taryfy gwarantowane zagrożone?
Nowelizacja ustawy o OZE to zarówno poważne zagrożenie jak i szansa.
Na początku 2015 r. dzięki zaangażowaniu społeczeństwa obywatelskiego – dziesiątek organizacji i instytucji oraz tysięcy osób prywatnych – udało się osiągnąć sukces, jakim było wprowadzenie przez Sejm ponad partyjnymi podziałami tzw. poprawki prosumenckiej do ustawy o OZE. Zawarty w niej system wsparcia – taryfy gwarantowane dla najmniejszych przydomowych elektrowni o mocy do 10kW – ma przełomowe i fundamentalne znaczenie dla budowy energetyki obywatelskiej w naszym kraju.
Nowy system wsparcia miał obowiązywać od 1 stycznia 2016 r. Jednak tuż przed świętami Sejm przyjął projekt nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii, który opóźnia jego wejście w życie o pół roku.
Nowelizacja ustawy o OZE to zarówno poważne zagrożenie jak i szansa. To także wyzwanie dla wszystkich, którym zależy na rozwoju energetyki obywatelskiej w Polsce. Będziemy przyglądać się kierunkowi, w jakim szły będą proponowane zmiany. Wspólnie powinniśmy dopilnować też, by miały one pozytywny charakter.
Zagrożenie i szansa
Odłożenie wejścia w życie systemu taryf gwarantowanych to zła wiadomość i duże rozczarowanie dla osób i podmiotów, które przygotowywały inwestycje pod nowy system, zakupiły już sprzęt i wzięły kredyty. Dla wielu może stawiać pod znakiem zapytania możliwość spłaty zaciągniętych zobowiązań. Z drugiej strony politycy zapowiadają dopracowanie przepisów, które wcześniej rodziły wątpliwości interpretacyjne. Zmiany te są więc zarówno zagrożeniem, które może doprowadzić do zahamowania rozwoju energetyki obywatelskiej w regionach oraz poważnym problemem dla polskich firm produkujących urządzenia dla OZE, ale też okazją do doprecyzowania i rozwiania wątpliwości oraz poprawy zapisów poszczególnych artykułów.
Wątpliwości interpretacyjne
W listopadzie 2015 r. pojawiła się interpretacja Ministerstwa Gospodarki, która mówi, że określona w ustawie o OZE gwarantowana cena zakupu energii przez tzw. sprzedawcę zobowiązanego (tj. przedsiębiorstwo energetyczne zobowiązane do zakupu energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji) przysługuje wyłącznie za zbilansowaną nadwyżkę energii elektrycznej wprowadzonej do sieci nad energią pobraną z tej sieci. Jeżeli przyjąć taką interpretację okazuje się, że w ustawie o OZE tak naprawdę... nie ma taryf gwarantowanych.
Tymczasem bez realnie obowiązujących taryf gwarantowanych inwestycje w przydomowe mikroelektrownie nie będą miały ekonomicznego uzasadnienia. Ponadto wieloznaczność aktualnego brzmienia ustawy o OZE może doprowadzić do sporów między posiadaczami małych, przydomowych elektrowni, a koncernami energetycznymi. Sposobem na uniknięcie sporów i niejasności wynikających z przepisów ustawy o OZE może być jej nowelizacja. Musi ona być jednak zgodna z intencjami, które przyświecały wprowadzeniu poprawki prosumenckiej.
Co dalej?
Sytuacja jest patowa. Zarówno odłożenie wejścia w życie systemu wsparcia, jak i, biorąc pod uwagę wspomnianą powyżej interpretację, przyjęcie ustawy w aktualnym kształcie nie są korzystne dla rozwoju energetyki obywatelskiej. W chwili obecnej najważniejsze jest jak najszybsze dopracowanie ewentualnych wątpliwości i przygotowanie sprawiedliwych przepisów, które umożliwiłyby wyczekiwany przez nas wszystkich rozwój rozproszonej energetyki obywatelskiej.
Przedstawiciele organizacji, które zainicjowały ruch „Więcej niż energia” – ClientEarth, Greenpeace, Polskiej Zielonej Sieci i WWF, spotkali się w połowie grudnia z nowym ministrem energii, Krzysztofem Tchórzewskim. Najważniejszym dla nas wnioskiem ze spotkania była deklaracja ze strony ministra Tchórzewskiego o otwartości na propozycje i konsultacje z różnymi zainteresowanymi stronami. Zgodnie z deklaracjami ministra, głównym celem opóźnienia wejścia w życie nowego systemu wsparcia dla OZE jest uporządkowanie szeregu kwestii, które są obecnie niejasne i budzą wątpliwości.
Prace nad zmianami w zapisach ustawy o OZE będą kontynuowane z początkiem przyszłego roku. Będziemy je na bieżąco moniotorować i informować o nich zarówno Państwa - członków ruchu „Więcej niż energia”, jak i media. Mamy również nadzieję na Państwa aktywne zaangażowanie oraz wspólne działania na rzecz takiego kształtu nowelizacji, który będzie korzystny dla Polek i Polaków oraz wszystkich podmiotów zainteresowanych rozwojem energetyki obywatelskiej. Swoje sugestie warto formułować i wysyłać do Ministra Energii w ramach dalszych prac nad projektem nowelizacji: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12272506/katalog/12290027#12290027.
Paweł Szypulski