×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

15 listopada 2018
Smog
 

Poza kontrolą - analiza systemu kontroli palenisk domowych.

Raport zbiorczy prezentujący wyniki badań w obszarze oceny aktualnego systemu kontroli palenisk domowych pod kątem spalania odpadów oraz przestrzegania uchwał antysmogowych, wraz z rekomendacjami dla instytucji, na których ciąży obowiązek kontrolny w tym obszarze.

Celem niniejszego raportu jest analiza działającego obecnie w Polsce systemu kontroli palenisk oraz zaprezentowanie rekomendacji, które pozwoliłyby ten system usprawnić.

Dlaczego kontrola systemu palenisk? Biorąc pod uwagę, że to właśnie emisja z domowych kotłów, pieców i kominków stanowi główne źródło zanieczyszczenia powietrza pyłem i rakotwórczym bezno[a]pirenem, kontrola nad tym co jest spalane, w jakich urządzeniach i w jakich warunkach powinna stanowić podstawę krajowej strategii na rzecz poprawy jakości powietrza.

Analiza obejmuje system kontroli palenisk pod kątem przestrzegania zakazu spalania odpadów. Przepis istnieje w polskim prawie już od 20 lat, w związku z czym powinny zostać wykształcone odpowiednie mechanizmy kontrolne. Należy jednak zauważyć, że docelowo kontrola palenisk powinna odnosić się do znacznie szerszego zakresu i obejmować wszystkie zapisy uchwał antysmogowych, w tym jakość paliwa oraz rodzaj instalacji. Już teraz możliwa jest kontrola jakości stosowanego w gospodarstwach domowych paliwa, a za kilka lat niezbędna będzie kontrola wszystkich urządzeń grzewczych na paliwa stałe pod kątem ich zgodności z uchwałami (czy spełniają wymogi klasy 5 lub ekoprojektu). Bez skutecznej kontroli na poziomie gospodarstw domowych, uchwały antysmogowe pozostaną w dużej mierze martwym ­prawem.

Jak wskazują wyniki analizy w gminach, gdzie nie istnieje straż gminna lub miejska, system kontroli jest wysoce dysfunkcyjny. W gminach wiejskich statystycznie przeprowadzanych jest jedynie 11 kontroli rocznie, a średnia dla wystawianych mandatów jest mniejsza niż jeden na rok! W jednej piątej z badanych gmin nie przeprowadzono żadnej kontroli.

W większości gmin miejsko-wiejskich i wiejskich system kontroli, jeśli w ogóle istnieje, opiera się o urzędników. Jest to rozwiązanie wysoce dysfunkcyjne, gdyż prowadzenie kontroli jest jednym z wielu obowiązków wykonywanych przez urzędników. Ponadto, kontrole w większości przypadków przeprowadzane są jedynie w godzinach pracy urzędu – a więc w innych godzinach niż dorzucane jest zazwyczaj paliwo do kotła czy pieca. Dodatkowo, urzędnicy nie są uprawnieni do wystawiania mandatu, co sprawia, że kontrolę mają zazwyczaj charakter informacyjno-edukacyjny. Bardzo rzadko wykorzystywana jest możliwość skierowania sprawy do sądu – zapewne przez czasochłonność tej procedury. Kolejną ważną barierą w mniejszych miejscowościach jest mocne osadzenie urzędników w społeczności lokalnej, co utrudnia prowadzenie działań penalizacyjnych.

Biorąc pod uwagę powyższe, podstawowymi zmianami, które pozwolą usprawnić system kontroli są: wprowadzenie obowiązku posiadania przez gminę funkcjonariuszy prowadzących kontrole, umożliwienie gminom tworzenia straży międzygminnych w celu zmniejszenia kosztów i zapewnienia anonimowości kontrolującym oraz wprowadzenie skutecznego systemu kontroli nad gminami pod względem wywiązywania się w powyższego obowiązku. Kontrolę taką powinny sprawować wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska. Ilościowe obowiązki gmin związane z kontrolą palenisk, powinny być zapisane w programach ochrony powietrza.

W niniejszym opracowaniu znajdują się również wskazówki co do działań bardziej doraźnych, w tym: utworzenie centrum kompetencji dla funkcjonariuszy sprawujących kontrolę nad paleniskami, umożliwienie odzyskiwania kosztów poboru próbek przez gminy czy rekomendacje dotyczące budowania świadomości społecznej.

W części końcowej opracowania znajduje się karta dobrych praktyk dla funkcjonariuszy zajmujących się kontrolą palenisk. Zawiera ona praktyczne wskazówki dotyczące budowania skutecznego systemu kontroli, wraz z przykładami miejscowości, które takie działania wdrożyły. Mamy nadzieję, że już teraz staną się one inspiracją do budowania bardziej skutecznych systemów kontroli.

pobierz raport

Smog

Wśród mieszkańców Skawiny, dbanie o jakość powietrza, stało się normą. Mieszkańcy korzystają programów dotacyjnych, pozwalających na poprawę energetyczności cieplnej swoich (...)
czytaj całość
Wysokie zanieczyszczenie powietrza z ostatnich dni pokazało, że walka ze smogiem stoi w miejscu. Polski Alarm Smogowy apeluje do Premiera (...)
czytaj całość
„Czyste powietrze” to flagowy antysmogowy projekt polskiego rządu. Dotacje z programu mają pomóc w pozbyciu się zanieczyszczeń pochodzących z 3 (...)
czytaj całość
W tym roku po raz pierwszy 7 września obchodzimy zainicjowany przez ONZ International Day of Clean Air for blues skies, (...)
czytaj całość
Recepta PAS na czyste miasta Rządowa polityka anytysmogowa zaniedbuje zanieczyszczenia powietrza pochodzące z transportu – stwierdzaPolski Alarm Smogowy i proponuje zestaw (...)
czytaj całość
W poniedziałek, 21 października aktywiści Dolnośląskiego Alarmu Smogowego zorganizowali symboliczny pogrzeb węgla brunatnego pod oknami Marszałka Województwa Dolnośląskiego, domagając się (...)
czytaj całość
Przed rozpoczęciem nowego sezonu grzewczego Dolnośląski Alarm Smogowy (DAS) po raz kolejny zlecił badania opinii publicznej.
czytaj całość
Polski Alarm Smogowy zaniepokojony niską skutecznością programu Czyste Powietrze skierował do prezesa NFOŚiGW Piotra Woźnego list z apelem o jego (...)
czytaj całość
więcej
2019-06-28
Raport PAS – Kontrola jakości węgla do szybkiej poprawy
2019-04-06
Ministerstwo Środowiska robi ludzi w balona
2019-02-24
Rekuperacja zamiast oczyszczaczy!
2019-02-22
Alarm smogowy w miastach
2019-01-08
PAS ocenia antysmogowe działania rządu – pomimo postępów smog wciąż (...)
2018-11-15
Poza kontrolą - analiza systemu kontroli palenisk domowych.
2018-10-23
Wspieranie budynków wielorodzinnych i jednorodzinnych
2018-10-08
WIOŚ: Trudno jest z państwem rozmawiać, bo wy nie chcecie (...)
2018-09-12
NIK: Spaliny są mordercze
2018-09-11
Toksyczne podkłady kolejowe w sprzedaży – PAS wnosi do GIOŚ (...)
2018-09-01
Ogromne koszty zdrowotne i finansowe smogu z niskiej emisji – (...)
2018-08-18
Sprzedaż odpadów węglowych lub zdrowie ludzi
2018-08-17
Rząd szykuje projekt dotyczący lokalizowanau inwestycji uciążliwych zapachowo
2018-07-18
Kopalnia Turów z koncernu PGE zaprzecza, że dokłada się do (...)
2018-07-06
Sejm przyjął ustawę o monitoringu i kontroli jakości paliw stałych
2018-06-21
Pożary wysypisk to objaw systemowej choroby
2018-05-16
Zbliża się dzień dziecka w Worku Turoszowskim. Czy wszystkie (...)
2018-05-12
Fikcja tanich mieszkań w Warszawie
2018-04-25
Bogatynia, jedno z najbardziej zanieczyszczonych miast – co dalej?
2018-04-23
Informacja prasowa Polskiego Alarmu Smogowego
2018-04-18
Dolny Śląsk bez Smogu - Podsumowanie
2018-03-22
Podkłady kolejowe: toksyczny opał na wyciągnięcie ręki
2018-03-10
Dolny Śląsk bez smogu w Kątach Wrocławskich
2018-03-08
Klient wydając 1000 złotych otrzymywał towar warty 800
2018-03-07
Wydzierżawimy naszym mieszkańcom nowoczesne piece węglowe
2018-03-05
Polski Alarm Smogowy: program SmogStop nie może ograniczać się do (...)
2018-02-14
Koniec karnawału: czas na rachunek sumienia i skuteczną walkę ze (...)
2018-01-09
Rok po wielkim smogu: Greenpeace i samorządowcy apelują do ministra (...)
2018-01-03
Jak polskie miasta walczą ze smogiem?
2017-12-31
Dolny Śląsk bez smogu w Gryfowie Śląskim
2017-12-14
Dzieci chorują przez smog,
2017-11-19
Europejski wskaźnik jakości powietrza: aktualne informacje o jakości powietrza na (...)
2017-11-04
Poprawa jakości powietrza w europejskich miastach przełoży się na znaczne (...)
2017-10-16
Dolny Śląsk się dusi. Potrzebujemy uchwał antysmogowych jak powietrza!
2017-09-28
URSUS wraca do Warszawy
2017-09-23
Jak finansować walkę ze smogiem? Pomogą banki?
2017-09-18
Dlaczego zakaz palenia węgla i drewna w uzdrowiskach, Wrocławiu i (...)
2017-09-18
Komunikat Dolnośląskiego Alarmu Smogowego
2017-09-15
Apel: Stop przywilejom dla elektrowni węglowych w Polsce!
2017-09-06
Przełom w walce ze smogiem – kopciuchy odchodzą do lamusa
2017-08-24
Konsultacje społeczne uchwał antysmogowych
2017-08-24
Rząd zabija Polaków węglowym smogiem
2017-08-08
Więcej czujników może pomóc w walce ze smogiem
2017-08-04
Polacy za strefami niskoemisyjnymi w miastach
2017-05-31
Węglokoks Energia zamierza zgazowywać muł węglowy
2017-05-31
Górne spalanie nie uwolni nas od smogu.
2017-05-10
Wrocławianie coraz bardziej poruszeni smogiem
2017-05-04
Domagamy się czystego powietrza w uzdrowiskach
2017-04-28
MIiB o programie termomodernizacji budynków jednorodzinnych podczas debaty w NIK
2017-04-18
Ratujmy uzdrowiska i miasta w kotlinach sudeckich - dość trucia (...)
2017-04-12
O SMOGU jak zwykle, czyli wokół ogona. GALERIA Wroclove bez (...)
2017-04-04
Nareszcie łączenie zdrowia i ochrony środowiska.
2017-04-03
Dolny Śląsk bez smogu?
2017-03-24
Mamy projekt uchwały antysmogowej
2017-03-22
Smog nie kończy się na granicach wielkich miast
2017-02-27
W "Pracowni miast" dyskutowali jak skuteczniej walczyć ze smogiem na (...)
2017-02-27
Dolnośląski Alarm Smogowy na spotkaniu w wielkopolskim Kępnie
2017-02-22
"Antysmogowe" rozporządzenie napisano tak, żeby nie działało
2017-02-01
Stanowisko Rady Krajowej Partii Zieloni w sprawie antysmogowego projektu rządu.
2017-01-27
Polski węgiel truje mniej. Minister Szyszko w Sejmie o smogu
2017-01-19
Kępno się dusi od smogu. Co zrobią władze?
2017-01-13
Ludzie, ogarnijcie się, smogu nie ma!
2017-01-11
Walka ze smogiem to obowiązek samorządów!
2017-01-02
Europa broni się przed smogiem, Polacy trują się dalej i (...)
2016-12-14
Dolny śląsk: raport DAS - straże miejskie vs smog
2016-12-09
Rada UE zatwierdziła przepisy ws. limitów emisji zanieczyszczeń powietrza
2016-11-24
Spalanie paliw kopalnych zagraża dzieciom
2016-11-24
51 tys przedwczesnych zgonów w Polsce
2016-11-20
Zabrze: Będzie czystsze powietrze. Na kominy założymy elektrofiltry
2016-11-18
Ministerstwo Środowiska lekceważy zdrowie Polaków
2016-11-15
Wrocław: Sezon na smog
2016-11-09
Przyłącz się i odetchnij
2016-11-08
O zanieczyszcze- niach bez tajemnic.
2016-11-02
Smog, zanieczyszczenie powietrza: paliwa stałe nie muszą truć
2016-09-27
Kraków walczy o czyste powietrze
2016-09-25
Smog dotarł do mózgu – najnowsze badania naukowców z Lancaster
2016-09-14
Krynica 2016. Jakość powietrza przebiła się do polityków
2016-09-13
Palenie śmieci to oszczędność wyłącznie pozorna
2016-09-07
Opolanie dopłacą do ekologii. Warszawa wstrzymała nam dofinansowanie
2016-09-03
Małopolanie czekają na antysmogowe przyspieszenie
2016-08-24
Niska świadomość niskiej emisji
2016-08-21
Smog problemem Warszawy. Co poprawi jakość powietrza w mieście?
2016-07-23
JAWOR - Program pożyczkowy na termomodernizację dla osób fizycznych
2016-06-27
Dofinansowanie do ograniczenia niskiej emisji w woj. śląskim
2016-06-23
Zanieczyszczenie powietrza we Francji większe niż w Polsce? Sprawdzamy.
2016-06-03
DAS i marszałek Przybylski wspólnie przeciwko smogowi.
2016-06-02
Dolny Śląsk nie chce się dusić!
2016-05-30
Lokalne Partnerstwa Niskoemisyjne – katalizator zmian na lepsze!
2016-05-18
Podsumowanie sezonu smogowego 2015/2016
2016-05-17
Żywiec: Mają najcięższe powietrze w Polsce
2016-04-21
Nasze serca potrzebują czystego powietrza
2016-03-24
Metropolia warszawska wspólnie przeciw zanieczyszcze- niom powietrza
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej