×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 
Hanna Schudy
21 lipca 2020
info
 

Polska może stracić miliardy euro dla regionów górniczych – oto *wygrana* premiera Morawieckiego

Na ten „DEAL” czekała nie tylko Europa. Niecierpliwość była wyraźna - media oczekujące na efekty negocjacji, politycy zmęczeni maratonem rozmów, nadzieje obywateli na kompromis w sprawie pakietu pomocowego.

Aż usłyszeliśmy słowa szefowej Komisji Europejskiej o porozumieniu i nowym etapie integracji europejskiej (wspólny unijny dług). Polska przywiozła z Brukseli zapewnienie, że nasze interesy zostały obronione, chociaż specjaliści ostrzegają, że straciliśmy – szczególnie jeżeli chodzi o transformację energetyczną

Premier Morawiecki właśnie ogłasza sukces negocjacyjny i przedstawia zdobycze dla Polski – będą pieniądze na transformację energetyczną bez zgody na neutralność klimatyczną Polski do 2050 r. Premier sądzi też, że przyznanie funduszy na odbudowę nie będzie miało nic wspólnego z gwarancją praworządności. Jego słowa budzą wątpliwości, ponieważ zupełnie inaczej wypowiada się szef Rady Europy Charles Michel: "Po raz pierwszy w europejskiej historii nasz budżet będzie w jasny sposób powiązany z naszymi klimatycznymi celami, po raz pierwszy poszanowanie dla praworządności jest decyzyjnym kryterium dla wydatków budżetowych".

Co dalej z Europą?

Szczyt unijny był dla Polski, najwyraźniej, wyłącznie okazją do ugrania korzyści finansowych. W wypowiedziach Angeli Merkel czy Emmanuela Macrona było słychać nadzieję na jasny komunikat, jaki wyślemy innym aktorom polityki międzynarodowej – Unia Europejska jest solidarna, zabiega o nowy ład geopolityczny i chce powrócić na arenę w wielkim stylu. Angela Merkel mówiła o odpowiedzialności i solidarności w walce z pandemią, ale też z kryzysem klimatycznym. Premier Morawiecki zdawał się bronić jedynie interesów Polski i to na dodatek zdefiniowanych politycznie – wiele wskazuje, że z Brukseli przywieziemy mniej pieniędzy niż wcześniej przewidywaliśmy. Władza nie będzie musiała tylko powiedzieć smutnej prawdy – koniec węgla już w Polsce jest!!

Zdając sobie sprawę z napięć między państwami, szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, jeszcze przed końcem szczytu wyraźnie dawała znak, że ma obawy o kształt i znaczenie Europy na arenie międzynarodowej. Niecierpliwość wynikała zapewne z pilności celu, dla którego pieniądze mają być wykorzystane. Angela Merkel chciała też, aby ten szczyt niejako otwierający prezydencję Niemiec w Radzie Europy zakończył się kompromisem i otworzył nowe możliwości dla UE. Dzisiaj wiemy, że zdołało się porozumieć 27 krajów, które w różny sposób zareagowały na pandemię koronawirusa. Wszystkie te kraje w odmienny sposób skorzystają z największego w historii unijnego funduszu odbudowy już porównywanego do Planu Marshalla - budżet wyniesie w sumie 1,8 biliona euro i zawiera dwa elementy: tradycyjne siedmioletnie ramy finansowe z kwotą 1074 mld euro, i tzw. fundusz odbudowy, oficjalnie zwany New Generation EU, wart 750 mld euro. Szczyt unijny był zatem ważnym wydarzeniem także dla światowej polityki międzynarodowej. Przywódcy unijni komentowali „sukces” szczytu nie tylko krajom UE, ale też innym graczom geopolitycznej układanki. Można było odczuć, że Urszuli von der Leyen zależy na jasnym sygnale dla Chin czy USA – że Europa potrafi się zjednoczyć oraz, że klimat oraz praworządność są dla nas wspólnymi wartościami. Pieniądze z Next Generation EU mają zostać wydane w ciągu najbliższych trzech lat, a ich główną funkcją jest podniesienie się Unii po recesji wywołanej epidemią koronawirusa.

Populizm kosztuje

Jeszcze przed szczytem pojawiły się sygnały o powiązaniach funduszy z praworządnością. Dzisiaj trudno to ocenić, ale wydaje się, że kwestia praworządności została najwyraźniej rozmyta, skoro premier Morawiecki i szef Rady Europy Michael mówią w zasadzie różne rzeczy co do wyników szczytu. Mateusz Morawiecki twierdzi, że praworządność nie będzie warunkiem przyznania środków podobnie jak zgoda na neutralność klimatyczną państw członkowskich do 2050 r. Sukcesem Morawieckiego ma być to, że owszem zgodziliśmy się na neutralność Unii do 2050, ale już nie państw członkowskich – ta interpretacja podważana jest przez komentatorów, ponieważ na neutralność Unii Polska już się zgodziła więc po co miała by to robić jeszcze raz? Nawet jeżeli premier Morawiecki wierzy, że Polska nie będzie dążyć do neutralności do 2050 r. to należy zapytać czy ten manewr nam się opłaca? W efekcie braku planu dojścia polski do neutralności klimatycznej i Zielonego Ładu nasz kraj będzie musiał sobie sam poradzić z ogromnymi problemami energetyki, w tym z przestarzałą węglową infrastrukturą, wysokimi cenami energii i smogiem. Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST) już został zmniejszony o 20 miliardów euro – z łącznych 37,5 mld do 17,5 miliardów. Komentatorzy podkreślają, że wskutek działań rządu premiera Morawieckiego polskie regiony górnicze stracą ponad 5 miliardów euro na sprawiedliwą transformację. Jeżeli Polska będzie się upierać, że sama nie będzie chciała zgodzić się na neutralność do 2050 roku, to wtedy strata w przyznanych funduszach może się zwiększyć. Pieniądze zobaczymy dopiero wtedy, jeżeli Polska pokaże rzeczywistą wolę reform oraz współpracy z Unią oraz z partnerami społecznymi.

Czy takie uciekanie od wyzwania neutralności ma jednak jakiś wymierny sens poza politycznym? Wątpliwe, gdyż pomimo niezgody Polski na własną neutralność i tak będzie musiała nadążać za celami unijnymi -  należy się spodziewać podniesienia celu redukcyjnego z 40% do 50-55%. Poza tym, według Deutsche Welle, Polska  już miała stracić bo dostała 2,5-3 mld euro z 8 mld euro pierwotnie przewidywanych dla Warszawy w Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Praworządność będzie się jednak mocno wiązać z klimatem – czego nie mówi Morawiecki. Przyznane Polsce środki będą musiały być wydane zgodnie z zasadami Porozumienia Paryskiego oraz unijnymi celami do 2030 r., i raczej nie uda się ich wydać na ratowanie nierentownych kopalni i węglowej energetyki. Ponadto w tradycyjnym budżecie UE, jak i w Funduszu Odbudowy wprowadzono zasadę, że aż 30 proc. wydatków z unijnej kasy (wcześniej było 20 proc.) musi być związane we wszystkich krajach – a zatem również w Polsce - z polityką klimatyczną Unii opartą na celu neutralności klimatycznej w 2050 r. Na ostateczny „sukces” negocjacji musimy jeszcze poczekać, ponieważ teraz Parlament Europejski będzie głosować w sprawie porozumienia na szczeblu Rady Europy czyli uzgodnionych kwot budżetowych, a w międzyczasie będą też trwały prace nad rozporządzeniami budżetowymi.
Może się okazać, że premier Morawiecki będzie musiał w komunikatach przeinaczyć konkluzje porozumienia w sprawie praworządności i celów neutralności klimatycznej, gdyż będzie mu to potrzebne do zachowania spójności przekazu politycznego. Te populistyczne zagrywki już dzisiaj jednak będą kosztowały regiony węglowe w Polsce stagnację i kryzys związany ze spadkiem zużycia energii oraz nieprzerwanym importem węgla do Polski. Związki Zawodowe PGG wyczuły już chyba, że z premierem nie ma co rozmawiać na jego warunkach. Kiedy pojawiły się sygnały, że może dojść do strajku związki PGG odrzuciły zaproszenie na rozmowy w Warszawie. Premier miałyby za to przyjechać do siedziby PGG i tam wytłumaczyć górnikom jaki jest jego plan. Ciekawe czy spodoba się związkowcom to, że jak na razie mamy mniej pieniędzy na transformację, zero planu na transformację energetyczną a przy tym nieprzerwany strumień węgla napływający do Polski zza granicy.

Hanna Schudy


Źródła:
https://fakty.interia.pl/raporty/raport-polityka-spojnosci-ue/artykuly/news-premier-morawiecki-wrocil-ze-szczytu-ue-jestesmy-zabezpiecze,nId,4623596?parametr=zobacz_takze
https://www.green-news.pl/1165-szczyt-bruksela-fundusz-sprawiedliwej-transformacji
http://zielonasiec.pl/2020/07/21/budzetowy-deal-jest-nadal-zielony-jak-polska-wykorzysta-te-srodki/
https://spidersweb.pl/bizblog/gornicy-strajk-premier-rozmowy-pgg/
https://www.dw.com/pl/nareszcie-zgoda-na-szczycie-bud%C5%BCetowym-ue/a-54250858

 

info

28 lutego 2024 godz. 17:45 sala nr 2 Kino Nowe Horyzonty ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21, 50-077 Wrocław
czytaj całość
19 lutego, godz. 11.00, Odracentrum, ul. Wybrzeże Słowackiego 5B Wrocław  
czytaj całość
Zapraszamy na pierwsze w 2024 r. spotkanie z cyklu „Oblicza katastrofy”, które poświęcone będzie największym manipulacjom i dezinformacjom dotyczącym kwestii (...)
czytaj całość
Negocjacje podczas Szczytu Klimatycznego COP28 w Dubaju zakończono z dobowym opóźnieniem. Przedmiotem największego sporu między “petropaństwami” a krajami już dziś (...)
czytaj całość
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA zaskarżyło bezczynność organów ochrony kultury oraz zaskarżyło postanowienia organów do sądu administracyjnego. Co ciekawe,
czytaj całość
17 i 18 listopada 202 roku odbędą się Dni Klimatu Wrocławskiego Środowiska Akademickiego.
czytaj całość
więcej
2023-10-05
We Wrocławiu powstało nowoczesne laboratorium – pracuje nad oszczędzaniem energii
2023-10-04
Otwarta debata wyborcza we Wrocławiu - 5.10.2023 w Kinie Nowe (...)
2023-10-02
„Popełniliśmy wielki błąd”. Opozycja jednogłośnie o potrzebie transformacji energetycznej
2023-09-22
Debata wyborcza: Jakiej transformacji energetyki i ochrony klimatu potrzebujemy?
2023-09-21
Fundusze na rozwój firm – od kuchni. Bezpłatne szkolenie w (...)
2023-08-17
Ta zmiana każdemu Polakowi odbiera prawo do decydowaniu o miejscu, (...)
2023-07-21
NIK: Szkoda środowiska
2023-05-30
Ostatni wtorek dla kaucji
2023-04-26
Akcja Czysta Odra - 28.04.2023
2023-03-05
Ekolodzy okupowali restaurację Gesslera
2023-03-05
Ekolodzy zaskarżą przedłużenie koncesji dla Turowa
2023-02-22
Czy budowa elektrowni "Młoty" to dobry pomysł?
2022-12-06
Region turoszowski bez funduszy na transformację.
2022-11-17
Młodzeżowy Strajk Klimatyczny: 18.11.2022 strajkujemy dla klimatu!
2022-11-03
JESTEŚMY NADAL W CZARNYM DOLE
2022-10-25
DOSYĆ wpuszczania Odry w kanał!
2022-09-24
Młodzezowy Strajk Klimatyczny: Wrocław
2022-09-22
Młodzieżowy Strajk Klimatyczn: Miasteczko Klimatyczne
2022-09-16
Zrzutka na Odrę: ODRAtujmy Odrę!
2022-09-06
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) sierpień 2022
2022-08-25
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego
2022-08-13
Dosyć trucia
2022-08-12
Zieloni i KO: Katastrofa ekologiczna na Odrze oraz jej konsekwencje (...)
2022-07-08
Wodny Azyl w Warszawie
2022-07-05
Za zieloną fasadą Krajowych Planów Odbudowy
2022-06-29
Czego boją się handlowcy, czyli kto zapłaci za kaucję?
2022-05-27
Potrzebujemy więcej zieleni i bezpieczeństwa w funduszach UE na lata (...)
2022-05-26
Porozmawiajmy o transformacji i o środkach na odporność - debata (...)
2022-05-18
Wybory w NRW
2022-05-09
Akcja Czysta Odra - 850 km edukacji ekologicznej
2022-04-28
Inauguracja Akcji Czysta Odra
2022-04-26
Skończmy z wykorzystywaniem zwierząt w badaniach naukowych!
2022-04-21
Choosing the Right Path at this Turning Point in History
2022-04-14
Konferencja pt. Ochrona dziedzictwa kulturowego Łużyc w procesie transformacji trójziemia
2022-01-29
EkoObywatel – wsparcie interwencji i zmian systemowych
2022-01-13
Demonstracja w sprawie Taksonomii Unii Europejskiej
2022-01-03
Konferencja pt. Krajobraz kulturowy Łużyc zasobem transformacji regionu zgorzeleckiego
2021-12-21
IV Wrocławskie Konwersatorium Inteligentna Energetyka
2021-12-03
Odkrywki i węgiel bezdni.
2021-11-19
Polski Kongres Klimatyczny
2021-11-04
Nowe ekologiczne miejsce na mapie Warszawy
2021-10-20
Gwałtowne zmiany zniweczą rozwój polskiej fotowoltaiki – apel do rządu
2021-08-31
Turów: 102 dni od postanowienia TSUE. Czy Polskę czekają kary?
2021-08-11
List Otwarty do Prezesa Zarządu PGE
2021-08-09
Rozpoczyna się międzynarodowy i otwarty Rzeczny Uniwersytet 2021!
2021-08-03
Turów 2071, czyli o potędze wyobraźni
2021-07-30
Przezorność i odpowiedzialność w czasie pandemii, czyli dlaczego warto czytać (...)
2021-07-30
Plener Ziemia Zgorzelecka: OPOLNO 2071
2021-07-26
Skarb Państwa straci nawet pół miliarda złotych!
2021-07-19
EKO-UNIA na festiwalu Góry literatury w Nowej Rudzie i okolicach
2021-07-13
Twarde negocjacje opóźniają odejście od węgla, a nowy blok w (...)
2021-06-30
Czy Śląsk straci 2,6 mld euro? Społecznicy apelują do marszałka
2021-06-09
Herpetolodzy odłowią inwazyjne żółwie z Fosy Miejskiej
2021-06-08
Zaprojektuj "zieloną" ciepłownię przyszłości z NCBR
2021-05-31
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) Maj 2021
2021-05-27
Turów szansą na początek (zaplanowanego) końca węgla w Polsce
2021-05-20
Subregion Wałbrzyski- dekarbonizacja 2030, neutralność klimatyczna 2040
2021-05-17
NCBR wyłoni 40 półfinalistów Wielkiego Wyzwania: Energia
2021-05-14
Rowerem po wulkanach w Chile
2021-05-13
Sprzeciw wobec budowy nowego odcinka obwodnicy we Wrocławiu
2021-05-12
Będziemy zarabiać za bycie ekologicznym?
2021-05-05
Ptaki wędrowne mają coraz większe kłopoty
2021-05-05
Pomysły z Europy Środkowej na walkę ze skutkami zmian klimatu (...)
2021-05-04
Stanowisko Rady Krajowej Partii Zieloni ws. ratyfikacji Funduszu Odbudowy
2021-04-29
Fałszywy patriotyzm węglowy drogą do bezrobocia w Turowie
2021-04-28
Zatrzymać katastrofę czy aktywistów klimatycznych?
2021-04-26
Rozmowa z Anną Dziadek, prezeską Stowarzyszenia *NIE kopalni odkrywkowej*
2021-04-26
80%, a może nawet 90% ciepła z OZE. Nowe przedsięwzięcie (...)
2021-04-23
NIK o ochronie ludzi przed szkodliwym wpływem tworzyw sztucznych
2021-04-22
Od Bauhausu do NEB – lekcja z przeszłości dla przyszłości
2021-04-20
Podpisz petycję w sprawie powołania unijnego Komisarza ds. Dobrostanu Zwierząt
2021-04-08
Petycja "Stop! elektrowni fotowoltaicznej w Giebułtowie na terenie NATURA 2000."
2021-04-01
Gawlik w Sejmie: Nie chcemy Twierdzy Turów
2021-03-31
Zielone studium dla Wrocławia
2021-03-29
Senat wyklucza organizacje ekologiczne z postępowań administracyjnych
2021-03-19
Ruszają zgłoszenia do konkursu Eco-Miasto 2021
2021-02-25
Ile jest „eko” w ekogroszku?
2021-02-23
Kolejna po Lex Inwestor fikcyjna nowelizacja ustawy ooś już w (...)
2021-02-08
Na naszych oczach rodzi się Zielony Śląsk
2021-01-26
Zielony Nowy Ład w Polsce
2021-01-25
EKO-UNIA: Opinia o STRATEGII ZARZĄDZANIA (...)
2021-01-21
MPO Warszawa: odbiór poświątecznych choinek nadal trwa!
2020-12-01
Czy UE będzie finansować niszczenie Odry?
2020-11-23
Duma, a raczej uprzedzenie, czyli ile kosztują klimat rządy populistów
2020-11-12
Globalna Lista Rezygnacji z Węgla
2020-11-03
Romantyzm już był, do gry wchodzi Romantyczność
2020-10-29
Deklaracja Samorządów Subregionu Wałbrzyskiego
2020-10-14
Zalecenia interdyscyplinarnego zespółu doradczego PAN ds. COVID-19
2020-09-18
Słaby Greenwashing nie przejdzie
2020-07-29
List naukowców w sprawie drewna energetycznego
2020-07-21
Polska może stracić miliardy euro dla regionów górniczych – oto (...)
2020-07-20
Czy Sejm wyśle dzieci na polowania?
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej