×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

16 maja 2020
info
 

Odchodzenie od węgla jest tańsze, niż tkwienie w starych technologiach

W świetle ambitnych celów porozumienia paryskiego oraz długoterminowych celów Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie dekarbonizacji, ważnym pytaniem jest jak wycofać się z produkcji i spalania węgla kamiennego i brunatnego, a jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo energetyczne, przystępną cenowo energię elektryczną, a także sprawiedliwą transformację regionów uzależnionych od węgla.

Pięć instytucji analitycznych -

  • REKK (Regional Centre for Energy Policy Research, Węgry)
  • EEG (Energy Economics Group Technische Universität Wien, Austria)
  • Centre for the Study of Democracy (Bułgaria)
  • Energy Policy Group (Rumunia)
  • FACETS SA (Grecja)

– przygotowało raport „Accelerated lignite exit in Bulgaria, Romania and Greece” („Przyspieszone odejście od wykorzystania węgla brunatnego w Bułgarii, Rumuni i Grecji”).
Celem tego raportu jest wsparcie rządów we wdrażaniu planów odchodzenia od węgla, poprzez przedstawienie wyników analiz dotyczących wpływu tego procesu na systemy elektroenergetyczne oraz lokalną gospodarkę, a także zaprezentowanie rozwiązań potencjalnych problemów związanych z rekompensatami, bezpieczeństwem systemu energetycznego oraz lokalnymi skutkami gospodarczymi.

Raport opiera się na dwóch głównych wątkach:

  • modelowaniu wpływu wcześniejszego zamykania niektórych elektrowni na węgiel kamienny i wszystkich elektrowni na węgiel brunatny w Bułgarii, Grecji i Rumunii
  • oraz obliczeniu regionalnych i lokalnych skutków wczesnego odejścia od węgla na podstawie regionalnych danych.

Według raportu, w trzech krajach: Bułgarii, Grecji i Rumuni, aby zapewnić sprawiedliwą transformację regionów górniczych (przy całkowitym wycofaniu się ze spalania węgla brunatnego), należałoby przeznaczyć na rozwój regionalny 3,7 miliarda euro. Inwestycje te mogłyby być finansowane m.in. z zaproponowanego przez Komisję Europejską Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji, mającego całkowitą wartość 100 mld EUR.

Bułgaria, Rumunia i Grecja są obecnie odpowiedzialne za ponad 9 % produkcji energii elektrycznej w UE, pochodzącej z węgla kamiennego i brunatnego. Jeśli tempo wycofywania się ze spalania węgla pozostanie wolniejsze niż w krajach Europy Zachodniej, udział ten w nadchodzących latach może jeszcze wzrosnąć. Bułgaria i Rumunia nie planują obecnie wycofania się z wykorzystania węgla, mimo że straty w elektrowniach węglowych kosztują podatników - poprzez dotacje - kilkaset milionów euro rocznie. Ze względu na tak wysokie koszty, straty ekonomiczne będą tym wyższe, im później nastąpi wycofanie się z wykorzystywania tego paliwa. Zamykając nierentowne elektrownie węglowe, wykorzystanie i rentowność pozostałych elektrowni wzrosłoby i tym samym straty finansowe byłyby mniejsze.

Według badań przedstawionych w raporcie wynika, że wszystkie trzy kraje mogłyby wycofać się ze spalania węgla brunatnego bez wpływu na bezpieczeństwo dostaw energii, pozostawiając w systemie tylko kilka elektrowni na węgiel kamienny. Główne problemy to jednak problemy społecznie, niepopularne politycznie, wiążące się z likwidacją miejsc pracy oraz wzrostem cen dla użytkowników końcowych.

Wzrost cen mieściłby się w przedziale 12–23 EUR / MWh, w zależności od szybkości wycofywania się z węgla oraz danego kraju, a efekt odczuwalny byłby przez kilka lat. Jest to jeden z głównych kosztów odchodzenia od węgla. Efekt podwyżki cen może być jednak ograniczony. Wpływ na to będzie mieć w kolejnych latach m.in. niski popyt na energię elektryczną spowodowany pandemią COVID-19. W scenariuszu niższego popytu na energię, podwyżkę cen hurtowych można by obniżyć do 3-12 EUR / MWh, a w perspektywie średnioterminowej (po około 4-5 latach), całkowicie zlikwidować. Rządzący we wszystkich trzech krajach mogliby także ograniczyć negatywny wpływ wycofywania się z węgla na ceny  dla odbiorców końcowych, wprowadzając działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej.

Również inwestycje w energię odnawialną mogłyby dodatkowo ograniczyć wzrost cen hurtowych i ułatwić krajom dojście do zerowej emisji netto. W przeciwieństwie do (wprowadzającego w błąd) poglądu, że odnawialne źródła energii są kosztownymi alternatywami, modelowanie w raporcie pokazuje, że poziom wsparcia wymagany do zwiększenia mocy OZE wyniósłby średnio (między 2021 a 2030 rokiem) poniżej 1,5% cen hurtowych w przypadku Bułgarii, poniżej 2,5% w Grecji i poniżej 5,5 % w Rumunii. Istniejące i planowane inwestycje w gaz ziemny także mogą w pewnym stopniu zastąpić zamykane elektrownie na węgiel brunatny. Rola elektrowni gazowych różni się jednak w zależności od kraju – należy ją ocenić pod kątem możliwości i zdolności poszczególnych systemów energetycznych. Należy również wziąć pod uwagę fakt, że aktywa gazowe mogą okazać się mniej opłacalne w miarę dalszego wzrostu cen emisji dwutlenku węgla, niż OZE.

Według danych wykorzystanych w raporcie, problem utraty miejsc pracy (łącznie ok. 84 000 – bezpośrednio w górnictwie oraz w branżach usługowych) wymaga znacznej interwencji rządowej we wszystkich trzech krajach, chociaż sytuacja w każdym z nich jest inna. Problemy gospodarcze i społeczne mogą jednak zostać rozwiązane przy wsparciu funduszy UE. Krajowe systemy ubezpieczeń społecznych, poprzez wyższe odsetki wcześniejszych emerytur i wyższe zasiłki dla bezrobotnych, mogą zostać obciążone, jednak zamknięcie elektrowni na węgiel brunatny i kamienny przyniosłyby oszczędności (wynikające ze wsparcia z krajowych funduszy) w wysokości 200–900 mln EUR rocznie w każdym kraju. Środki te można by przeznaczyć na wzmocnienie systemu ubezpieczeń społecznych, a także na inwestycje w energię odnawialną i efektywność energetyczną lub ograniczenie ubóstwa energetycznego.

Tekst powstał na bazie tłumaczenia wniosków raportu: https://www.se3t.net/pdf/SEE-Coal-Exit_WEB.pdf

pobierz raport

Przygotowała: Katarzyna Kubiczek, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA

info

28 lutego 2024 godz. 17:45 sala nr 2 Kino Nowe Horyzonty ul. Kazimierza Wielkiego 19a/21, 50-077 Wrocław
czytaj całość
19 lutego, godz. 11.00, Odracentrum, ul. Wybrzeże Słowackiego 5B Wrocław  
czytaj całość
Zapraszamy na pierwsze w 2024 r. spotkanie z cyklu „Oblicza katastrofy”, które poświęcone będzie największym manipulacjom i dezinformacjom dotyczącym kwestii (...)
czytaj całość
Negocjacje podczas Szczytu Klimatycznego COP28 w Dubaju zakończono z dobowym opóźnieniem. Przedmiotem największego sporu między “petropaństwami” a krajami już dziś (...)
czytaj całość
Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA zaskarżyło bezczynność organów ochrony kultury oraz zaskarżyło postanowienia organów do sądu administracyjnego. Co ciekawe,
czytaj całość
17 i 18 listopada 202 roku odbędą się Dni Klimatu Wrocławskiego Środowiska Akademickiego.
czytaj całość
więcej
2023-10-05
We Wrocławiu powstało nowoczesne laboratorium – pracuje nad oszczędzaniem energii
2023-10-04
Otwarta debata wyborcza we Wrocławiu - 5.10.2023 w Kinie Nowe (...)
2023-10-02
„Popełniliśmy wielki błąd”. Opozycja jednogłośnie o potrzebie transformacji energetycznej
2023-09-22
Debata wyborcza: Jakiej transformacji energetyki i ochrony klimatu potrzebujemy?
2023-09-21
Fundusze na rozwój firm – od kuchni. Bezpłatne szkolenie w (...)
2023-08-17
Ta zmiana każdemu Polakowi odbiera prawo do decydowaniu o miejscu, (...)
2023-07-21
NIK: Szkoda środowiska
2023-05-30
Ostatni wtorek dla kaucji
2023-04-26
Akcja Czysta Odra - 28.04.2023
2023-03-05
Ekolodzy okupowali restaurację Gesslera
2023-03-05
Ekolodzy zaskarżą przedłużenie koncesji dla Turowa
2023-02-22
Czy budowa elektrowni "Młoty" to dobry pomysł?
2022-12-06
Region turoszowski bez funduszy na transformację.
2022-11-17
Młodzeżowy Strajk Klimatyczny: 18.11.2022 strajkujemy dla klimatu!
2022-11-03
JESTEŚMY NADAL W CZARNYM DOLE
2022-10-25
DOSYĆ wpuszczania Odry w kanał!
2022-09-24
Młodzezowy Strajk Klimatyczny: Wrocław
2022-09-22
Młodzieżowy Strajk Klimatyczn: Miasteczko Klimatyczne
2022-09-16
Zrzutka na Odrę: ODRAtujmy Odrę!
2022-09-06
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) sierpień 2022
2022-08-25
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego
2022-08-13
Dosyć trucia
2022-08-12
Zieloni i KO: Katastrofa ekologiczna na Odrze oraz jej konsekwencje (...)
2022-07-08
Wodny Azyl w Warszawie
2022-07-05
Za zieloną fasadą Krajowych Planów Odbudowy
2022-06-29
Czego boją się handlowcy, czyli kto zapłaci za kaucję?
2022-05-27
Potrzebujemy więcej zieleni i bezpieczeństwa w funduszach UE na lata (...)
2022-05-26
Porozmawiajmy o transformacji i o środkach na odporność - debata (...)
2022-05-18
Wybory w NRW
2022-05-09
Akcja Czysta Odra - 850 km edukacji ekologicznej
2022-04-28
Inauguracja Akcji Czysta Odra
2022-04-26
Skończmy z wykorzystywaniem zwierząt w badaniach naukowych!
2022-04-21
Choosing the Right Path at this Turning Point in History
2022-04-14
Konferencja pt. Ochrona dziedzictwa kulturowego Łużyc w procesie transformacji trójziemia
2022-01-29
EkoObywatel – wsparcie interwencji i zmian systemowych
2022-01-13
Demonstracja w sprawie Taksonomii Unii Europejskiej
2022-01-03
Konferencja pt. Krajobraz kulturowy Łużyc zasobem transformacji regionu zgorzeleckiego
2021-12-21
IV Wrocławskie Konwersatorium Inteligentna Energetyka
2021-12-03
Odkrywki i węgiel bezdni.
2021-11-19
Polski Kongres Klimatyczny
2021-11-04
Nowe ekologiczne miejsce na mapie Warszawy
2021-10-20
Gwałtowne zmiany zniweczą rozwój polskiej fotowoltaiki – apel do rządu
2021-08-31
Turów: 102 dni od postanowienia TSUE. Czy Polskę czekają kary?
2021-08-11
List Otwarty do Prezesa Zarządu PGE
2021-08-09
Rozpoczyna się międzynarodowy i otwarty Rzeczny Uniwersytet 2021!
2021-08-03
Turów 2071, czyli o potędze wyobraźni
2021-07-30
Przezorność i odpowiedzialność w czasie pandemii, czyli dlaczego warto czytać (...)
2021-07-30
Plener Ziemia Zgorzelecka: OPOLNO 2071
2021-07-26
Skarb Państwa straci nawet pół miliarda złotych!
2021-07-19
EKO-UNIA na festiwalu Góry literatury w Nowej Rudzie i okolicach
2021-07-13
Twarde negocjacje opóźniają odejście od węgla, a nowy blok w (...)
2021-06-30
Czy Śląsk straci 2,6 mld euro? Społecznicy apelują do marszałka
2021-06-09
Herpetolodzy odłowią inwazyjne żółwie z Fosy Miejskiej
2021-06-08
Zaprojektuj "zieloną" ciepłownię przyszłości z NCBR
2021-05-31
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) Maj 2021
2021-05-27
Turów szansą na początek (zaplanowanego) końca węgla w Polsce
2021-05-20
Subregion Wałbrzyski- dekarbonizacja 2030, neutralność klimatyczna 2040
2021-05-17
NCBR wyłoni 40 półfinalistów Wielkiego Wyzwania: Energia
2021-05-14
Rowerem po wulkanach w Chile
2021-05-13
Sprzeciw wobec budowy nowego odcinka obwodnicy we Wrocławiu
2021-05-12
Będziemy zarabiać za bycie ekologicznym?
2021-05-05
Ptaki wędrowne mają coraz większe kłopoty
2021-05-05
Pomysły z Europy Środkowej na walkę ze skutkami zmian klimatu (...)
2021-05-04
Stanowisko Rady Krajowej Partii Zieloni ws. ratyfikacji Funduszu Odbudowy
2021-04-29
Fałszywy patriotyzm węglowy drogą do bezrobocia w Turowie
2021-04-28
Zatrzymać katastrofę czy aktywistów klimatycznych?
2021-04-26
Rozmowa z Anną Dziadek, prezeską Stowarzyszenia *NIE kopalni odkrywkowej*
2021-04-26
80%, a może nawet 90% ciepła z OZE. Nowe przedsięwzięcie (...)
2021-04-23
NIK o ochronie ludzi przed szkodliwym wpływem tworzyw sztucznych
2021-04-22
Od Bauhausu do NEB – lekcja z przeszłości dla przyszłości
2021-04-20
Podpisz petycję w sprawie powołania unijnego Komisarza ds. Dobrostanu Zwierząt
2021-04-08
Petycja "Stop! elektrowni fotowoltaicznej w Giebułtowie na terenie NATURA 2000."
2021-04-01
Gawlik w Sejmie: Nie chcemy Twierdzy Turów
2021-03-31
Zielone studium dla Wrocławia
2021-03-29
Senat wyklucza organizacje ekologiczne z postępowań administracyjnych
2021-03-19
Ruszają zgłoszenia do konkursu Eco-Miasto 2021
2021-02-25
Ile jest „eko” w ekogroszku?
2021-02-23
Kolejna po Lex Inwestor fikcyjna nowelizacja ustawy ooś już w (...)
2021-02-08
Na naszych oczach rodzi się Zielony Śląsk
2021-01-26
Zielony Nowy Ład w Polsce
2021-01-25
EKO-UNIA: Opinia o STRATEGII ZARZĄDZANIA (...)
2021-01-21
MPO Warszawa: odbiór poświątecznych choinek nadal trwa!
2020-12-01
Czy UE będzie finansować niszczenie Odry?
2020-11-23
Duma, a raczej uprzedzenie, czyli ile kosztują klimat rządy populistów
2020-11-12
Globalna Lista Rezygnacji z Węgla
2020-11-03
Romantyzm już był, do gry wchodzi Romantyczność
2020-10-29
Deklaracja Samorządów Subregionu Wałbrzyskiego
2020-10-14
Zalecenia interdyscyplinarnego zespółu doradczego PAN ds. COVID-19
2020-09-18
Słaby Greenwashing nie przejdzie
2020-07-29
List naukowców w sprawie drewna energetycznego
2020-07-21
Polska może stracić miliardy euro dla regionów górniczych – oto (...)
2020-07-20
Czy Sejm wyśle dzieci na polowania?
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej