Apel o wprowadzenie moratorium na wycinkę lasów

W imieniu niżej podpisanych organizacji i ruchów społecznych zwracamy się do kierownictwa Lasów Państwowych oraz resortu środowiska z żądaniem zatrzymania wycinek drzew na terenie najcenniejszych lasów w Polsce – starodrzewów, ostatnich fragmentów lasów naturalnych oraz lasów wodochronnych.

Wprowadzenie moratorium jest kluczowe z uwagi na trwającą eksploatację lasów naturalnych i tempo wycinek starych drzew o wymiarach pomnikowych z takich miejsc jak Puszcza Karpacka i Pogórze Przemyskie, Lasy Suchedniowskie i Puszcza Świętokrzyska czy Puszcza Bukowa.

Zagrożona wycinkami jest także Puszcza Białowieska. Również lasy chroniące zasoby wodne powinny zostać pilnie wyłączone z użytkowania gospodarczego. Przykładem uszczuplania zasobów wodnych dostępnych dla mieszkańców jest Andrychów w Beskidzie Małym, gdzie wycinane są lasy wodochronne a Lasy Państwowe blokują poszerzenie rezerwatu o źródliska rzek zasilających ujęcie wody pitnej1. Moratorium powinno obowiązywać do czasu przeprowadzenia reformy gospodarki leśnej poprawiającej standardy ochrony przyrody lasów i trwale chroniącej najcenniejsze lasy w Polsce.

Obywatelki i obywatele naszego kraju chcą lasów, nie zrębów. Aż 75% ankietowanych osób domaga się zwiększenia powierzchni lasów, na których nie prowadzi się wycinek. Aż 78% Polek i Polaków uważa, że priorytetem Lasów Państwowych powinna być ochrona przyrody2. Ochrona lasów była jednym z najważniejszych tematów kampanii wyborczej. Rekordowa frekwencja w wyborach parlamentarnych pokazała, że społeczeństwo chce mieć wpływ na kierunek rozwoju Polski.

Jednym z takich obszarów jest sposób zarządzania lasami Skarbu Państwa, które pokrywają ¼ terytorium Polski. Skala ich eksploatacji z roku na rok rośnie. W 2022 r. Lasy Państwowe pozyskały rekordowe 42 mln m3 drewna, uzyskując z tytułu jego sprzedaży 13,5 mld zł. Jedynie 0,4% przychodów Lasów Państwowych trafiło na ochronę przyrody3. Jednocześnie to właśnie gospodarka leśna stanowi największe zagrożenie dla przyrody lasów. Ponad połowa siedlisk leśnych Natura 2000 znajduje się z tego tytułu w niewłaściwym stanie ochrony4. Skala wycinek i brak dialogu ze społeczeństwem powoduje, że rośnie społeczny ostracyzm wobec Lasów Państwowych. Jednocześnie przez ostatnie lata byliśmy świadkami upolitycznienia LP i uwłaszczenia się leśników na majątku wspólnym obywateli. Obecny model gospodarki leśnej zakładający pełnienie przez las jednocześnie funkcji gospodarczej (pozyskiwanie surowca), przyrodniczej (ochrona bioróżnorodności) i społecznej (udostępnianie lasów ludziom) nie sprawdził się. O jego zmianę upominają się ruchy i organizacje chroniące lasy. Deklaracja zwiększenia ochrony lasów znalazła się w programie wyborczym wszystkich opozycyjnych partii demokratycznych.

Nowelizacja przepisów dot. gospodarki leśnej jest niezbędna ale wymaga czasu związanego z pracą.ekspertów i konsultacjami społecznymi. Tymczasem musimy chronić naturalne lasy i stare drzewa już dzisiaj. Każdego dnia nasze najcenniejsze dziedzictwo przyrodnicze wywożone jest do m.in. Chin lub trafia do pieców elektrowni. W ostatnich fragmentach lasów naturalnych i starodrzewów Puszczy Karpackiej, Bukowej czy Świętokrzyskiej wycinane są ponadstuletnie drzewa o wymiarach pomnikowych nie posadzone ręką człowieka, niszczona jest naturalna retencja wodna, dewastowane są ostoje cennych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt.

Zachowywanie tych lasów wymaga dzisiaj jedynie decyzji o zatrzymaniu cięć do czasu przeprowadzenia reformy zarządzania lasami na miarę wyzwań, jakimi są zmiana klimatu i spadek bioróżnorodności, oraz oczekiwania społeczne. Spełnienie tego apelu jest także testem dla administracji leśnej sprawdzającym deklarację otwartości na dialog i gotowości ustępstw dla lepszej ochrony lasów.

4. Lasy poza kontrolą. Raport o wybranych nieprawidłowościach gospodarki leśnej w obszarach cennych przyrodniczo w Polsce (pracownia.org.pl)
3. https://lasy.pracownia.org.pl/aktualnosci/629-raport-finansowy-lp-2022
2. https://lasy.pracownia.org.pl/aktualnosci/617-polacy-o-lasach-mniej-wycinek-wiecej-ochrony-przyrody-wyniki-badan-opinii
1. https://lasy.pracownia.org.pl/aktualnosci/625-50-organizacji-apeluje-o-wstrzymanie-wycinek-w-lasach-wodochronnych-kolo-andrychowa

1. Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
2. Grupa Badawcza Ptaków Wodnych KULING
3. Fundacja Szkatułka
4. Fundacja Przestrzeń do życia
5. Mokudo Leśne Kąpiele
6. Stowarzyszenie Carpatica
7. WILK STRAŻNIK NATURY
8. Inicjatywa Stwórzmy Park Narodowy Doliny Dolnej Odry
9. Green REV Institute
10. Fundacja Dzika Polska
11. Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA
12. Stowarzyszenie Olszówka
13. Fundacja Klub Myśli Ekologicznej
14. Inicjatywa SupraśLAS
15. Inicjatywa ZaDrzew ZaKrzew
16. Opolskie Towarzystwo Przyrodnicze
17. Fundacja Greenpeace Polska
18. Stowarzyszenie Wolna Winnica
19. Stowarzyszenie Ochrony Doliny Drwęcy
20. Wspólny Las
21. Ratujmy kleszczowskie wąwozy
22. Jaki Będzie Las
23. Kwitnąca Otulina
24. Ratujmy Las Mokrzański
25. Stowarzyszenie Nenufar
26. Stowarzyszenie na Rzecz Ochrony Lasów i Zwierząt "Duchy Lasu"
27. Stowarzyszenie Nasz Bóbr
28. Towarzystwo Krajoznawcze Krajobraz
29. Fundacja Leśni Agronauci
30. Mała i Rozlewisko / Daniel Petryczkiewicz
31. Akcja Ratunkowa dla Krakowa
32. Stowarzyszenie ALTERNATYWNY CYPEL
33. Stowarzyszenie MODrzew - Monitoring Obywatelski Drzew
34. Stowarzyszenie Inicjatyw Na Rzecz Środowiska MONTANUM
35. Obóz dla Puszczy
36. Dom Przyrody i Kultury
37. Fundacja Inicjatyw Rozwojowych i Edukacyjnych
38. Przez Góry. Przez Las. Przewodnik Beskidzki Monika Ziółkowska
39. Dziki Ruch Oporu
40. Ekowyborca
41. Towarzystwo dla Natury i Człowieka
42. Fundacja Otwarty Plan
43. Inicjatywa Dzikie Karpaty
44. Fundacja Siła Lasu
45. Grupa Las Wiączyński
46. Stowarzyszenie Jurajski Ruch Społeczny
47. Towarzystwo na Rzecz Ochrony Przyrody
48. Rodzice dla Klimatu
49. Siostry Rzeki
50. Fundacja Nowa Obecność
51. Stowarzyszenie Mieszkańcy dla Katowic
52. Dzika Ochota
53. Prawo do Przyrody
54. Śląski Ruch Klimatyczny
55. Fundacja Bycie w Lesie
56. Chronię Beskid Mały
57. Centrum Terapii Leśnej Katarzyna Simonienko
58. Stowarzyszenie MULTIFORM
59. Jestem na pTak!
60. Społeczni Opiekunowie Drzew Toruń
61. Fidelis Siluas
62. Towarzystwo na rzecz Ziemi
63. Stowarzyszenie Zielone Wrzosy
64. Extinction Rebellion Kraków
65. Koalicja Las Jest Nasz
66. Protest Porszewice
67. Fundacja Alarm dla Klimatu
68. Inicjatywa Społeczna na Rzecz Prażmowskich Drzew
69. Stowarzyszenie Społeczno - Przyrodnicze M.O.S.T.
70. Drzewa w Mieście Dla Klimatu
71. Fundacja Aquila
72. Strajk dla Ziemi Łódź
73. Lokalsi dla Puszczy
74. Podkarpackie Towarzystwo Przyrodników Wolne Rzeki
75. Stowarzyszenie Nasz Las Tulecki
76. Inicjatywa Lasy Lublinieckie
77. Zielony Pierścień Warszawy
78. Fundacja Niech Żyją!
79. Fundacja Psubraty
80. Stowarzyszenie 515
81. Stowarzyszenie Przyjaciół Dorzecza Gwdy
82. Fundacja Dziki Azyl - Centrum Pomocy dla Jeży i Dzikich Zwierząt
83. Extinction Rebellion Polska
84. The Climate Lab
85. Stowarzyszenie Okolica
86. Fundacja JeKo “Jak Jeż z Kotem”
87. Fundacja Aeris Futuro
88. Fundacja Dzika Rzeka
89. Jerzyki w Polsce
90. Towarzystwo Przyjaciół Rzek Iny i Gowienicy
91. Stowarzyszenie Morasko XXI
92. Klub Gaja
93. Społeczny Ruch Sympatyków Parku Grabiszyńskiego “Grupa 51”
94. Stowarzyszenie Atmosfera
95. FOTA4Climate
96. Wrocławska Przyroda
97. ZAKOLE
98. MaŁopolskie Towarzystwo Ornitologiczne
99. Ratujmy Las Mrozowski
100. Stowarzyszenie Rzeczniczki Przyrody
101. Fundacja Amtal
102. Fundacja Greenmind
103. Teraz Lasy!
104. Towarzystwo Przyjaciół Słońska “Unitis Viribus”
105. Inicjatywa Las Młochowski
106. Stowarzyszenie Inicjatywa Białobrzegi
107. Inicjatywa Jakub Lenkiewicz & Przyjaciele
108. Fundacja EkoRozwoju
109. Fundacja Dzieci w Naturę
110. Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturalne “Wspólna Ziemia”
111. Warszawski Ruch Antyłowiecki
112. Nie Trzaskać Dzików!
113. Stowarzyszenie Babice dla Przyrody
114. Stowarzyszenie Nasza Choszczówka
115. Inicjatywa Dzika Fosa Miejska
116. Stowarzyszenie Obrony Naturalnych Obszarów Nadmorskich „ Bałtyckie SOS”