Finansowany ze środków unijnych, przełomowy raport przygotowany z udziałem Uniwersytetu Narodów Zjednoczonych (UNU) przestrzega przed znaczącym wzrostem w kolejnej dekadzie ilości odpadów pochodzących ze sprzętu elektronicznego (elektro-śmieci). Gwałtownie rosnąca sprzedaż telefonów komórkowych, komputerów i innych urządzeń elektronicznych prawdopodobnie wpłynie na zdrowie publiczne i środowisko w krajach nieprzygotowanych na odpowiednie zarządzanie takim wzrostem ilości nowych odpadów.
Raport pt. "Recykling – od elektro-śmieci po zasoby" uzyskał dofinansowanie od Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska przy Komisji Europejskiej. Pośród współautorów należy wymienić EMPA (Szwajcarskie Federalne Laboratoria Testowania i Badania Materiałów), Umicore oraz UNU – wszystkie te instytucje są członkami globalnego zespołu doradców StEP (Rozwiązywanie problemu elektro-śmieci).
Raport prezentuje wyniki analizy danych zebranych w 11 krajach rozwijających się na całym świecie, dotyczących polityki krajowej, kompetencji, sieci zbierania odpadów i nieformalnego recyklingu. Wyniki te wykorzystano do zilustrowania bieżącego problemu elektro-śmieci oraz prognozowania przyszłych trendów na szczeblu globalnym.
W 2007 r. sprzedano na świecie ponad 1 miliard telefonów komórkowych. W samych tylko Stanach Zjednoczonych sprzedano w 2008 r. ponad 150 milionów telefonów komórkowych i pagerów, co stanowi niemal podwojenie sprzedaży sprzed 5 lat. Wielkość sprzedaży nieuchronnie oznacza radykalny wzrost ilości elektro-śmieci generowanej na świecie, która na dzień dzisiejszy sięga 40 milionów ton rocznie.
W porównaniu ze statystykami z 2007 r. raport przewiduje, że ilość odpadów po starych komputerach wzrośnie do 2020 r. o astronomiczną liczbę 400% zarówno w Chinach, jak i w Afryce Południowej. W Indiach odpady po wyrzuconych lodówkach podwoją się lub potroją, a liczba starych telefonów komórkowych w tym kraju wzrośnie 18-krotnie. W roku 2020 ilości elektro-śmieci związanych z komputerami w krajach takich jak Senegal i Uganda wzrosną od czterech do ośmiu razy.
Chiny są drugim pod względem wielkości kontenerem na elektro-śmieci (pomimo wprowadzenia zakazu importu elektro-śmieci, kraj ten nadal przyjmuje odpady z krajów rozwiniętych). Odnotowywana w Chinach ilość około 2,3 milionów ton plasuje ten kraj tuż za USA, w których poziom ten sięga 3 milionów ton. Co istotne większość elektro-śmieci w Chinach jest nieprawidłowo usuwana poprzez stosowanie praktyk, które uwalniają zanieczyszczenia toksyczne.
Achim Steiner Podsekretarz Generalny ONZ, dyrektor wykonawczy Programu Środowiskowego Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP), powiedział: "Ten raport wskazuje nam nową, palącą potrzebę wprowadzenia ambitnych, sformalizowanych i regulowanych procesów zbierania elektro-śmieci i zarządzania nimi poprzez zorganizowanie dużych i sprawnych obiektów w Chinach". Dodał, że Chiny nie będą jedynym krajem, który stanie przed tym problemem.
Zagrożenie szkodami w środowisku i problemami zdrowotnymi w konsekwencji ograniczonego recyklingu elektro-śmieci wystąpi prawdopodobnie w Brazylii, Indiach, Meksyku i innych krajach.
Steiner wyjaśnia, że obok obniżenia emisji gazów cieplarnianych, poprawy profilaktyki problemów zdrowotnych i odzyskania cennych metali, lepszy recykling odpadów może oznaczać zwiększenie zatrudnienia. "Działając teraz i planując na przyszłość wiele krajów może obrócić elektro-problem w elektro-sposobność" - stwierdza.
"To co dla jednej osoby jest odpadem, dla innej może być surowcem" – dodaje Konrad Osterwalder, Podsekretarz Generalny ONZ i Rektor UNU w Japonii. "Wyzwanie jakim jest radzenie sobie z elektro-śmieciami stanowi ważny krok w przejściu na gospodarkę ekologiczną."
Osterwalder podsumowuje: "Ten raport nakreśla inteligentne, nowe technologie i mechanizmy, które w połączeniu z krajowymi i międzynarodowymi strategiami mogą przekształcić odpady w aktywa, tworząc nowe przedsiębiorstwa z korzystnymi, ekologicznymi miejscami pracy. W tym procesie kraje mogą wnieść swój wkład w obniżenie zanieczyszczeń związanych z górnictwem i produkcją oraz usuwaniem starych urządzeń".