Węgiel Łużycki, 9 października 2017 r.

Lausitzer-Kohle-Rundbrief
BRUNICOWY ROZGLĔD

1. Właściciele lasów w proteście przeciwko górnictwu odkrywkowemu – symboliczna czerwona linia przeciw wywłaszczeniom
2. 29 października: Udo Tiffert czyta w lesie łużyckie opowieści i nie tylko
3. 30-lecie organizacji Umweltgruppe Cottbus

1. Właściciele lasów w proteście przeciwko górnictwu odkrywkowemu – symboliczna czerwona linia przeciw wywłaszczeniom

Koncern LEAG może realizować swoje plany wydobywcze jedynie dzięki wywłaszczaniu kolejnych działek. Dlatego ich właściciele, wspólnie z mieszkańcami i aktywistami ekologicznymi, spotkali się w pobliżu odkrywki Jänschwalde, aby utworzyć symboliczną czerwoną linię wokół fragmentu lasu, który ma zostać przeznaczony pod odkrywkę. Nasz las ma zostać zniszczony na potrzeby jednej z najbardziej szkodliwych dla klimatu elektrowni węglowych w Europie, a obok naszej wioski ma wyrosnąć ogromna dziura. My, mieszkańcy Taubendorf, uważamy to za bezczelność. Dlatego uznaliśmy, że nie oddamy naszej ziemi. Aby nas wywłaszczyć, koncern musi udowodnić, że wydobycie węgla jest niezbędne z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia. To im się nie uda – mówi Jens Gebke z Taubendorf.

Jeżeli pozwolimy na zniszczenie tego lasu, nieuchronnie dojdzie do obniżenia poziomu wód gruntowych. Wpłynie to niekorzystnie na okoliczne jeziora i tereny podmokłe. Właśnie dlatego od lat walczymy o zwiększenie odległości między miejscowością Taubendorf a kopalnią. W najbliższym czasie zamierzamy w naszej okolicy regularnie poruszać te kwestie – mówi Rene Schuster z organizacji ekologicznej GRÜNE LIGA.

Działka leśna o powierzchni 3 hektarów należy do rodziny Gebke i znajduje się na przedpolu kopalni odkrywkowej Jänschwalde. Obecnie las stanowi naturalną ochronę przed pyłem i hałasem z kopalni. Zgodnie z planami firmy górniczej, w roku 2019 las ma zostać wycięty, a teren przeznaczony pod rozbudowę odkrywki. Kopalnia będzie wtedy sąsiadowała z wsią, a odległość między nimi wyniesie dosłownie kilka metrów.

Zmniejszenia obszaru wydobywczego domaga się również gmina Schenkendobern. 12 września 2017 r. rada gminy przyjęła w tej sprawie uchwałę. Po 31 grudnia 2018 r. kopalnia Jänschwalde będzie musiała starać się o nowe pozwolenie (Hauptbetriebsplan).

Odkrywka dostarcza węgiel dla elektrowni Janschwalde, należącej do jednego z największych emitentów CO2 w Europie. Na skutek uchwalonej w 2015 r. rezerwy mocy, jesienią 2018 r. od sieci odłączone zostaną nowe bloki E i F. W przypadku pracy pozostałych bloków nie podjęto jeszcze decyzji. Brakuje też uzasadnienia dla pracy bloków, które – według planów koncernu LEAG – miałyby pracować po 2030 r. Większość ekspertyz uwzględnia założenia związane z ochroną klimatu, w ramach których wydobycie węgla brunatnego na terenie Łużyc musi zostać zredukowane tylko w odniesieniu do planowanych, ale także już zatwierdzonych odkrywek. Masa węgla, która powinna zostać w ziemi to, według różnych ekspertyz, od 266 (Agora Energiewende 2016) do 542 milionów ton (WWF 2017).

W przypadku kopalni Jänschwalde nigdy nie sporządzono oceny środowiskowej ani nie przeprowadzono konsultacji społecznych. Dlatego też nigdy nie doszło do analizy wariantowej dla północnej granicy kopalni.

2. 29 października: Udo Tiffert czyta w lesie łużyckie opowieści i nie tylko

Serdecznie zapraszamy na kolejne spotkanie do Taubendorf: tym razem będzie to czytanie autorskie z łużyckim pisarzem, Udo Tiffertem. Mieszkańcy Cottbus znają Tiffera dzięki organizowanemu przez niego festiwalowi literackiemu: http://www.lesebuehne-cottbus.de/

Spotkanie w Taubendorf rozpocznie się w niedzielę, 29 października, o godzinie 15:00, w pobliżu dzwonu w Taubendorf, spod którego przemieścimy się na miejsce wydarzenia.

3. 30-lecie organizacji Umweltgruppe Cottbus

Umweltgruppe Cottbus e.V. (UGC) w dniach 13-15 października obchodziła 30-lecie swojej działalności. Członkowie grupy wywodzą się z ruchów opozycyjnych w NRD, a także z organizacji kościelnych. Dzisiaj organizacja jest aktywna w głównie w protestach przeciwko niszczeniu środowiska przez górnictwo węgla brunatnego. Powinniśmy być dzisiaj dumni z 30 lat nieprzerwanej i profesjonalnej pracy na terenie Dolnych Łużyc – mówi Dr Martin Kuhne, założyciel oraz pierwszy rzecznik organizacji – W latach 80-tych Umweltgruppe była czymś w rodzaju zalążka dla opozycji komunistycznej w Cottbus. W ostatnich latach liczba naszych członów oraz darczyńców stale rośnie. Ma to oczywiście związek w ruchem antyodkrywkowym. Niestety temat odkrywek jest wciąż aktualny.

Organizacja powstała w 1987 r. jako grupa robocza złożona z katolickich i protestanckich działaczy. Początkowo zajmowali się oni inicjowaniem dyskusji w kościele Schlosskirche. Debatyt dotyczyły m.in. oszustwa wyborczego w wyborach samorządowych w maju 1989 r. Grupa brała też udział w okupacji siedziby STASI. Okolice tego miejsca noszą dziś imię Petera Modela, współtwórcy organizacji.

Od 1990 organizacja z Cottbus jest członkiem sieci GRÜNE LIGA, w ramach której pełni rolę federalnej skrzynki kontaktowej w sprawach związanych z węglem brunatnym. Członkowie zajmują się też innymi tematami, takimi jak np. przemysłowy chów zwierząt w regionie.

Tłumaczenie: Hanna Schudy