Czy unijny budżet będzie inwestycją w naszą wspólną przyszłość?

OTOP , WWF Polska i inne organizacje pozarządowe apelują do polskiego premiera, aby budżet Unii Europejskiej (UE) na lata 2014-2020 premiował rolnictwo przyjazne środowisku.

Przyniesie to zyski nie tylko przyrodzie, ale także samym rolnikom. Każdy może przyłączyć się do tego apelu, podpisując petycję adresowaną do Donalda Tuska.
Listopadowy szczyt unijnych przywódców będzie kluczowym wydarzeniem na drodze do uchwalenia budżetu UE na lata 2014-2020. Politycy poruszą m.in. sposób finansowania Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) [1], która w latach 2007-2013 pochłonęła 40 procent wszystkich unijnych środków. Jeśli wysokość nowego budżetu będzie niższa od poprzedniego, istnieje niebezpieczeństwo obcięcia funduszy na rozwój obszarów wiejskich w celu zachowania na dotychczasowym poziomie dopłat bezpośrednich.

podpisz petycję do premiera Donalda Tuska

Dopłaty bezpośrednie w obecnej formie są równoznaczne z wypisaniem rolnikom przez społeczeństwo czeków in blanco – mówi Małgorzata Górska z OTOP. - Pieniądze europejskich podatników powinny trafiać do rolników troszczących się nie tylko o jak najwyższą produkcję żywności, lecz również o przyrodnicze i kulturowe wartości terenów rolniczych. Publiczne pieniądze powinny wspierać tylko takie działania, które przynoszą korzyści ogółowi społeczeństwa, i nie powinny faworyzować wielkoobszarowego rolnictwa, kosztem pozostałych rolników.

Organizacje pozarządowe uważają, że przyznawanie dopłat dla rolników powinno być uzależnione od tego, czy ich beneficjent troszczy się o jakość środowiska, w którym prowadzi działalność rolniczą [2]. Z tego środowiska korzystają bowiem także inni. Program rozwoju obszarów wiejskich umożliwia finansowanie szeregu działań na rzecz lokalnych wspólnot, które razem troszczą się o ich rozwój. Dzięki tym środkom możliwe jest również wspieranie rolnictwa ekologicznego oraz sprzyjającego występowaniu rzadkich i cennych gatunków ptaków w ramach programu rolnośrodowiskowego. Pakiety przyrodnicze wiążą się z większym wsparciem jeśli dotyczą obszarów włączonych do europejskiej sieci ekologicznej NATURA 2000.

Politycy podczas listopadowego szczytu będą mieli okazję dowieść, czy zamierzają wspierać niesprawiedliwy podział środków dla rolników – dodaje Karolina Tymorek z WWF Polska - czy też zależy im na inwestycji w zrównoważone rolnictwo, ochronę przyrody i ochronę klimatu, w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.

Podczas, gdy 40 procent unijnych pieniędzy przeznaczanych jest na politykę rolną, ochrona unikalnego dziedzictwa przyrodniczego pozostaje chronicznie niedofinansowana. OTOP, WWF i inne organizacje postulują, by na Program LIFE [3] - jedyny wspólnotowy instrument finansowy wspierający ochronę gatunków i siedlisk unikalnych w skali UE – przeznaczać 1 procent unijnego budżetu. Cenne ekosystemy, zwłaszcza lasy i mokradła, ograniczają tempo zachodzenia niekorzystnych zmian klimatycznych, jednak efektywne łagodzenie i dostosowywanie się do już występujących zjawisk - takich jak coraz częstsze susze, powodzie, pożary - wymaga odpowiednich nakładów finansowych.

W ramach kampanii na rzecz sprawiedliwego podziału środków z unijnego budżetu została uruchomiona specjalna internetowa petycja. Na specjalnej stronie każdy może podpisać się pod apelem do Premiera Donalda Tuska o poparcie rozwiązań korzystnych dla rolników, ogółu społeczeństwa i środowiska.

Premier Tusk będzie nas reprezentował na szczycie Rady Europejskiej pod koniec listopada – dodaje Tymorek. - Oczekujemy, że wstawi się za takim podziałem unijnego budżetu, który będzie oznaczał korzyści dla rolników, całego społeczeństwa i środowiska, i skończy ze szkodliwymi subsydiami.

Strona z petycją

Przypisy:
1. Wspólna Polityka Rolna – jedna z kluczowych polityk sektorowych Unii Europejskiej. Jej finansowanie oparte jest o dwa filary. Pierwszy stanowią bezpośrednie dopłaty obszarowe, natomiast drugi to rozwój obszarów wiejskich. Dzięki funduszom z drugiego filara możliwe jest realizowanie takich celów jak poprawa konkurencyjności sektora rolniczego, poprawa stanu środowiska naturalnego, poprawa jakości życia na terenach wiejskich, promowanie różnicowania gospodarki wiejskiej, budowanie lokalnych zdolności zatrudnienia (program LEADER).

2. Organizacje pozarządowe popierają propozycje Komisji Europejskiej postulujące wprowadzenie od roku 2014 do mechanizmu przyznawania dopłat bezpośrednich wymogów środowiskowych. Dopłaty trafiałyby do rolników prowadzących zróżnicowane uprawy (równocześnie co najmniej 3 gatunki roślin), utrzymujących trwałe użytki zielone i przeznaczenie 7 proc. gruntów na cele ekologiczne.

3. Program LIFE - zainicjowany w 1992 r. przez Komisję Europejską jest jednym z najważniejszych punktów polityki ochrony środowiska Unii Europejskiej. W Polsce dzięki temu funduszowi chronione są m.in. wodniczka, orlik grubodzioby, dubelt i wysokie torfowiska bałtyckie.