Sprawozdanie z konferencji: Wpływ spalania węgla na zdrowie – Gubin, 27.09.2013

Mamy nadzieję, że podobnie jak my, czujecie Państwo wsparcie w postaci wiedzy jaką przekazali nam prelegenci z Polski i Niemiec (...)

Międzynarodowa konferencja Wpływ spalania węgla na zdrowie już za nami. Mamy nadzieję, że podobnie jak my, czujecie Państwo wsparcie w postaci wiedzy jaką przekazali nam prelegenci z Polski i Niemiec, jak również wsparcie dzięki obecności tylu osób, które nie tracą nadziei i woli walki o lepsze jutro na ziemi lubuskiej oraz na terenie Łużyc.

Konferencję otworzyła Pani Irena Rogowska – wójt gminy Lubin i przewodnicząca Ogólnopolskiej Koalicji “Rozwój TAK- Odkrywki NIE”, która akcentowała, że w dzisiejszym świecie - globalnej sieci - ludzkość jest coraz bardziej świadoma swych uwarunkowań, ograniczeń i wzajemnych zależności. Pionierski, beztroski czas podboju Ziemi już się skończył. Gdy skonstruowano maszynę parową nikt nie myślał o ociepleniu klimatu.  Irena Rogowska podkreślała, że odkrywka nie jest szansą rozwoju regionu ani kraju. Poza tym jest to droga, na którą nie zgadzają sie obywatele. Przyszłością są odnawialne źródła energii.
Po wystąpieniu Pani Rogowskiej, on line przemówiła do zgromadzonych europosłanka Lidia Geringer de Oedenberg. Zwróciła uwagę, że  kopalnia jak i elektrownia planowana na złożu legnickim węgla brunatnego to taki sam problem lokalny i regionalny jak kopalnia planowana na terenie gminy Gubin. Europosłanka akcentowała, że “o ile kopalnia jest problemem lokalnym – nie umniejszając jej skutków ekologicznych – to już elektrownia jest problemem transgranicznym”. Emisje z elektroni stanowią bowiem czynnik decydujący o naszym zdrowiu i jakości naszego życia. Polecamy materiał on line nakręcony specjalnie na otwarcie naszej konferencji.
zobacz: http://www.youtube.com/watch?v=aeBcBIj4Nb0&feature=share&list=UUT_ixXRKESGzrMnee0i_Xzg

Następnie zgromadzonych przywitał prezes Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA Radosław Gawlik. Przypomniał, że planowana odkrywka i elektrownia łączyć się będzie nie tylko z niepłaconymi przez inwestora kosztami – które pokryje za to resort zdrowia – ale również z kosztami demokratycznymi. Obywatele z regionu planowanej odkrywki opowiedzieli się bowiem przeciwko powstaniu kopalni.
Jako ostatni konferencję otworzył Andreas Stahlberg, jeden z organizatorów z Niemiec, z gminy Schenkendöbern, dziękując za tak liczne przybycie uczestników konferencji zarówno z polskiej jak i niemieckiej strony. Stahlberg wyraził też słowa uznania dla obserwowanego zjednoczenia sił polskich i niemieckich stowarzyszeń oraz inicjatyw w walce o przyszłość i rozwój  regionu oraz sprzeciw wobec planowanych kopalni węgla brunatnego.

Jako pierwszy prelegent wystąpił dr hab. Leszek Pazderski, chemik z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika z Torunia, związany także z Greenpeace Polska. Leszek Pazderski mówił o szkodliwości emisji z elektrowni węglowych na nasze zdrowie. Referat nosił tytuł: Spalanie węgla z przyszłej Elektrowni Gubin a zdrowie mieszkańców. Prelegent akcentował, że spalany “węgiel zabija” dosłownie-  według raportu opartego na metodologii UE jest odpowiedzialny w Polsce za ok 5300 zgonów rocznie. Ale przez to, że jest to zagrożenie niewidoczne, słabo uchwytne dla naszych zmysłów, docierające do nas często z elektrowni oddalonych od miejsca naszego zamieszkania, to jest to, niestety, zagrożenie ignorowane.

Julia Huscher z Niemiec, pracująca w organizacji HEAL, wygłosiła referat pt. Transgraniczne koszty ekonomiczne skutków zdrowotnych wywołanych emisjami z elektrowni węglowych w Europie. Huscher mówiła, że rozwój technologii znacząco wpłynął na rozwój nowoczesnych technik diagnostycznych w medycynie. Jednakże nie chodzi o to, aby koncentrować się na leczeniu, bowiem wszędzie gdzie to możliwe trzeba eliminować przyczyny chorób. Potrzebne jest nowe myślenie o rozwoju - o zdrowiu, gospodarce, środowisku i energetyce. Węglowe kopalnie i elektrownie w znacznym stopniu są odpowiedzialne za zanieczyszczenia powietrza.
Huscher, podobnie jak wcześniej dr hab.  Pazderski, akcentowała, że lekarze zajmujący się górnymi drogami oddechowymi mówią o zanieczyszczonym powietrzu – “niewidoczny wróg naszego zdrowia”. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że życie przeciętnego człowieka jest skracane średnio o 8,5 miesiąca w wyniku zanieczyszczenia powietrza, a konkretnie w wyniku chorób układu oddechowego i układu krążenia. Szczególnie groźny jest pył zawieszony o średnicy poniżej PM 2,5 ( o średnicy  ok 30 krotnie mniejszej od włosa człowieka), który może docierać przez płuca do krwi.  Ten niewidoczny pył może przyczyniać się do zakrzepów, miażdżycy, udaru. W Europie odnotowuje się rocznie 18.300 przypadków przedwczesnej śmierci oraz 8.600 nowych zachorowań na zapalenie oskrzeli. Koszty ekonomiczne zwiększonej zachorowalności i śmiertelności szacowane są na około 43 mld euro rocznie.

Szczególnie interesująca i ważna była prelekcja Pani  Dr. med. Irmgard Emmrich pracującej wiele lat w szpitalu w Guben. Przedstawiła ona referat pt.  Emisje zanieczyszczeń z elektrowni węgla brunatnego z punktu widzenia lekarza. Zwróciła uwagę, że odnotowuje się znaczny wzrost zachorowań na choroby układu oddechowego. Pani doktor  również podkreślała, że wciąż niedocenianym zagrożeniem jest pył zawieszony. Większe cząstki tego pyłu (PM-10) nie są tak niebezpieczne dla zdrowia, ponieważ mogą być usuwane przez odksztuszanie. Najniebezpieczniejsze są mniejsze cząstki (PM-2,5), bo docierają do najdalszych części układu oddechowego i krwionośnego i tam powodują chroniczne zapalenia. Dr med. Emmerich apelowała też do lekarzy o konieczność publikowania danych o zwiększonej zachorowalności. Tym samym stwierdziła, że na lekarzach spoczywa ogromna odpowiedzialność w zakresie działań przeciwko powstaniu nowych kopalni i elektrowni.

Jako ostatni wystąpił Dipl. ing. Wolfgang Schaefer (Niemcy),  z Netzwerk Bergbaugeschädigte (Sieć poszkodowanych w wyniku szkód górniczych). Przedstawił referat pt.  Pył zawieszony – szkody i skutki zdrowotne wywołane pyłem zawieszonym na przykładzie kopalni węgla brunatnego w Hambach. Również on akcentował znaczenie pyłu zawieszonego w powstawaniu chorób oraz uszkadzania infrastruktury. Zwracał uwagę na problemy z jakimi borykają się miasto Kolonia oraz Hambach w zachodnich Niemczech pod względem zanieczyszczenia powietrza. Schaefer akcentował także, że problem emisji z elektrowni to sprawa transgraniczna. Stąd w działaniach należy podkreślać, że ani kopalnia, ani elektrownia nie może być potraktowana jako problem lokalny. W walce przeciwko powstaniu nowych kopalni powinniśmy zjednoczyć siły. Dzięki temu zyskamy nie tylko znaczenie polityczne, ale również poczucie wsparcia od innych. I chyba to właśnie – zjednoczenie się w działaniu – jest w tym przypadku najważniejsze. Wypowiedź ta może być potraktowana jako wieńcząca obrady międzynarodowej konferencji.

Po wygłoszonych referatach miała miejsce dyskusja, podczas której zadawano pytania prelegentom, ale przede wszystkim uczestnicy wyrażali swoje zdanie na temat planowanych kopalni. Zgłaszały się inicjatywy z Polski i Niemiec. Trudno było uwierzyć, że we wsiach niemieckich, które spełniają standardy wiosek ekologicznych i samowystarczalnych pod względem energetycznym, planowana jest odkrywka. Wiele osób słysząc te głosy wzruszyło się, a nawet mialo łzy w oczach. Powstanie kopalni to bowiem nie tylko zagrożenie utraty zdrowia fizycznego. To również ogromny stres i poczucie niesprawiedliwości, z jakim żyją mieszkańcy zarówno po stronie polskiej jak i niemieckiej. Wiele osób podkreślało zatem to, co często umyka w statystykach i tabelkach naukowców – obniżoną jakość życia oraz lęk mieszkańców skazanych na wysiedlenie ze względu na plany wielkich koncernów przyczyniających się do dalszych zmian klimatycznych w wyniku emisji CO2. Dzięki tym wypowiedziom wiele osób zrozumiało, że Niemcy i Polacy dzielą ten sam los.

Polecamy materiał filmowy telewizji Gorzów wielkopolski: http://www.tvp.pl/gorzow-wielkopolski/informacja/informacje-lubuskie/wideo/27092013-1830/12532617

Zapraszamy do zapoznania się z prezentacjami prelegentów:

dr hab. Leszek Pazderski, chemik z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika z Torunia,
Spalanie węgla z przyszłej Elektrowni Gubin a zdrowie mieszkańców.

Julia Huscher, HEAL,
Transgraniczne koszty ekonomiczne skutków zdrowotnych wywołanych emisjami z elektrowni węglowych w Europie.

Dr. med. Irmgard Emmrich , szpital w Guben (Niemcy).
Emisje zanieczyszczeń z elektrowni węgla brunatnego z punktu widzenia lekarza.

Dipl. ing. Wolfgang Schaefer (Niemcy),
Pył zawieszony – szkody i skutki zdrowotne wywołane pyłem zawieszonym na przykładzie kopalni węgla brunatnego w Hambach.