Zarządzanie energią - przyszłość gospodarki w obuiegu zamkniętym

Gospodarka w obiegu zamkniętym ma przynieść europejskim przedsiębiorstwom do 600 miliardów EUR oszczędności.

• Obecnie miasta na świecie zużywają 60-80% energii i odpowiadają za emisję aż 75% związków węgla*. Rozsądne zarządzanie wytwarzaniem i zużyciem energii oraz wykorzystanie alternatywnych źródeł to obecnie jedno z głównych wyzwań, przed jakimi stoją miasta.
• Zaproponowane przez Komisję Europejską założenia do gospodarki w obiegu zamkniętym wyznaczają kurs dla zarządzania systemami energetycznymi na poziomie miast oraz ich obszarów funkcjonalnych.
• Zarządzanie lokalnymi systemami energetycznymi jest jedną z czterech kategorii w tegorocznej edycji konkursu ECO-MIASTO, skierowanego do samorządów lokalnych.
• Organizatorem projektu jest Ambasada Francji w Polsce, we współpracy z Renault Polska, SAUR Polska, Grupą Saint-Gobain, Grupą EDF reprezentowaną przez EDF Polska, DK Energy Polska oraz TIRU, a także Fundacją LafargeHolcim oraz Krajową Agencją Poszanowania Energii.

Przedstawiona przez Unię Europejską w grudniu zeszłego roku mapa drogowa ku gospodarce w obiegu zamkniętym wyraźnie podkreśla konieczność odpowiedniego zarządzania poszczególnymi etapami cyklu życia produktów, odstępując przy tym od klasycznego, liniowego podejścia do produkcji różnych dóbr.

W gruncie rzeczy, gospodarka w obiegu zamkniętym, która ma przynieść europejskim przedsiębiorstwom do 600 miliardów EUR oszczędności, opiera się na integracji 6 kluczowych etapów: projektowania, wytwarzania, dystrybucji, zużycia, odzysku oraz ponownego wykorzystania.

Do każdego z powyższych etapów zostały zaproponowane przez Unię Europejską konkretne wytyczne, regulujące działania poszczególnych uczestników obiegu. Głównym założeniem będzie zniesienie podziału pomiędzy producentem a konsumentem, tak by wszyscy byli uczestnikami jednego wspólnego systemu. Pomimo że celem nadrzędnym gospodarki w obiegu zamkniętym jest ograniczenie wytwarzania odpadów oraz emisji gazów cieplarnianych, to będzie ona stanowiła funkcję uzupełniającą działalności gospodarczej dla całej Unii, a więc także dla polityk energetycznych Polskich miast.

W takim kontekście odpowiedzialne projektowanie poszczególnych etapów gospodarki w obiegu zamkniętym może oznaczać holistyczne podejście do planowania przestrzennego nie tylko
w granicach gmin, lecz także na poziomie obszaru funkcjonalnego. Zrównoważone wytwarzanie energii będzie się opierać na wykorzystaniu potencjalnych źródeł energetycznie efektywnych (np. kogeneracja, OZE, energia z odzysku). Równolegle w gestii władz publicznych pozostanie przeprowadzenie działań edukacyjnych odbiorców i użytkowników w zakresie zrównoważonego zużycia energii. Na końcu, zamykając koło energetycznej gospodarki w obiegu zamkniętym, to odpowiednie stymulowanie lokalnego popytu będzie rozwiązaniem dla potrzeb zwiększenia ponownego zużycia energii odpadowej.

Kompleksowe podejście wielu polskich samorządów do rozwoju wykorzystania energii słonecznej do produkcji ciepła i energii elektrycznej jest bez wątpienia jednym z elementów stworzenia systemu energetycznego według zasad gospodarki w obiegu zamkniętym. W Polsce silny wzrost zainteresowania fotowoltaiką od 2014 r. wynika przede wszystkim z rządowych programów wsparcia, w szczególności programu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „Prosument” oraz Regionalnych Programów Operacyjnych. Choć tzw. mikroinstalacje fotowoltaiczne stanowią zaledwie 0,07% mocy całego systemu energetycznego w Polsce, ogromny wzrost zainteresowania energią odnawialną w ostatnich latach pozwala prognozować, że ten wskaźnik będzie wzrastał.

Znaczna liczba miast, które uczestniczyły w zeszłorocznej edycji konkursu ECO-MIASTO wykorzystuje w większym bądź mniejszym stopniu energię wytwarzaną z OZE w budynkach prywatnych. Najwięcej instalacji wytwarzających energię z OZE ma Bielsko-Biała – aż 780 instalacji kolektorów słonecznych oraz 30 instalacji fotowoltaicznych dofinansowanych przez Urząd Miejski. Takie instalacje posiada także Częstochowa i Poznań.

* Zrównoważone miasta. Życie w zdrowej atmosferze, UN Global Compact Poland
** Rozwój polskiego rynku fotowoltaicznego w latach 2010-2020, Stowarzyszenie Branży Fotowoltaicznej Polska PV