Memorandum Katowickie.

Polska, Papieska i Francuska Akademię Nauk (CNRS) ogłosiły wspólnie Sygnatariusze memorandum nawołują do szybkiej dekarbonizacji wszystkich sektorów, nie później niż 2030r.

Dokument został ogłoszony na specjalnym sympozjum "Safeguarding Our Climate, Advancing Our Society” w obecności szefa delegacji watykańskiej na COP24 Bruno-Marie Duffe i Prymasa Polski abp Wojciecha Polaka. Wśród mówców był także Mario Molina, laureat Nobla za odkrycie dziury ozonowej, Nicholas Stern, bardzo ceniony współczesny ekonomista i wielu innych świetnych naukowców, duchownych i liderek.

pobierz dokument (pdf)

Memorandum katowickie

Deklaracja przyjęta przez wspólne sympozjum dotyczące zmian klimatu pn. “Safeguarding Our Climate, Advancing Our Society” (Troska o klimat, pomyślna przyszłość społeczeństw) 10 grudnia 2018

Polska  Akademia  Nauk, Papieska  Akademia Nauk  oraz Centre  Nationale  de  la Recherche   Scientifique (Narodowe  Centrum  Badań  Naukowych) zorganizowały wspólne sympozjum o nazwie “Safeguarding Our Climate, Advancing Our Society” w czasie   trwania   24- tej  sesji  Konferencji  Stron  Ramowej  Konwencji  Narodów Zjednoczonych   w   Sprawie   Zmian   Klimatu   (COP   24)   w   Katowicach.   Podczas sympozjum,  wybitni  naukowcy, intelektualiści i przywódcy duchowi sformułowali wspólny apel nawołujący do podjęcia szybkich kroków w celu powstrzymania zmian klimatu. Apel ten adresowany jest do wszystkich członków społeczności naukowych, kulturowych i duchowych. Oparty jest na wiedzy naukowej dostarczonej przez badania klimatologów i poczuciu  moralnego  zobowiązania do   zapewnienia ludzkości warunków do życia w naszym wspólnym domu.

Obecnie  dysponujemy  niepodważalnymi  dowodami  naukowymi  na  następujące zjawiska:

1. Ziemia  ulega  szybkiemu  ociepleniu - już obecnie średnia temperatura jest o 1°C wyższa w porównaniu z czasem sprzed gwałtownego rozwoju przemysłu;
2. emisja gazów cieplarnianych powstałych w wyniku działalności człowieka jest głównym czynnikiem wywołującym zmiany klimatu;
3. wiele ze spowodowanych w ten sposób zmian już dziś ma negatywny wpływ na społeczeństwo i może pogłębić problemy społeczne;
4. wciąż istnieje szansa na uniknięcie totalnego kryzysu klimatycznego. Jednak wraz z upływem czasu, bardzo szybko sięzmniejsza (patrz Piąty Raport Międzyrządowego Zespołu do spraw Zmian Klimatu).

Jeśli szansa ta całkiem przepadnie,  rozwój  ludzkości  zostanie  udaremniony,  a stosowanie paliw kopalnych, które w dużej mierze rozwój ten umożliwiło, stanie się naszym przekleństwem. Nie możemy do tego dopuścić.

Już dziś obserwujemy  wymieranie  gatunków i potencjalnie nieodwracalne  zmiany ekosystemów. Miliardy ludzi cierpią z powodu ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów, susze i powodzie. Jeśli nie podejmiemy szybkich i zakrojonych na szeroką skalę działań, podniesie się poziom morza, wystąpią braki wody pitnej i inne niekorzystne zjawiska, które zmuszą znaczne grupy ludzi do migracji lub pozbawią ich życia.

W reakcji na te zagrożenia, naukowcy i przywódcy duchowi apelują do poczucia moralnej  odpowiedzialności  każdego  mieszkańca  naszej  planety,  nawołując  do podjęcia działań, które zapewnią bezpieczne życie naszym dzieciom.

Społeczność międzynarodowa zebrana na COP 24 powinna potraktować ten apel z najwyższą powagą i przyczynić się do wdrożenia Porozumienia Paryskiego poprzez stworzenie  listy  uniwersalnych  zasad  działania,  realizowanych przez poszczególne kraje, dzięki którym globalne ocieplenie pozostałoby na poziomie znacznie poniżej 2°C.  Stabilny  klimat  jest  bezcennym  dobrem wspólnym,  które  umożliwia  życie wszystkich stworzeń na ziemi i do nich należy. Naukowcy, przywódcy duchowi i społeczeństwo obywatelskie muszą wspólnie zadbać o to dobro i uczynić wszystko, co w ich mocy, aby zapobiec chaosowi klimatycznemu.

Szybka dekarbonizacja wszystkich sektorów gospodarki jest niezbędna, aby zachować środowisko  naturalne w  takim  kształcie,  jaki  umożliwił  ludzkości  dotychczasowy rozwój i dobrobyt. Kluczowe znaczenie ma tutaj sektor energetyczny, ponieważ energię elektryczną i cieplną wytwarza się wciąż głównie poprzez spalanie paliw kopalnych – przede wszystkim węgla - co ma szkodliwy wpływ zarówno na klimat, jak i na zdrowie. Zwrot w stronę odnawialnych źródeł energii (OZE) jest więc koniecznością, która jest korzystna  dla  ludzi  i  gospodarki  nie  tylko  ze  względu  na  klimat.  Zapewnienie stabilności  klimatu  wymaga  jednak  przejścia  na  OZE  znacznie  szybciej,  niż wynikałoby to z czystej kalkulacji rynkowej.  

Ustalenia naszego sympozjum wyraźnie potwierdzają możliwość szybkiego przejścia na  OZE.  Zaprzestanie  użycia  paliw  kopalnych  niesie  ze  sobą  wiele  dodatkowych korzyści, takich jak poprawa czystości powietrza oraz stworzenie nowych miejsc pracy w  coraz  bardziej zdygitalizowanym świecie. Podstawą takich szybkich i głębokich transformacji gospodarki i stylu życia powinna stać się edukacja publiczna.

Zmiany klimatu pogłębiają istniejące nierówności społeczne. Ponadto, przejście do gospodarki niestanowiącej zagrożenia dla klimatu wiąże się w niektórych regionach z pewnymi  trudnościami.  Należy  takim  regionom  zapewnić  wsparcie  poprzez podzielenie się wiedzą, doświadczeniem, innowacjami i innymi zasobami.

Popieramy długofalowe działania, których liderem jest Unia Europejska,  zmierzające do całkowitego wyeliminowania paliw kopalnych. Plan „carbon law” (prawo węglowe) na mocy którego emisje będą zmniejszane co dekadę o połowę, stanowi wykonalne i jasne wytyczne działań. Ich kluczowym elementem jest decyzja odejścia od spalania węgla  najpóźniej  do  roku  2030,  co  stanowić  będzie  przykład  dla  wielu  państw zależnych od paliw kopalnych, również w biedniejszych regionach świata. To krok o wielkim znaczeniu, wytyczający drogę ku bezpieczeństwu klimatycznemu i przyszłości naszego społeczeństwa.

Katowice, 10 grudnia 2018, podczas szczytu COP 24