Radni i prezydenci miast nie chcą rozmawiać o hałasie

Decybele Przyszłości: Niepokojące wyniki badania

Instytut Ekologii Akustycznej wraz z inicjatywą Ekowyborca przeprowadził pionierskie badanie „Decybele Przyszłości”, którego celem było zdiagnozowanie poziomu świadomości i zaangażowania samorządowców w walkę z zanieczyszczeniem hałasem. Wyniki są niepokojące – aż 86% zaproszonych do badania radnych i prezydentów miast zignorowało ankietę, mimo iż jej wypełnienie zajmowało mniej niż 7 minut. Wyniki obrazują miejsce w agendzie priorytetów lokalnych decydentów.

Wśród samorządowców, którzy zdecydowali się wziąć udział w badaniu (39 z 273 osób), widać jednak większą świadomość problemu. Ponad 64% z nich oceniło poziom zanieczyszczenia hałasem w swoich miastach jako wysoki lub bardzo wysoki, wskazując na transport drogowy, imprezy masowe i hałas sąsiedzki jako główne źródła uciążliwości akustycznych. Co więcej, ponad połowa ankietowanych deklarowała uwzględnienie kwestii hałasu w swoich programach wyborczych.

– „Wyniki badania Decybele Przyszłości są niepokojące, ale i dające nadzieję. Z jednej strony aż 86% samorządowców nie przystąpiło do badania, co może wskazywać na niski priorytet dla problemu hałasu. Z drugiej strony, respondenci, którzy wzięli udział w badaniu, dostrzegają skalę problemu i potrzebę zmian. Potrzebne są zdecydowane działania legislacyjne i odgórne wsparcie dla samorządów w walce z hałasem” – komentuje Beata Borowiec z inicjatywy Ekowyborca.pl.

I dodaje; – „Badania potwierdziły nasze przypuszczenia, iż priorytetem powinno być zaostrzenie norm hałasu, inwestycje w transport publiczny i edukacja społeczeństwa. Nowe technologie, takie jak fonoradary, mogą odegrać kluczową rolę w monitorowaniu i egzekwowaniu przepisów. Pozostaje nam wezwać decydentów do zwiększenia świadomości społecznej na temat szkodliwości hałasu i do mobilizacji na rzecz zmian. Tylko wspólnym wysiłkiem możemy stworzyć zdrowsze i cichsze środowisko dla nas i przyszłych pokoleń”.

Znikome zainteresowanie badaniem wśród samorządowców jest informacją samą w sobie. Pokazuje, że świadomość problemu hałasu jako istotnego czynnika wpływającego na zdrowie publiczne wciąż jest niewystarczająca. Decydenci nie dostrzegają w pełni, jak poważne konsekwencje zdrowotne, społeczne i ekonomiczne niesie za sobą zanieczyszczenie hałasem. Jest to wyznacznik do dalszych działań edukacyjnych i podnoszących świadomość problemu, nie tylko do aktywnej w tym zakresie mniejszości lokalnych polityków i polityczek.

– „Brak odpowiedzi to jest także odpowiedź. I chociaż wydaje się bulwersującym fakt, że aż 86% respondentów nie podjęło tematu, to dostaliśmy w ten sposób informację ile działań edukacyjnych i zaradczych koniecznych jest w tych miastach. Jednakże każda zmiana zaczyna się od małych, ale sukcesywnych i skutecznych działań. Temat problemu hałasu jest istotny dla coraz większej liczby lokalnych decydentów. To badanie to istotny krok, aby podnieść debatę i zainspirować do działaniach tych, którym nie jest obojętne zdrowie i komfort życia Polaków” – zauważa Alan Grinde z Instytutu Ekologii Akustycznej.

– „Bardzo mnie również cieszy energia, która powstała podczas realizacji tego przedsięwzięcia. Wspólne zaangażowanie współpraca z partnerami, patronem, a także zainteresowanie dołączających do projektu organizacji i instytucji dają sporą dawkę optymizmu, że cisza wisząca nad hałasem przechodzi do historii” – dodaje.

Badanie pokazuje też, że samorządowcy, którzy odpowiedzieli na badanie, mają konkretne pomysły na poprawę sytuacji – od wdrażania nowych technologii monitoringu hałasu, przez promocję cichych form transportu, po edukację społeczną. Warto zauważyć, że ponad połowa z nich wyraziła otwartość na współpracę międzysektorową. Jest to optymistyczny element, na którym organizatorzy chcą oprzeć budowę silnej sieci partnerstw, wymiany wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie walki z hałasem.

Do akcji włączył się też Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego. Robert Losiak: – „Prowadząc szeroki program zajęć dydaktycznych i badania naukowe z zakresu ekologii akustycznej, zdajemy sobie sprawę z zagrożeń, jakie stwarza hałas. Projekt ten zawiera właśnie taki cel – docieranie do szerokich grup społecznych z przekazem uwrażliwiającym na takie zagrożenia”.

– „Sądzimy, że należy wszelkimi dostępnymi metodami docierać do szerokich grup społecznych, a także elit politycznych i działaczy samorządowych, z przekazem uwrażliwiającym na takie zagrożenia. Projekt Decybele Przyszłości zawiera właśnie taki cel. Jednocześnie zebrane podczas badań odpowiedzi osób ankietowanych stanowić będą także wartościowy materiał źródłowy, służący dalszym studiom nad społeczną recepcją środowiska dźwiękowego” – dodaje Losiak.

Wyniki „Decybeli Przyszłości” powinny stać się impulsem do szerokiej debaty publicznej i systemowych zmian. Skuteczna walka z hałasem to nasz wspólny obowiązek – władz wszystkich szczebli, ekspertów, aktywistów i samych obywateli. Tylko współdziałając możemy zbudować zdrowsze, bardziej przyjazne środowisko akustyczne.

– „Polska niestety jest krajem głośnym” – zauważa Magdalena Zając ze stowarzyszenia Rodzice dla Klimatu.

– „Mało kto zwraca uwagę na poziom hałasu w przestrzeni publicznej, nie interesujemy się także hałasem wokół szkół i w szkołach. A przecież wszyscy wiemy, że przebywanie w ciągłym hałasie działa bardzo źle na zdrowie. Wpływa to na nasze nerwy, poczucie życia w ciągłym stresie, ale także na układ naczyniowo-sercowy, utratę słuchu i inne poważne zaburzenia. Te wszystkie problemy dotykają także dzieci. Głośna ulica z głośnymi samochodami, dzwonki w szkole, od których mogłyby pękać szklanki, hałas na przerwach – z całą pewnością nie zapewniamy naszym pociechom przyjaznych warunków do nauki i rozwoju. Potwierdzają to też liczne badania. Dlatego ważne jest, abyśmy, jako kraj zaczęli rozmawiać o redukcji hałasu wokół nas ” – wyjaśnia.

Jak dodaje; – „Ankiety wysłane przez Decybele Przyszłości w celu sprawdzenia, wysondowania jak priorytetowo traktują zagadnienie hałasu nasi samorządowcy, pokazały, że temat w przestrzeni publicznej nie istnieje. Nasi włodarze nie interesują się hałasem. Znikoma liczba odesłanych odpowiedzi świadczy o tym, że nadszedł najwyższy czas, aby zagadnienie to zaczęło się pojawiać na stałe w dyskusji ogólnopolskiej. Jeśli my – mieszkańcy, rodzice nie zaczniemy mówić o tym, że chcemy komfortu dla siebie i naszych dzieci, to, z ankiety wyraźnie wynika, nikt się tym na poważnie za nas nie zajmie”.

– „Pierwszy raz temat hałasu wnieśliśmy do debaty publicznej tworząc listę 100 postulatów dla miast, które złożyliśmy na ręce parlamentarzystów w 2023 roku. Temat jest palący, bo wiemy, że 1 na 5 Europejczyków jest narażonych na długotrwały i szkodliwy dla zdrowia poziom hałasu. To ponad 100 mln osób! Z tej grupy 12 tys. osób rocznie umiera przedwcześnie właśnie z powodu narażenia na hałas. Gdy patrzymy na mapy hałasu prezentowane przez gminy, to widać, że w mieście trudno o ciche miejsce. Jako mama trójki małych dzieci codziennie widzę, jak hałas negatywnie wpływa na ich życie i rozwój. Dzieci mają trudności z koncentracją, są rozdrażnione, a ciągły hałas w otoczeniu odbija się na ich zdrowiu psychofizycznym. To ogromny problem, o którym trzeba mówić głośno” – podsumowuje Maria Krakowiak z Akcji Ratunkowej dla Krakowa.

Kolejne badania z serii “Decybele Przyszłości” będą realizowane w 2025 roku. Inicjatywie towarzyszą organizacje: Akcja Ratunkowa dla Krakowa, EKO-UNIA, Podaruj Ciszę i Rodzice dla Klimatu. Badanie zostało objęte patronatem honorowym przez Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego.

https://orion.fm/wp-content/uploads/2024/12/decybele-przyszlosci-podsumowanie.pdf