrony klimatu
Brak śniegu i fale upałów rozsierdziły niedawno władze Grenoble, które pozwały francuski koncern Total. Także Exxon Mobil, który toczy sądową batalię z władzami stanu Massachusetts.

Negacjonizm klimatyczny kreowany przez boty
Oto kto stoi za „naukowymi” opiniami podważającymi zmianę klimatu – sztuczna inteligencja.

a) OZE

Sześć krajów UE chce 100% energii z OZE
Austria, Dania, Irlandia, Litwa, Luksemburg i Hiszpania wysłały wspólny list do Komisji Europejskiej, wzywając do rozważenia scenariusza 100% energii odnawialnej w długoterminowych prognozach klimatycznych, a zwłaszcza 100% OZE w sektorze energii elektrycznej. Przewodnicząca KE nieoficjalnie obiecała uwzględnić taki scenariusz w prognozach na 2050 r.
Więcej (po angielsku):

Powstanie największy magazyn energii
Francuska firma Total planuje uruchomienie w tym roku litowo-jonowego magazynu energii, który składać się będzie z 11 kontenerów wypełnionych bateriami. Moc magazynu wyniesie 25 MW, a pojemność 25 MWh. Magazyny mają przede wszystkim gromadzić nadwyżki energii wytwarzanej ze źródeł odnawialnych. Inwestycja ma kosztować około 15 mln euro.

Farma fotowoltaiczna przy elektrowni Bełchatów
PGE ma przygotowanych 100 hektarów gruntów pod budowę instalacji fotowoltaicznych o mocy ok. 60 MW. Inwestycja powstanie w sąsiedztwie bełchatowskiej elektrowni, na terenach należących do PGE GiEK. Według wstępnych szacunków wyprodukowana energia ze słońca będzie mogła zasilić łącznie 100 tys. gospodarstw domowych.

31 nowych farm fotowoltaicznych
R.POWER, największa firma w sektorze fotowoltaiki w Polsce, zbuduje 31 nowych farm fotowoltaicznych zlokalizowanych w różnych częściach kraju. Elektrownie zostaną wybudowane jeszcze w tym roku. Obecnie spółka jest w trakcie realizacji 4 farm fotowoltaicznych dla PGE Odnawialna SA zlokalizowanych w Bieszczadach i przy granicy z Niemcami.

             
b) efektywność energetyczna

Zużycie energii w Wielkiej Brytanii spada
Zapotrzebowanie na energię elektryczną w Wielkiej Brytanii stale spada. Także emisję CO2 zmniejszyły się od 2007 r. Powodem tego jest zamykanie elektrowni węglowych i zastępowanie ich OZE, a także transformacja w obszarze efektywności energetycznej - termomodernizacje i inwestycje w technologie zwiększające wydajność energetyczną.

Polskę czeka modernizacja wszystkich budynków
Zgodnie z założeniami nowej dyrektywy państwa członkowskie UE muszą opracować długoterminową strategię przeprowadzenia kompleksowej modernizacji wszystkich budynków w swoich krajach, by do 2050 r.  były one budynkami o niemal zerowym zużyciu energii. Plany powinny obejmować także cele na 2030 i 2040 r.

c) transport

Pasażerski samolot elektryczny
Linia lotnicza easyJet wraz z kalifornijskim startupem Wright Electric rozpoczęła współpracę w celu opracowania silnika dla 186-osobowego samolotu elektrycznego. Samoloty są wyposażone w 1,5-megawatowy napęd elektryczny i 3-kilowoltowy falownik. Zespół dąży do tego, aby samolot miał zasięg 1000 mil. Pierwsze loty mają być dostępne w 2030 r.

Polska dolina elektromobilności
Wg. raportu „Wodorowa Alternatywa” opracowanego przez 300Gospodarka, Polska odpowiada za 14% europejskiej produkcji wodoru. Taka ilość pozwoliłaby zasilić prawie 5 mln zeroemisyjnych samochodów. Procesy technologiczne w produkcji wodoru docelowo mają być zamienione na te oparte na OZE. Polską doliną elektromobilności ma zostać Dolny Śląsk.

Bioelektrownia produkująca gaz
W stanie Oregon, w USA, uruchomiono instalację fermentacji beztlenowej. Biogazownia wykorzystuje gnojowicę od 33 tys. krów mlecznych, a wyprodukowany biogaz jest wtłaczany do sieci w formie gazu ziemnego.

W Polsce coraz więcej biogazowni rolniczych
Wg. Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) w tym roku przybyło 4 nowych wytwórców biogazu. Łącznie takich wytwórców jest w Polsce 95, a samych biogazowni rolniczych 105 (kilku wytwórców ma więcej niż jedną biogazownię). Łączna moc elektryczna biogazowni zarejestrowanych w KOWR to 108,926 MW.

Samochody elektryczne jako magazyny energii?
Volkswagen planuje włączyć samochody w systemy energetyczne jako mobilne magazyny energii. Samochody elektryczne, wyposażone w sztuczną inteligencję, byłyby ładowane gdy w systemie jest nadwyżka energii, natomiast gdy energii brakuje, mogły by ją z powrotem oddawać. Volkswagen chce w ciągu 5 lat dysponować akumulatorami do samochodów elektrycznych o pojemności 350 GWh.

Pływające panele fotowoltaiczne
Energa OZE planuje wdrożyć innowacyjny projekt instalacji fotowoltaicznych (o mocy do 0,5 MW), które będą pływać na zbiorniku wodnym w Łapinie, w gminie Kolbudy, przy Elektrowni Wodnej Łapino. Będzie to pierwsza tego typu inwestycja w Polsce. Projekt pilotażowy został już zrealizowany i zakończony w ub. roku.

Nowe startupy Taurona
Wyłoniono sześć startupów, które w ramach półrocznej akceleracji zaczynają współpracę z Tauronem. W ramach pilotażu opracowana będzie mi.in. platforma handlowo-rozliczeniowa mikro-rynku energii, narzędzie do zarządzania siecią urządzeń i czujników IoT rozmieszczonych w przestrzeni miejskiej, czy rozwiązanie w zakresie wyposażenia przestrzeni miejskiej (inteligentne ławki solarne, infokioski i kosze na śmieci).

Nowe cele Unii Europejskiej
KE chce znaczne podnieść cel redukcji emisji CO2 do roku 2030, z 40% do 50% - 55 % w stosunku do poziomu emisji z 1990 r. Jeśli będzie to 50%, wówczas ceny uprawnień do emisji wzrosną najprawdopodobniej do poziomu 52 euro/EUA , natomiast przy 55% cena wzrośnie do 76 euro/EUA w 2030 r. Wzrost ceny uprawnień będzie skutkować szybszym wycofywaniem paliw kopalnych z produkcji energii elektrycznej.

Wyższa premia termomodernizacyjna na OZE
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, która zakłada m.in. zwiększenie premii termomodernizacyjnej w przypadku zainstalowania OZE. Ustawa zakłada m.in. zwiększenie intensywności wsparcia samorządów gminnych realizujących przedsięwzięcia remontowe, a także uproszczenie zasad ubiegania się o premię termomodernizacyjną.

Ustawa o cenach energii niezgodna z prawem Unii Europejskiej
Wg. fundacji prawniczej ClientEarth, projekt ustawy o rekompensatach z tytułu wzrostu cen energii elektrycznej w 2020 r. stoi w kontrze do wymogów prawa energetycznego Unii, którego nadrzędną zasadą jest „efektywność energetyczna przede wszystkim”. Projekt premiuje bowiem konsumpcję wysokoemisyjnej energii elektrycznej i nie sprzyja transformacji energetycznej kraju.

Będzie wsparcie dla fotowoltaiki
Z powodu koronowirusa są opóźnienia w dostawach części modułów fotowoltaicznych z Chin.  Narodowe Centrum Badań i Rozwoju przewiduje jednak wsparcie dla polskich producentów urządzeń fotowoltaicznych i na uruchomienie nowych mocy. “Powinniśmy wykorzystać ten moment na budowę łańcucha dostaw w Europie na własne potrzeby” - twierdzi Grzegorz Wiśniewski, prezes Instytutu Energetyki Odnawialnej.

Fundusze norweskie na OZE i efektywność energetyczną
W kwietniu ruszają nabory z Funduszu Norweskiego na projekty w zakresie poprawy efektywności energetycznej w budynkach szkolnych, rozwoju wysokosprawnej kogeneracji przemysłowej oraz budowy i/lub modernizacji miejskich systemów ciepłowniczych. Łączna wartość wsparcia w tym obszarze to 423 mln zł.

Nowe możliwości w ramach programu “Czyste Powietrze”
W programie „Czyste Powietrze” przyjęte zostały zmiany,  które będą obowiązywać od przełomu marca i kwietnia. Dotacje w ramach programu można będzie łączyć z termomodernizacyjną ulgą podatkową, obowiązującą od 1 stycznia 2019 r. W takim przypadku korzyści uzyskane przez beneficjenta z tytułu obu mechanizmów finansowych wzajemnie się uzupełnią.

Nowe, przyjazne prosumentom liczniki
Energa Operator wprowadzi 600 tysięcy inteligentnych liczników przystosowanych do potrzeb prosumentów, umożliwiających im szybszy montaż mikroinstalacji OZE. Nowe liczniki mają ułatwić prawidłowe prognozowanie zarówno zużycia, jak i produkcji energii. Liczba liczników u tego operatora wzrośnie do ponad 1,5 mln.

Inteligentne miasta przyszłości
300Research, we współpracy z Polskim Funduszem Rozwoju, sporządziła raport
przedstawiający rozwiązania, które wpisują się w strategię inteligentnych miast. Wg. raportu, najbardziej palącym tematem najbliższej dekady będą zmiany klimatyczne. Przykładem inteligentnych rozwiązań jest m.in. projekt banku energii „Strombank” z Mannheim (Niemcy), czy szkocki projekt termomodernizacji domków w Highlands.

Nowe inwestycje w OZE na Podlasiu
W województwie podlaskim rozpatrzono pozytywnie około 100 wniosków o dofinansowanie na działania z zakresu energetyki opartej na OZE, w ramach konkursu z Regionalnego Programu Operacyjnego. Kwota alokacji to 60 mln zł. Największym beneficjentem są Wodociągi Białostockie, które otrzymały dofinansowanie na budowę elektrowni fotowoltaicznej o mocy 1 MW.

Ekologiczna farma na dachu
W Tajlandii, niedaleko Bangkoku, na budynku Uniwersytetu Thammasat powstał zielony dach, który pełni rolę ochrony przeciwpowodziowej, produkuje energię ze słońca oraz świeże produkty, a także jest zielonym miejscem pracy i nauki. Ma on powierzchnię 22 000 m2 i został otworzony w grudniu 2019 r.

Greenpeace wzywa PGE do odejścia od węgla
Organizacja ekologiczna Greenpeace złożyła do sądu pozew przeciwko spółce PGE GiEK. Na podstawie przepisów Prawa ochrony środowiska domaga się w nim, by spółka zrezygnowała z inwestycji węglowych i zaczęła ograniczać emisje, tak aby najpóźniej w 2030 r. doprowadzić do zerowej emisji z instalacji opalanych węglem, należących do spółki.

Polskie wiatraki biją rekord
Luty tego roku był najlepszym w historii miesiącem dla farm wiatrowych. Turbiny o łącznej mocy prawie 6 GW pracowały ze średnią mocą niemal 3,1 GW, produkując ponad 2 TWh energii elektrycznej. To rekord w tym sektorze. 6 lutego padł również rekord godzinowej generacji wiatraków – pracowały one z mocą 5,33 GW.

W Australii ogromny popyt na OZE
Ostatnie pożary i powodzie sprawiły, że Australijczycy są bardziej świadomi zmian klimatu oraz konieczności zabezpieczenia swoich domów. Podczas gdy inne gałęzie przemysłu dotknięte są skutkami globalnej pandemii, firmy zajmujące się energetyką odnawialną przejmują dodatkowe zasoby, ponieważ odnotowują rekordowy wzrost popytu na instalacje PV.

Aktywa PGE tracą na wartości
Polska Grupa Energetyczna poinformowała, że wybrane aktywa trwałe w segmencie Energetyki Konwencjonalnej utraciły bilansową wartość w wysokości około 7,5 miliarda zł. Jednocześnie zwiększono księgową wartość należących do PGE odnawialnych źródeł energii. Powyższe zdarzenie ma charakter niegotówkowy i obniży ono wynik netto Grupy za 2019 r. o około 5,8 mld złotych.

Energia z elektrowni węglowych coraz droższa
Według raportu "Jak zmarnować ponad pół biliona dolarów: wpływ taniejących OZE na inwestycje węglowe", przygotowanego przez Carbon Tracker, inwestycje w węgiel mogą generować straty ponad 600 mld USD w skali światowej. Ponad 60% światowych elektrowni węglowych wytwarza energię elektryczną po wyższych kosztach, niż byłoby to możliwe dzięki budowie nowych OZE.

Elektrobudowa ogłasza upadłość
Elektrobudowa, firma, która brała udział w budowie niemal wszystkich elektrowni i elektrociepłowni w Polsce zgłosiła wniosek o upadłość. Powodem jest wyczerpanie możliwości dalszego finansowania bieżącej działalności spółki oraz pozyskiwania gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych.

Odchodzenie od węgla – więcej korzyści niż kosztów
Naukowcy z Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu przeanalizowali wszystkie sektory energetyczne, w tym także transport, budynki, przemysł i rolnictwo, pod kątem opłacalności ekonomicznej. Wnioski są jednoznaczne: rezygnacja z wydobycia węgla daje globalny efekt oszczędności.

Część kopalni do zamknięcia
W Polsce mamy coraz mniejsze zapotrzebowanie na węgiel, m.in. z powodu koronawirusa oraz coraz cieplejszych zim. Maciej Bukowski, prezes Fundacji WiseEuropa twierdzi, że aby Polska Grupa Górnicza mogła funkcjonować, potrzebna będzie istotna redukcja zatrudnienia oraz wydobycia węgla.