×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

27 lipca 2020
Ratujmy Rzeki
 

Katastrofa w Baryczy. Akcja ratunkowa wciąż trwa

Dwa miliony martwych ryb i raków. Katastrofa ekologiczna całego ekosystemu – to efekt skażenia rzeki Barycz. Zanieczyszczenie zostało zauważone 1 lipca. Konsekwencje mogą ciągnąć się latami, służby państwowe działają opieszale, a przyczyna wciąż nie jest znana do dziś. Mieszkańców okolicznych wsi zaalarmował ciemnobrązowy kolor rzeki i uciążliwy zapach.

– „Widziałem setki martwych ryb przy brzegu. Nawet tak wytrzymałe na trudne warunki ryby jak 1,5 metrowe sumy nie dały z tym rady” – relacjonuje nam jeden z wędkarzy.

Gdzie leży prawda?

Jak wynikało z pierwszych doniesień, rzeka była skażona na odcinku od miejscowości Raczyce w gminie Odolanów, w województwie wielkopolskim do jazu „Bolko”, w pobliżu miejscowości Nowe Grodzisko w gminie Milicz. Rozpatrywane były dwie wersje przyczyn katastrofalnego stanu rzeki. Po ulewnych deszczach zanieczyszczenia mogły spłynąć z pryzm nawozów organicznych i azotowych, zgromadzonych na polach w województwie wielkopolskim, pomiędzy korytami rzek Kuroch, Barycz i Złotnica lub mogły dostać się do rzeki jako odpady z chlewni lub ubojni z okolic Odolanowa.

Pierwsza hipoteza zdaje się być chętnej stawiana przez instytucje państwowe i Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. Z kolei eksperci i samorządowcy wskazują na zanieczyszczenia pochodzące z ubojni lub chlewni.

Z próbek wody pobranych i przebadanych na zlecenie burmistrza Milicza wynika, że w rzece brak jest tlenu oraz występuje wysokie stężenie azotu organicznego i amonowego.

– „Nie ulega wątpliwości, że to jest odpad poprzemysłowy, albo z intensywnej hodowli, ubojni, albo jest ludzkim odpadem komunalnym. Ten, kto to zrobił dzisiaj zaciera ślady” – mówił Piotr Lech, burmistrz Milicza w RMF FM.

Do dziś Wody Polskie i prokuratura nie przedstawiły ostatecznych ustaleń, które pozwoliłyby ustalić przyczynę śmierci rzeki.

– „W związku z wieloma nieprawdziwymi informacjami i publikacjami na temat zdarzenia na Baryczy, uspokajamy, że sytuacja jest znacznie lepsza niż pierwotnie zakładano. Prosimy również o cierpliwość z wysuwaniem oskarżeń, dopóki swoich czynności nie zakończą odpowiednio uprawnione do tego organy, policja i prokuratura. Wody Polskie nieustająco podejmują wzmożone działania w celu zminimalizowania negatywnych skutków tego zdarzenia. Bardzo dobrze układa się też współpraca ze Stawami Milickimi” – mówi Mariusz Przybylski, dyrektor Wód Polskich RZGW we Wrocławiu.

Barycz jest aktualnie martwą rzeką: w wodzie unoszą się śnięte ryby i następuje rozkład materii organicznej. Starosta milicki Sławomir Strzelecki oraz burmistrz Milicza Piotr Lech, alarmowali, by wodami rzeki nie zasilać Stawów Milickich ani nie organizować spływów kajakowych.

Jak donoszą mieszkańcy Odolanowa, już 15 czerwca na jednym z dopływów Baryczy nagrano film pokazujący co płynie w wodzie.

– „Jeśli potwierdzi się, że to co widać na filmie i zdjęciu to efekt zrzut ścieków z ubojni drobiu, to będziemy mieć winnego całej sytuacji. Ale z wyrokowaniem trzeba jeszcze poczekać, bo chyba Barycz ma pecha, że jest za daleko od Warszawy i nie wpisuje się w trwającą kampanię wyborczą” – analizuje dr Sebastian Szklarek, ekspert ds. wód na swoim blogu „Świat Wody”.

Próby ratunku

To właśnie samorządy od początku zajęły się sprawą na własną rękę. Niedawno radni Sejmiku Województwa Dolnośląskiego przyznali 400 tys. zł na zakup pomp służących do napowietrzania wody. Pieniądze zostały przekazane podlegającej samorządowi województwa spółce Stawy Milickie.

– „Pomogą natlenić zanieczyszczoną Barycz i przywrócić w niej życie. Nadal trwa również oczyszczanie rzeki wodą ze Stawów Milickich. Ratujemy Dolinę Baryczy!” – pisze Cezary Przybylski, marszałek województwa dolnośląskiego.

Dzięki szybkiej reakcji udało się odciąć dopływy Baryczy do Stawów Milickich. W ten sposób udało się ocalić część ryby i ptaków.

– „Pod względem zanieczyszczenia stawy milickie nie ucierpiały” – oznajmił Piotr Połulich, prezes zarządu spółki Stawy Milickie.

Kampania prezydencka ważniejsza niż zdrowie i przyroda

Sprawę od początku śledzi lokalna Telewizja Powiatu Milickiego i wrocławska Gazeta Wyborcza. Przez wiele dni katastrofa nie budziła jednak zainteresowania mediów ogólnopolskich. Urzędnicy i ministrowie w związku z trwającą kampanią prezydencką prawdopodobnie liczyli, że sprawa ucichnie.

– „Dopiero, gdy jako „Wyborcza” w czwartek napisaliśmy o milczeniu rządu (m.in. o fakcie, że minister środowiska Michał Woś znalazł czas na liczne wiece Andrzeja Dudy, a nie ma czasu udać się na Dolny Śląsk), o sprawie wypowiedział się minister środowiska na swoim Facebooku. O sprawie nie informuje nadal jednak rządowa telewizja TVP Info, kierowana przez Jacka Kurskiego. Już po naszym tekście TVP3 Wrocław na swojej stronie internetowej umieściła komunikat PAP, że… sytuacja na Baryczy się poprawia” – napisała wrocławska Gazeta Wyborcza.

    Takie interwencje muszą mieć również nasze wsparcie – świadomych obywateli i obywatelek – wrażliwych na niszczenie środowiska. Ludzi reagujących i działających, gdy coś dzieje się nie tak. Oczekujących działania od rządu. #Barycz #DolinaBaryczy #katastrofa https://t.co/Ykk0Uj1j3W pic.twitter.com/pmwoqoQ85u

    — Paweł Pomian (@pawelpomian) July 7, 2020

– „Mamy do czynienia z katastrofą ekologiczną na olbrzymią skalę. Już teraz możemy mówić o milionach martwych ryb w Dolinie Baryczy. Podczas gdy o awarii oczyszczalni ”Czajka” słuchamy od miesięcy, o katastrofie w Dolinie Baryczy ogólnopolskie media milczą. A to właśnie w Dolinie Baryczy odbywa się prawdziwy horror, z którym służby państwowe sobie nie radzą i zwlekają. Powinien zająć się tym rząd, premier i ministrowie” – uważa Paweł Pomian ze stowarzyszenia EKO-UNIA.

Partia Zieloni interweniuje

Milickich samorządowców wspiera posłanka Koalicji Obywatelskiej Małgorzata Tracz z Partii Zieloni. Wraz z wrocławskim kołem partii nagłośniła sprawę i natychmiast skierowała interwencje poselskie do Wód Polskich, Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, Regionalnych Dyrektorów Ochrony Środowiska we Wrocławiu i w Poznaniu, Marszałków Województw Dolnośląskiego i Wielkopolskiego, Wojewodów Dolnośląskiego i Wielkopolskiego oraz Prokuratora Generalnego.

    Katastrofa ekologiczna w Dolinie Baryczy‼️
    Od przełomu czerwca i lipca mamy do czynienia z katastrofą ekologiczną w Dolinie Baryczy. Reagują samorządowcy, reagują mieszkańcy. Wody Polskie, władze centralne, wojewoda milczą. /1 pic.twitter.com/g8l3k1MQzm

    — Małgorzata Tracz (@GoTracz) July 8, 2020

Małgorzata Tracz domaga się zidentyfikowania i usunięcia przyczyn katastrofy ekologicznej w Dolinie Baryczy, wszczęcia śledztwa w tej sprawie i ukarania winnych. Posłanka podkreśliła, że zagrożone są tysiące miejsc pracy w rejonie milicko-żmigrodzkim, przede wszystkim w sektorze turystycznym (agroturystyka, hotelarstwo, wycieczki rowerowe i spływy kajakowe). Rzeka Barycz, zdaniem Małgorzaty Tracz, padła ofiarą rolnictwa przemysłowego, dlatego konieczne jest natychmiastowe opracowanie i wdrożenie Planu Zasad Ochrony Obszaru Natura 2000 Dolina Baryczy.

– „Ten obszar przyrodniczy o unikatowym charakterze, na którego terenie znajduje się największy w Polsce rezerwat ptactwa wodno-błotnego, ucierpiał w niemniejszym stopniu wskutek zaniechań organów i instytucji państwowych odpowiedzialnych za rzeki, infrastrukturę, środowisko i rolnictwo. Gdzie są ministrowie? Gdzie jest wojewoda?”– pytała na konferencji prasowej Małgorzata Tracz.

Wojewoda Dolnośląski Jarosław Obremski, po wielu dniach milczenia od początku katastrofy, wykorzystał okazję by zaatakować opozycję i posłankę Tracz.

– „Tym razem Pani Poseł uważa, że jest to katastrofa ekologiczna, mimo że zanieczyszczenie Wisły spowodowane spustem ścieków z Czajki było wielokrotnie większe niż w przypadku Baryczy” – napisał Obremski na swoim profilu na Facebooku.

Zdecydowanie obszerniej odniósł się jednak w swoim wpisie do sprawy warszawskiej „Czajki” niż do dramatycznej sytuacji w Dolinie Baryczy.

– „Zniszczona została ogólnopolska marka Dolina Baryczy i to zarówno jeśli chodzi o produkt turystyczny, jak i producenta ekologicznej żywności. Milickie karpie mogą w tym roku nie trafić na polskie stoły!” – zauważa Robert Suligowski, przewodniczący Partii Zieloni we Wrocławiu.

Suligowski zaapelował do Ministra Rolnictwa Jana Krzysztofa Ardanowskiego o pilną zmianę tzw. Lex Inwestor – prawa ułatwiającego powstawanie nowych zakładów rolnictwa przemysłowego.

Oczyszczalnie NIE DZIAŁAJĄ!

Zatruwanie rzek na tak ogromną skalę nie tylko szkodzi środowisku, ale przede wszystkim stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. Jest to szczególnie groźne w sytuacji, gdy kraj boryka się z ogromną suszą i w rzekach jest mało wody, więc stężenia substancji szkodliwych są wyjątkowo wysokie.

– „Skala zjawiska wskazuje, że mamy do czynienia z problemem strukturalnym, a nie z pojedynczymi incydentami. Czy nie doszło do zmarnowania ogromnych środków krajowych i unijnych, które zostały wydane w ostatnich 30 latach na budowę oczyszczalni ścieków i systemów kanalizacyjnych? Koalicja Ratujmy Rzeki wystąpiła do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie o przeprowadzenie natychmiastowych kontroli wszystkich zgłoszonych przypadków, ukaranie winnych i podjęcia zdecydowanych kroków zapobiegawczych” – napisała Koalicja Ratujmy Rzeki (KRR), zrzeszająca organizacje i ekspertów zajmujących się ochroną wód w całej Polsce.

KRR od Najwyższej Izby Kontroli i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej domaga się natomiast przeprowadzenia kontroli prawidłowości wydatkowania środków krajowych i unijnych na budowę oczyszczalni i kanalizacji, a także sprawdzenia dlaczego oczyszczalnie komunalne trują zamiast oczyszczać.

Dolina Baryczy jest największym w Polsce rezerwatem przyrody i ostoją wielu gatunków ptaków wodno-błotnych.


Źródła: materiały prasowe Partia Zieloni / Telewizja Powiatu Milickiego / KRR / Wody Polskie / EKO-UNIA / Gazeta Wyborcza

Ratujmy Rzeki

Dalsza regulacja rzeki granicznej jest nieodpowiedzialna z punktu widzenia polityki środowiskowej i praworządności
czytaj całość
Organizacje ekologiczne spotkały się z komisarzem UE i wręczyły ponad 110 tys. podpisów
czytaj całość
Komunikat prasowy Koalicji Ratujmy Rzeki oraz Sióstr Rzeki Warszawa, KPRM  1.02.2024
czytaj całość
W pierwszy pełny dzień pracy nowego rządu przedstawiciele Koalicji Ratujmy Rzeki i Międzynarodowej Koalicji Czas na Odrę przyszli rano nad (...)
czytaj całość
29 czerwca 2023 roku w siedzibie Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego odbył się Okrągły stół odrzański.
czytaj całość
Informacja prasowa Stowarzyszenia Ekologicznego EKO-UNIA
czytaj całość
więcej
2023-06-16
Stop bezprawiu nad Odrą!
2023-03-22
Jak uniknąć powtórki katastrofy ekologicznej na Odrze?
2023-03-19
Powstrzymajmy nową katastrofę w Odrze!
2023-03-13
Czy Wody Polskie stoją ponad prawem?
2022-08-09
Wspierajmy Ukrainę, nie białoruski reżim
2021-04-08
Spotkanie eksperckie on-line „Woda w mieście – jak ją zagospodarować
2021-03-22
Organizacje pozarządowe, naukowcy i politycy domagają się wstrzymania planów regulacji (...)
2021-03-17
Potrzebne moratorium na grodzenie i regulacje rzek przy realizacji wszelkich (...)
2021-03-16
Socrealistyczne monstrum znów zagraża Wiśle
2021-03-15
STOP dla regulacji i niszczenia Odry
2021-02-15
Zielona odbudowa dla rzek i dzikiej przyrody
2020-08-17
Nieznana i zaskakująca Odra i Szprewa
2020-07-27
Katastrofa w Baryczy. Akcja ratunkowa wciąż trwa
2020-07-25
Jaka powódź? Jesteśmy uratowani, a raczej ugotowani! Przekop Klucz-Ustowo cz. (...)
2020-07-22
Powódź - Apel Koalicji Ratujmy Rzeki
2020-05-29
3 razy W: Woda, Wiedza i Władza
2020-05-27
List KRR do kandydatów na Prezydenta RP.
2020-04-22
Odra Graniczna do zabetonowania
2020-04-06
Chrońmy rzeki, inwestujmy w kolej
2019-10-22
Rząd PiS kontynuuje budowę przekopu Mierzei Wiślanej
2019-09-29
Zakole A i inne, czyli zasypywanie zbiorników wodnych odpadami górniczymi
2019-09-26
Miejsce katastrofy na "Cz" - czyli zrzut nieoczyszczonych ścieków komunalnych (...)
2019-09-02
Awaria w oczyszczalni ścieków – katastrofa ekologiczna czy błąd systemu? (...)
2019-08-20
Pismo do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie suszy (...)
2019-07-11
Piotr Topiński: Przywracanie rzekom wolności
2019-06-25
Hydrotechniczne trupy inwestycyjne zamiast odpowiedzina katastrofę klimatyczną
2019-05-21
Hydrotechniczne rozwiązania to najczęściej iluzja bezpieczeństwa powodziowego
2019-03-31
„Wszystkie rzeki prowadzą do morza”.
2019-03-20
Z naturą czy przeciw niej – jak zapobiegać suszom i (...)
2019-03-01
Jak wygląda Przekop Mierzei z kapitańskiego mostka?
2019-02-28
Przekop Mierzei: jak za jednym zamachem zaszkodzić Przyrodzie, stracić dużo (...)
2019-02-18
Rząd nie słucha ani Komisji Europejskiej, ani samorządów. Rozpoczęła się (...)
2019-02-18
Skarga EKO-UNII do Komisji Europejskiej na rozpoczęcie Przekopu Mierzei Wiślanej
2019-01-24
Decyzja środowiskowa o przekopie Mierzei Wiślanej do zmiany
2018-12-13
Rzeka Białka niszczona ciężkim sprzętem!
2018-12-13
Protest przeciwko dewastacji rzeki Białki
2018-10-31
Przekarmione rzeki, duszący się Bałtyk
2018-10-16
Co przyniósł nam pierwszy Europejski Szczyt Rzek?
2018-07-18
Miliardy się rozpływają, a powódź nadal groźna
2018-06-22
Przyjazna ludziom i przyrodzie ochrona przeciwpowodziowa obszaru zlewni rzeki Odry (...)
2018-06-12
Krytyczna ocena projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły
2018-04-19
Żegluga łączy czy dzieli?
2018-03-27
Departament Ochrony... Środowiska Banku Światowego
2018-02-03
Zapora na Wiśle w Siarzewie zaskarżona przez obrońców przyrody
2018-01-02
Dewastacja przyrody. Tym razem na Wiśle, Królowej polskich rzek.
2017-12-07
Stanowisko reaktywne KRR na porozumienie ws. budowy stopnia wodnego Siarzewo
2017-12-01
Zrównoważona dewastacja rzek
2017-11-26
Rzeki to nie sztuczne, wyprostowane cieki, to żywe systemy
2017-10-06
Powódź w Elblągu – wrzesień 2017
2017-09-28
Kumiela – przykład negatywnej działalności hydrotechnicznej
2017-09-24
RATUJMY RZEKI
2017-09-04
Kajaki, spotkania, wykłady - Nysa Łużycka 2017
2017-08-07
Ochrona przeciwpowodziowa dorzecza Odry i Wisły, Szczecin 27 lipca 2017 (...)
2017-07-24
Ryby płaczą w polskich rzekach
2017-07-20
Bagna chronią przed milionami dolarów strat spowodowanych powodziami
2017-06-30
Opinia przyrodnika o polskich planach rozwoju żeglugi śródlądowej
2017-06-27
Nowe prawo wodne
2017-06-20
Budowa dróg wodnych sprzeczna z konstytucyjną zasadą zrównoważonego rozwoju
2017-06-15
Rzeki tętniące życiem
2017-06-08
KRR: Ostra krytyka planów kanalizowania polskich rzek
2017-05-25
Komentarz organizacji pozarządowych do projektu ustawy Prawo wodne
2017-05-19
Apel Koalicji Ratujmy Rzeki do Związku Stowarzyszeń Kongres Ruchów Miejskich
2017-05-18
Rząd zrujnuje rzeki? Są dowody, że nie musi być tak (...)
2017-05-12
Rzeki pogłębimy z Chińczykami, statki zbudujemy sami
2017-05-12
Na niemieckich rzekach i kanałach
2017-05-07
Bank Światowy zwiększa zagrożenie powodziowe na Odrze
2017-04-24
Wodne szaleństwo…
2017-04-04
Dwa krótkie słowa wielkim krokiem w stronę powodzi i dewastowania (...)
2017-03-21
Koalicja Ratujmy Rzeki do posłów i senatorów
2016-12-12
Zapłacz nad rzeką. Polskie rzeki – zagrożone dobro wspólne
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej