×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

16 listopada 2015
info
 

Koniec z polityką realną – czas na akcję Ende Gelände! Ale czy w Polsce?

W maju przyszłego roku planowana jest kolejna akcja bezpośrednia blokowania kopalni węgla brunatnego - Ende Gelände! Tym razem odbędzie się ona na terenie Łużyc po stronie niemieckiej.

W maju przyszłego roku planowana jest kolejna akcja bezpośrednia blokowania kopalni węgla brunatnego - Ende Gelände! Tym razem odbędzie się ona na terenie Łużyc po stronie niemieckiej. Organizatorzy liczą na solidarność grup z Polski, Czech oraz wschodnich Niemiec. Czy polscy ekolodzy przyłączą się do tej akcji?

Ruch ekologiczny działa w Polsce w wielu obszarach. Można uznać za sukces obecność kwestii ekologicznych w języku polityki oraz, że są one przedmiotem kalkulacji jeżeli chodzi o np. interes narodowy. Co więcej osoby zajmujące się dzisiaj w Polsce ekologią są bardzo często ekonomistami, prawnikami, politykami i całe szczęście. Jednak w tak profesjonalnym podejściu często brak miejsca na działania, dla których uzasadnieniem miałaby być logika serca. Zanika tez język etyki, który zastępowany jest analizami ekonomicznymi i prawnymi. Nie w tym rzecz, aby to krytykować. Czy jednak jest jeszcze nad Wisłą miejsce na akcje bezpośrednie? A jeżeli tak, to kogo one interesują i pociągają? W Niemczech gdzie praca u podstaw w zakresie ochrony środowiska została już dawno wykonana funkcjonuje dużo bogatsza grupa ekologów. Dla wielu osób, szczególnie tych zaangażowanych wcześniej w protesty anty-atomowe motywacją są takie wartości jak sprawiedliwość a metodą do jej egzekwowania obywatelskie nieposłuszeństwo. Właśnie na takiej bazie opiera się sam koncept akcji Ende Gelände, którego celem jest zwrócenie uwagi opinii publicznej na konieczność odejścia od węgla oraz ochrony klimatu. Teraz Ende Gelände miałaby się odbyć na terenie Łużyc po stronie niemieckiej. Miejsce nie jest przypadkowe – chodzi nie tylko o planowane kopalnie węgla brunatnego w Niemczech, ale też w Polsce. Czy polscy ekolodzy przyłączą się do tej akcji? Czy uda się stworzyć, jak zakładają organizatorzy, międzynarodową akcję na rzecz klimatu?

Akcja Ende Gelände odbyła się w 2015 r. w Nadrenii Północnej Westfalii. Towarzyszył temu obóz klimatyczny. Sama akcja polegała na wejściu na teren kopalni Garzweiler i symbolicznym zatrzymaniu koparek. Na chwilę wydobycie węgla w tym regionie ustało. Przez moment aktywiści broniący lasu Hambacher Forst mogli uznać, że nic mu nie zagraża. Na co dzień ten skrawek pięknego lasu znajduje się na liście miejsc, których dni są policzone. Zarówno las jak i kilka lokalnych miejscowości np. Immerath mają zostać pogrzebane w ziemi, ze względu na wydobycie węgla brunatnego. W samej tej akcji nie brały oficjalnie udziału duże organizacje ekologiczne. Ende Gelände jest bowiem aktem nielegalnym, nieposłusznym i wywołującym spore kontrowersje. Jednak trzeba przyznać, że wydarzenie to przyciągnęło uwagę i wywołało dyskusję, na którą polityków nie było stać od dawna. (Zobacz: https://www.youtube.com/watch?v=jB2sczFUkXQ) „Jeżeli politycy nie mogą zdecydować czy węgiel brunatny będzie nadal wydobywany, to my zrobimy to szybciej za nich” – mówią aktywiści. Akcja była szeroko komentowana w mediach. Pokazywano ludzi przywiązanych do szyn kolejowych, okupujących koparki, osoby w różnym wieku i wyglądzie.

Zorganizowanie tej akcji było olbrzymim wyzwaniem logistycznym. Planowana w maju akcja też jest nie lada wyzwaniem, ale na spotkaniu przygotowawczym w Lipsku 7 listopada nie długo dyskutowano, „czy”, raczej mowa była „jak”. Łużyce zostały wybrane z powodów politycznych i strategicznych. Dużo łatwiej przygotować bowiem to wydarzenie na terenie już znanym i cały czas okupowanym (Hambacher Forst). Na terenie Niemiec zachodnich tradycje aktywizmu ekologicznego mają długą tradycję i obecnie zasilają go również osoby z ruchu anty-atomowego. Łużyce są inne. Nie wiadomo nawet, czy aktywiści będą mieli miejsce na zorganizowanie obozu. Podczas spotkania w Lipsku czuć było podział na wschód, zachód i oczywiście Berlin. Jedna kwestia od razu rzucała się w oczy – poza licznie przybyłą grupą z Berlina, Niemcy wschodnie a w zasadzie Łużyce reprezentowała tylko jedna osoba – Thomas Burhardt z Klinger Runde. Z Polski obecna była Hanna Schudy (EKO-UNIA, DAS). W spotkaniu wzięło jednak udział 170 osób! Polska, Łużyce oraz Czechy były jednak wymieniane jako elementy kluczowe planowanego wydarzenia. Wydaje się zatem, że czas najwyższy, aby rozpocząć w Polsce debatę a może nawet przygotowania do samej akcji, ponieważ planowana jest ona na maj 2016.

Decyzja o zorganizowaniu akcji w tym terminie i miejscu wiąże się również z tym, że w przyszłym roku planowana jest sprzedaż przez koncern Vattenfall branży węgla brunatnego na terenie Łużyc. O tym komu i za ile Vattenfall sprzeda branżę zadecyduje szereg czynników, m.in. decyzja rządu szwedzkiego. Aktywiści mają zamiar zakomunikować jasny sygnał – nie ma akceptacji dla inwestycji w węgiel brunatny. W kontekście procesu dezinwestycji (w firmy czerpiące zyski na paliwach kopalnych), który już rozpoczął się na świecie, brak akceptacji obywatelskiej powiązany zostanie dodatkowo z ryzykiem kapitałowym. Jest nadzieja, że komunikat ten może wpłynąć na ostateczną decyzję odnośnie węgla brunatnego na terenie Łużyc. Wiązać się to będzie z przyszłością ludzi pochodzących z tego regionu. Motywacją dla wielu lokalnych inicjatyw nie są jednak tak ogólne kwestie jak ochrona klimatu, ale walka o dom rodzinny i ojczyste strony.

Już na tym etapie można więc zadać pytanie – czy organizacje lokalne przyłączą się do akcji? Niepewności i niuanse zostały już zidentyfikowane i wyrażone. Zdaniem organizatorów, sama akcja Ende Gelände nie jest ruchem wpisującym się w „Realpolitik” – nie chodzi tu o dyskusje z politykami i o wpisywanie się w istniejącą koniunkturę ale o akcję bezpośrednią, która może dać lokalnym mieszkańcom więcej odwagi a nawet kreatywności. Można było nawet odnieść wrażenie, że obawy wyrażane w Lipsku przez grupy ze wschodu traktowane były przez aktywistów z dystansem. Prawdopodobnie decydowała o tym różnica wieku, odmienne miejsce pochodzenia, ale może też doświadczenie. Licznym organizacjom łużyckim chodzi bowiem o stopniowe odejście od węgla następujące w atmosferze wzajemnego poszanowania, ale też kompromisu. Z kolei aktywiści kierują się zasadą – nie ma kompromisu w obronie matki ziemi. Wydaje się, że połączenie tych dwu a nawet więcej strategii mogłoby być owocne i przyczyniłoby się do nieoczekiwanego zwrotu w działaniach sprzeciwiających się inwestycjom węglowym. Czy tak się stanie, na razie nie wiadomo.

Aktywiści Ende Gelände myślą więc globalne i działają bezkompromisowo, natomiast lokalne inicjatywy są raczej ostrożne. Nie mniej w obu wypadkach chodzi o zatrzymanie budowy nowych odkrywek oraz o komunikowanie problemów finansowych i społecznych z tym związanych. „Kto kupuje kopalnie, kupuje protest” – mówią aktywiści. Ważne zatem, aby jeszcze mocniej podkreślić, że inwestycja w węgiel brunatny jest nieekonomiczna, niepewna a nawet nieatrakcyjna pod względem wizerunkowym. Celem planowanej akcji jest m.in. to, aby potencjalny nabywca jak najszybciej się rozmyślił. Na terenie Łużyc jest mnóstwo organizacji, które organizują się pod hasłem odejścia od węgla. Zdaniem aktywistów z Niemiec zachodnich, ich praca obejmuje też dialog z Vattenfallem. Chodzi im raczej o kooperacje niż konfrontację. Według pierwszych sygnałów, ze strony organizacji łużyckich istnieje jednak mała wola, aby wziąć udział w akcji bezpośredniej, nawet jeżeli mówimy o osobach prywatnych. Stąd warto przytoczyć list otwarty łużyckich organizacji odnośnie planowanej akcji, której celem jest zatrzymanie wydobycia węgla brunatnego: „Niżej podpisane inicjatywy łużyckie wspierają organizacje z całych Niemiec opowiadające się za odejściem od węgla brunatnego. Pomimo wciąż dużych wpływów lobby węglowego, w ciągu ostatnich lat udało nam się podkreślać wagę odchodzenia od węgla brunatnego. Zdołaliśmy również wykazać brak uzasadnienia dla nowych kopalni węgla brunatnego (Welzow Süd, Nochten 2, Jänschwalde nord, Begenz Ost, Spremberg ost, Gubin-Brody).

Jednakże uważamy, że odejście od węgla powinno być procesem stopniowym, aby można go było przeprowadzić dobrze pod względem społecznym i ekologicznym.

Nie będziemy zatem nawoływać ani mobilizować do działania na rzecz natychmiastowego odejścia od węgla.

Zgadzamy się, że akcja Ende Gelände w sierpniu 2015 w Nadrenii okazała się sukcesem ruchu antywęglowego. Uważamy jednak, że akcja zajmowania kopalni przez setki aktywistów nie będzie decydująca dla odejścia od węgla. Raczej jesteśmy zdania, że potrzeba jest wsparcia i wzmocnienia samego ruchu opowiadającego się za odejściem od węgla. W istocie sam omawiany ruch istnieje od lat. Zostało złożonych wiele spraw w sądach oraz zarzutów wobec planu węgla brunatnego Welzow Süd. Nie zapominajmy też o sukcesie jaki przyniósł „Łańcuch Ludzi”.

Podpisano w Atterwasch 31.10.2015

  • Allianz für Welzow
  • Arbeitskreis Agenda 21 Schenkendöbern
  • Bauerbund Brandenburg
  • Bündnis Heimat und Zukunft in Brandenburg
  • Bündnis Strukturwandel jetzt – kein Nochten II
  • BUND Ostgruppe Proschim
  • Grüne Liga Umweltgruppe Cottbus
  • Grüne Zukunft Welzow
  • Gegen neue Tagebaue – Pro Heimat
  • Evangelische Kirchgemeinde Region Guben
  • Klinger Runde“

Podsumowując: Skoro bliskość Polski oraz specyficzna postawa polskiego rządu dotycząca polityki energetycznej jest jednym z czynników decydujących dla organizatorów pod względem wyboru miejsca akcji, to czas zapytać stronę Polską i polskie organizacje czy będą chciały współpracować podczas organizacji i w trakcie akcji Ende Gelände w maju 2016? „Łańcuch Ludzi” w sierpniu 2014 r. okazał się sukcesem i dodał wielu siły i odwagi. Thomas Burhardt z Klinger Runde twierdzi: „Właśnie takie akcje jak „Łańcuch Ludzi” są ważne dla mieszkańców Łużyc. Nie mogę nikogo namawiać, aby wziął udział w nielegalnej akcji ( Ende Gelände- przyp. autorki). Uważam, że Łużyce nie są wystarczająco dojrzałe do takich akcji. Aktywiści przyjadą i odjadą a my tu zostaniemy z problemami. Oczekuję od nich, że przygotują środki zaradcze na wypadek, gdyby sytuacja pogorszyła i tak już napiętą atmosferę. Chcemy dyskusji a nie eskalacji problemu”. Z drugiej jednak strony słychać głosy:„Sygnał musi przyjść z dołu, od nas, z akcji bezpośredniej. Politycy nie robią wystarczająco dużo dla zatrzymania wydobycia węgla. Dlatego mi im w tym pomożemy”. Jak widać zdania są podzielone. Czuć też zderzenie, metaforycznie rzecz ujmując, serca i rozumu. Ciekawe jak wobec tego dylematu podejdą Polacy. Następne spotkanie dotyczące planowanej akcji odbędzie się w Berlinie w sobotę 28.11 od godziny 9:00.

Hanna Schudy

 

 

 

 

 

 

 

 

info

 1. Energetyka elektroprosumencka lepsza dla Bogatyni niż Turów i korporacycjne OZE  2. Czy kopalnia działa czy jest zamknięta?  3. Węgiel w Turowie, (...)
czytaj całość
  odkrywki Polska
Rząd PiS w przypadku Turowa wybrał kampanię antyczeską i antyunijną oraz pseudopatriotyzm węglowy. Zapłaciliśmy (...)
czytaj całość
31 sierpnia Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozstrzygnie o zgodności z prawem decyzji środowiskowej, (...)
czytaj całość
Naczelny Sąd Administracyjny przesunął do 18 lipca br. termin ogłoszenia orzeczenia ws. zażalenia PGE, (...)
czytaj całość
czytaj całość

  subskrybuj newslettery eko.org.pl

subskrybuj newsletter
czytaj najnowszy
newsletter  
  przeglądaj archiwum
  subskrybuj newsletter
  zrezygnuj z subskrybcji
subskrybuj newsletter
czytaj najnowszy
newsletter  
  przeglądaj archiwum
  subskrybuj newsletter
  zrezygnuj z subskrybcji
subskrybuj newsletter
czytaj najnowszy
newsletter  
  przeglądaj archiwum
  subskrybuj newsletter
  zrezygnuj z subskrybcji
czytaj całość
Dotychczasowa koncesja wygasa w kwietniu 2020 r. Pozwolenie na kontynuację wydobycia zostało przyznane na podstawie przepisów Prawa geologicznego i górniczego.
czytaj całość
Dwaj wybitni eksperci wskazują min, że przejście z węgla brunatnego na OZE daje od 2 do 3 razy więcej miejsc (...)
czytaj całość
Solidarność międzynarodowa pilnie potrzebna! Koncern PGE chce uzyskać koncesję na wydobycie węgla. Istnieje poważna groźba utraty wody pitnej dla blisko (...)
czytaj całość
Po trwającej dekadę walce mieszkańców gmin Gubin i Brody wspieranych przez organizacje ekologiczne, w tym Greenpeace, jest znacząca decyzja o (...)
czytaj całość
więcej
2019-08-02
Nieposłuszeństwo w imię dobra wspólnego. Kontrowersje po Obozie dla Klimatu
2019-08-01
wykazHomeDM - okno duze + okna mniejsze
2019-07-08
W Gminie Brody świętowano 10-lecie referendum lokalnego w sprawie kopalni (...)
2019-04-02
Transformacja energetyczna regionu konińskiego – raport IBS. List otwarty
2019-01-21
Polityka klimatyczno-energetyczna w krajach Grupy Wyszehradzkiej
2018-10-03
Węgiel brunatny w XXI wieku – zwyczajny biznes czy katastrofa?
2017-12-15
Oczkowice: straty przewyższą wartość węgla
2017-10-11
Kopalnia chce wydać 12 milionów. Za węgiel przepompują wodę?
2017-08-26
*Czerwona linia* na znak protestu antyodkrywkowego w Niemczech
2017-06-24
Kilka fotek z Bułgarii
2017-06-19
Druga uzasadniona opinia KE w sprawie odkrywki Tomisławice
2017-06-15
KE ponownie upomina Polskę w sprawie odkrywki Tomisławice
2017-06-15
Konferencja Zielonych: Transformacja energetyczna racją stanu Polski
2017-06-12
„Transformacja polskiego rynku energii elektrycznej - czas na strategiczne decyzje”
2017-04-06
W Niemczech rezygnują z odkrywek a u nas?
2017-03-30
Ziemia kontra węgiel
2017-03-04
Wpływ zbiornika jeziorsko na obszary prawem chronionej przyrody
2016-12-04
"ZE PAK czy rzepak? raport Fundacja "Rozwój TAK - Odkrywki (...)
2016-12-04
List Otwarty Koalicji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE"
2016-12-04
Akcja "Złoczew"
2016-11-21
Odpowiedź na interpelację nr 6901 w sprawie odkrywki Ościsłowo
2016-11-13
Wójt gminy Rząśnia: Projekt ustawy o Polskiej Służbie Geologicznej
2016-11-08
Stowarzyszenie „TAK – dla Kopalni Złoczew”.
2016-10-11
Elektrownia i kopalnia w Gubinie? PGE czeka na koncesję
2016-10-03
Czas rezygnować ze starych technologii.
2016-09-25
Szkoły w gminach Gubin i Brody zostały prosumentami
2016-08-26
Mieszkańcy Wielkopolski nie chcą kopalni odkrywkowej. Protestowali w Warszawie
2016-08-24
Okłamiecie? Okłamiemy!
2016-08-02
Raport *Węgiel brunatny - początek końca?*
2016-07-27
Wielkopolska walczy z kopalniami węgla brunatnego
2016-07-22
Odkrywkowy raj. Tam PGE zbuduje nowe kopalnie
2016-07-15
Debata "Węgiel – surowiec samych superlatywów? Trendy globalne"
2016-07-15
KOPCIE PIŁKĘ A NIE WĘGIEL!
2016-06-20
Apel do premier B. Szydło o okrągły stół dla węgla (...)
2016-06-03
Nationale Nederlanden - cichy sponsor brudnej energii w Polsce
2016-05-17
Zapraszamy na warsztat dla dziennikarzy obywatelskich!
2016-05-17
10 maja 2016 - protest w Warszawie
2016-05-12
Solidarność chce kopalni w Gubinie
2016-02-22
Czeski minister środowiska dopytuje o Turów i Bogatynię
2016-01-04
Marsz przeciwko odkrywkom
2015-12-28
Solorz do roboty za 1500 zł
2015-12-16
Wielkopolska – spichlerz Polski zamieni się w pustynię?
2015-11-19
Prezydent Andrzej Duda przeciwko kopalni odkrywkowej węgla brunatnego!
2015-11-16
Koniec z polityką realną – czas na akcję Ende Gelände! (...)
2015-11-07
Greenpeace wyłączony z zakupu kopalń Vattenfalla
2015-11-05
Czy lubuski RDOŚ zgodzi się na kopalnię odkrywkową?
2015-10-11
Przedstawicielka PGE w TV Regionalnej zapowiada budowę kopalni za dwa (...)
2015-10-11
Co dalej z elektrownią i kopalnią? Samorządowcy są pełni obaw
2015-09-09
Kopalnia odkrywkowa na rolniczej Wielkopolsce ?
2015-09-07
Konkurs: Jak żyć w cieniu odkrywki?
2015-08-18
Rolnicy nie będą musieli co roku przedłużać umów dzierżawy gruntów
2015-08-16
Relacja: Obóz klimatyczny w Nadrenii
2015-08-10
Trupią głową przeciwko węglowi brunatnemu
2015-08-05
Dzieje się w Niemczech!
2015-07-09
Kolejne ćwierć miliona złotych w ... Analizę.
2015-07-03
strategia dla gminy Babiak
2015-07-03
ŚLESIN. Referendum w sprawie nowej odkrywki?
2015-06-29
Niemcy: zatrzymanie przesiedleń pod kopalnię odkrywkową
2015-06-24
Niemieckie Odkrywki
2015-06-12
Zróbcie cokolwiek, póki jeszcze jesteście! - apelują rolnicy.
2015-05-22
konferencja:
2015-05-18
Polemika: Dziadek do Marszałek Polak: kopalnia odkrywkowa nie jest (...)
2015-05-18
Marszałek Polak do Dziadek: Nie tylko lasy i jeziora, ale (...)
2015-05-17
Co się stanie jeżeli Niemcy wyłączą ponad połowę elektrowni na (...)
2015-05-15
Koncern Vattenfall poirytowany prowokacją medialną w wydaniu berlińskiego kolektywu PENG!
2015-05-04
Relacja: Anti-Kohle-Menschenkette 2015
2015-04-20
Parlament Europejski wezwie polski rząd do wyjaśnień w sprawie odkrywki
2015-04-08
Zarządzenie zastępcze w prawie geologicznym i górniczym
2015-04-08
TVP INFO: Protest przeciw odkrywce w gminach południowej Wielkopolski
2015-04-08
Rolnicy nie chcą kopalni węgla brunatnego
2015-02-21
wycofywanie aktywów z firm wydobywających i wykorzystujących paliwa kopalne
2015-02-04
Kopalnia odkrywkowa w Wielkopolsce?
2014-12-06
Vattenfall pozbywa się węgla brunatnego
2014-12-02
Węglowa schizofrenia Niemiec
2014-12-01
Wstrząsy w woj. łódzkim
2014-11-09
Gdzie diabeł nie może, tam DZIADEK pośle!
2014-11-09
"Ekoterrorystka" na liście PiS
2014-11-08
W temacie spotkania zwolenników kopalni z ministrem PIechocińskim w dniu (...)
2014-10-09
Jest wyrok NSA w sprawie odkrywki Tomisławice. Korowód koncesyjny jeszcze (...)
2014-09-20
Interpelacja posła Sługockiego w sprawie koncesji na wydobycie złóż węgla (...)
2014-09-19
J. Kubicki: Ostro o *utracie* ważnych w regionie inwestycji
2014-09-03
St. Iwan: Kompleks energetyczny będzie. W czyim interesie działają ekolodzy? (...)
2014-08-24
Łańcuch Ludzi przeciwko kopalni odkrywkowej - relacja
2014-08-15
Stop odkrywce
2014-07-26
RZECZ KROTOSZYŃSKA: Są przeciwko kopalni
2014-07-21
Przeciw odkrywkom
2014-07-14
Złoża węgla brunatnego w Polsce
2014-07-09
Czy górnictwo węgla brunatnego przeżyje?
2014-07-07
demonstracja 8 lipca
2014-07-07
Odkrywki- wyschnięte studnie, pękające ściany
2014-07-04
Anna Białoszewska : Atterwasch – opowieść o walce
2014-05-26
Tusk: budowa kopalni Gubin-Brody to odległa przyszłość
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej