×
logo
kontakt:
redakcjaeko.org.pl
odkrywki dla klimatu energia prawo rzeki smog ptaki drzewa o nas gry
logo
 

1 października 2015
Energia
 

Polityka energetyczna Polski – bez wizji, odwagi i wiedz

Tworząc ten dokument, rząd nie dysponuje odpowiednią wiedzą, danymi statystycznymi, narzędziami prognostycznymi i zasobami ludzkimi pozwalającymi na napisanie polityki o ogromnym wymiarze finansowym.

Tworząc ten dokument, rząd nie dysponuje odpowiednią wiedzą, danymi statystycznymi, narzędziami prognostycznymi i zasobami ludzkimi pozwalającymi na napisanie polityki o ogromnym wymiarze finansowym.

Polska podobnie jak większość krajów, stoi przed wyborem takiej drogi rozwoju swojego sektora energetycznego, która najlepiej pozwoli na osiągnięcie określonych celów społeczno-gospodarczych. W tym krótkim stwierdzeniu zawarta jest oczywista prawda, że sektor energetyki jest dla społeczeństwa a nie odwrotnie.

Cele, do których dążą polityki energetyczne wielu rozwiniętych społeczeństw są najkrócej, w sposób mocno niejednoznaczny, ale dobrze odczytywany przez społeczeństwo, określane, jako „czysta, bezpieczna i konkurencyjna energia”.

Pisząc parę uwag na temat „Polityki energetycznej Polski do 2050 roku” (PEP’2050) chciałbym podzielić się tylko swoimi uwagami na temat, czemu ta strategia taka jest, jaka jest bo jak jest, każdy widzi.

Polityka energetyczna każdego państwa powinna być dokumentem czytelnym i zrozumiałym dla obywateli, nie wyłączając nawet polityków. Oznacza to użycie takiego stylu, języka i materiałów ilustracyjnych, które przekonają nas, obywateli do konieczności i słuszności podjęcia ogromnego wysiłku, jakim jest zrealizowanie nowej wizji energetyki. PEP’2050 pod względem czytelności jest napisana o niebo lepiej niż poprzednie polityki, ale w dalszym ciągu jest słabo czytelna dla ogółu społeczeństwa. Nie mówi ile i jakiej energii nam będzie potrzeba, aby nasz kraj rozwijał się, a my byliśmy szczęśliwi, a raczej podkreśla ogrom wysiłku sektora energetycznego, który tyle a tyle energii musi dostarczyć. Potem, to już tylko my musimy ją zużyć, no i oczywiście zapłacić rachunki.

Energetyka - integracja starego z nowym

Myśląc o przyszłości trzeba postawić pytanie, czy energetyka ma być nowa czy tylko podlegać powolnemu procesowi ewolucji? Odpowiadając można stwierdzić, że najistotniejszym zadaniem wydaje się być obecnie integracja starych i nowych technologii energetycznych. Stawianie pytań w ulubionej przez nas kategorii „czarno-białej” – węgiel czy OZE, węgiel czy atom, jest fałszywe i należy w matematyce do kategorii zadań źle postawionych. Pozostaje kwestia szybkości zmian, a ta choćbyśmy bardzo chcieli zakonserwować na zawsze istniejący stan rzeczy, jest bezwzględnie wymuszana przez warunki zewnętrzne, politykę globalną, zmiany klimatyczne czy ceny surowców na giełdach światowych.

Nie ma wątpliwości, że w procesie tej transformacji coraz bardziej znaczącą rolę odgrywać będą nowe koncepcje i rozwiązania, z których pojęcie „liczników inteligentnych” chyba, jako jedyne przebiło się do świadomości publicznej. A, i ostatnio pojawiły się chyba nadmierne nadzieje w społeczeństwie związane z powstawaniem nowej kategorii uczestników rynku – prosumentów. Inne opcje rozwoju energetyki, istota zachodzących i koniecznych w przyszłości zmian pozostają poza nurtem dyskusji publicznych.

Zarówno gwałtowne poszukiwanie kształtu przyszłych systemów energetycznych na poziomie Unii Europejskiej (UE) jak na poziomie narodowym, np. Energiewende w Niemczech, skłaniają do podejmowania tematów, które mogą przyczynić się lepszego rozwoju systemów energetycznych w Polsce. Stwierdzenie to jest uzasadnione chociażby z jednej strony pracami nad PEP’2050 a z drugiej rozbudzonymi nadziejami związanymi z możliwością szybkiego powstania grupy prosumentów. Zmiany zachodzące w Niemczech w sektorze energetyki i wokół niego przedstawione są jako głęboka rewolucja gospodarcza i społeczna, a nie tylko reforma pewnego segmentu gospodarki. Droga wizja, ale warta zastanowienia się.

Dyskusja publiczna omija ważne tematy

W Polsce nie prowadzi się dyskusji publicznej na tematy energetyczne w sposób, który może przyczynić się do lepszego zrozumienia przez społeczeństwo problemów energetycznych i pozwoli na przyzwolenie społeczne kierunków rozwoju i związanych z tym kosztów transformacji energetyki. I tu kolejne pytanie „Czy społeczeństwo może i musi rozumieć problemy energetyczne?

Odpowiedź „tak” może zaskakiwać, ale bez pewnych elementarnych informacji na temat energetyki trudno czy nawet niemożliwe będzie osiągnięcie zgody na zmiany, co z kolei pociągnie za sobą tradycyjny brak decyzji politycznych. W bardzo wielu krajach jako katalizator przemian w energetyce wykorzystano politykę klimatyczną, tylko częściowo przedstawianą w kategoriach „strachu”, za to w dużej mierze jako czynnik rozwoju innowacyjności i konkurencyjności.

W Polsce dwie konferencje klimatyczne zostały zmarnowane, jako idealne okazje do dyskusji na temat przyszłości polskiej energetyki. Przecież dyskutujemy o energetyce, może się ktoś oburzyć. Tak, ale w kategoriach „węgiel to gwarancja narodowego bezpieczeństwa”, „tania energia” czy „bezpieczeństwo energetyczne bez Rosji”. Konia z rzędem temu, kto udowodni poprawność tych prawd.

Co ma to wszystko do PEP’2050? Ano to, że nie podejmuje ona istotnych tematów dla przyszłości energetycznej Polski. Stanowi kontynuację tej samej koncepcji rozwoju, co poprzednie tego typu dokumenty. Chcę jednak zastrzec, że nie krytykuję bezpośrednich autorów dokumentu, będąc członkiem zespołu doradczego przygotowującego politykę widziałem staranne wsłuchiwanie się w głosy ekspertów i ambicję młodego zespołu, aby przygotować rzeczywiście wartościową strategię, jakby nie było, dla jednego z najważniejszych obszarów dla państwa. Czego zabrakło? Ano jak zwykle decyzji politycznych.

Brak koncepcji, wizji i odwagi

Ostrożne balansowanie między scenariuszami wskazuje na brak mocnych politycznie, uzgodnionych koncepcji rządu i opozycji. Jak zrealizować scenariusz jądrowy, gdy od dawna wokół energetyki jądrowej panuje głucha cisza. Jak nie odwoływać się do węgla, przy deklaracjach politycznych na najwyższym szczeblu gwarantujących utrzymanie, a nawet rozwój górnictwa węgla kamiennego. Nie umniejszam problemu górnictwa, dostrzegam go i widzę degradację Śląska, ale nie przeszkadza mi to myśleć o węglu w kategoriach realnego bytu, i to w wymiarze globalnym. Skądinąd, zastanawiająca jest poprawność polityczna wokół problemów górnictwa, począwszy od początku transformacji nigdy nie byliśmy tak bezsilni jak teraz starając się coś zrobić na Śląsku. Ten brak koncepcji, wizji i odwagi widać na każdej stronie PEP’2050. Gdzie podziały się reformistyczne koncepcje Banku Światowego i wiele innych reform restrukturyzacji górnictwa węgla?

Wokół energetyki nie zbudowaliśmy konsensusu politycznego pomimo wieloletniego działania zespołu parlamentarnego ds. energetyki. Nie udało się pokazać społeczeństwu, że istnieją alternatywne drogi rozwoju energetyki. Działanie małej grupy „społecznych” reformatorów energetyki pozostały wiedzą znaną w wąskim kręgu specjalistów. Nie doczekały się poważanego potraktowania przez rząd.

To nie jest polityka oparta na wiedzy.

Parę uwag szczegółowych, zresztą doskonale znanych wszystkim zaangażowanym w tworzenie strategii, ale konsekwentnie przemilczanych.

Tworząc dokument strategiczny dla państwa, rząd nie dysponuje odpowiednią wiedzą, danymi statystycznymi, narzędziami prognostycznymi i zasobami ludzkimi pozwalającymi na napisanie polityki o ogromnym wymiarze finansowym w perspektywie kilkudziesięciu następnych lat. Rząd świadomie, z przyczyn politycznych, pozbawił się jakiegokolwiek zaplecza intelektualnego reprezentującego interes społeczny i zdolnego do przedstawienia prognozy w kategoriach polskiej racji stanu, wolnych od interesów sektorowych. Widoczne i niezrozumiałe jest konsekwentne świadome utrzymywanie nierównowagi pomiędzy zasobami prognostycznymi rządu i sektora energetycznego.

To nie jest polityka oparta na wiedzy. Pisząc to zdanie dostrzegam i szanuję prawo polityków do dokonania ostatecznego wyboru, tak, ale z uzasadnionych ekonomicznie, społecznie i technologicznie możliwych dróg rozwoju, a nie z pośród opcji już od samego początku skażonych poprawnością polityczną.

Efektywność energetyczna i OZE to istotne elementy polityki. Czytając jednak listę organów i instytucji wdrażających politykę energetyczną państwa na próżno szukać agend rządowych wyspecjalizowanych w wdrażaniu polityki w tych dwóch obszarach. Melduje się, co zrozumiałe, cały sektor energetyczny, ale nie ma tych, co mają przynieść to, co nowe. Kto będzie reprezentował wymienione „gospodarstwa domowe” skoro zapomniano o UOKiK czy organizacjach konsumenckich.

Pomijam niezbyt precyzyjne stwierdzenia typu „…zobowiązując państwa członkowskie do...” – czytelnik przecież wie, że cel „poprawa efektywności energetycznej o 20%” jest nieobligatoryjny, a zresztą cel ten jest nieco inaczej zapisany w dokumentach UE. Ale to szczegół.

Podsumowując można stwierdzić, że nie bójmy się tej polityki – będzie z nią dokładnie tak samo jak z jej poprzedniczkami ocenimy nisko jej wykonanie i napiszemy nową. Istnieje ponoć „grzech zaniedbania”, ale kto by się nim przejmował.

Prof. Tadeusz Skoczkowski, Politechnika Warszawska

Energia

NIK o wykorzystaniu biomasy przez wiodących producentów energii elektrycznej Dostępne dla wytwórców systemy wsparcia nie zapewniały stabilnego rozwoju produkcji energii elektrycznej z biomasy. (...)
czytaj całość
Komentarz Pracowni na rzecz Wszystkich Istot do komunikatu PKN Orlen w sprawie Ostrołęki C
czytaj całość
A może jednak na OZE, EE i akumulatorach? Czy górnicy sa tak straszni, czy tak głupi, czy tylko interesowni? A może są (...)
czytaj całość
Władze i rada gminy Bogatyni nie mają planu B dla węglowego monopolu. Mimo że optymistyczny - choć bardzo mało prawdopodobny (...)
czytaj całość
Ale eksperci alarmują: musimy pilnie przystąpić do odblokowania rewolucji cywilizacyjnej Ekolodzy, eksperci od energetyki i działacze Partii Zieloni zaapelowali do liderów (...)
czytaj całość
Największe wydarzenie ekologiczne otwierające rok 2019: Znakomici eksperci w dziedzinie energetyki, tacy jak Grzegorz Wiśniewski z Instytutu Energii Odnawialnej, prof. (...)
czytaj całość
więcej
2018-12-03
Partia Zieloni apeluje do Premiera Morawieckiego o odwołanie Ministra Energii
2018-12-03
Sprawiedliwa transformacja energetyczna Dolnego Śląska.
2018-10-27
Europa do 2050 może stać się zeroemisyjna - i (...)
2018-04-12
Ostrołęka C
2017-11-18
Zablokowanie przemian energetycznych jest groźne dla gospodarki oraz rozwoju (...)
2017-11-12
RAPORT Górnictwo: węglowa przyszłość czy sprawiedliwa transformacja
2017-07-10
Musimy uniezależniać się od węgla
2017-05-03
Polska Energiewende* 2023
2017-04-06
Tu była kopalnia
2017-02-20
Więcej Niż Energia: Czy Rząd RP weźmie pod uwagę Pakiet (...)
2017-02-19
Apel NGO do Akcjonariuszy Polenergii – porzućcie szkodliwy projekt Elektrowni (...)
2016-12-04
Szydło świętuje z górnikami: nie zejdziemy z drogi reform i (...)
2016-11-25
Ministerstwo Energii: Rozwód energetyki i kopalń
2016-11-11
Efektywność energetyczna - szanse i zagrożenia nowej ustawy
2016-11-05
Will oil peak within 5 years?
2016-11-02
Naimski: Obrona węgla to nie ideologia, lecz rozsądek
2016-10-27
Zarządzanie energią - przyszłość gospodarki w obuiegu zamkniętym
2016-09-21
Jak rozpocząć transformację energetyczną Polski?
2016-09-13
Brytyjczycy bronią nowej elektrowni atomowej, ale wstrzymują budowę
2016-08-05
Lewiatan: Polska nie ma odpowiedniej strategii energetycznej
2016-08-05
ClientEarth: Plan Morawieckiego dla energetyki jest nierealny
2016-07-23
Szykuje się duża inwestycja! W jednym miejscu ma powstać kopalnia (...)
2016-06-03
Polimex: Kurs spółki runął
2016-05-20
Wolność energetyczna. Czas skończyć z religią węglową
2016-05-17
Będzie składka na bezpieczeństwo energetyczne?
2016-05-09
Niemcy: 95 proc. produkcji energii z OZE i ujemne ceny (...)
2016-04-28
Zielone światło dla zielonej energii
2016-04-21
Właściciel PG Silesia kupił kopalnie i elektrownie w Niemczech
2016-04-21
Holandia: 4,7 mld EUR oszczędności dzięki zamknięciu elektrowni węglowych do (...)
2016-03-17
Czarne złoto?
2016-03-08
NFOŚiGW weryfikuje programy wsparcia
2016-02-25
"Rzeczpospolita": Polityka rządzi polską energetyką
2016-01-13
Wyprzedaż z napędem atomowym
2015-12-22
Górnicza „Solidarność” likwiduje rachunek w ING
2015-12-20
Europejska Unia Energetyczna - Rezolucja PE
2015-12-20
Niemcy: Koniec kopalń węgla kamiennego
2015-12-14
Urugwaj: niższe ceny energii i już 95 proc. energii z (...)
2015-12-12
Andrzej Duda: Przemówienie z okazji Święta Górnika
2015-12-03
CBOS: Większość Polaków za stopniowym odejściem od węgla
2015-12-03
Tchórzewski: zobowiązania spółek węglowych wynoszą 15 mld zł
2015-11-28
ING nie będzie finansował nowych elektrowni zasilanych węglem i kopalni (...)
2015-11-27
Wielka Brytania zamknie wszystkie elektrownie węglowe
2015-11-13
Ile Niemcy zapłacą za rewolucję energetyczną - najtańsza droga rozwoju (...)
2015-11-12
Jak sobie radzić z ubóstwem energetycznym?
2015-11-12
Co nowy minister energetyki myśli o węglu, atomie i OZE? (...)
2015-10-31
O maszynie, która może zrewolucjonizować sposób korzystania z energii
2015-10-21
ENERGETYCZNE POLAKÓW WYBORY: Niewidzialna ręka państwa
2015-10-16
CEZ chce kupić elektrownie i kopalnie Vattenfall w Niemczech
2015-10-14
Kaczyński: Z węglem na wieczne czasy
2015-10-11
Ustawa antysmogowa: górniczy związkowcy krytykują prezydenta Andrzeja Dudę
2015-10-08
Greenpeace chce kupić branżę węgla brunatnego należącą do koncernu Vattenfal
2015-10-07
Gorszanów: ustawa antysmogowa może wyeliminować węgiel w ogrzewnictwie
2015-10-01
Polityka energetyczna Polski – bez wizji, odwagi i wiedz
2015-09-09
Księżopolski: Okrakiem na klimatycznej barykadzie
2015-09-09
Prezes TGPE: przecena energetyki możliwa na wielką skalę
2015-09-09
Polityka energetyczna 2050
2015-09-09
Polityka energetyczna 2050: zachowanie status quo, ucieczka przed dylematami
2015-08-31
W Polsce kończy się węgiel
2015-08-19
„Die Welt”: Kraje sąsiednie nie chcą niemieckiego prądu. Polska też (...)
2015-08-18
Czy fala upałów nas czegoś nauczy?
2015-08-11
To nie upał jest powodem kłopotów z energią
2015-07-31
Ratowanie górnictwa - niech każdy da czego mu nie trzeba
2015-07-28
Polityczne recepty na uzdrowienie górnictwa: sole trzeźwiące zamiast zabiegu chirurgicznego
2015-07-27
Unia energetyczna - więcej czy mniej rynku?
2015-07-26
Więcej Europy w gniazdkach
2015-07-26
Prąd z elektrowni atomowej dopiero od 2031 roku?
2015-07-26
List do premier Ewy Kopacz ws. ustawy o efektywności energetycznej
2015-07-23
Za 2,5 roku ma powstać w Kole pierwsza w Polsce (...)
2015-07-14
Francuzi rezygnują z budowy elektrowni na Lubelszczyźnie
2015-07-13
Gdzieś zaginęła wielka góra węgla. Jakieś 100 tys. ton.
2015-07-07
Energetyka nie uratuje Kompanii Węglowej
2015-07-02
Rebecca Harms w wywiadzie o unii energetycznej
2015-06-13
Nadchodzi czas Śląska bez górnictwa.
2015-05-18
Raport: Inwestycje w energetykę węglową są zbyt ryzykowne?
2015-05-12
Polacy wobec przemysłu górniczego
2015-05-12
Największy fundusz inwestycyjny świata wycofuje się z węgla
2015-05-11
Polscy politycy: naznaczeni przez komunizm, niezdolni do zmiany?
2015-05-11
Polska importerem prądu. Pierwszy raz od 1989
2015-05-04
Zatrważające tajne dane z Kompanii Węglowej
2015-05-03
Polska energetyka nadal będzie wykorzystywała węgiel, gaz i OZE
2015-05-03
Giełdowy Kopex chce nowej kopalni węgla w Małopolsce
2015-05-03
Szef Banku Światowego za eliminacją subsydiów dla paliw kopalnych
2015-04-14
NIK o bezpieczeństwie dostaw energii elektrycznej
2015-03-17
List otwarty Koalicji Klimatycznej i CEE Bankwatch Network
2015-02-19
Komisja Europejska pyta polski rząd o górnictwo
2015-02-09
Potrzebna umowa społeczna
2015-01-20
Czego możemy się uczyć z niemieckiej Energiewende?
2015-01-18
Dość czarne statystyki dla unijnego węgla kamiennego
2015-01-17
Energetyczna alternatywa - słońce świeci wszędzie :)
2014-12-31
Elektryczność w Niemczech: Prąd z odnawialnych źródeł energii na pierwszym (...)
2014-12-27
Termo - modernizacja nie(d)oceniona.
2014-11-09
Vattenfall sprzeda kopalnie węgla brunatnego w Niemczech?
Licencja Creative Commons Materiały zgromadzone na serwisie dostępne są na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe
Korzystanie z naszego serwisu oznacza akceptację przez Państwa naszej Polityki prywatności.
Zobacz więcej