×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

8 kwietnia 2015
info
 

Zarządzenie zastępcze w prawie geologicznym i górniczym

– przykład nieprzemyślanej, niejednoznacznej regulacji oraz jej konsekwencje

Czym jest zarządzenie zastępcze?

Zarządzenie jest aktem nadzorczym, za pomocą którego wojewoda może ingerować w kompetencje planistyczne gminy, gdy ta nie dopełni spoczywającego na niej obowiązku wprowadzenia do studium obszarów udokumentowanych złóż kopalin. Gmina powinna zrobić to w terminie 2 lat od dnia zatwierdzenia dokumentacji geologicznej a w przypadku złóż udokumentowanych przed wejściem w życie ustawy – w terminie 2 lat od daty wejścia w życie, tj. od 1 stycznia 2012 r. Jeżeli gmina nie dopełni tego obowiązku we wskazanym terminie, właściwy wojewoda wprowadza obszar udokumentowanego złoża kopaliny do studium, wydając w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Kosztami wprowadzenia zmian do studium obciążona zostaje gmina. Należy podkreślić, że nie jest to uprawnienie, a obowiązek wojewody, któremu za zwłokę w wydaniu zarządzenia w pewnych wypadkach grozi kara.

Tryb wprowadzania zmian do studium przez wojewodę.

Zagadnieniem budzącym najwięcej kontrowersji jest tryb, w jakim wojewoda wprowadza zmiany do studium. Według jednego z poglądów wojewoda niejako przejmuje na siebie kompetencje planistyczne gminy i działa w jej zastępstwie. Cała procedura powinna zatem przebiegać zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.), a zarządzenia wojewody zastępować mają uchwały rady gminy. Postępowanie takie jest kosztowne i długotrwałe, ale gwarantuje społeczności lokalnej możliwość aktywnego w nim udziału.

Z drugiej strony wojewoda może wydać zarządzenie niejako bez ostrzeżenia, bez uprzedniego zawiadomienia gminy o swoich zamiarach i wezwania jej do podjęcia wymaganych prawem działań. Pojawia się zatem pytanie, czy nie jest to zbyt krzywdzące dla gminy. Co więcej takie rozwiązanie wydaje się stać w sprzeczności z prawem, ponieważ art. 96 i 208 p.g.g. nie zawierają odesłania do u.p.z.p. a jedynie do odpowiedniego stosowania przepisów ustawy o samorządzie gminnym (u.s.g.).  Ta druga ustawa daje wojewodzie prawo wydawania zarządzeń zastępczych, ale w sprawach zupełnie niezwiązanych z planowaniem przestrzennym (w sprawach personalnych, patrz art. 98a u.s.g.).

Stosowanie przepisów, które odnoszą się do kompletnie innej kwestii nastręcza poważne trudności, np. u.s.g. nakłada na wojewodę obowiązek wezwania gminy do podjęcia odpowiedniego aktu w terminie 30 dni. Dopiero po bezskutecznym upływie tego terminu wojewoda ma prawo wydać zarządzenie zastępcze. Jednakże gmina nie jest w stanie w ciągu 30 dni przeprowadzić postępowania w sprawie zmiany studium, dlatego wyznaczenie jej tak krótkiego terminu jest pozbawione sensu. Ponadto w tej procedurze nie ma miejsca na jakikolwiek udział społeczny.

O zamieszaniu jakie zapanowało w urzędach wojewódzkich najlepiej świadczy fakt, że Wojewoda Lubuski w 2014 r. zapoczątkował procedurę wprowadzenia obszarów złóż do studiów gmin Gubin, Brody i Bytom Odrzański stosując odpowiednio procedurę z u.p.z.p., tj. wydając najpierw zarządzenie zastępcze w sprawie przystąpienia do zmiany studium (odpowiednik uchwały rady gminy wszczynającej procedurę planistyczną), podczas gdy Wojewoda Śląski podejmując te same działania w sprawie gminy Łazy wprost zastosował przepisy u.s.g., tj. wezwał gminę do zmiany studium w terminie 30 dni, a następnie wprowadził złoża do studium wydając w tej sprawie jedno zarządzenie zastępcze.

Co więcej, zarządzenie  zastępcze Wojewody Lubuskiego zostało zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, który rozpatrując skargę w ogóle nie dostrzegł problemu i nie analizował czy wybrana przez wojewodę procedura ma oparcie w prawie. Wyrokiem z dn. 04.02.2015 r., sygn. II SA/Go 340/14 WSA oddalił skargę, obecnie Fundacja Frank Bold przygotowuje w tej precedensowej sprawie skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wyrok NSA powinien rzucić światło na omawianą kwestię, ale nie należy się go spodziewać wcześniej, niż za półtora roku.

Jakie zmiany może wprowadzić wojewoda zarządzeniem zastępczym?

Należy podkreślić, że wojewoda wydając zarządzenie zastępcze przewidziane przepisami p.g.g. może zmienić studium jedynie w części dotyczącej uwarunkowań. Pod żadnym pozorem nie może ingerować w kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy.

W kompetencji wojewody leży zatem wprowadzenie do studium informacji o udokumentowanym (a więc obiektywnie istniejącym) złożu kopaliny, nie może on jednak narzucić gminie sposobu zagospodarowania danego obszaru, tj. np. eksploatacji złóż. Określanie kierunków zagospodarowania pozostaje wyłącznie w rękach władz gminy. Nie można jednak wykluczyć, że niektórzy wojewodowie, działając na zlecenie władz centralnych, będą próbowali ingerować we władztwo planistyczne gminy w większym stopniu, niż pozwalają na to przepisy prawa.

Podsumowanie

Zgodnie z u.p.z.p. wyłączną kompetencję do uchwalania studium i planów miejscowych posiada rada gminy. Możliwość wkraczania w te kompetencje przez inne organy, a w szczególności organy administracji rządowej, powinna być bardzo ograniczona. Przepisy dające wojewodom prawo ingerencji we władztwo planistyczne gminy powinny być sformułowane w sposób jednoznaczny, nie pozostawiający cienia wątpliwości co do trybu wprowadzania i zakresu tej ingerencji. Tymczasem art. 96 i 208 p.g.g. zostały przez ustawodawcę sformułowane w sposób niejednoznaczny, niekompletny i niezrozumiały. Skutkiem tego są konflikty, spory sądowe, zamieszanie w urzędach i ostatecznym rozrachunku – marnowanie środków publicznych.

Osoby szerzej zainteresowane sprawą zapraszamy do zapoznania się z treścią zarządzeń zastępczych Wojewody Lubuskiego – LINK oraz Wojewody Śląskiego – LINK , jak również z treścią wyroku WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dn. 04.02.2015 r., sygn. II SA/Go 340/14 na stronie http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.

info

 1. Energetyka elektroprosumencka lepsza dla Bogatyni niż Turów i korporacycjne OZE  2. Czy kopalnia działa czy jest zamknięta?  3. Węgiel w Turowie, (...)
czytaj całość
  odkrywki Polska
Rząd PiS w przypadku Turowa wybrał kampanię antyczeską i antyunijną oraz pseudopatriotyzm węglowy. Zapłaciliśmy (...)
czytaj całość
31 sierpnia Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozstrzygnie o zgodności z prawem decyzji środowiskowej, (...)
czytaj całość
Naczelny Sąd Administracyjny przesunął do 18 lipca br. termin ogłoszenia orzeczenia ws. zażalenia PGE, (...)
czytaj całość
czytaj całość

  subskrybuj newslettery eko.org.pl

subskrybuj newsletter
czytaj najnowszy
newsletter  
  przeglądaj archiwum
  subskrybuj newsletter
  zrezygnuj z subskrybcji
subskrybuj newsletter
czytaj najnowszy
newsletter  
  przeglądaj archiwum
  subskrybuj newsletter
  zrezygnuj z subskrybcji
subskrybuj newsletter
czytaj najnowszy
newsletter  
  przeglądaj archiwum
  subskrybuj newsletter
  zrezygnuj z subskrybcji
czytaj całość
Dotychczasowa koncesja wygasa w kwietniu 2020 r. Pozwolenie na kontynuację wydobycia zostało przyznane na podstawie przepisów Prawa geologicznego i górniczego.
czytaj całość
Dwaj wybitni eksperci wskazują min, że przejście z węgla brunatnego na OZE daje od 2 do 3 razy więcej miejsc (...)
czytaj całość
Solidarność międzynarodowa pilnie potrzebna! Koncern PGE chce uzyskać koncesję na wydobycie węgla. Istnieje poważna groźba utraty wody pitnej dla blisko (...)
czytaj całość
Po trwającej dekadę walce mieszkańców gmin Gubin i Brody wspieranych przez organizacje ekologiczne, w tym Greenpeace, jest znacząca decyzja o (...)
czytaj całość
więcej
2019-08-02
Nieposłuszeństwo w imię dobra wspólnego. Kontrowersje po Obozie dla Klimatu
2019-08-01
wykazHomeDM - okno duze + okna mniejsze
2019-07-08
W Gminie Brody świętowano 10-lecie referendum lokalnego w sprawie kopalni (...)
2019-04-02
Transformacja energetyczna regionu konińskiego – raport IBS. List otwarty
2019-01-21
Polityka klimatyczno-energetyczna w krajach Grupy Wyszehradzkiej
2018-10-03
Węgiel brunatny w XXI wieku – zwyczajny biznes czy katastrofa?
2017-12-15
Oczkowice: straty przewyższą wartość węgla
2017-10-11
Kopalnia chce wydać 12 milionów. Za węgiel przepompują wodę?
2017-08-26
*Czerwona linia* na znak protestu antyodkrywkowego w Niemczech
2017-06-24
Kilka fotek z Bułgarii
2017-06-19
Druga uzasadniona opinia KE w sprawie odkrywki Tomisławice
2017-06-15
KE ponownie upomina Polskę w sprawie odkrywki Tomisławice
2017-06-15
Konferencja Zielonych: Transformacja energetyczna racją stanu Polski
2017-06-12
„Transformacja polskiego rynku energii elektrycznej - czas na strategiczne decyzje”
2017-04-06
W Niemczech rezygnują z odkrywek a u nas?
2017-03-30
Ziemia kontra węgiel
2017-03-04
Wpływ zbiornika jeziorsko na obszary prawem chronionej przyrody
2016-12-04
"ZE PAK czy rzepak? raport Fundacja "Rozwój TAK - Odkrywki (...)
2016-12-04
List Otwarty Koalicji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE"
2016-12-04
Akcja "Złoczew"
2016-11-21
Odpowiedź na interpelację nr 6901 w sprawie odkrywki Ościsłowo
2016-11-13
Wójt gminy Rząśnia: Projekt ustawy o Polskiej Służbie Geologicznej
2016-11-08
Stowarzyszenie „TAK – dla Kopalni Złoczew”.
2016-10-11
Elektrownia i kopalnia w Gubinie? PGE czeka na koncesję
2016-10-03
Czas rezygnować ze starych technologii.
2016-09-25
Szkoły w gminach Gubin i Brody zostały prosumentami
2016-08-26
Mieszkańcy Wielkopolski nie chcą kopalni odkrywkowej. Protestowali w Warszawie
2016-08-24
Okłamiecie? Okłamiemy!
2016-08-02
Raport *Węgiel brunatny - początek końca?*
2016-07-27
Wielkopolska walczy z kopalniami węgla brunatnego
2016-07-22
Odkrywkowy raj. Tam PGE zbuduje nowe kopalnie
2016-07-15
Debata "Węgiel – surowiec samych superlatywów? Trendy globalne"
2016-07-15
KOPCIE PIŁKĘ A NIE WĘGIEL!
2016-06-20
Apel do premier B. Szydło o okrągły stół dla węgla (...)
2016-06-03
Nationale Nederlanden - cichy sponsor brudnej energii w Polsce
2016-05-17
Zapraszamy na warsztat dla dziennikarzy obywatelskich!
2016-05-17
10 maja 2016 - protest w Warszawie
2016-05-12
Solidarność chce kopalni w Gubinie
2016-02-22
Czeski minister środowiska dopytuje o Turów i Bogatynię
2016-01-04
Marsz przeciwko odkrywkom
2015-12-28
Solorz do roboty za 1500 zł
2015-12-16
Wielkopolska – spichlerz Polski zamieni się w pustynię?
2015-11-19
Prezydent Andrzej Duda przeciwko kopalni odkrywkowej węgla brunatnego!
2015-11-16
Koniec z polityką realną – czas na akcję Ende Gelände! (...)
2015-11-07
Greenpeace wyłączony z zakupu kopalń Vattenfalla
2015-11-05
Czy lubuski RDOŚ zgodzi się na kopalnię odkrywkową?
2015-10-11
Przedstawicielka PGE w TV Regionalnej zapowiada budowę kopalni za dwa (...)
2015-10-11
Co dalej z elektrownią i kopalnią? Samorządowcy są pełni obaw
2015-09-09
Kopalnia odkrywkowa na rolniczej Wielkopolsce ?
2015-09-07
Konkurs: Jak żyć w cieniu odkrywki?
2015-08-18
Rolnicy nie będą musieli co roku przedłużać umów dzierżawy gruntów
2015-08-16
Relacja: Obóz klimatyczny w Nadrenii
2015-08-10
Trupią głową przeciwko węglowi brunatnemu
2015-08-05
Dzieje się w Niemczech!
2015-07-09
Kolejne ćwierć miliona złotych w ... Analizę.
2015-07-03
strategia dla gminy Babiak
2015-07-03
ŚLESIN. Referendum w sprawie nowej odkrywki?
2015-06-29
Niemcy: zatrzymanie przesiedleń pod kopalnię odkrywkową
2015-06-24
Niemieckie Odkrywki
2015-06-12
Zróbcie cokolwiek, póki jeszcze jesteście! - apelują rolnicy.
2015-05-22
konferencja:
2015-05-18
Polemika: Dziadek do Marszałek Polak: kopalnia odkrywkowa nie jest (...)
2015-05-18
Marszałek Polak do Dziadek: Nie tylko lasy i jeziora, ale (...)
2015-05-17
Co się stanie jeżeli Niemcy wyłączą ponad połowę elektrowni na (...)
2015-05-15
Koncern Vattenfall poirytowany prowokacją medialną w wydaniu berlińskiego kolektywu PENG!
2015-05-04
Relacja: Anti-Kohle-Menschenkette 2015
2015-04-20
Parlament Europejski wezwie polski rząd do wyjaśnień w sprawie odkrywki
2015-04-08
Zarządzenie zastępcze w prawie geologicznym i górniczym
2015-04-08
TVP INFO: Protest przeciw odkrywce w gminach południowej Wielkopolski
2015-04-08
Rolnicy nie chcą kopalni węgla brunatnego
2015-02-21
wycofywanie aktywów z firm wydobywających i wykorzystujących paliwa kopalne
2015-02-04
Kopalnia odkrywkowa w Wielkopolsce?
2014-12-06
Vattenfall pozbywa się węgla brunatnego
2014-12-02
Węglowa schizofrenia Niemiec
2014-12-01
Wstrząsy w woj. łódzkim
2014-11-09
Gdzie diabeł nie może, tam DZIADEK pośle!
2014-11-09
"Ekoterrorystka" na liście PiS
2014-11-08
W temacie spotkania zwolenników kopalni z ministrem PIechocińskim w dniu (...)
2014-10-09
Jest wyrok NSA w sprawie odkrywki Tomisławice. Korowód koncesyjny jeszcze (...)
2014-09-20
Interpelacja posła Sługockiego w sprawie koncesji na wydobycie złóż węgla (...)
2014-09-19
J. Kubicki: Ostro o *utracie* ważnych w regionie inwestycji
2014-09-03
St. Iwan: Kompleks energetyczny będzie. W czyim interesie działają ekolodzy? (...)
2014-08-24
Łańcuch Ludzi przeciwko kopalni odkrywkowej - relacja
2014-08-15
Stop odkrywce
2014-07-26
RZECZ KROTOSZYŃSKA: Są przeciwko kopalni
2014-07-21
Przeciw odkrywkom
2014-07-14
Złoża węgla brunatnego w Polsce
2014-07-09
Czy górnictwo węgla brunatnego przeżyje?
2014-07-07
demonstracja 8 lipca
2014-07-07
Odkrywki- wyschnięte studnie, pękające ściany
2014-07-04
Anna Białoszewska : Atterwasch – opowieść o walce
2014-05-26
Tusk: budowa kopalni Gubin-Brody to odległa przyszłość
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej