×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

14 grudnia 2016
Smog
 

Dolny śląsk: raport DAS - straże miejskie vs smog

Raport z działalności straży miejskich i gminnych związanej z interwencjami ws. spalania odpadów na terenie województwa dolnośląskiego

Głównym powodem sporządzenia Raportu była chęć poznania działań straży miejskich i gminnych (SM/G) w przedmiocie nas interesującym  - nielegalnego spalania odpadów  - części ogólniejszego, szkodliwego dla społeczeństwa i środowiska zjawiska niskiej emisji.
Polska plasuje się w niechlubnej czołówce krajów o najgorszym zanieczyszczeniu powietrza w Europie . Straty zdrowotne i finansowe jakie z tego powodu ponosi nasze społeczeństwo są ogromne i ciągle rosną . Całkowity koszt związany z zanieczyszczeniami powietrza w roku 2012  w skali Europy wyniósł 59 bilionów euro, w przeliczeniu 115 euro na mieszkańca. Uszczegóławiając: główne czynniki zanieczyszczające powietrze „kosztowały” nas 40 bilionów euro, dwutlenek węgla – 18 bilionów, metale ciężkie 0,34 biliona oraz zanieczyszczenia organiczne – 0,10 biliona.

Obowiązkiem każdego kraju jest dbałość o zdrowie i byt obywateli oraz dążenie do poprawy warunków życia. Odnosi się to także do jakości powietrza i jego wpływu na zdrowie oraz kondycję społeczeństwa. Zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyraźnie to podkreślają (Art. 5. Art. 31., Art. 68., Art.74., Art.86.). Rzetelne dane są zaś podstawą wiedzy i działania, umożliwiającą poznanie skali problemu niskiej emisji i jego przyczyn.

Jednym z głównych czynników złej jakości powietrza w miejscach, w których mieszkamy, jest niska emisja. Szczególnie dotyczy to mniejszych miejscowości – pozbawionych komunalnej sieci ciepłowniczej. Także w dużych miastach, w szczególności na terenach jedno i wielorodzinnych domów, problem ten jest bardzo dokuczliwy, głównie w sezonie grzewczym. Najbardziej drastyczną przyczyną zatruwania powietrza jest  dodatkowo i nadal nagminne palenie odpadów w domowych piecach. Z kominów takich domów wydostają się różne toksyczne substancje gazowe i pyłowe, bardzo szkodliwe dla zdrowia i życia. Palenie plastiku, kabli, starych mebli, ram okiennych, opon, oleju przepracowanego i innych odpadów wynika z braku świadomości, z pozornej oszczędności i lenistwa, być może nadal z braku wiedzy i, niestety,  czasami także z biedy.
Coraz bardziej odpowiedzialne społeczeństwo winno jednak radzić sobie z takimi problemami z pomocą dostępnej, już istniejącej wiedzy, narzędzi prawnych i finansowych, a także korzystając ze wsparcia i aktywności władz samorządowych. Obecnie jednak efektywne uregulowania prawne wzmacniających samorządy i społeczeństwo w dążeniu do tego celu są słabe.

Przypomnienie aktualnego stanu prawnego dotyczącego problemu spalania odpadów
Spalanie odpadów - poza dostosowanymi do tego celu specjalistyczymi instalacjami - jest wg polskiego prawa nielegalne a więc podlega przepisom karnym:

  1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 21):
    – art. 191 – kto termicznie przekształca odpady poza spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu (do 30 dni) albo grzywny (do 5 tys. zł) Kodeks Karny ( Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z późn. zmianami)
    – art. 225 § 1 – kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności służbowej, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
  2. Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.):
  3. - art. 5 ust. 1 (pkt 1) - właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez wyposażenie nieruchomości w urządzenia służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymanie tych urządzeń w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, (pkt.3b) pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami odrębnymi,
    - art. 10 ust. 2 – kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1 podlega karze grzywny.

Na strażach miejskich i gminnych (SM/G) spoczywa obowiązek pilnowania przestrzegania prawa, także w zakresie gospodarowania odpadami zagrażającymi środowisku i społeczeństwu, ochrony środowiska i kontroli gospodarowania odpadami (Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Ustawa o odpadach). Nie ogranicza się to jednak tylko do monitorowania zdarzeń i karania, ale też do prewencji poprzez edukację i współpracę z innymi jednostkami.

W województwie dolnośląskim jest 169 gmin. straże miejskie/gminne (SM/G) są obecnie w 42 z nich, tj. w 25%  wszystkich gmin. Zatem w pozostałych, czyli w 75%  gmin, straży nie ma (!). W jednej, w Pieszycach, straż zlikwidowano. W innej gminie, jedynej (w Polkowicach), zwiększono liczebność straży.

Niniejszy raport został sporządzony w celu poznania skali problemu spalania odpadów w dolnośląskich gminach z punktu widzenia i działania SM/G. Tak więc dotyczył tylko wycinka zjawiska niskiej emisji, ale najgroźniejszego i chyba najsłabiej zbadanego. Dane uzyskane zostały od gmin, w których funkcjonują SM/G.
Szczegółowa ankieta z pytaniami [załącznik] została wysłana imiennie do komendantów wszystkich 42 straży oraz do wiadomości władz gminnych. Naszym celem było uzyskanie odpowiedzi od wszystkich straży, aby, skoro straże obecne są tylko w co czwartej gminie, uzyskać maksymalnie miarodajne i reprezentatywne dane. Uzyskanie danych od wszystkich straży nie obyło się bez trudności, wymagało cierpliwości i konsekwencji – ponagleń mailowych oraz przypomnień telefonicznych. Często trudności w udzieleniu nam odpowiedzi miały charakter obiektywny i wynikały z prozaicznych powodów, jak sezon urlopowy, lub uszczuplony skład straży. W mniejszych i uboższych gminach liczba funkcjonariuszy w stosunku do ilości obowiązków jest często niewspółmiernie mała, co również było przyczyną opóźnień w odpowiedzi. Niemniej jednak, ostatecznie, uzyskaliśmy odpowiedzi od wszystkich 42 straży.

W dalszej części raportu przedstawiamy analizę danych oraz wnioski jakie na ich podstawie sformułowaliśmy, które winny posłużyć do wzmocnienia efektywności pracy straży miejskich i gminnych w zwalczaniu nielegalnego spalania odpadów.

pobierz raport

Smog

Informacja medialna, Wrocław, Karpacz 10.01.2025
czytaj całość
To już dziewiąty smogowy ranking Polskiego Alarmu Smogowego obejmujący miejscowości z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Polsce. Zestawienie sporządzono na podstawie (...)
czytaj całość
Wśród mieszkańców Skawiny, dbanie o jakość powietrza, stało się normą. Mieszkańcy korzystają programów dotacyjnych, pozwalających na poprawę energetyczności cieplnej swoich (...)
czytaj całość
Wysokie zanieczyszczenie powietrza z ostatnich dni pokazało, że walka ze smogiem stoi w miejscu. Polski Alarm Smogowy apeluje do Premiera (...)
czytaj całość
„Czyste powietrze” to flagowy antysmogowy projekt polskiego rządu. Dotacje z programu mają pomóc w pozbyciu się zanieczyszczeń pochodzących z 3 (...)
czytaj całość
W tym roku po raz pierwszy 7 września obchodzimy zainicjowany przez ONZ International Day of Clean Air for blues skies, (...)
czytaj całość
Recepta PAS na czyste miasta Rządowa polityka anytysmogowa zaniedbuje zanieczyszczenia powietrza pochodzące z transportu – stwierdzaPolski Alarm Smogowy i proponuje zestaw (...)
czytaj całość
W poniedziałek, 21 października aktywiści Dolnośląskiego Alarmu Smogowego zorganizowali symboliczny pogrzeb węgla brunatnego pod oknami Marszałka Województwa Dolnośląskiego, domagając się (...)
czytaj całość
więcej
2019-09-27
Alarm smogowy i klimatyczny dla Dolnego Śląska
2019-09-19
PAS bije na alarm: najważniejszy antysmogowy program rządu nie działa
2019-06-28
Raport PAS – Kontrola jakości węgla do szybkiej poprawy
2019-04-06
Ministerstwo Środowiska robi ludzi w balona
2019-02-24
Rekuperacja zamiast oczyszczaczy!
2019-02-22
Alarm smogowy w miastach
2019-01-08
PAS ocenia antysmogowe działania rządu – pomimo postępów smog wciąż (...)
2018-11-15
Poza kontrolą - analiza systemu kontroli palenisk domowych.
2018-10-23
Wspieranie budynków wielorodzinnych i jednorodzinnych
2018-10-08
WIOŚ: Trudno jest z państwem rozmawiać, bo wy nie chcecie (...)
2018-09-12
NIK: Spaliny są mordercze
2018-09-11
Toksyczne podkłady kolejowe w sprzedaży – PAS wnosi do GIOŚ (...)
2018-09-01
Ogromne koszty zdrowotne i finansowe smogu z niskiej emisji – (...)
2018-08-18
Sprzedaż odpadów węglowych lub zdrowie ludzi
2018-08-17
Rząd szykuje projekt dotyczący lokalizowanau inwestycji uciążliwych zapachowo
2018-07-18
Kopalnia Turów z koncernu PGE zaprzecza, że dokłada się do (...)
2018-07-06
Sejm przyjął ustawę o monitoringu i kontroli jakości paliw stałych
2018-06-21
Pożary wysypisk to objaw systemowej choroby
2018-05-16
Zbliża się dzień dziecka w Worku Turoszowskim. Czy wszystkie (...)
2018-05-12
Fikcja tanich mieszkań w Warszawie
2018-04-25
Bogatynia, jedno z najbardziej zanieczyszczonych miast – co dalej?
2018-04-23
Informacja prasowa Polskiego Alarmu Smogowego
2018-04-18
Dolny Śląsk bez Smogu - Podsumowanie
2018-03-22
Podkłady kolejowe: toksyczny opał na wyciągnięcie ręki
2018-03-10
Dolny Śląsk bez smogu w Kątach Wrocławskich
2018-03-08
Klient wydając 1000 złotych otrzymywał towar warty 800
2018-03-07
Wydzierżawimy naszym mieszkańcom nowoczesne piece węglowe
2018-03-05
Polski Alarm Smogowy: program SmogStop nie może ograniczać się do (...)
2018-02-14
Koniec karnawału: czas na rachunek sumienia i skuteczną walkę ze (...)
2018-01-09
Rok po wielkim smogu: Greenpeace i samorządowcy apelują do ministra (...)
2018-01-03
Jak polskie miasta walczą ze smogiem?
2017-12-31
Dolny Śląsk bez smogu w Gryfowie Śląskim
2017-12-14
Dzieci chorują przez smog,
2017-11-19
Europejski wskaźnik jakości powietrza: aktualne informacje o jakości powietrza na (...)
2017-11-04
Poprawa jakości powietrza w europejskich miastach przełoży się na znaczne (...)
2017-10-16
Dolny Śląsk się dusi. Potrzebujemy uchwał antysmogowych jak powietrza!
2017-09-28
URSUS wraca do Warszawy
2017-09-23
Jak finansować walkę ze smogiem? Pomogą banki?
2017-09-18
Dlaczego zakaz palenia węgla i drewna w uzdrowiskach, Wrocławiu i (...)
2017-09-18
Komunikat Dolnośląskiego Alarmu Smogowego
2017-09-15
Apel: Stop przywilejom dla elektrowni węglowych w Polsce!
2017-09-06
Przełom w walce ze smogiem – kopciuchy odchodzą do lamusa
2017-08-24
Konsultacje społeczne uchwał antysmogowych
2017-08-24
Rząd zabija Polaków węglowym smogiem
2017-08-08
Więcej czujników może pomóc w walce ze smogiem
2017-08-04
Polacy za strefami niskoemisyjnymi w miastach
2017-05-31
Węglokoks Energia zamierza zgazowywać muł węglowy
2017-05-31
Górne spalanie nie uwolni nas od smogu.
2017-05-10
Wrocławianie coraz bardziej poruszeni smogiem
2017-05-04
Domagamy się czystego powietrza w uzdrowiskach
2017-04-28
MIiB o programie termomodernizacji budynków jednorodzinnych podczas debaty w NIK
2017-04-18
Ratujmy uzdrowiska i miasta w kotlinach sudeckich - dość trucia (...)
2017-04-12
O SMOGU jak zwykle, czyli wokół ogona. GALERIA Wroclove bez (...)
2017-04-04
Nareszcie łączenie zdrowia i ochrony środowiska.
2017-04-03
Dolny Śląsk bez smogu?
2017-03-24
Mamy projekt uchwały antysmogowej
2017-03-22
Smog nie kończy się na granicach wielkich miast
2017-02-27
W "Pracowni miast" dyskutowali jak skuteczniej walczyć ze smogiem na (...)
2017-02-27
Dolnośląski Alarm Smogowy na spotkaniu w wielkopolskim Kępnie
2017-02-22
"Antysmogowe" rozporządzenie napisano tak, żeby nie działało
2017-02-01
Stanowisko Rady Krajowej Partii Zieloni w sprawie antysmogowego projektu rządu.
2017-01-27
Polski węgiel truje mniej. Minister Szyszko w Sejmie o smogu
2017-01-19
Kępno się dusi od smogu. Co zrobią władze?
2017-01-13
Ludzie, ogarnijcie się, smogu nie ma!
2017-01-11
Walka ze smogiem to obowiązek samorządów!
2017-01-02
Europa broni się przed smogiem, Polacy trują się dalej i (...)
2016-12-14
Dolny śląsk: raport DAS - straże miejskie vs smog
2016-12-09
Rada UE zatwierdziła przepisy ws. limitów emisji zanieczyszczeń powietrza
2016-11-24
Spalanie paliw kopalnych zagraża dzieciom
2016-11-24
51 tys przedwczesnych zgonów w Polsce
2016-11-20
Zabrze: Będzie czystsze powietrze. Na kominy założymy elektrofiltry
2016-11-18
Ministerstwo Środowiska lekceważy zdrowie Polaków
2016-11-15
Wrocław: Sezon na smog
2016-11-09
Przyłącz się i odetchnij
2016-11-08
O zanieczyszcze- niach bez tajemnic.
2016-11-02
Smog, zanieczyszczenie powietrza: paliwa stałe nie muszą truć
2016-09-27
Kraków walczy o czyste powietrze
2016-09-25
Smog dotarł do mózgu – najnowsze badania naukowców z Lancaster
2016-09-14
Krynica 2016. Jakość powietrza przebiła się do polityków
2016-09-13
Palenie śmieci to oszczędność wyłącznie pozorna
2016-09-07
Opolanie dopłacą do ekologii. Warszawa wstrzymała nam dofinansowanie
2016-09-03
Małopolanie czekają na antysmogowe przyspieszenie
2016-08-24
Niska świadomość niskiej emisji
2016-08-21
Smog problemem Warszawy. Co poprawi jakość powietrza w mieście?
2016-07-23
JAWOR - Program pożyczkowy na termomodernizację dla osób fizycznych
2016-06-27
Dofinansowanie do ograniczenia niskiej emisji w woj. śląskim
2016-06-23
Zanieczyszczenie powietrza we Francji większe niż w Polsce? Sprawdzamy.
2016-06-03
DAS i marszałek Przybylski wspólnie przeciwko smogowi.
2016-06-02
Dolny Śląsk nie chce się dusić!
2016-05-30
Lokalne Partnerstwa Niskoemisyjne – katalizator zmian na lepsze!
2016-05-18
Podsumowanie sezonu smogowego 2015/2016
2016-05-17
Żywiec: Mają najcięższe powietrze w Polsce
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej