×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

16 maja 2020
info
 

Odchodzenie od węgla jest tańsze, niż tkwienie w starych technologiach

W świetle ambitnych celów porozumienia paryskiego oraz długoterminowych celów Europejskiego Zielonego Ładu w zakresie dekarbonizacji, ważnym pytaniem jest jak wycofać się z produkcji i spalania węgla kamiennego i brunatnego, a jednocześnie zapewnić bezpieczeństwo energetyczne, przystępną cenowo energię elektryczną, a także sprawiedliwą transformację regionów uzależnionych od węgla.

Pięć instytucji analitycznych -

  • REKK (Regional Centre for Energy Policy Research, Węgry)
  • EEG (Energy Economics Group Technische Universität Wien, Austria)
  • Centre for the Study of Democracy (Bułgaria)
  • Energy Policy Group (Rumunia)
  • FACETS SA (Grecja)

– przygotowało raport „Accelerated lignite exit in Bulgaria, Romania and Greece” („Przyspieszone odejście od wykorzystania węgla brunatnego w Bułgarii, Rumuni i Grecji”).
Celem tego raportu jest wsparcie rządów we wdrażaniu planów odchodzenia od węgla, poprzez przedstawienie wyników analiz dotyczących wpływu tego procesu na systemy elektroenergetyczne oraz lokalną gospodarkę, a także zaprezentowanie rozwiązań potencjalnych problemów związanych z rekompensatami, bezpieczeństwem systemu energetycznego oraz lokalnymi skutkami gospodarczymi.

Raport opiera się na dwóch głównych wątkach:

  • modelowaniu wpływu wcześniejszego zamykania niektórych elektrowni na węgiel kamienny i wszystkich elektrowni na węgiel brunatny w Bułgarii, Grecji i Rumunii
  • oraz obliczeniu regionalnych i lokalnych skutków wczesnego odejścia od węgla na podstawie regionalnych danych.

Według raportu, w trzech krajach: Bułgarii, Grecji i Rumuni, aby zapewnić sprawiedliwą transformację regionów górniczych (przy całkowitym wycofaniu się ze spalania węgla brunatnego), należałoby przeznaczyć na rozwój regionalny 3,7 miliarda euro. Inwestycje te mogłyby być finansowane m.in. z zaproponowanego przez Komisję Europejską Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji, mającego całkowitą wartość 100 mld EUR.

Bułgaria, Rumunia i Grecja są obecnie odpowiedzialne za ponad 9 % produkcji energii elektrycznej w UE, pochodzącej z węgla kamiennego i brunatnego. Jeśli tempo wycofywania się ze spalania węgla pozostanie wolniejsze niż w krajach Europy Zachodniej, udział ten w nadchodzących latach może jeszcze wzrosnąć. Bułgaria i Rumunia nie planują obecnie wycofania się z wykorzystania węgla, mimo że straty w elektrowniach węglowych kosztują podatników - poprzez dotacje - kilkaset milionów euro rocznie. Ze względu na tak wysokie koszty, straty ekonomiczne będą tym wyższe, im później nastąpi wycofanie się z wykorzystywania tego paliwa. Zamykając nierentowne elektrownie węglowe, wykorzystanie i rentowność pozostałych elektrowni wzrosłoby i tym samym straty finansowe byłyby mniejsze.

Według badań przedstawionych w raporcie wynika, że wszystkie trzy kraje mogłyby wycofać się ze spalania węgla brunatnego bez wpływu na bezpieczeństwo dostaw energii, pozostawiając w systemie tylko kilka elektrowni na węgiel kamienny. Główne problemy to jednak problemy społecznie, niepopularne politycznie, wiążące się z likwidacją miejsc pracy oraz wzrostem cen dla użytkowników końcowych.

Wzrost cen mieściłby się w przedziale 12–23 EUR / MWh, w zależności od szybkości wycofywania się z węgla oraz danego kraju, a efekt odczuwalny byłby przez kilka lat. Jest to jeden z głównych kosztów odchodzenia od węgla. Efekt podwyżki cen może być jednak ograniczony. Wpływ na to będzie mieć w kolejnych latach m.in. niski popyt na energię elektryczną spowodowany pandemią COVID-19. W scenariuszu niższego popytu na energię, podwyżkę cen hurtowych można by obniżyć do 3-12 EUR / MWh, a w perspektywie średnioterminowej (po około 4-5 latach), całkowicie zlikwidować. Rządzący we wszystkich trzech krajach mogliby także ograniczyć negatywny wpływ wycofywania się z węgla na ceny  dla odbiorców końcowych, wprowadzając działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej.

Również inwestycje w energię odnawialną mogłyby dodatkowo ograniczyć wzrost cen hurtowych i ułatwić krajom dojście do zerowej emisji netto. W przeciwieństwie do (wprowadzającego w błąd) poglądu, że odnawialne źródła energii są kosztownymi alternatywami, modelowanie w raporcie pokazuje, że poziom wsparcia wymagany do zwiększenia mocy OZE wyniósłby średnio (między 2021 a 2030 rokiem) poniżej 1,5% cen hurtowych w przypadku Bułgarii, poniżej 2,5% w Grecji i poniżej 5,5 % w Rumunii. Istniejące i planowane inwestycje w gaz ziemny także mogą w pewnym stopniu zastąpić zamykane elektrownie na węgiel brunatny. Rola elektrowni gazowych różni się jednak w zależności od kraju – należy ją ocenić pod kątem możliwości i zdolności poszczególnych systemów energetycznych. Należy również wziąć pod uwagę fakt, że aktywa gazowe mogą okazać się mniej opłacalne w miarę dalszego wzrostu cen emisji dwutlenku węgla, niż OZE.

Według danych wykorzystanych w raporcie, problem utraty miejsc pracy (łącznie ok. 84 000 – bezpośrednio w górnictwie oraz w branżach usługowych) wymaga znacznej interwencji rządowej we wszystkich trzech krajach, chociaż sytuacja w każdym z nich jest inna. Problemy gospodarcze i społeczne mogą jednak zostać rozwiązane przy wsparciu funduszy UE. Krajowe systemy ubezpieczeń społecznych, poprzez wyższe odsetki wcześniejszych emerytur i wyższe zasiłki dla bezrobotnych, mogą zostać obciążone, jednak zamknięcie elektrowni na węgiel brunatny i kamienny przyniosłyby oszczędności (wynikające ze wsparcia z krajowych funduszy) w wysokości 200–900 mln EUR rocznie w każdym kraju. Środki te można by przeznaczyć na wzmocnienie systemu ubezpieczeń społecznych, a także na inwestycje w energię odnawialną i efektywność energetyczną lub ograniczenie ubóstwa energetycznego.

Tekst powstał na bazie tłumaczenia wniosków raportu: https://www.se3t.net/pdf/SEE-Coal-Exit_WEB.pdf

pobierz raport

Przygotowała: Katarzyna Kubiczek, Stowarzyszenie Ekologiczne EKO-UNIA

info

Ustawa o systemie kaucyjnym utknęła w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w styczniu. 6 czerwca to ostatni wtorek, kiedy ustawa może (...)
czytaj całość
Zapraszamy na międzynarodową inaugurację II edycji Akcji Czysta Odra! 28 kwietnia 2023 godz. 10:00 nad Odrą przy Kładce Zwierzynieckiej od ul. Na Grobli we (...)
czytaj całość
W piątek wieczorem aktywiści ruchu Animal Rebellion okupowali stoliki krakowskiej restauracji A'la Carte należącej do Adama Gesslera, byłego szwagra Magdy (...)
czytaj całość
Ministra klimatu Anna Moskwa przedłużyła koncesję na wydobycie węgla brunatnego w Turowie do 2044 r., pomimo szkodliwego wpływu działalności kopalni (...)
czytaj całość
Energia odnawialna to przyszłość do której powinniśmy dążyć. Polegać jednak ona powinna na sieci rozproszonych magazynów energii dopasowanych do lokalnego (...)
czytaj całość
Skorzystał Bełchatów z największą elektrownią węglową. Komisja Europejska w poniedziałek zatwierdziła pięć planów sprawiedliwej transformacji polskich regionów górniczych.
czytaj całość
18 listopada, tydzień po 104. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości, uczennice i uczniowie wyjdą na ulice Wrocławia i innych polskich (...)
czytaj całość
Polski Alarm Smogowy opublikował najnowszy ranking najbardziej smogowych miejscowości w Polsce. Nowa Ruda to nowy smogowy lider Polski.
czytaj całość
więcej
2022-10-25
DOSYĆ wpuszczania Odry w kanał!
2022-09-24
Młodzezowy Strajk Klimatyczny: Wrocław
2022-09-22
Młodzieżowy Strajk Klimatyczn: Miasteczko Klimatyczne
2022-09-16
Zrzutka na Odrę: ODRAtujmy Odrę!
2022-09-06
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) sierpień 2022
2022-08-25
Stanowisko Polskiego Towarzystwa Hydrobiologicznego
2022-08-13
Dosyć trucia
2022-08-12
Zieloni i KO: Katastrofa ekologiczna na Odrze oraz jej konsekwencje (...)
2022-07-08
Wodny Azyl w Warszawie
2022-07-05
Za zieloną fasadą Krajowych Planów Odbudowy
2022-06-29
Czego boją się handlowcy, czyli kto zapłaci za kaucję?
2022-05-27
Potrzebujemy więcej zieleni i bezpieczeństwa w funduszach UE na lata (...)
2022-05-26
Porozmawiajmy o transformacji i o środkach na odporność - debata (...)
2022-05-18
Wybory w NRW
2022-05-09
Akcja Czysta Odra - 850 km edukacji ekologicznej
2022-04-28
Inauguracja Akcji Czysta Odra
2022-04-26
Skończmy z wykorzystywaniem zwierząt w badaniach naukowych!
2022-04-21
Choosing the Right Path at this Turning Point in History
2022-04-14
Konferencja pt. Ochrona dziedzictwa kulturowego Łużyc w procesie transformacji trójziemia
2022-01-29
EkoObywatel – wsparcie interwencji i zmian systemowych
2022-01-13
Demonstracja w sprawie Taksonomii Unii Europejskiej
2022-01-03
Konferencja pt. Krajobraz kulturowy Łużyc zasobem transformacji regionu zgorzeleckiego
2021-12-21
IV Wrocławskie Konwersatorium Inteligentna Energetyka
2021-12-03
Odkrywki i węgiel bezdni.
2021-11-19
Polski Kongres Klimatyczny
2021-11-04
Nowe ekologiczne miejsce na mapie Warszawy
2021-10-20
Gwałtowne zmiany zniweczą rozwój polskiej fotowoltaiki – apel do rządu
2021-08-31
Turów: 102 dni od postanowienia TSUE. Czy Polskę czekają kary?
2021-08-11
List Otwarty do Prezesa Zarządu PGE
2021-08-09
Rozpoczyna się międzynarodowy i otwarty Rzeczny Uniwersytet 2021!
2021-08-03
Turów 2071, czyli o potędze wyobraźni
2021-07-30
Przezorność i odpowiedzialność w czasie pandemii, czyli dlaczego warto czytać (...)
2021-07-30
Plener Ziemia Zgorzelecka: OPOLNO 2071
2021-07-26
Skarb Państwa straci nawet pół miliarda złotych!
2021-07-19
EKO-UNIA na festiwalu Góry literatury w Nowej Rudzie i okolicach
2021-07-13
Twarde negocjacje opóźniają odejście od węgla, a nowy blok w (...)
2021-06-30
Czy Śląsk straci 2,6 mld euro? Społecznicy apelują do marszałka
2021-06-09
Herpetolodzy odłowią inwazyjne żółwie z Fosy Miejskiej
2021-06-08
Zaprojektuj "zieloną" ciepłownię przyszłości z NCBR
2021-05-31
Newsletter/ Obserwator TEPP (Transformacji Energetycznej Ponad Podziałami) Maj 2021
2021-05-27
Turów szansą na początek (zaplanowanego) końca węgla w Polsce
2021-05-20
Subregion Wałbrzyski- dekarbonizacja 2030, neutralność klimatyczna 2040
2021-05-17
NCBR wyłoni 40 półfinalistów Wielkiego Wyzwania: Energia
2021-05-14
Rowerem po wulkanach w Chile
2021-05-13
Sprzeciw wobec budowy nowego odcinka obwodnicy we Wrocławiu
2021-05-12
Będziemy zarabiać za bycie ekologicznym?
2021-05-05
Ptaki wędrowne mają coraz większe kłopoty
2021-05-05
Pomysły z Europy Środkowej na walkę ze skutkami zmian klimatu (...)
2021-05-04
Stanowisko Rady Krajowej Partii Zieloni ws. ratyfikacji Funduszu Odbudowy
2021-04-29
Fałszywy patriotyzm węglowy drogą do bezrobocia w Turowie
2021-04-28
Zatrzymać katastrofę czy aktywistów klimatycznych?
2021-04-26
Rozmowa z Anną Dziadek, prezeską Stowarzyszenia *NIE kopalni odkrywkowej*
2021-04-26
80%, a może nawet 90% ciepła z OZE. Nowe przedsięwzięcie (...)
2021-04-23
NIK o ochronie ludzi przed szkodliwym wpływem tworzyw sztucznych
2021-04-22
Od Bauhausu do NEB – lekcja z przeszłości dla przyszłości
2021-04-20
Podpisz petycję w sprawie powołania unijnego Komisarza ds. Dobrostanu Zwierząt
2021-04-08
Petycja "Stop! elektrowni fotowoltaicznej w Giebułtowie na terenie NATURA 2000."
2021-04-01
Gawlik w Sejmie: Nie chcemy Twierdzy Turów
2021-03-31
Zielone studium dla Wrocławia
2021-03-29
Senat wyklucza organizacje ekologiczne z postępowań administracyjnych
2021-03-19
Ruszają zgłoszenia do konkursu Eco-Miasto 2021
2021-02-25
Ile jest „eko” w ekogroszku?
2021-02-23
Kolejna po Lex Inwestor fikcyjna nowelizacja ustawy ooś już w (...)
2021-02-08
Na naszych oczach rodzi się Zielony Śląsk
2021-01-26
Zielony Nowy Ład w Polsce
2021-01-25
EKO-UNIA: Opinia o STRATEGII ZARZĄDZANIA (...)
2021-01-21
MPO Warszawa: odbiór poświątecznych choinek nadal trwa!
2020-12-01
Czy UE będzie finansować niszczenie Odry?
2020-11-23
Duma, a raczej uprzedzenie, czyli ile kosztują klimat rządy populistów
2020-11-12
Globalna Lista Rezygnacji z Węgla
2020-11-03
Romantyzm już był, do gry wchodzi Romantyczność
2020-10-29
Deklaracja Samorządów Subregionu Wałbrzyskiego
2020-10-14
Zalecenia interdyscyplinarnego zespółu doradczego PAN ds. COVID-19
2020-09-18
Słaby Greenwashing nie przejdzie
2020-07-29
List naukowców w sprawie drewna energetycznego
2020-07-21
Polska może stracić miliardy euro dla regionów górniczych – oto (...)
2020-07-20
Czy Sejm wyśle dzieci na polowania?
2020-07-17
STOP dla wydawania środków publicznych oraz pożyczki Banku Światowego na (...)
2020-07-16
Neutralność klimatyczna Polski za pieniądze na transformację
2020-06-15
Istotne Problemy Gospodarki Wodnej
2020-05-27
Ratujmy zieleń w dolinie Olszówki Krzyckiej! STOP dewastacji w imię (...)
2020-05-18
Zielona transformacja zapewni wzrost
2020-05-16
Odchodzenie od węgla jest tańsze, niż tkwienie w starych technologiach
2020-05-06
Pieniądze wpuszczone w kanał, zamiast walki z suszą
2020-04-26
Raport o stosunku do wody i gospodarki (...)
2020-04-24
Czysta Polska, czy czysta hipokryzja?
2020-04-10
CO BYM ZROBIŁ GDYBYM DZISIAJ PEŁNIŁ FUNKCJĘ MINISTRA ZDROWIA?
2020-03-25
Widmo krąży po Europie, widmo Widma
2020-03-23
Musimy być szybsi niż śmieci!
2020-03-20
Kryzys masz jak w banku
2020-03-18
Odrzański ultramaraton 2020
2020-03-13
„Szczepionka” na Koronawirusa - bioróżnorodność i walka ze zmianą klimatu
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej