Wyjątkowe cmentarzysko neolityczne w Górach objęte ochroną konserwatora zabytków
Komunikat Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA
9 lutego br. Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków stanowisko archeologiczne w Górach - cmentarzysko grobowców bezkomorowych kultury pucharów lejkowatych z okresu neolitu oraz cmentarzysko kurhanowe kultury łużyckiej z epoki brązu.
Ludność kultury pucharów lejkowatych objęła swoim osadnictwem obszar niemal całej obecnej Polski. Zakładała bardzo duże wyżynne osady, zamieszkiwane przez wiele pokoleń. Wokół nich powstawała sieć mniejszych osiedli, usytuowanych głównie w pobliżu rzek. Znakomicie rozwinięte było krzemieniarstwo do wytwarzania siekier. Ludność kultury pucharów lejkowatych odkryła złoża krzemienia pasiastego w „Krzemionkach” koło Ostrowca Świętokrzyskiego oraz w okolicach Świeciechowa nad Wisłą. Na terenie osad licznie odnajdywane są przęśliki i ciężarki tkackie oraz narzędzia wykonane z kości i poroża.
Cmentarzyska świadczą o wysokiej kulturze ludu, który zamieszkiwał te tereny 5,5 tysiąca lat temu, choć ich system wierzeń pozostaje tajemnicą. W utworzonym zabytku zabezpieczono kurhany, umacniane na obrzeżach głazami. W każdym z nich był pochowany ważny przedstawiciel ludności kultury pucharów lejkowatych. Unikatowe w skali Polski i Europy cmentarzysko grobów kultury pucharów lejkowatych i kultury łużyckiej rozpościera się na 22 hektarach. Kurhanów jest co najmniej 16 i są zlokalizowane w 4 zgrupowaniach. Każdy grobowiec megalityczny ma od 40 do 100 metrów długości z nasypem ziemnym zachowanym do wysokości ok. metra.
Prastare nekropolie odkryto na terenie leśnym, który ma być poświęcony dla planowanej przez ZE PAK kopalni węgla brunatnego Ościsłowo. Wyrażamy nadzieję, że plany dotyczące odkrywki zostaną zmienione i nie naruszą unikalnego zabytku.
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA , które było jedną ze stron w postępowaniu konserwatora zabytków wyraża zadowolenie, że unikalne , dobrze zachowane „grobowce neolityczne” datowane podobnie jak najstarsze piramidy w Egipcie, stanowiące wyjątkowe dziedzictwo dzisiejszej Polski, będą chronione dla przyszłych pokoleń.
Radosław Gawlik