Prestiżowa Nagroda Goldmana dla aktywistki antyłupkowej

Amerykańska prawniczka pomagająca społecznościom lokalnym w USA w walce z wydobyciem gazu łupkowego i ropy łupkowej metodą szczelinowania hydraulicznego , Helen Slottje  została uhonorowana prestiżową  ekologiczną Nagrodą   Goldmana.

Nagroda   Goldmana (Goldman Environmental Award), nazywana często “ekologicznym Noblem”, jest największą  i najpoważniejszą światową  nagrodą  w dziedzinie ekologii. Co roku otrzymuje ją 6 osób, określanych mianem “ekologicznych bohaterów”  - przedstawicielki i przedstawiciele każdego z zamieszkałych  kontynentów –  które dzięki  swojej ciężkiej i długotrwałej pracy, często kosztem ogromnego  osobistego ryzyka, w sposób znaczący  przyczyniły się do  zachowania  i polepszenia stanu  środowiska naturalnego. 

Helen Slottje nazywana jest architektką strategii walki o wprowadzenie zakazu szczelinowania w stanie Nowy Jork. Wraz z mężem Davidem, posługując się zapisem w stanowej konstytucji dającym    samorządom prawo do podejmowania decyzji w sprawie  miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,  prowadziła bezpłatną pomoc prawną dla  społeczności w całym stanie Nowy Jork, broniących się przed przedsiębiorstwami wydobywczymi poprzez wprowadzanie  lokalnych zakazów wydobycia gazu łupkowego i ropy łupkowej metodą szczelinowania hydraulicznego.  Jej praca  utorowała drogę dla wprowadzenia 75 całkowitych  zakazów i 102 moratoriów na szczelinowanie w stanie Nowy Jork  oraz zainspirowała do podobnych działań  społeczności w całych Stanach Zjednoczonych:  w  Pensylwanii, Ohio, Kolorado, Kalifornii a nawet w Teksasie.

Helen Slottje pracowała jako prawnik korporacyjny w dużej firmie prawniczej w Bostonie, gdzie poznała swojego przyszłego  męża Davida,  który był jej kolegą z pracy.  Helen porzuciła swoją korporacyjną praktykę prawniczą i przeprowadziła się do Ithaca, małej miejscowości  położonej 350 kilometrów na północny wschód od Nowego Jorku, gdzie wcześniej przeniósł się David, aby rozpocząć pracą w firmie rodzinnej. Zakochali się w wiejskim i małomiasteczkowym uroku regionu Finger Lakes i  postanowili zostać tu na dobre. Na wiosnę 2009 roku Slottje  zobaczyła w lokalnej gazecie ogłoszenie o spotkaniu  w sprawie poszukiwania  gazu łupkowego, zorganizowanym przez lokalną społeczność. Poszła na spotkanie powodowana ciekawością i wróciła z niego wstrząśnięta tym, co zobaczyła. Przepiękne niegdyś tereny o nieskazitelne czystym środowisku, zeszpecone przez konstrukcje przemysłowe,  sprzęt do wykonywania odwiertów i doły z odpadami.  Rodziny pozostawione same sobie, zmuszone do życia z zanieczyszczoną wodą i powietrzem,  cierpiące z powodu problemów zdrowotnych na skutek szczelinowania.  Jej przerażenie zamieniło się w postanowienie i zdecydowała się pozostać w Ithaca, aby pomóc lokalnym społecznościom w ich walce ze szczelinowaniem.

Jej pierwszym projektem jako wolontariuszki  było przygotowanie sprawy sadowej  przeciwko budowie przez firmę gazową  kompleksu przemysłowego na terenie opuszczonego terenu wojskowego w pobliskim mieście Horseheads.  Sprawa została ostatecznie  wygrana przez przedsiębiorstwo, lecz Slottje  zorientowała się, że można użyć miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i przepisów dotyczących przeznaczenia gruntów do skutecznego wprowadzenia zakazu szczelinowania.  Najpierw przedyskutowała swój pomysł z członkami grupy obywatelskiego sprzeciwu przeciwko szczelinowaniu w mieście Ulisses, i wraz  ze swoim mężem Davidem pomogła jej w przygotowaniu miejscowego zakazu stosowania tej technologii.  Inicjatywa spotkała się z ogromnym poparciem  lokalnej społeczności,  została napisana petycja   o zakaz szczelinowania, którą podpisało większość mieszkańców. Wkrótce  obywatele miast w całym stanie zaczęli przygotowywać podobne petycje. Przez następnych kilka miesięcy Slottje jeździła setki kilometrów z miasta do miasta udzielając setek godzin bezpłatnych porad prawnych na spotkaniach społeczności.

Podczas gdy  za tą strategią opowiedziała się większość obywateli i zarządów miast, przemysł gazowy otwarcie  kpił ze Slottje i groził jej.  Była ofiarą napaści słownych, śledzono jej samochód, gdy wracała w nocy ze spotkań grup obywatelskich i usiłowano zastraszyć.

Kiedy zarząd miasta Dryden wprowadził  jednogłośnie zakaz szczelinowania w 2011  roku, przemysł gazowy pozwał miasto do sądu.  Wyrok sądu pierwszej instancji był korzystny dla miasta, przedsiębiorstwa gazowe złożyły apelację, którą również przegrały. Sprawa jest w tej chwili rozpatrywana przez stanowy sąd najwyższy.

Na podstawie innowacyjnych  ram prawnych  stworzonych przez Slottje, ponad 170 miast w całym stanie Nowy Jork uchwaliło lokalne prawa zakazujące wydobycia gazu łupkowego i ropy łupkowej metodą szczelinowania.  O wiele więcej, zainspirowanych sukcesem małych miast zwyciężających w walce z potężnymi korporacjami, pracuje nad wprowadzeniem podobnych zakazów.  Ich praca stanowi jednocześnie inspirację dla organizacji obywatelskich w innych stanach, szukających sposobu na uregulowanie szczelinowania.

Slottje zapowiedziała,  że użyje prestiżu oraz pieniędzy (175 000 dolarów) związanych  z otrzymaniem nagrody dla popularyzacji swojej kampanii na całym świecie.

“Szczelinowanie jest symptomem o wiele większego problemu w naszym społeczeństwie – oligarchii, całkowitego oddzielenia ludzi podejmujących decyzje od tych, których życia te decyzje dotyczą”,  powiedziała.

Jan Skoczylas

na podstawie: goldmanprize.org,  www.nofrackingway.us

źródło:http://gazlupkowy.info.pl