Potrzebne moratorium na grodzenie i regulacje rzek przy realizacji wszelkich zamierzeń finansowanych z pieniędzy publicznych!

Przedstawiciele aktywnego społeczeństwa obywatelskiego zwrócili się do Premiera Rzeczypospolitej Polskiej z intencją zaufania i postulatem interwencji ws. gospodarowania wodami

W szczególnosci z postulatem zakazu (moratorium) regulacji, przegradzania i pogłębiania rzek od ich źródeł do ujścia, do czasu skutecznego wdrożenia nowoczesnych opisów referencyjnych naturalnych rzek i norm postępowania przy rewitalizacji rzek w trakcie ich utrzymania. Wiąże się to również z prawidłowym wydawaniem pieniędzy publicznych i nie ryzykowaniem utraty funduszy Krajowego Planu Odbudowy i Umowy Partnerstwa.

Powody wystapienia

Mimo zapisania w Planie Gospodarowania Wodami (2016-2021) utrzymania wód w dobrym stanie ekologicznym lub poprawy tego stanu na odcinkach wcześniej pogorszonych, wydatkowano na opracowanie procedur i norm poprawy stanu rzek znikome fundusze, w porównaniu z miliardami wydatkowanymi na pogorszenie stanu wód: zły stan wód stwierdzono w 99,4 % z nich*, zgodnie z zapisami Krajowego Programu Renaturyzacji Wód Powierzchniowych ponad 90% wymaga podjęcia działań renaturyzacyjnych! Obecnie w Polsce stan rzek jest najgorszy w zlewni Morza Bałtyckiego i w Europie.

Informacja Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (MGMiŻŚ) dla Sejmu za lata 2018-2019 dowodzi zaś, że gospodarka wodna ma służyć eksploatacji wody a nie zachowaniu powszechnie dostępnych narodowych zasobów wodnych w systemach rzecznych i w zbiornikach wód podziemnych. Dane z ww informacji wskazują, że w latach 2018-2019 wydano łączną kwotę publicznych pieniędzy podatników polskich 458,9 mln zł na utrzymanie rzek bez analizy wpływu podjętych czynności na ich stan i bez zastrzeżenia by stan rzeki nie uległ pogorszeniu (czyt. zmarnowano potencjał). W tym okresie można było zrewitalizować łącznie 40 346 km cieków naturalnych i usunąć do 3 676 szt. przegród poprzecznych w ciekach, co byłoby dążeniem w zdrowym kierunku.

Postulaty

List do Premiera Rzeczypospolitej Polski zwraca się zatem z postulatem aby:

zarządzanie wodami w Polsce pełnione było przez instytucję ochrony środowiska, zasobów naturalnych, klimatu i leśnictwa celem wdrożenia nowoczesnych opisów naturalnych rzek, norm postępowania przy rewitalizacji rzek oraz wyposażenie tej instytucji nie tylko w odpowiednie fundusze na ochronę i utrzymanie rzek, ale także w możliwość stanowiącej opinii w zakresie sposobów ingerencji wszystkich interesariuszy w zasoby wodne dolin rzecznych, celem zabezpieczenia poprawy stanu wód i ochrony stanu dobrego,
wprowadzić powszechne moratorium na regulacje, pogłębianie i przegradzanie rzek w Polsce od ich źródeł do ujścia z dopływami, wraz z zakazem stosowania przestarzałych katalogów i wytycznych sformułowanych przed rokiem 1980, aż do czasu wprowadzenia rozporządzenia określającego nowoczesne zasady kształtowania rzek, uwzględniających łącznie równowagę dynamiczną koryt rzecznych i wymagania środowiskowe siedlisk w dolinach rzek.
wprowadzić realnie funkcjonujące zlewniowe zarządzanie rzekami w Polsce, by w maksymalnym stopniu przywrócić naturalne usługi ekosystemowe, na czele z wykorzystaniem naturalnego potencjału retencyjnego dla przeciwdziałania skutkom zmian klimatu, zarówno w kontekście suszy, jak też powodzi, przy równoczesnym odzyskaniu zbliżonego do naturalnego poziomu samooczyszczania systemów zlewni dla redukcji niekorzystnych skutków emisji z obszarów zlewni.

Wspierający

Intencję listu wspierają czołowe polskie koalicje społeczne z wodą i rzekami związane, także koalicje na poziomie międzynarodowym: Koalicja Ratujmy Rzeki, Koalicja Żywa Ziemia, Koalicja Klimatyczna, Koalicja Czystego Bałtyku. Jest to ważny sygnał wskazania znaczenia dobra wspólnego jakim jest woda.

Żródło: list do Premiera:
http://www.ratujmyrzeki.pl/dokumenty/Moratorium_na_regulacje_rzek_22_02_2021.pdf

*