Krótkie sprawozdanie z pracy Umweltgruppe Cottbus w roku 2014

Przeciwdziałanie projektom przewidującym powstanie nowych kopalni odkrywkowych na terenie Łużyc stanowiło istotną część naszej pracy w kończącym się roku 2014.

W kwestii planowanej kopalni Welzow-Süd II (co grozi przesiedleniem wsi Proschim i części miasta Welzow) zapadły w tym roku ostateczne decyzje. Komitet ds. Węgla Brunatnego podjął decyzję w kwietniu, a rząd landowy na początku czerwca. Rząd landowy oraz większość komitetu uznały zgodnie, bez uwzględnienia zasadniczych argumentów, że plan dotyczący węgla brunatnego powinien zostać ustalony jeszcze przed wyborami do Landtagu. W odpowiedzi GRÜNE LIGA wraz z Greenpeace oraz z BUND Brandenburg zdecydowały, że razem podejmą kroki prawne w sprawie procesu planistycznego dotyczącego węgla brunatnego. Organizacje rozpoczęły intensywne prace w celu przygotowania pozwu w tej sprawie.

Od samego początku roku Umweltgruppe Cottbus współpracowała ze Stowarzyszeniem „Zmiana strukturalna teraz – bez kopalni Nochten II” (przeciwko zniszczeniu wsi Rohne, Mulkwitz i Mühlrose) oraz wykonywała w imieniu tego stowarzyszenia pracę medialną.

7 kwietnia stowarzyszenie Umweltgruppe Cottbus przeprowadziło demonstrację w Rohne, na którą przybyło wiele osób. Następnie odbyła się milcząca manifestacja przed spotkaniem Komitetu ds. Węgla Brunatnego w Budziszynie. Poza tym Umweltgruppe zorganizowało wykłady oraz panele dyskusyjne.

Skarga Umweltgruppe Cottbus w sprawie odmowy udostępnienia dokumentacji „Puszczy Weißwasser“ jest wciąż rozpatrywana przez sąd administracyjny w Dreźnie. Stowarzyszenie wspierało też skargę przeciwko decyzji podjętej w marcu przez saksońskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zatwierdzającej plan dotyczący węgla brunatnego. Dzięki zawziętej dyskusji dotyczącej problematyki energo-politycznej koncern Vattenfall zawiesił pod koniec roku wcześniej podjęte plany przesiedlenia miejscowości.

W roku 2014, w postępowaniu planistycznym w sprawie kopalni Jänschwalde-Nord nie zapadła żadna formalna decyzja. Wspieraliśmy też osoby poszkodowane z okolic Gubina w ich działaniach, m.in. w styczniowym marszu gwiaździstym oraz w spotkaniu „Strony ojczyste i przyszłość”, 31 października w Atterwasch.

Duże zainteresowanie opinii publicznej wywołała zapowiedź prezentacji planu zalania wyrobiska po kopalni Cottbus-Nord. Obawy mieszkańców budzi nie tylko możliwe podmakanie pochodzące ze zbiornika, ale także długotrwałe zanieczyszczenia związkami siarki i żelaza docierające do wilgotnego lasu Spreewald. Stowarzyszenie Umweltgruppe nawiązało też kontakt z inicjatywą obywatelską „Achtung Ostsee“ oraz przygotowuje udział obywateli oraz organizacji ekologicznych w postępowaniu w tej sprawie.

Ponadto Umweltgruppe wniosło wkład w organizację dwóch seminariów w ramach programu edukacyjnego Łużyckiego Obozu Energo-Klimatycznego w Kerkwitz. Wspieraliśmy też organizację międzynarodowego Łańcucha Ludzi między innymi poprzez promowanie akcji w lokalnych mediach. Oczywiście nasi członkowie brali też udział w samym Łańcuchu, który 23 sierpnia powstał między Grabicami a Kerkwitz.

Angażowaliśmy się również na różne sposoby w debatę społeczną dotyczącą węgla brunatnego:

• Razem ze studencką grupą „Elektrownia dla informacji i środowiska” (umweltinfokraftwerk) organizowaliśmy na uniwersytecie w Cottbus wykład dotyczący specjalnej ekspertyzy Rady Rzeczoznawców ds. Środowiska SRU (Sachverständigenrat für Umweltfragen ) „Tworzenie przyszłościowego rynku prądu”. Wykładowcą był federalny rzeczoznawca ds. środowiska (SRU),
• Na naszej stronie internetowej prezentowaliśmy wyczerpująco sprzeczną politykę partii Die Linke w kontekście węgla brunatnego,
• Razem z innymi inicjatywami obywatelskimi organizowaliśmy akcję przed zjazdem partyjnym partii Die Linke w Cottbus, na którym miał zostać zatwierdzony program wyborczy do landtagu,
• Stwierdziliśmy że landowa, parlamentarna służba doradcza w ekspertyzie „Planowanie ds. węgla brunatnego w Brandenburgii” przemilczała istotne aspekty w omawianej sprawie. Umweltgruppe zleciła zatem sporządzenie stanowiska prawnego oraz dodatkowo wydała dokument wyjaśniający kulisy tej sprawy,
• Dzięki współpracy ze szwedzką organizacją ekologiczną „Airclim“ 23 sierpnia 2014 r. ukazała się 12-stronicowa broszura „Kraj węgla brunatnego”, która w zwięzły sposób omawia problemy wykorzystania węgla brunatnego na terenie Łużyc oraz ilustruje je obrazowymi przykładami. Publikacja ukazała się w języku angielskim i szwedzkim,
• Razem z 17 prominentnymi przedstawicielami serbołużyckiej mniejszości wysłaliśmy list otwarty do szwedzkiego ministra Petera Normana, odpowiadającego za koncern Vattenfall. W liście tym wskazaliśmy wyraźnie na zagrożenie wykorzenienia serbołużyckiej kultury z powodu planowanego wydobywania węgla w miejscu życia Serbołużyczan,
• Pod koniec października, razem z politykami samorządowymi oraz inicjatywami obywatelskimi, wysłaliśmy list otwarty do nowo wybranego przedstawiciela czerwono-zielonego rządu szwedzkiego.

Węgiel Łużycki (Lausitzer-Kohle-Rundbrief) wydawany był regularnie w 2014 r. i dostarczany mailowo do ponad 1500 abonentów z całych Niemiec oraz dodatkowo publikowany na stronie www.keintagebau.de. W tym roku wydaliśmy aż 32 numery. Opisywane wydarzenia ilustrowaliśmy 28 doniesieniami medialnymi. Naszym sukcesem jest z pewnością to, że byliśmy cytowani na stronie tytułowej największej szwedzkiej gazety „Dagens Nyheter“.

Dzięki wsparciu brandenburskiej centrali dla wychowania politycznego zorganizowana została po raz kolejny wycieczka studyjna na temat polityki energetycznej Łużyc. W tym roku po raz pierwszy odwiedziliśmy miejscowość położoną na brzegu kopalni Taubendorf, gdzie rozmawialiśmy z jej mieszkańcami. Odbyło się w sumie siedem wycieczek, w których wzięło udział 146 uczestników. Nasze wycieczki obsługiwała firma „Spreescouts“.

W maju zorganizowaliśmy także wycieczkę rowerową podczas której, przy okazji, wysprzątaliśmy parę kilometrów drogi rowerowej. Członkowie Umweltgruppe włączyli się również aktywnie do zbierania podpisów pod inicjatywą obywatelską przeciwko masowej hodowli zwierząt na terenie Brandenburgii.

Umweltgruppe Cottbus stanowi część koalicji GRÜNE LIGA. W tym roku został jej przyznany status federalnego punktu kontaktowego w sprawie węgla brunatnego. Współpracujemy też nadal ze stowarzyszeniem „Czysta rzeka Sprewa” (Klare Spree). Działania z innymi krytycznymi względem węgla organizacjami zostały wsparte dwudniowym spotkaniem zorganizowanym przez Heinrich-Böll-Stiftung w czerwcu, w Berlinie, w którym wzięli udział zainteresowani z całych Niemiec.

Dziękujemy wszystkim, którzy wspierają naszą działalność, zarówno pracą jak i poprzez datki. Dzięki Wam nasza praca mogła być prowadzona przez cały ostatni rok. Datki na Umweltgruppe Cottbus e.V. można odliczyć od podatku.

Tłumaczenie: Hanna Schudy