List Otwarty Koalicji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE"

do Związków Zawodowych Kopalni Węgla Brunatnego TURÓW

Szanowni Państwo,

Z okazji Państwa tradycyjnego święta, Barbórki, składamy serdeczne życzenia dla wszystkich polskich górników, w szczególności dla pracujących w kopalniach odkrywkowych. Życzymy Wam i Waszym rodzinom dużo zdrowia i życiowych sukcesów.

Pozostajemy z głębokim szacunkiem dla Waszej ciężkiej pracy i tego co przez kilkadziesiąt lat zrobiliście dla polskiej energetyki, ale życzymy Wam byście w trosce o rozwój Wasz i nas wszystkich, o nowoczesną Polskę, zdrowie publiczne, i ochronę klimatu, jak najszybciej rozpoczęli "fedrować" czystą, nowoczesną i tańszą energię – ze słońca i wiatru.

W trakcie pisania do Państwa barbórkowych życzeń nadeszła smutna informacja o śmierci ośmiu górników w kopalni "Rudna". Rodzinom górników, którzy zginęli i załodze kopalni składamy wyrazy głębokiego współczucia.

Koalicja "Rozwój TAK – Odkrywki NIE"

Szanowne Panie, Szanowni Panowie,

Zwracamy się do Państwa w takiej formie w nadziei, że we władzach licznych związków zawodowych Kopalni Węgla Brunatnego TURÓW znajdują się także kobiety – np. panie techniczki, inżynierki. Choć pod Państwa listem – Stanowiskiem (http://solidarnosc80.com/aktualnosci/631,stanowisko-zwiazkow-zawodowych-kwb-turow-na-falszywe-opinie-wymierzone-w-kopalnie-turow-przez-stowarzyszenie-ekologicznego-eko-unia.html) skierowanym do Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA widnieje tylko 5 "męskich podpisów".

Nie rozumiemy dlaczego adresatem Państwa Stanowiska: "Stanowisko Związków Zawodowych KWB Turów na fałszywe opinie wymierzone w Kopalnię Turów przez Stowarzyszenie Ekologicznego EKO-UNIA" (stylistyka oryginalna!) jest właśnie EKO-UNIA podczas gdy już w pierwszym zdaniu naszego dokumentu jest jasny i wyraźny jego tytuł:
"Stanowisko Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE" w związku z katastrofą w Kopalni Węgla Brunatnego Turów".

Pod naszym stanowiskiem także właśnie Koalicja jest podpisana. (http://rozwojtak-odkrywkinie.pl/index.php/pl/component/k2/czas-rezygnowac-ze-starych-technologii-kopalnia-odkrywkowa-wegla-brunatego-w-turowie-sama-sie-zasypuje)

Być może tak manipulując chcieliście Państwo omamić opinię publiczną, że to tylko stanowisko "jakichś ekologów", których interesuje jedynie, jak Państwo piszecie: "wąchanie kwiatków i słuchanie szumu wiatru".

Dlatego jeszcze raz przypominamy kim jesteśmy.
Ogólnopolska Koalicja "Rozwój TAK – Odkrywki NIE" to unikalna inicjatywa obywatelska, powstała w 2011 r., zrzeszająca organizacje pozarządowe, stowarzyszenia mieszkańców, samorządy, naukowców i ekspertów sprzeciwiających się rozwojowi energetyki opartej na węglu brunatnym, wspierających transformację i efektywność energetyczną, odnawialne i rozproszone źródła energii oraz energetykę obywatelską.

Jesteśmy poważną organizacją społeczną. Wśród nas jest wielu wybitnych ekspertów z tytułami naukowymi, także dwóch byłych wiceministrów środowiska, a jeden z nich był także Głównym Geologiem Kraju. Dlatego w naszym Stanowisku poruszyliśmy wiele konkretnych kwestii i zadaliśmy ważkie społecznie pytania. Na żadne z nich Państwo nie odpowiedzieliście.

Napisaliśmy m.in. o ogromnych stratach zdrowotnych (bardzo kosztownych) powodowanych spalaniem węgla. O chorobach i wcześniejszych zgonach spowodowanych zanieczyszczaniem powietrza przez Kopalnię i Elektrownię Turów.

Oto wstrząsający przykład z "Waszego podwórka":
Raport TV Bogatynia - Za dużo pyłu w Zatoniu

Aż 172 dni przekroczeń normy stężenia pyłu zawieszonego PM10 odnotowała w roku 2015 stacja pomiarowa przy kopalni węgla brunatnego Turów.

Wygląda na to, że winna jest nie tylko niska emisja z kominów domów, ale także a może nawet przede wszystkim z kopalni węgla brunatnego Turów (kopalni i sortowni - mówią mieszkańcy) oraz z elektrowni.

Pył zawieszony PM10, a szczególnie zawarty w nim PM2,5 (ok. 60-80%) wnika bezpośrednio przez płuca do krwioobiegu człowieka. Ostatnie dane Europejskiej Agencji Środowiska mówią, że pyły te przyczyniają się do ponad 51 tys. przedwczesnych zgonów w Polsce. Ile z tego przypada na rejon Bogatyni i Turowa?

• http://www.tvbogatynia.pl/wiadomosci/5708,raport-za-duzo-pylu

W swoim Stanowisku piszecie Państwo o swojej firmie:
"(...) wciąż unowocześniany, modernizowany i zapewniający standardy światowe proces wydobywczy (...)"

Tak, powyższe dane dotyczące jakości powietrza wokół kopalni i elektrowni są tego dobitnym, klinicznym, niestety "chorobliwym" przykładem.

Czy Państwa Firma zadała sobie kiedykolwiek trud zrobienia eksperckiej analizy łącznych kosztów zdrowotnych Waszej działalności- wewnątrz zakładu wśród pracowników i w jego otoczeniu. A są to koszty ogromne i ktoś je przecież ponosi. Kto? - oczywiście reszta społeczeństwa. Kiedyś niemożliwa, a dziś już możliwa jest taka analiza. I prawdopodobnie już wkrótce stanie się koniecznym składnikiem oceny oddziaływania planowanych inwestycji na środowisko, w tym społeczeństwo. Dopiero wtedy będzie można zrobić rzeczywisty rachunek zysków i strat takiej inwestycji – jej łączną, ekonomiczną, społeczną i gospodarczą opłacalność.

Wasza stara, choć unowocześniana technologia jest, w najlepszym razie, w bocznym trendzie rozwoju światowej energetyki. A jaki jest światowy trend? Otóż w ubiegłym roku zielona energetyka powiększyła się o rekordowe 153 gigawaty. To 15 proc. więcej niż rok wcześniej (!) i 55 proc. wszystkich nowych mocy (!) zainstalowanych w ubiegłym roku. Ubiegły rok był pierwszym w historii gdy nowych mocy z energetyki odnawialnej było więcej niż nowych mocy z energetyki opartej o paliwa kopalne. Takie dane podaje Międzynarodowa Agencja Energetyczna (MAE).

http://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/energia-odnawialna-wegiel-polska,204,0,2178508.html

To dlatego wicepremier Mateusz Morawiecki tak silnie postawił na innowacyjną elektromobilność i ma bardzo ambitny plan gonienia nowoczesnego świata. Bo w technologiach spalinowych nigdy już nie dogonimy np. Niemców – Mercedesa, BMW, Audi czy Porsche.

Niemcy i wiele innych krajów już od dawna pracuje nad samochodami elektrycznymi. Dlaczego? Sprawa jest banalnie prosta – bo sprawność samochodu EV jest praktycznie 3,5-krotnie wyższa niż nawet najnowocześniejszego spalinowego. Czyli jest kilkukrotnie (!) tańszy w eksploatacji. http://www.reo.pl/wiadomosci/czy-chcemy-miec-polski-samochod-elektryczny-na-wegiel--TKfOyU

Jeśli taki samochód będzie dodatkowo napędzany energią odnawialną – już teraz tańszą od węglowej, jeśli do kosztów jej uzyskania doliczyć wcześniej wymienione koszty zewnętrzne, to rozwój elektromobilnego transportu jest bezdyskusyjny. Tym bardziej, że już bardzo zaawansowane są prace nad elektrycznymi ciężarówkami.

A co będzie jeśli Polska nie dokona szybkiej i zdecydowanej transformacji energetycznej i nie rozwinie elektromobilnego przemysłu samochodowego? Po prostu staniemy się gospodarczo niekonkurencyjni. Jeśli będziemy mieli prąd droższy i "brudniejszy" niż np. Niemcy, to zamiast ich doganiać będziemy tracić dystans. Jeśli nasz transport będzie droższy, to ta branża, teraz wiodąca w Europie, po prostu upadnie i pracę stracą dziesiątki tysięcy ludzi.

"Nowoczesna odkrywka" to dziś (w drugiej dekadzie XXI w.) oksymoron (kwadratowe koło), tak jak nie ma nowoczesnych dorożek czy parowozów.

Prosimy np. spojrzeć na własne telefony komórkowe. Czy ktoś z Państwa używa jeszcze modelu z przed 10 lat? Oczywiście nie, bo nowe są szybsze, wielofunkcyjne, mają mocniejsze baterie itd. I w takim świecie żyjemy. Świecie coraz nowszych, oszczędniejszych, wydajniejszych technologii. To samo dotyczy energetyki.

Możemy dyskutować, spierać, czasami nawet się kłócić o to w jakim tempie ją zmieniać, ale kierunek zmian jest oczywisty. Bo wiatr i słońce są i będą za darmo, a ropa, węgiel i gaz coraz droższe i coraz trudniej dostępne.

Waszą ciężką pracę i wielką tradycję polskiego górnictwa cenimy i zawsze cenić będziemy. Przez wiele dziesiątków lat byliście podporą polskiej gospodarki i to dzięki Wam cała nasza ojczyzna jest zelektryfikowana. Wielu z Was wykonując swą robotę okupiło to chorobami a czasami, niestety, także śmiercią – jak ostatnio w należącej do KGHM kopalni Rudna. O nich też pamiętamy i tak wychowujemy nasze dzieci. W szacunku dla ciężkiej pracy i współczesnej historii gospodarczej naszego kraju.

Ale czasy się zmieniają. Zawsze tak było i będzie. Tego nikt nie zatrzyma. A wygranymi będą ci, którzy pierwsi wyczują, w którą stronę wieje wiatr rozwoju i nowoczesności.

Zachęcamy do wspólnej rozmowy na ten temat. Przedstawiamy konkretną propozycję – okrągły, dolnośląski stół energetyczny. Wspólną debatę górników, energetyków, organizacji ekologicznych, ekspertów i władz regionu dla wypracowania optymalnego, nowoczesnego i korzystnego społecznie kierunku transformacji i rozwoju dolnośląskiej energetyki.

Pozostajemy z szacunkiem i serdecznie pozdrawiamy,
w imieniu Ogólnopolskiej Koalicji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE"

• dr Hanna Schudy - Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA
• Anna Dziadek – prezeska Stowarzyszenia "Nie kopalni odkrywkowej"
• Tomasz Waśniewski – prezes Fundacji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE"
• Radosław Gawlik – wiceprzewodniczący Koalicji "Rozwój TAK – Odkrywki NIE", prezes Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA