[Opisy gatunków] [Strona główna programu] [Strona główna Lubuskiego Klubu Przyrodników]

Wstęp
Układ książki
Rola leśników w zachowaniu różnorodności regionalnej flory
Prawna ochrona gatunkowa roślin - potrzebna, lecz nie wystarczająca
Waloryzacja gatunków
Jak rozpoznawać rośliny ?
Gdzie szukać stanowisk cennych roślin ?

Opisywanie stanowiska

Dla skutecznej ochrony stanowiska jakiegokolwiek cennego gatunku rośliny pożądane jest zebranie i zapisanie następujących informacji o stanowisku (oczywiście o ile dadzą się ustalić):

1. Lokalizacja: obręb - oddział - wydzielenie - opis, w której części wydzielenia; ewentualnie współrzędne z GPS
2. Gatunek rośliny.
3. Powierzchnia stanowiska - powierzchnia obszaru na którym gatunek rośnie choćby pojedynczo (w miarach powierzchni, np. m2, ary, hektary)
4. Opis biotopu rośliny "według wyglądu": las (jaki drzewostan, podszyt) - zarośla (jakie krzewy) - łąka - porzucona łąka - pastwisko - przydroże - trawiasta skarpa - bagno turzycowe - bagno torfowcowe - szuwary - woda itp.
5. Towarzyszące cennemu gatunkowi inne rośliny: jak najwięcej nazw gatunków
6. Szacunkowa ocena liczebności
  • jeden
  • kilka
  • kilkanaście
  • kilkadziesiąt
  • wiele
    7. Zwarcie gatunku w miejscu najobfitszego występowania:
  • pojedynczo
  • rozproszone (trzeba go szukać wśród innych roślin w odpowiedniej warstwie)
  • luźne (pół na pół z innymi roślinami)
  • umiarkowane (jest dominantem ale wśród niego są inne rośliny)
  • pełne (jest dominantem i tworzy jednogatunkowe płaty)
    8. Ogólna kondycja roślin na stanowisku.
    9. Rozmnażanie: Czy rośliny:
  • kwitną
  • owocują
  • odnawiają się z nasion (czy są siewki i młode osobniki). Można scharakteryzować jak dynamiczne jest odnowienie.
  • rozmnażają się wegetatywnie
    10. Co mu służy: (wskazać, czy istnieją miejsca gdzie kondycja gatunku jest lepsza niż w innych):
  • zacienienie (zwarty drzewostan)
  • prześwietlenie (luki, przydroża, skraj lasu)
  • sąsiedztwo rowów melioracyjnych
  • drogi leśne
  • miejsca o naruszonej pokrywie gleby
  • sąsiedztwo rozkładającego się drewna
  • skarpy, krawędzie rowów
  • inne
    11. Co mu zagraża: (wskazać, czy istnieją miejsca gdzie kondycja gatunku jest gorsza niż w innych):
  • zacienienie (zwarty drzewostan)
  • prześwietlenie (luki, przydroża, skraj lasu)
  • sąsiedztwo rowów melioracyjnych
  • inne
    12. Dynamika stanowiska, jeśli znany był stan wcześniejszy:
  • nowo powstałe (przedtem nie było). Tylko jeżeli jesteśmy pewni, że w tym miejscu gatunek wcześniej nie występował.
  • nowo znalezione (nie wiadomo czy przedtem było)
  • stałe, lecz o nieznanej dynamice (miejsce występowania gatunku jest znane od dłuższego czasu, ale nie pamiętamy, jak stanowisko wyglądało dawniej)
  • rozwijające się (przedtem gatunek występował, ale w mniejszej ilości)
  • stabilne (liczebność od dłuższego czasu nie zmienia się)
  • fluktuujące (liczebność zmienia się z roku na rok, ale bez długookresowych trendów)
  • regresywne (przedtem gatunek występował w większej ilości)
  • zanikające (gatunek jeszcze niedawno występował, ale obecnie nie daje się odnaleźć). W takich przypadkach jest jeszcze szansa, że gatunek przetrwał w formie płonnych osobników lub glebowego banku nasion i stanowisko da się uratować.
    13. Dynamika przestrzenna stanowiska (ta ocena powinna być skombinowana z oceną dynamiki liczebności, np. stabilne + przesuwające się, jeśli rośliny jest mniej więcej tyle samo, ale centrum najobfitszego występowania przesuwa się)
  • stałe
  • rozszerzające się (gatunek wykazuje ekspansję dookoła swojego pierwotnego stanowiska)
  • kurczące się (obszar stanowiska zmniejsza się)
  • przesuwające się (lokalizacja centrum najobfitszego występowania zmienia się).
    14. Znane zdarzenia, które pozytywnie wpłynęły na występowanie gatunku:
  • zrąb
  • trzebież
  • suchy rok
  • wilgotny rok
  • pożar
  • inne ...........
    15. Znane zdarzenia, które negatywnie wpłynęły na występowanie gatunku
  • zrąb
  • trzebież
  • suchy rok
  • wilgotny rok
  • pożar
  • inne ...........

    Czy trzeba tworzyć rezerwaty ?
    Podstawy ochrony stanowiska
    Pokusy przesadzania
    Opisy wybranych gatunków

    (c) Lubuski Klub Przyrodników. Tekst: Jolanta i Paweł Pawlaczyk.