Program Czyste powietrze do naprawy – apel PAS do premiera Morawieckiego

Wysokie zanieczyszczenie powietrza z ostatnich dni pokazało, że walka ze smogiem stoi w miejscu. Polski Alarm Smogowy apeluje do Premiera Morawieckiego o jak najszybszą reformę Programu Czyste Powietrze.

Przez pierwsze dwa lata programu zlikwidowano zaledwie 70 tysięcy „kopciuchów”. Bez pełnego zaangażowania rządu nie uda się poprawić jakości powietrza w Polsce.

Program Czyste Powietrze – sztandarowy plan rządu na pozbycie się smogu powinien zostać poprawiony – apeluje Polski Alarm Smogowy. Jesteśmy już prawie w jednej czwartej tego programu, który wystartował we wrześniu 2018 r. - mówi Andrzej Guła, lider PAS – i to już najwyższy czas by zaczął on działać jak zaplanowano. Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział przeznaczenie 103 mld zł na ocieplenie 3 milionów domów i likwidację „kopciuchów”. W tej chwili, po pierwszej ćwiartce PCZP wiemy, że złożono 200 tys. wniosków na kwotę 3,6 mld zł.  To 6.7% dziesięcioletniego planu wymian kotłów i 3,5% poniesionych wydatków, a zrealizowano zaledwie 70 tys. inwestycji – dodaje Guła - Mam nadzieję, że to tempo przyspieszy, bo w przeciwnym razie możemy zapomnieć o czystym powietrzu.

Zdaniem PAS Program Czyste Powietrze wciąż ma wiele mankamentów, które sprawiają że działa w ograniczonym stopniu. Dlatego wystosował kolejny list do Premiera wyliczając zmiany w PCZP konieczne do przyspieszenia jego działania.

15 maja 2020 r. rząd ogłosił restart PCZP, który od tego dnia zaczął działać na nowych zasadach. Między innymi uproszczono składanie wniosków i skrócono czas oczekiwania na decyzję.

Niestety te zmiany okazały się niewystarczające. Program wciąż ma mankamenty, które wylicza PAS:

1. Konieczne jest włączenie w dystrybucję programu banków oraz samorządów gminnych. Udział gmin w programie Czyste Powietrze jest niezmiernie ważny, gdyż są one znacznie bliżej beneficjentów niż wojewódzkie fundusze ochrony środowiska.
2. Rząd powinien wesprzeć finansowo tworzenie gminnych punktów obsługi Programu Czyste Powietrze.
3. Wciąż brak funkcjonującego wsparcia dla najuboższych gospodarstw domowych – nie stworzono mechanizmu prefinansowania inwestycji dla tych osób. Brakuje wsparcia dla najbiedniejszych osób.
4. Brak powszechnej kampanii promującej program Czyste Powietrze. Ogłaszając program wart 100 miliardów złotych i nie planując ciągłej kampanii informacyjnej popełniono zasadniczy błąd.
5. Należy zapewnić finansowanie dla programu ze środków Funduszu Odbudowy oraz Funduszu Spójności. Według pierwotnych zapowiedzi Ministerstwa Klimatu na ten cel miało być zabezpieczonych 8 miliardów Euro. Na chwilę obecną nie ma żadnych informacji na temat kwot jakie rząd planuje przeznaczyć na program Czyste Powietrze z funduszy unijnych.
6. Brakuje rządowego programu wspierającego likwidację niskiej emisji w budynkach wielorodzinnych, w których wciąż kilkaset tysięcy lokali ogrzewanych jest przy użyciu pieców węglowych.

Andrzej Guła, lider PAS
Piotr Siergiej, rzecznik PAS