Transport morski: Po przepisach ograniczających emisję siarki Komisja zabiera się za CO2

Komisja Europejska chce zobowiązać armatorów, których statki zawijają do europejskich portów, do monitorowania emisji CO2 ze statków i corocznego ich raportowania.

Jest to kolejny etap, po wprowadzeniu przepisów ograniczających emisję siarki, wprowadzania systemu ETS (redukcji gazów cieplarnianych) w transporcie morskim. Nowe przepisy maja wejść 1 stycznia 2018 r.

Komisja Europejska przedłożyła dziś wniosek ustawodawczy, w którym wymaga, aby właściciele dużych statków korzystających z portów w UE monitorowali roczne emisji dwutlenku węgla (CO2) ze statków i sporządzali sprawozdania. Ponadto Komisja opublikowała komunikat, w którym przedstawiła swoją strategię zajęcia się kwestią emisji i ich ograniczenia, najlepiej poprzez działania na poziomie globalnym.

- Wyznaczamy dziś kurs ku zmniejszeniu emisji gazów cieplarnianych w sektorze morskim. Unijny system monitorowania przyniesie korzyści środowiskowe i gospodarcze dla sektora żeglugi morskiej poprzez zwiększenie przejrzystości w zakresie emisji i stworzenie zachęt dla właścicieli statków do ich ograniczania. Inicjatywa ta jest w pełni zgodna z najnowszymi wnioskami w sprawie globalnych norm w zakresie zużycia paliwa i środków rynkowych omawianych w ramach Międzynarodowej Organizacji Morskiej. Rzetelny system monitorowania, sprawozdawczości i weryfikacji emisji jest podstawowym warunkiem wstępnym dla rozpoczęcia w Europie i na świecie merytorycznych dyskusji na temat celów redukcji w tym sektorze - stwierdziła unijna komisarz ds. działań w dziedzinie klimatu, Connie Hedegaard.

Siim Kallas, wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej odpowiedzialny za mobilność i transport, powiedział: - Zdajemy sobie sprawę, że żegluga musi przyczyniać się do działania na rzecz zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych, najlepiej za pośrednictwem globalnych środków, które są najbardziej skuteczne w kategoriach gospodarczych i środowiskowych. W przypadku sektora globalnego, takiego jak transport morski, cel ten można osiągnąć najlepiej poprzez Międzynarodową Organizację Morską. Na podstawie przedstawionego dziś zarysu polityki Unia wraz ze światowymi partnerami będzie kontynuować działania w celu wypracowania kompleksowego międzynarodowego rozwiązania. Przedstawiony dziś wniosek stanowi istotny wkład w wysiłki Międzynarodowej Organizacji Morskiej na rzecz ograniczenia zużycia paliw i zwiększenia efektywności paliwowej statków za pomocą szeregu instrumentów, w tym środków technicznych i rynkowych.

Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego ma na celu stworzenie ogólnounijnych ram prawnych dla gromadzenia i publikowania zweryfikowanych rocznych danych dotyczących emisji CO2 ze wszystkich dużych statków (ponad 5 000 ton brutto), które korzystają z portów UE, niezależnie od tego, gdzie statki te są zarejestrowane.

Właściciele statków będą mieli obowiązek monitorowania i sporządzania sprawozdań dotyczących zweryfikowanej ilości CO2 emitowanego przez ich duże statki podczas rejsów do portów UE, z takich portów i między takimi portami. Właściciele będą również zobowiązani do dostarczenia innych określonych informacji, takich jak dane niezbędne dla obliczenia efektywności energetycznej statków.

Na pokładzie statków będzie musiał się znajdować dokument zgodności wydany przez niezależnego weryfikatora, a wymóg ten będzie podlegać kontroli przez organy państw członkowskich.

W zamierzeniu Komisji europejski system ma stać się elementem systemu światowego. Proponowane przepisy mają na celu stopniowe określenie światowych norm efektywności energetycznej dla eksploatowanych już statków, zgodnie z propozycją Stanów Zjednoczonych popartą przez innych członków Międzynarodowej Organizacji Morskiej. Przepisy UE zostałyby dostosowane do norm światowych w przypadku ustanowienia globalnego systemu.

Wniosek Komisji ma na celu zminimalizowanie obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw poprzez wykorzystanie przepisów dotyczących istniejących dokumentów i wyposażenia znajdującego się na statkach. Przedsiębiorstwa będą mogły wybrać metodykę monitorowania.

Z dokonanej przez Komisję oceny skutków wynika, że określony we wniosku ogólnounijny system monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRV) powinien doprowadzić do ograniczenia emisji CO2 z rejsów objętych zakresem rozporządzenia nawet o 2 proc. w stosunku do sytuacji bez zmian. System spowodować ma także ograniczenie kosztów netto dla właścicieli nawet o 1,2 mld euro rocznie w 2030 r.

Wniosek będzie teraz przedmiotem obrad w Parlamencie Europejskim i Radzie, których zgoda jest potrzebna, aby rozporządzenie weszło w życie.

Emisje z międzynarodowego transportu morskiego odpowiadają obecnie za 3% światowych emisji gazów cieplarnianych (GHG) i 4% emisji gazów cieplarnianych w UE. Komisja już wprowadziła przepisy, regulujące emisję gazów. Od 2015 roku, zgodnie z Dyrektywą siarkową, w basenie Morza Bałtyckiego, Północnego i Kanału La Manche statki będą musiały stosować paliwo niskosiarkowe. To oczywiście wiąże się z kosztami - nawet 5 mln dol. dodatkowych wydatków na eksploatację jednostki rocznie. Przepisy dyrektywy są krytykowane za pośrednie wspieranie portów południowej Europy.