Jak ochłodzić miasta?

Związane ze zmianami klimatu fale upałów są szczególnie dotkliwe dla mieszkańców miast ze względu na efekt miejskiej wyspy ciepła. Upały szkodzą nie tylko ludziom, lecz także środowisku, ponieważ urządzenia wykorzystywane do chłodzenia pomieszczeń zużywają dużo energii – m.in. z tego powodu 4 czerwca 2018 r. padł kolejny rekord zapotrzebowania na prąd w Polsce latem.

Istnieją jednak bardziej ekologiczne sposoby na obniżenie temperatury w budynkach niż klimatyzacja – pomóc mogą zielone dachy, odpowiednia izolacja budynków czy przeciwsłoneczne szyby w oknach.

Efektywność energetyczna budynków jest jedną z kategorii projektu ECO-MIASTO organizowanego przez Ambasadę Francji w Polsce oraz Centrum
UNEP/GRID-Warszawa. ECO-MIASTO jest realizowane we współpracy z RENAULT Polska, SAUR Polska, Grupą Saint-Gobain, Ceetrus Polska, DK Energy i TIRU – grupa Dalkia, a także WSPÓLNIE – Fundacją LafargeHolcim.

W wyniku zmian klimatu temperatura powietrza staje się coraz wyższa, zwiększa się też liczba bezdeszczowych dni w Polsce. Ostatnich kilkadziesiąt lat to najcieplejszy okres w historii pomiarów w Polsce*, a rekordowy był rok 2015. W centrach miast, charakteryzujących się zwartą zabudową, dodatkowym problemem jest tworzenie się miejskich wysp ciepła, czyli obszarów o wyższej temperaturze powietrza niż otaczające tereny.  
Upały stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi, zwłaszcza dzieci i osób starszych. Zbyt wysoka temperatura powietrza negatywnie wpływa też na wydajność pracowników. Nic dziwnego, że latem klimatyzatory w biurowcach czy sklepach często działają na pełnych obrotach, co wiąże się z dużym zużyciem energii elektrycznej. W nowoczesnych budynkach może być jednak chłodniej nawet bez stosowania klimatyzacji.

Zaczyna się od dachu

Dach jest szczególnie narażony na nagrzewanie się, ponieważ zwykle nic nie osłania go od promieni słonecznych. Jeśli jednak zostanie w odpowiedni sposób zagospodarowany, może chronić wnętrze budynku przed ciepłem. Na popularności zyskują obecnie tzw. zielone dachy, na których umieszcza się rośliny. Izolują one od ciepła, a poza tym mogą wpłynąć na poprawę gospodarki wodami opadowymi w mieście.
Znanym zwłaszcza z krajów śródziemnomorskich rozwiązaniem jest również malowanie dachów na biało. Działanie tej prostej metody opiera się na tym, że biały kolor odbija promienie słoneczne, co pozwala ograniczyć nagrzewanie się budynku.

Odizolować się od upału

Mogłoby się wydawać, że dobra izolacja budynku ma największe znaczenie zimą, kiedy zapobiega „uciekaniu” ciepła przez ściany. W rzeczywistości dzięki niej łatwiej jest również przetrwać gorące dni, bo wtedy jej działanie jest odwrotne – nie pozwala ciepłu dostać się do wewnątrz budynku. Dla lepszego efektu izolowane powinny być również kanały wentylacyjne i klimatyzacyjne.

Szkło przeciwsłoneczne

Większość nowoczesnych biurowców to budynki w znacznym stopniu przeszklone. Dzięki temu zapewniają użytkownikom dużą ilość światła dziennego, ale promienie słoneczne mogą również przyczyniać się do wzrostu temperatury w pomieszczeniach. Tego problemu można uniknąć dzięki zastosowaniu nowoczesnych przeszkleń, które zapewniają wysoki poziom transmisji światła do środka, jednocześnie chroniąc budynki przed słońcem. Przykładowo SGG COOL-LITE SKN (producent Saint-Gobain) to gama szkła przeciwsłonecznego z podwójną warstwą srebra i powłokami o znakomitych parametrach funkcjonalnych.

Konkurs ECO-MIASTO

Efektywność energetyczna budynków jest jedną z kategorii konkursu ECO-MIASTO, w ramach którego nagradzane są samorządy, które najlepiej realizują ideę zrównoważonego rozwoju miast. Uczestnicy konkursu do 10 września br. mogą przesyłać zgłoszenia także w kategoriach: mobilność zrównoważona, gospodarka wodna, gospodarka o obiegu zamkniętym oraz zieleń a powietrze. Formularze zgłoszeniowe są dostępne na stronie eco-miasto.pl Uroczyste wręczenie nagród w konkursie odbędzie się podczas konferencji INNOWACYJNE ECO-MIASTO, która odbędzie się w dniach 27-28 września w Warszawie.
 
* KLIMADA, Ministerstwo Środowiska