Rada zatwierdziła! wycofanie rtęci ze stomatologii od stycznia 2025 r.

Czy pamiętacie jeszcze plomby z rtęcią? W Polsce to już historia, a teraz zakaz stosowania amalgamatu zacznie obejmować także całą Unię Europejską.

Rada Europejska, czyli głowy państw członkowskich, podjęła historyczną decyzję! 30 maja 2024 r. Rada przyjęła jednogłośnie decyzję o wycofaniu amalgamatu w UE od stycznia 2025 r. Wcześniej Parlament Europejski wyraził zgodę już 10 kwietnia większością 98% głosów. Po podpisaniu przez przewodniczących Parlamentu Europejskiego i Rady, akt prawny zostanie opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejdzie w życie.

Dzięki staraniom Stowarzyszenia Ekologicznego Eko-UNIA Polska wycofała amalgamat już wcześniej w 2023 r. Obecnie każdy, kto leczy się stomatologicznie w ramach NFZ nie otrzyma już plomby amalgamatowej w ramach tzw. „koszyka świadczeń”.

Od samego początku EKO-UNIA komunikowała, że przypadek amalgamatu nie tylko kwestie zdrowotne, ale też poważne zanieczyszczenie środowiska.
Warunki środowiskowe są alarmujące: 40% wód powierzchniowych w UE jest zanieczyszczonych rtęcią, co stanowi zagrożenie dla ptaków i ssaków morskich, które żywią się skażonymi rybami lub skorupiakami, a także zagraża konsumpcji ryb przez ludzi.

Pamiętajmy, że zanieczyszczenie rtęcią środowiska to nie tylko wyrzucanie odpadów wprost do ścieków. To także zanieczyszczenie powietrza z krematoriów, które spalają zwłoki zawierające rtęć.
Rozporządzenie przewiduje następujące środki:

Od dnia 1 stycznia 2025 r. amalgamat nie będzie już stosowany w leczeniu stomatologicznym w Unii, chyba że lekarz dentysta uzna takie leczenie za bezwzględnie konieczne ze względu na szczególne potrzeby medyczne danego pacjenta.

W państwach członkowskich, w których amalgamat dentystyczny jest jedynym materiałem refundowanym ze środków publicznych w co najmniej 90% na mocy prawa krajowego i w których taka refundacja nie jest jeszcze możliwa w przypadku alternatyw niezawierających rtęci od dnia 1 stycznia 2025 r., amalgamat dentystyczny może być stosowany w leczeniu stomatologicznym do dnia 30 czerwca 2026 r. w celu ograniczenia społeczno-ekonomicznych skutków stopniowego wycofywania amalgamatu dentystycznego, w szczególności w przypadku pacjentów o niskich dochodach. Państwa członkowskie muszą przedstawić uzasadnione powody zastosowania odstępstwa.

Od 1 stycznia 2025 r. eksport amalgamatu dentystycznego będzie zakazany.
Do dnia 31 maja każdego roku kalendarzowego importerzy i producenci amalgamatu dentystycznego muszą powiadomić właściwy organ o ilości amalgamatu dentystycznego, którą przywieźli lub wyprodukowali w poprzednim roku kalendarzowym.

Do dnia 31 grudnia 2029 r. Komisja musi przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące konieczności utrzymania zwolnienia z zakazu stosowania amalgamatu dentystycznego.

Hanna Schudy

doktor nauk humanistycznych (filozofia), mgr Ochrony Środowiska (Wydział Nauk Biologicznych UWR), studentka filologii germańskiej. Od ponad 15 lat związana z ruchem ekologicznym, zajmuje się m.in. ochroną dziedzictwa Dolnego Śląska oraz ochroną środowiska metodami humanistycznymi.